يادگيري تنظيمات حريم خصوصي در مرورگرهاي محبوب

امروزه اغلب توسعه‌دهنده‌هاي مرورگر در دنياي اينترنت تلاش مي‌كنند تا حفاظت از حريم خصوصي را در اولويت اول خود قرار دهند. البته شايد همه‌ي آن‌ها درنهايت نتوانند بهترين تنظيمات و قابليت‌ها را براي حفاظت از حريم خصوصي شما ارائه كنند. به‌هرحال ابزارهاي ردگيري متخصصان در وب هم روز‌به‌روز پيشرفته مي‌شوند و بخش مهمي از حفاظت حريم خصوصي هميشه برعهده‌ي خود متخصص خواهد بود. در هريك از مرورگرهاي محبوب وب از فايرفاكس و كروم و سافاري تا مايكروسافت اج و بريو، تنظيماتي براي بهبود حفاظت از حريم خصوصي وجود دارد كه در ادامه، آن‌ها را مطالعه مي‌كنيم.

رخدادهاي متعدد سال‌هاي اخير پيرامون بهره‌برداري از داده‌هاي شخصي متخصصان، اهميت حفاظت از حريم خصوصي را براي همه روشن‌تر كرد. رسوايي كمبريج آناليتيكا و فيسبوك يكي از مهم‌ترين رخدادها بود كه نشان داد شركت‌ها چگونه از داده‌هاي شخصي جمع‌آوري شده از متخصصان، سوءاستفاده مي‌كنند. در مجموعه‌ي فرايندهاي ردگيري متخصصان، شركت‌‌ها هدفي به‌جز ساختن يك پروفايل و اطلاعات تجميعي از متخصص ندارند. آن‌ها مي‌خواهند مجموعه‌اي از علاقه‌مندي‌هاي شما را دراختيار داشته باشند تا تبليغات الكترونيك را با هدف‌گيري دقيق‌تر نمايش دهند.

اپل و گوگل در دنياي وب هم درگيري‌هاي زيادي با هم دارند. گوگل از يك طرف تلاش مي‌‌كند تا دنياي وب، هرچه بيشتر به سمت تعاملي شدن پيش برود و لاخبار تخصصي اپليكيشن‌هاي بومي در سيستم‌‌هاي عامل از بين برود. درمقابل، اپل در مسير تعاملي كردن با سرعت بسيار پايين‌تري حركت مي‌كند. آن‌ها نگران هستند كه قابليت‌هاي جديد در وب، امنيت را از بين مي‌برند و شايد براي متخصصان، آزاردهنده هم باشند. دراين‌ميان، سطح حفاظت از حريم خصوصي در بين مرورگرها با هم تفاوت پيدا مي‌كند و حتي روي تصميم‌گيري و انتخاب آن‌ها ازسوي متخصصان هم تأثير دارد.

كوپرتينويي‌ها هميشه حريم خصوصي را در اولويت اصلي فعاليت‌هاي خود قرار داده‌اند. در اكثر محصولات اپل، ازجمله مرورگر سافاري، حريم خصوصي متخصصان در اولويت قرار دارد. مرورگر ديگري كه با تمركز كامل روي حريم خصوصي توسعه يافته است، بريو (Brave) نام دارد. موزيلا و مايكروسافت هم در سال‌هاي اخير تلاش كرده‌اند تا حفاظت از حريم خصوصي را به‌عنوان قابليت مهم مرورگرهاي خود معرفي كنند تا مزيتي رقابتي در برابر فرمان‌رواي بازار، گوگل كروم، داشته باشند. البته كروم هم از رقابت حريم خصوصي عقب نيست. با وجود اينكه سهم عمده‌اي از درآمد گوگل از تبليغات تأمين مي‌شود، مهندسان شركت تمركز خود را بر افزايش قابليت‌هاي حفاظت از حريم خصوصي افزايش داده‌اند.

در تمامي مرورگرهايي كه در اين مطلب مطالعه مي‌كنيم، با تغيير برخي تنظيمات مي‌توان حريم خصوصي را تا حد بسيار زيادي بهبود داد. به‌عنوان مثال مي‌توانيد موتور جست‌وجوي پيش‌فرض را به DuckDuckGo تغيير دهيد. اگرچه نتايج موتور مذكور شايد به خوبي گوگل نباشد، اما DuckDuckGo هميشه براي متخصصان حساس روي حريم خصوصي، موتور محبوبي بوده است. اين موتور از ردگيري جست‌وجوهاي متخصص امتناع مي‌كند.

