مشهورترين خودروهاي سه چرخ تاريخ خودروسازي
اگر نگاهي كوتاه به تاريخ صنعت خودروسازي داشته باشيم، توجه ويژه به خودروهاي مختلف در هر دوره محسوس است. سالها پيش خودروهاي ۳ چرخ در مدلهاي متنوع به دلايل مختلف كه بيشتر متوجه ابعاد كوچكتر و مصف كمتر سوخت بود، توليد ميشدند. جالب است كه اين روند در چند سال اخير هم پيشرفت داشته است. امروز اما در كنار خودروهاي بزرگ و چند محوره، هنوز هم برخي شركتهاي كوچك خودروهاي ۳ چرخ جادهاي يا مخصوص پيست عرضه ميكنند. همهي ما به وجود خودروهاي ۴ چرخ عادت كردهايم و به محض ديدن يك مدل ۳ چرخ با خنده، و شايد كمي تحسين سازنده و خريدار واكنش نشان ميدهيم.
بايد در انديشه متخصصين داشته باشيم كه اولين خودروي مجهز به پيشرانهي درونسوز صنعت خودروسازي، يك مدل ۳ چرخ در اواخر قرن ۱۹ بود و نقش مهمي در پيشرفت طراحي خودروهاي امروزي داشت. از آنجايي كه نسلهاي جوان امروز، احتمالاً با خودروهاي ۳ چرخ چندان آشنايي ندارند، در اين مطلب به معرفي برترين مدلهاي توليدي ميپردازيم. ۱۰ مدل معرفي شده در اين مقاله، فقط بخشي از محصولات ۳ چرخ برندهاي مختلف خودروساز هستند؛ در ادامه مشهورترين خودروهاي ۳ چرخ دنيا، از مدلهاي قدرتمند مخصوص پيست تا وانت معرفي شدهاند.
كامپانيا T-Rex
شركت كوچك كانادايي كامپانيا موتورز (Campagna Motors) در سال ۱۹۸۸ با هدف توليد خودروهاي ۳ چرخ قدرتمند با طراحي متفاوت بنيان نهاده شد. اولين محصول اين شركت، خودروي ۳ چرخ تي-ركس بود كه در سال ۱۹۸۸ توسط بنيانگذار شركت ساخته شد. تي-ركس از سال ۱۹۸۸ تا بهامروز پيشرفت فراواني كرده است و بدون شك يكي از جذابترين مدلهاي موجود در بازار كمتعداد خودروهاي ۳ چرخ است. تي-ركس با ظرفيت دو سرنشين در طول اين سالها از پيشرانهي موتورسيكلتهاي مختلفي چون سوزوكي GSX-R1100، كاوازاكي ZX-12R و ZX-11 و هارلي ديويدسن استفاده كرده است.
مدل مشهور «نسخهيي ۲۰ سالگي» كامپانيا تي-ركس از پيشرانهي ۶ سيلندر خطي ۱.۶۵ ليتري بيامو (موتورسيكلت سري K1600) با قدرت ۱۶۰ اسب بخار در دور موتور ۷۷۵۰ دور بر دقيقه و گشتاور ۱۷۵ نيوتنمتر از دور موتور ۵۲۵۰ دور بر دقيقه استفاده ميكند. سيستم تعليق قابل تنظيم، ترمزهاي قدرتمند و گيربكس ۶ سرعته سكوئنشال از ديگر ويژگيهاي منحصربهفرد تي-ركس است. اخيراً مدل تمام برقي تي-ركس نيز با قدرت ۱۴۰ اسب بخار، نهايت سرعت ۱۸۰ كيلومتر بر ساعت و زمان ۳.۲ ثانيه در تست سرعت صفر تا ۱۰۰ كيلومتر بر ساعت رونمايي شده است.
شركت كامپانيا كه بازار اصلي فروش آن كانادا و بيشتر صادرات آن به خاورميانه است، در حال حاضر ۳ محصول تي-ركس بنزيني و برقي و رودستر V13R با پيشرانهي هارلي ديويدسن را در خط توليد دارد.
