آپارتايد اقليمي؛ جهان نظاره‌گر فلاكت فقرا و فرار ثروتمندان خواهد بود

سازمان ملل در تازه‌‌ترين گزارش خود هشدار داده است كه جهان به‌‌زودي با يك آپارتايد اقليمي مواجه خواهد شد كه طي آن ثروتمندان خود را نجات خواهند داد و فقرا را پشت سر رها خواهند كرد. در گزارش تازه‌‌اي كه روز سه‌‌شنبه‌‌ي گذشته منتشر شده آمده است كه بيش از ۱۲۰ ميليون نفر در اثر عواقب تغييرات اقليمي به زير خط فقر كشيده خواهند شد.

اين گزارش هشدار مي‌‌دهد همان‌‌طور كه تكرر رخداد پديده‌‌هاي شديد جوي نظير خشكسالي، سيل و طوفان‌‌ها بيشتر و بيشتر مي‌‌شود، اقشار فقير جهان بايد ميان گرسنگي و مهاجرت يك گزينه را انتخاب كنند. فيليپ آلستون، گزارشگر ويژ‌‌ه‌ي سازمان ملل درمورد فقر و حقوق بشر مي‌‌گويد:

ما با خطر مواجهه با يك سناريوي آپارتايد اقليمي مواجه هستيم كه در آن ثروتمندان هزينه‌‌ي گريز از گرما، گرسنگي و درگيري را با پول خواهند پرداخت و ساير‌‌ دنيا مجبور به تحمل وضعيت موجود خواهند بود.

آلستون مي‌‌گويد از همين حالا نيز تفاوت تعامل تغييرات اقليمي با دو گروه متمولان و فقرا واضح است. يكي از مثال‌‌هايي كه وي در گزارش خود بدان اشاره دارد، مربوط‌‌به پيامدهاي طوفان سندي است كه در سال ۲۰۱۲ شهر نيويورك در ايالات متحده را درنورديد. درحالي كه هزاران نفر از افراد كم‌‌درآمد جامعه براي روزهاي متوالي، بدون دسترسي‌‌به برق و امكانات بهداشتي به‌‌حال خود رها شده بودند، سرمايه‌‌داران بزرگي چون سهامدارن گلدمن ساكس در نقاط امني از منهتن، مجهزبه هزاران كيسه شن و ژنراتورهاي برق خصوصي پناه گرفته بودند.

پژوهشگران دانشگاه استنفورد نيز پيش‌‌تر هشدار داده بودند كه تغييرات اقليمي موجب فقيرتر شدن كشورهاي فقير خواهد شد و نابرابري جهاني را گسترش خواهد داد. اما گزارش‌ها مي‌گويند پديد‌‌ه‌هاي شديد جوي ناشي از تغييرات اقليمي حتي مي‌‌تواند اختلافات ميان كشورها را نيز عميق‌‌تر كند.

گزارش ديگري كه در سال ۲۰۱۷ در ژورنال علمي ساينس منتشر شد، پيش‌‌بيني مي‌‌كرد كه حتي در ايالات متحده نيز شهرهاي كوچك بيشترين آسيب اقتصادي را بر اثر خشكسالي و طوفان تجربه خواهند كرد.

مردم گرفتار در فقر كه تاكنون كمترين سهم را در انتشار گازهاي گلخانه‌‌اي داشته‌‌اند؛ حال بايد درحالي كه كمترين ظرفيت را براي حفاظت از خود دارند، بار تغييرات اقليمي را نيز به‌‌دوش بكشند.

سازمان ملل پيش‌‌تر هشدار داده كه حتي كاهش شيب افزايش دماي جهاني به دو درجه‌‌ي سانتي‌‌گراد (مطابق توافق پاريس) نيز ديگر براي نجات جان ميليون‌‌ها نفري كه هم‌‌اكنون گرفتار آمده‌‌اند، كافي نيست:

حتي رسيدن به خوش‌‌بينانه‌‌ترين سناريوي ممكن يعني افزايش ۱.۵ درجه‌‌اي دما تا سال ۲۱۰۰ نيز با بروز افزايش شديد دما در بسياري از مناطق و بحران امنيت غذايي، درآمد و سلامت براي مردم محروم همراه خواهد بود.

گزارش روز سه‌‌شنبه‌‌ي سازمان ملل بار ديگر نشان داد جامعه‌‌ي جهاني بايد به اين درك برسد كه حقوق اوليه‌‌ي انساني نظير حق زندگي، دسترسي‌‌به غذا، مسكن و آب همگي به‌‌طرز اسف‌‌باري با وضعيت تغييرات اقليمي گره خورده است؛ فاجعه زماني خود را نشان خواهد داد كه جهان از انجام يك اقدام عاجل بازبماند.