از قابليت‌هاي عمومي ديگر كه در تمامي مروگرها، حفاظت از حريم خصوصي را بهبود مي‌دهند، مي‌توان به غيرفعال كردن قابليت‌هاي ردگيري موقعيت و پر كردن خودكار فرم‌ها اشاره كرد. خاموش كردن قابليت پر كردن خودكار رمز عبور و پاك كردن منظم تاريخچه‌ي مرورگر هم از راهكارهاي متخصصدي ديگر هستند. براي به حداكثر رساندن حفاظت از حريم خصوصي نيز مي‌توان از سرويس‌هاي تغيير IP استفاده كرد. در ادامه‌ي اين مطلب اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران، براي هريك از مرورگرهاي محبوب راهكارهايي را براي بهبود حداكثري حفاظت از حريم خصوصي پيشنهاد مي‌كنيم.

متأسفانه محبوب‌ترين مرورگر دنياي وب در حفاظت از حريم خصوصي رويكردهاي كاملي ندارد. درواقع اگر متخصص از تنظيمات پيش‌فرض در كروم استفاده كند، حفاظت از حريم خصوصي او در حد مناسبي انجام نمي‌شود. ازطرفي، ماهيت متن‌باز بودن و انعطا‌ف‌پذير بودن كروم اين قابليت را به توسعه‌دهنده‌هاي مستقل داده است تا مجموعه‌اي از افزونه‌هاي متمركز بر حريم خصوصي را براي مقابله با ردياب‌هاي موجود در وب، توسعه دهند. درنتيجه استفاده از افزونه‌ها، راهكار اصلي بهبود حفاظت از حريم خصوصي در كروم محسوب مي‌شود.

اگر زماني تصميم به حذف افزونه‌هاي نصب‌شده در كروم داشتيد، مي‌‌توان به‌راحتي اين كار را انجام داد. پس از بازكردن مرورگر، روي منوي سه نقطه‌اي در بالا و سمت راست كليك كنيد و سپس وارد More Tools و Extensions شويد. از آنجا مي‌توانيد فهرست افزونه‌هاي نصب‌شده را مشاهده كرده و موارد اضافه را پاك كنيد.

از برترين افزونه‌هاي كروم براي حفاظت از حريم خصوصي، مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

•  Cookie Autodelete
• uBlock Origin
• Privacy Badger 
• HTTPS Everywhere

اگر از مرورگر كروم در اندرويد يا iOS استفاده مي‌كنيد، متأسفانه امكان استفاده از افزونه‌ها را نداريد. براي حفاظت بهتر در اين شرايط پيشنهاد مي‌شود از مرورگر ديگر همچون DuckDuckGo استفاده كنيد.

منوي سه نقطه‌اي كروم براي انجام تنظيمات داخلي در جهت بهبود حفاظت از حريم خصوصي هم استفاده مي‌شود. در همان منو با وارد شدن به بخش Settings و سپس Privacy and security، وارد تنظيمات Cookies and other site data شويد. در اين زيرمجموعه مي‌توانيد تنظيمات ردگيري با كوكي‌ها را پيكربندي كنيد. در منوي باز شده، با كليك كردن روي Block third-party cookies مي‌توانيد كوكي‌هاي مخصوص ردگيري بين وب‌سايت‌ها موسوم به كوكي‌هاي شخصي ثالث را مسدود كنيد.

همان‌طور كه گفته شد، مرورگر سافاري به‌صورت پيش‌فرض تمركز زيادي روي حفاظت از حريم خصوصي دارد. اپل قابليتي به‌نام Intelligent Tracking Prevention در مرورگر اختصاصي عرضه مي‌كند كه سطحي بالاتر از حفاظت حريم خصوصي را براي كابر به‌همراه دارد. البته ابزار اپل از زمان معرفي در سال ۲۰۱۷ تاكنون، هيج‌گاه عملكرد عالي و بي‌نقص نداشته است. حتي محققان گوگل ادعا كردند كه خود اين ابزار، برخي اوقات براي ردگيري متخصصان استفاده مي‌شود. البته اپل درنهايت اشكال مذكور را برطرف كرد.