كارور وان
خودروي ۳ چرخ و متفاوت كارور وان (Carver One) توسط شركت هلندي فندنبرينك كه بعدا به «كارور اروپا» تغيير نام داد، از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۹ ساخته شد. كارور وان تركيبي از موتورسيكلت و خودرو بود اين مورد هم در طراحي و هم در عملكرد آن قابل مشاهده است. كابين اين خودروي ۳ چرخ جالب قابليت گردش جانبي تا ۴۵ درجه داشت كه توسط «سيستم كنترل پويا» متعادل ميشد. در واقع كارور وان اولين خودروي ۳ چرخ تاريخ با بدنهي چرخان است. كابين دو سرنشينه اين مدل متفاوت بهقدري هوشمند چرخش پيدا ميكرد كه تجربهي سواري با خودرو و موتورسيكلت همزمان فراهم ميشد. كارور وان از پيشرانهي ۴ سيلندر ۶۶۰ سيسي توربوشارژ با قدرت ۶۸ اسب بخار (دور موتور ۷۵۰۰)، گشتاور ۱۰۰ نيوتنمتر (دور موتور ۴۰۰۰) و گيربكس ۵ سرعته دستي مجهز به دنده عقب استفاده ميكرد. اين مدل با نهايت سرعت ۱۸۵ كيلومتر بر ساعت، در زمان ۸ ثانيه به سرعت ۱۰۰ كيلومتر بر ساعت ميرسيد.
كارور وان سال ۲۰۰۳ در برنامهي پرطرفدار تاپگير توسط جرمي كلاركسون آزمايش شد؛ كلاركسون اين خودروي ۳ چرخ را نهايت لذت توصيف كرد. جنسن باتن قهرمان سابق مسابقات فرمول يك نيز تجربهي سواري با كارور وان را عجيب و متفاوت دانست.
اليو P5
شركت آمريكايي اليو موتورز (Elio Motors) سال ۲۰۰۹ تأسيس شد تا با توليد خودروهاي ۳ چرخ كم مصرف، گزينهي متفاوتي براي حمل و نقل آمريكاييها ارائه دهد. مدل اليو P5 از پيشرانهي ۳ سيلندر ۹۰۰ سيسي با قدرت ۵۵ اسب بخار و نهايت سرعت ۱۶۰ كيلومتر بر ساعت بهره ميبرد. اين خودروي ۳ چرخ آمريكايي با مصرف ۲.۸ ليتر سوخت در هر ۱۰۰ كيلومتر، در زمان ۹.۶ ثانيه به سرعت ۱۰۰ كيلومتر بر ساعت ميرسد. P5 جديدترين نسخه از سري پروتوتايپ P است كه قرار بود سال ۲۰۱۲ عرضه شود. از سال ۲۰۱۲ تا امروز، مقامات اين شركت تاريخ عرضهي خودروي خود را عقب انداختهاند و در حال حاضر، اوايل سال ۲۰۱۹ براي فروش رسمي P5 با ارزش پايه ۷۴۵۹ دلار اعلام شده است. از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷، بيش از ۶۵ هزار پيشفروش P5 ثبت شده است اما بر اساس گزارشهاي منتشر شده، اليو موتورز با كسري بودجه ۱۲۳ ميليون دلاري روبرو است.
مزدا K360
وانت اقتصادي مزدا K360 سال ۱۹۵۹ بهعنوان جايگزين مدل Mazdago رونمايي شد و توليد آن بهمدت ۱۰ سال ادامه يافت. K360 با طول ۲.۹ متر، عرض ۱.۲ متر، ارتفاع ۱.۴ متر و وزن ۴۸۵ كيلوگرم در تعداد ۲۸۰ هزار دستگاه توليد شد. ابعاد كوچك، مزدا K360 را به يكي از محبوبترين خودروهاي ژاپن تبديل كرد. K360 مجهز به پيشرانهي ۲ سيلندر با نهايت سرعت ۶۵ كيلومتر بر ساعت و با داشتن فرمان بهجاي ميلهي كنترلي، كابين جادار براي دو سرنشين، شيشهي جلوي ايمن، شيشههاي جانبي و دو در مدلي كاملاً جديد در كلاس خودروهاي ۳ در آن دوران محسوب ميشد.
خودروي ۳ چرخ مورگان
شركت خودروسازي مورگان (Morgan) بريتانيا به واسطهي رويكرد متفاوت در ساخت خودرو، يكي از مشهورترين خودروسازان خصوصي جهان است. همانند ديگر محصولات مورگان، خودروي ۳ چرخ اين شركت محصول سال ۲۰۱۱ هم، تركيبي از طراحي كلاسيك و فناوريهاي مدرن و البته كاملاً دستساز است. اين مدل از پيشرانهي ۲ سيلندر V شكل ۱۹۸۳ سيسي برند S&S با قدرت ۸۲ اسب بخار و گيربكس ۵ سرعته دستي مزدا استفاده ميكند. ريچارد هموند مجري محبوب بريتانيايي طرفدار سرسخت محصولات مورگان است؛ او در برنامهي تاپگير خودروي ۳ چرخ مورگان را بهصورت كامل مطالعه كرد. مهندسان برند اصيل مورگان از سال ۲۰۱۶ در حال توسعه و ساخت مدل برقي اين خودروي ۳ چرخ با مشخصات ۱۰۱ اسب بخار قدرت، باتري ليتيون-يون ۲۰ كيلووات ساعتي و شعاع حركتي ۲۴۰ كيلومتر هستند.
