جعبه دنده دوكلاچه DSG؛ انتخاب هوشمندانه فولكس واگن
گروه فولكس واگن از زمان معرفي جعبهدنده DSG به بازار تاكنون بيش از ۲۶ ميليون عدد از اين جعبهدندهها را به توليد رسانده است. نام DSG در اين جعبهدنده مخفف Direct Shift Gearbox، بهمعناي تعويض مستقيم دنده است. اين جعبهدنده در نسل نخست خود يك جعبهدنده خودكار معمولي مجهز به مبدل گشتاور بود.
پس از آمدن جعبهدندههاي دوكلاچه و هويدا شدن مزاياي زياد آنها فولكس واگن تصميم گرفت تا به سمت اينگونه جعبهدندهها تغيير مسير دهد. يكي از اصليترين مزاياي جعبهدندههاي دوكلاچه، انتقال دائمي نيرو به چرخها است. در يك جعبهدنده دستي معمولي، هنگامي كه براي تعويض دنده پدال كلاچ را فشار ميدهيد، ارتباط موتور با چرخها قطع ميشود و زمانيكه پدال كلاچ را رها ميكنيد و گاز ميدهيد، گشتاور موتور دوباره به چرخها ارسال ميشود.
در يك جعبهدنده دوكلاچه همانطور كه از نام آن مشخص است ما دو صفحه كلاچ داريم كه يكي براي هر يك از آنها نيز يك شفت موجود است. هر يك از كلاچها نيمي از دندههاي جعبهدنده را در اختيار دارند، يعني يك كلاچ براي دندههاي زوج و ديگري براي دندههاي فرد هستند. در اين جعبهدندهها وجود دو شفت و كلاچ مجزا اين اجازه را به ما ميدهد كه دو دنده را بهصورت همزمان درگير داشته باشيم. يعني شما در هنگامي كه در دندهي يك در حال حركت هستيد، جعبهدنده دندهي دو را نيز درگير ميكند ولي كلاچ آن درگير نميشود. زمانيكه راننده تصميم به تعويض دنده به دندهي دو ميگيرد، تنها اتفاقي كه ميافتد، درگير شدن كلاچ دندههاي زوج و جدا شدن كلاچ دندههاي فرد است و به اين ترتيب انتقال گشتاور به سمت چرخها قطع نشده و بهصورت بيوقفه ادامه پيدا ميكند.
جعبهدندههاي دوكلاچه نهتنها ساختار سختافزاري پيچيدهاي دارند بلكه براي كنترل آنها به نرمافزار پيشرفتهاي نيز نياز است چون جعبهدنده براي درگير كردن دندهها بايد بتواند دندهي بعدي شما را پيشبيني كند.
گرچه پورشه و آئودي قبلا از جعبهدندهها دوكلاچه در خودروهاي مسابقهاي خود استفاده كرده بودند اما فولكس واگن اولين خودروسازي بود كه بهطور گسترده اين جعبهدندهها را در خودروهاي توليد انبوه به بازار عرضه كرد. پورشه جعبهدنده دوكلاچه خود را PDK مينامد و اولينبار آن را در مدلهاي ۹۵۶ و ۹۶۲ روانه بازار كرد. آئودي نيز اولينبار از اين جعبهدندهها را در خودروي رالي اسپرت كواترو S1 استفاده كرد.
اولين نمونه از جعبهدندههاي دوكلاچه در سال ۱۹۸۰ توسط شركتي به نام Automotive Products توسعه يافت و در آن زمان نام آن را Hot shift گذاشته بودند. اصليترين دليلي كه چنين ايدهاي به ذهن مهندسان رسيده بود، اين بود كه جعبهدندهها خودكار متداول كه داراي مبدل گشتاور هستند چندان با موتورهاي كوچك و ضعيف همخواني ندارند و ميزان هدررفت نيرو درون مبدل گشتاور ميتواند باعث كاهش راندمان اين نوع خودروها شود.
از لحاظ انديشه متخصصيني جعبهدندههاي DSG مدرن تفاوت زيادي با جعبهدنده اوليهي هات شيفت ندارند. فولكس واگن در اين جعبهدندهي DSG از دو صفحه كلاچ استفاده كرده است كه يكي از نوع خشك و ديگري از نوع تَر هستند. كلاچ تر به اين معني است كه صفحه كلاچ درون روغن قرار دارد. يادآوري ميشود كه فولكس واگن اولين خودروسازي بود كه موفق شد جعبهدندهاي با كلاچ تر بسازد كه ميتواند گشتاوري بيش از ۳۵۰ نيوتونمتر را تحمل كند. مجموعهي كلاچ در جعبهدنده DSG توسط شركت صاحب نام بورگ وارنر ساخته شده است و با نام دوال ترونيك (DualTronic) شناخته ميشود. بورگ وانر موفق شده است با استفاده از كلاچ تر ابعاد صفحه كلاچ را كوچكتر در انديشه متخصصين بگيرد.
به اين ترتيب فولكس واگن موفق شد اولين خودروي مجهز به جعبهدنده DSG را در سال ۲۰۰۸ به بازار عرضه كند. در مدلهاي اوليه به اين دليل كه گشتاور موتور معمولا پايينتر از ۲۵۰ نيوتونمتر بود نيازي به استفاده از كلاچهاي روغني نبود و هر دو كلاچ از نوع خشك بودند و در عوض سايز بزرگتري داشتند. فولكس واگن اين كلاچها را با ضخامت بيشتري توليد كرده بود تا عمر بالايي داشته باشند و بهگونهاي طراحي شده بودند كه بتوانند تا ۳۰۰ هزار كيلومتر عمر كنند.
پس همانطور كه ميبينيد، اصليترين دليل استفاده از جعبهدندهها دوكلاچه توسط فولكس واگن و محبوبيت بالاي اين جعبهدندهها در خودروسازي امروز راندمان بسيار بالاي آنها است. اين راندمان بالا نهتنها خود را در تواناييهاي حركتي خودرو نشان ميدهد بلكه مصرف سوخت پايين و آلايندگي كمتري را هم براي خودرو به ارمغان ميآورند. از سويي سرعت عمل بالاي اين جعبهدندهها باعث ميشود تا در هنگام رانندگي تهاجمي نيز بتوانيد پا به پاي خودروهاي دنده دستي حركت كنيد؛ چيزي كه بهندرت با يك خودروي دنده خودكار معمولي ميتوان انجام داد. در مدلهاي فولكس واگن كه جعبهدنده DSG تا ۶ دنده دارند، هر دو كلاچ از نوع روغني هستند. كلاچ روغني در اين مدلها بهمعناي عمر بالاي كلاچها و ابعاد كوچك آنها است.
هم انديشي ها