اپل تصميم دارد تا در نسخه‌ي بعدي مرورگر سافاري، تنظيمات حفاظت در برابر ردياب‌هاي وب را بهبود دهد. سافاري ۱۴ كه در ماه ژوئن رونمايي شد، امسال با نسخه‌ي جديد سيستم‌عامل مك موسوم به Big Sur منتشر مي‌شود. نسخه‌ي جديد، قابليت‌هاي بهينه براي مقابله با ردياب‌هاي اينترنتي دارد. به‌عنوان مثال مروگر به شما مي‌گويد كه چه ردياب‌هايي در وب‌سايتي كه در حال مشاهده هستيد، فعال هستند. همچنين متخصص مي‌تواند يك گزارش ۳۰ روزه از ردگيري‌هاي انجام‌شده در وب‌سايت‌ها دريافت كند. در گزارش مذكور، هر ردياب با وب‌سايت استفاده كننده از آن مشخص مي‌شود.

براي اطمينان از فعال بودن مسدودساز ردياب‌ها در سافاري، وارد بخش Preferences شويد و گزينه‌ي Privacy را انتخاب كنيد. گزينه‌ي Prevent cross-site tracking را فعال كنيد تا وب‌سايت‌ها تاريخچه‌ي مرور شما را از وب‌سايت‌هاي قبلي و بعدي، ردگيري نكنند. در همان بخش مي‌تواند كوكي‌هاي ذخيره‌‌شده را نيز به‌صورت دستي پاك كنيد. وارد بخش Manage Website Data شويد تا كوكي‌هاي باقي‌مانده از وب‌سايت‌هاي گوناگون را مشاهده كنيد. براي پاك كردن هر ردياب، روي دكمه‌ي Remove دركنار آن كليك كنيد. همچنين مي‌توانيد با كليك كردن روي گزينه‌ي Remove All همه‌ي كوكي‌ها و ردياب‌هاي ذخيره شده را پاك كنيد.

كوكي‌ها هميشه هم ابزارهاي خطرناك و مزاحمي نيستند. برخي از آن‌ها براي بهبود تجربه‌ي مرور وب كارساز هستند. ازطرفي به‌هرحال برخي از متخصصان حساسيت بالايي روي حريم خصوصي در فضاي وب دارند. اگر جزو اين دسته هستيد، مي‌توانيد همه‌ي آن‌ها را در سافاري مسدود كنيد. كوكي‌هاي اول شخص كه در وب‌سايت‌ها قرار دارند و تجربه‌ي شما در همان وب‌سايت را ردگيري مي‌كنند و همچنين كوكي‌هاي شخص ثالث كه توسط تبليغ‌دهنده‌ها براي ردگيري مرور وب در وب‌سايت‌هاي متعدد استفاده مي‌شوند، قابل مسدودسازي هستند. براي اين كار در منوي بالا گزينه‌ي Block all cookies را فعال كنيد. البته اپل به‌صورت پيش‌فرض و از نسخه‌ي ۱۴ سافاري، اكثر كوكي‌هاي سوم‌شخص را مسدود مي‌كند.

كاربراني كه به‌دنبال لايه‌اي مستحكم‌تر براي حفاظت از حريم خصوصي در سافاري هستند، مي‌توانند از افزونه‌هايي همچون AdBlock Plus يا Ghostery Lite for Safari بهره ببرند.

مايكروسافت در مرورگر جديد اج قابليت‌هاي ساده و متخصصدي را براي حفاظت از حريم خصوصي و مقابله با ردياب‌هاي الكترونيك ارائه مي‌كند. منوي Tracker Prevention اين مرورگر، گزينه‌هاي متخصصدي را دراختيار شما قرار مي‌دهد. در مرورگر اج مي‌توانيد با كليك كردن روي منوي سه نقطه‌اي در در بالا و سمت راست و انتخاب Settings وارد بخش تنظيمات اصلي شويد. در پنجره‌ي جديد و از منوي سمت چپ، گزينه‌ي Privacy and Services را فعال كنيد.

در تنظيمات حفاظت از حريم خصوصي در اج، سه گزينه‌ي Basic و Balanced و Strict در پيش رو داريد. مرورگر به‌صورت پيش‌فرض از گزينه‌ي Balanced استفاده مي‌كند. گزينه‌ي مذكور ردياب‌ها را در وب‌سايت‌هايي مسدود مي‌كند كه تاكنون مرور نكرده‌ايد. البته در اين گزينه، قابليت‌هاي امنيتي در حالت ميانه قرار دارند تا اكثر وب‌سايت‌ها با استفاده از قابليت‌هاي پيش‌فرض، امكان بارگذاري سريع‌تر را داشته باشند. تنظيمات حالت Strict، ردياب‌هاي بيشتري را در وب‌سايت‌ها مسدود مي‌كند و البته روي سرعت بارگذاري و نحوه‌ي كارايي آن‌ها هم تأثير مي‌گذارد. البته برخي قابليت‌ها به‌صورت پيش‌فرض فعال هستند و حتي در حالت Basic هم از متخصص محافظت مي‌كنند. به‌عنوان مثال ابزارهاي معدن‌كاوي رمزارز در تمامي وب‌سايت‌ها در اج مسدود مي‌شوند. همچنين ايجاد اثر انگشت از متخصص (تركيب رفتار او در فضاي وب و ساختن يك شخصيت ديجيتال از عادت‌ها و رفتارها) هم به‌صورت پيش‌فرض در اج مسدود مي‌شود.