پولاريس اسلينگشات
شركت صنايع پولاريس بيشتر در حوزهي توليد خودروهاي اسنوموبيل يا برفرو، همه جارو (ATV) و مدلهاي برقي شهري NEV شهرت دارد، اما در سال ۲۰۱۴ خودروي ۳ چرخ اين برند رونمايي شد. پولاريس اسلينگشات (Polaris Slingshot) با ظاهر جذاب، كابين مجهز به پوشش ضدآب، فرمان قابل تنظيم و ظرفيت دو سرنشين در بازارجهاني فروخته ميشود. اسلينگشات با وزن ۷۹۱ كيلوگرم، از پيشرانهي ۴ سيلندر ۲.۴ ليتري اكوتك جنرال موتورز كه پيش از اين زير كاپوت خودروي اسپرت پونتياك سالستيس (Solstice) قرار داشت، استفاده ميكند. اسلينگشات با ۱۷۳ اسب بخار قدرت و ۲۲۵ نيوتنمتر گشتاور از گيربكس ۵ سرعته دستي بهره ميبرد.
ريلاينت ريگال
ريگال ۳ چرخهي شركت انگليسي ريلاينت موتورز (Reliant Motors) محصول سال ۱۹۵۳ بود كه در دو تيپ سواري و ون تا سال ۱۹۷۳ در چند نسل مختلف توليد شد. مدلهاي مختلف ريگال با پيشرانههاي ۲۵ و ۲۰ اسب بخاري در بريتانيا جزء كلاس موتورسيكلتهاي ۳ چرخ طبقهبندي ميشوند. دو محصول ۳ چرخ ريلاينت موتورز شامل ريگال و رابين، بخشي از فرهنگ منحصربهفرد بريتانيا را تشكيل ميدهند و بارها در فيلمها سينمايي و سريالهاي تلويزيوني مانند مستر بين و تاپگير از آنها استفاده شده است.
تويوتا i-Road
i-Road مدل مفهومي تويوتا محصول سال ۲۰۱۳، تركيبي از خودرو و موتورسيكلت بوده و به عنوان وسيهي نقليهي شهري طراحي شده است. با وزن تنها ۳۰۰ كيلوگرم، دو موتور التريكي هر كدام باقدرت ۲.۷ اسب بخار، باتري ليتيوم-يون و ظرفيت دوسرنشين، تويوتا i-Road بهعنوان خودروي شهري براي آينده تعريف شده است.
بنز پتنت-موتورواگن
اولين خودروي مجهز به پيشرانهي درونسوز، از ۳ چرخ براي حركت استفاده ميكرد. خودروي كارل بنز در سال ۱۸۸۵ نقش مهمي در پيشرفت صنعت خودروسازي داشت. اولين مدل بنز پتنت-موتورواگن از اولين پيشرانهي كارل بنز (محصول سال ۱۸۷۹) يك ليتري دوزمانه با قدرت ۰.۶۶ اسب بخار استفاده نميكرد، بلكه نوع يك ليتري چهارزمانه با قدرت ۰.۷۵ اسب بخار روي آن نصب شده بود. قدرتمندترين مدل بنز پتنت-موتورواگن با استفاده از پيشرانهي ۲ اسب بخاري، به نهايت سرعت حدود ۱۶ كيلومتر بر ساعت ميرسيد.
وندرهال ونيس
۳ چرخهي وندرهال ونيس (Vanderhall Venice) محصول شركت آمريكايي وندرهال موتور وركز، با پيشرانهي ۴ سيلندر ۱.۴ ليتري در سال ۲۰۱۰ معرفي شد. وندرهال ونيس با قدرت ۲۰۰ اسب بخار همراه شده است كه رسيدن به سرعت ۱۰۰ كيلومتر بر ساعت را در ۴.۵ ثانيه ممكن ميكند. ونيس در چند مدل اسپدستر، رودستر، برقي و لاگونا توليد ميشود. جالب اين است كه ۳ چرخههاي وندرهال در ايالتهاي مختلف آمريكا در دو كلاس خودرو و موتورسيكلت طبقهبندي شدهاند. درواقع مالك اين مدل براي تردد در يك ايالت به گواهينامه خودرو و در ايالتي ديگر به گواهينامه موتورسيكلت نياز دارد.
هم انديشي ها