مهندس ايراني مقيم امريكا؛ مبتكر فناوري انقلابي براي خودروهاي خودران

استفاده از حسگرهاي زياد در ساخت خودروي خودران، آن‌ها را بسيار پيچيده كرده است. در حال حاضر ناوگان خودران نيسان NV200 از ليدار (حسگرهاي مبتني بر ليزر كه فاصله بين خود و اشيا را اندازه‌گيري مي‌كنند) علاوه بر رادار، GPS و ساير واحد‌هاي اندازه‌گيري سرعت استفاده مي‌كنند. خودروي خودران ويمو (ون كرايسلر پاسيفيكا) متعلق به گوگل نيز به طور مشابه از ليدار، رادار و دوربين‌هاي پيشرفته بهره مي‌برد.

 سروش صالحيان (سمت چپ عكس) و مينا رزك (Mina Rezk)، مديران استارتاپ آئه‌وا (Aeva) در دره سيليكون ادعا مي‌كنند كه همه‌ي اين آرايه‌ها روي يك بردار مهم و حياتي حركت مي‌كنند كه شامل سرعت لحظه‌اي با رزولوشن بالا است. به همين دليل ۱۸ ماه پيش آن‌ها تصميم گرفتند وسيله جديدي طراحي كنند كه مانند ليدار مي‌تواند فاصله بين اجسام را اندازه‌گيري كند؛ اما با اين تفاوت كه دقت بازتابي بسيار بالايي دارد و فاصله اشياء در هر واحد زماني محاسبه مي‌شود.

سروش صالحيان كه سابقا براي دپارتمان خودروهاي خودران اپل كار مي كرده است، در مورد ليدار آئه‌وا به خبرنگاران گفت:

ما تصميم گرفتيم، سيستم‌هاي سنجش نسل آينده براي خودروهاي خودران و مستقل توليد كنيم. تمركز اصلي ما روي ساخت سيستم‌هاي با عملكرد و محدوده بهتر بوده است، اما مي‌خواهيم شكاف بين فناوري‌هاي مختلف را از بين ببريم. حسگر جديد تركيبي از مزيت‌هاي كليدي ليدار، رادار، بينايي ماشين و حساسيت حركتي با دقت بالا را تركيب مي‌كند.

به تازگي آئه‌وا اعلام كرد كه سرمايه‌گذاري ۴۵ ميليون دلاري توسط دو شركت لاكس كپيتال (Lux Capital) و كنعان (Canaan) براي توسعه حسگر جديد انجام شده است. كنعان دومين سرمايه‌گذار در شركت پرايم‌سنس (primesense) به شمار مي‌رود كه در زمينه سنجش سه‌بعدي، فناوري حسگر كينكت (Kinect) و ساير حسگرهاي Face ID در آخرين مدل‌هاي آيفون فعاليت مي‌كند. البته اپل شركت پرايم‌سنس را در سال ۲۰۱۳ تصاحب كرد.

مينا رزك كه قبلا سخت‌افزار نوري براي نيكون (Nikon) طراحي كرده است، در كنار سروش صالحيان در گروه پروژه خودروي خودران اپل فعاليت مي‌كرد. او مزاياي طراحي حسگر تك‌تراشه‌اي آئه‌وا را توضيح داد:

ليدار عادي مي‌تواند تنها داده‌هاي سرعت غير مستقيم براي خودروي خودران فراهم كند؛ اين سيستم به سرعت پالس‌هاي جداگانه‌اي از نور ليزر را به اشياء مي‌تاباند و در طول هر ميلي‌ثانيه فريم‌هايي از اجسام اطراف نمايش مي‌دهد. در مقابل، حسگر مكعبي و فشرده آئه‌وا موج پيوسته‌اي با اثر مشخص ثبت مي‌كند.

اين تفاوت اساسي در روش تشخيص، نه تنها محدوده (۲۰۰ متر)، مصرف برق (كمتر از ۱۰۰ وات) و دقت (كمتر از سانتي‌متر بر ثانيه) بالاتري دارد؛ بلكه عملكرد خوبي هم در هواي نامساعد با اشياء بازتابنده مانند نرده‌هاي فلزي ارائه مي‌كند. با دستيابي به قابليت تشخيص فوتون از سيگنال هنگام پرش از اشياء، حسگر آئه‌وا قادر به انجام چندين اندازه‌گيري در هوا بدون خطر تداخل و تطابق محدوده نسبت به ديگر حسگرهاي ليزري است.

سروش صالحيان گفت:

با اين روش، ارزش هر حسگر تنها به چند صد دلار تبديل مي‌شود. استارتاپ لومينار (Luminar) در سان‌فرانسيكو مي‌گويد كه سيستم ليدار مكانيكي اين شركت با محدوده ۲۵۰ متر نيز چنين هدفي دارد. ارزش رقابتي آئه‌وا مي‌تواند ليدار ولودين (Velodyne) با محدوده ۳۰۰ متر و ارزش ۷۵ هزار دلار، همراه با سيستم VLP-16 متعلق به شركت SKU با ارزش ۴۰۰۰ دلار را شكست دهد.

يكي از مهم‌ترين رقباي آئه‌وا در اين فناوري، شركت بلك‌مور (Blackmore) محسوب مي‌شود كه روي حسگرهاي ليدار موج فركانسي پيوسته به كمك تابش پرتو نور كار مي‌كند. دو استارتاپ ديگر شامل كوانرژي (Quanergy) و اريكس ويژن (Oryx vision) نيز در حال مطالعه فناوري مشابه هستند. اما رزك و صالحيان ادعا دارند كه پلت‌فرم آن‌ها به آساني قابل دستيابي و مشابه‌سازي، نخواهد بود.

استراتاپ آئه‌وا كه حدود ۵۰ متخصص دارد، اكنون فروش حسگرهاي خود را به توليدكنندگان و قطعه‌سازان بخش خودرو آغاز كرده است. صالحيان و رزك از افشاي نام اين شركت‌ها خودداري كردند؛ اما شهين فرشچي از شركاي لاكس كپيتال گفت كه مشتريان اين حسگر شامل شركت‌هاي بزرگ خودروسازي و اشتراك سواري هستند. آئه‌وا اميدوار است كه مانند شركت‌هاي حاضر در حوزه فناوري خودران (مثل تسلا، اپل، گوگل و اوبر)، جايگاه مهمي در بازار جهاني پيدا كند.