تنظيمات حريم خصوصي در فايرفاكس به‌صورت پيش‌فرض بهتر و دقيق‌تر از كروم و اج هستند. اين مرورگر همچنين ابزارهاي پيشرفته و متخصصدي بيشتري را هم براي حفاظت از حريم خصوصي دراختيار متخصصان قرار مي‌دهد.

براي پيكربندي تنظيمات پيش‌فرض حفاظت از حريم خصوصي در فايرفاكس، از منوي فايرفاكس يا منوي سه خطي در بالا و سمت راست نوار ابزار، وارد بخش Preferences شويد. در پنجره‌ي جديد، گزينه‌ي Privacy & Security را انتخاب كنيد. در پنجره‌ي تنظيمات حريم خصوص و امنيت مي‌توانيد سه گزينه را انتخاب كنيد: Standard و Strict و Custom. تنظيمات پيش‌فرض يا Standard، ردياب‌ها را در پنجره‌هاي شخصي (حالت Private) غيرفعال كرده و همچنين كوكي‌هاي شخص ثالث تبليغاتي و معدن‌كاوهاي رمزارز را هم غيرفعال مي‌كند. حالت پيشرفته‌تر يا Strict، تمامي قابليت‌هاي حالت استاندارد را دارد، اما به‌خاطر امنيت بيشتر، شايد عملكرد برخي از وب‌سايت‌ها را مختل كند. در اين تنظيمات، ايجاد اثر انگشت از رفتار متخصص و همچنين ردياب‌ها در تمامي پنجره‌ها، مسدود مي‌شوند. حالت سفارشي يا Custom نيز براي متخصصان حرفه‌اي‌تر پيشنهاد مي‌شود تا گزينه‌هاي بيشتري را براي پيكربندي حفاظت از حريم خصوصي در وب‌سايت‌هاي متنوع، مطالعه كنند.

پس از انتخاب گزينه‌ي مناسب براي حفاظت از حريم خصوصي و پيكربندي تنظيمات، گزينه‌‌اي براي اعمال نهايي آن‌ها نمايش داده مي‌شود. با انتخاب Reload All Tabs در پنجره‌ي جديد، تنظيمات در تمامي وب‌سايت‌ها اعمال مي‌شوند.

در مقايسه‌ي ابزارهاي ضد ردگيري در دنياي وب، حتي پيشرفته‌ترين تنظيمات سافاري هم در برابر مرورگر بريو، حرفي براي گفتن ندارند. اين مرورگر متمركز بر حريم خصوصي و امنيت، به‌صورت پيش‌فرض تبليغات و ردياب‌ها و كوكي‌هاي شخص ثالث را مسدود مي‌كند. همچنين تمامي فعاليت‌هاي سطح وب براي ساختن اثر انگشت از متخصص هم مسدود مي‌شوند. تمامي گزينه‌هاي پيشرفته درحالي اجرا مي‌شوند كه هيچ تأثيري هم بر سرعت بارگذاري صفحات ندارند. بريو همچنين گزينه‌اي به‌نام Tor Private Browsing دارد كه گزينه‌هاي بسيار پيشرفته‌تر را در مسدودسازي ردياب‌ها اعمال مي‌كند. همچنين متخصصان اين مرورگر در iOS مي‌توانند از قابليت‌هاي پيش‌فرض ابزار تغيير IP آن بهره ببرند.

تنظيمات بالا براي مرورگرهاي محبوب، تاحدي حريم خصوصي شما شامل رفتارهاي مرور وب و تاريخچه‌ي استفاده از محتوا را بهتر حفاظت مي‌كنند. همان‌طور كه ديديد، برخي از مرورگرها به‌صورت پيش‌فرض امكانات بهتري براي حفاظت از حريم خصوصي ارائه مي‌دهند. اگر حريم خصوصي را در اوليويتي بالاتر از راحتي و تجربه‌ي متخصصي در انديشه متخصصين داريد، شايد انتخاب آن مرورگرها و موتورهاي جست‌وجو، منطقي‌تر باشد.