جمعيت پرندگان در آمريكاي شمالي كاهش پيدا كرده است
آسمان آمريكاي شمالي درحال خاليشدن است. از سال ۱۹۷۰، تعداد پرندگان در آمريكا و كانادا ۲۹ درصد كاهش پيدا كرده است و در حال حاضر نسبتبه ۵۰ سال پيش، ۲/۹ ميليارد پرندهي كمتري وجود دارد. نتايج اين تجزيهوتحليل كه در مجلهي Science منتشر شده، جامعترين تلاشي است كه تاكنون در رابطه با وضعيت جمعيت پرندگان انجام شده است. اين نتايج، پژوهشگران و سازمانهاي حفاظتي را شوكه كرده است. ديويد يارنولد، رئيس و مدير اجرايي انجمن ملي اودوبان اين يافتهها را يك «بحران تمام عيار» خواند.
بهگفتهي كنت روزنبرگ، دانشمند زيستشناس، اين فقط گونههاي بهشدت تهديدشدهي پرندگان نيستند كه ميترسيم وارد فهرست گونههاي در معرض خطر شوند. تهديد در تمام گونهها ديده ميشود
متخصص كارشناسان از مدتها قبل ميدانستند كه برخي از گونههاي پرندگان در معرض خطر انقراض قرار گرفتهاند. اما مطالعهي جديد براساس يك مطالعه جامع روي بيش از ۵۰۰ گونه، نشاندهندهي كاهش شديدي است كه حتي درميان پرندگان فراواني مانند سينهسرخها و گنجشكها نيز ديده ميشود. احتمالا علل بسياري براي اين رويداد وجود دارد كه مهمترين آنها از بين رفتن زيستگاه و استفادهي وسيع از آفتكشها است. راشل كارسون در سال ۱۹۶۲ در جزوه رايگان معروف بهار خاموش درمورد مضرات ناشي از مصرف آفتكشها نوشت و عنوان جزوه رايگان خود را از سكوت غيرطبيعي جهاني كه پرندگان خود را از دست داده است، برگرفت:
هنگام صبحگاه كه زماني لبريز از نغمههاي سحري سينهسرخها، كبوترها، جيجاقها، گربهخوانها، اليكاييها و ديگر پرندگان بود، ديگر صدايي شنيده نميشود.
كوين گاستون، زيستشناس دانشگاه اكستر ميگويد، يافتههاي جديد نشان ميدهد كه اتفاق بزرگتري در راه است: «اين اتفاق به معناي ازبينرفتن طبيعت است».
گونههاي رايج پرندگان براي اكوسيستمها، كنترل آفات، گردهافشاني گلها، انتشار بذرها و احياي جنگل عناصري حياتي هستند. وقتي اين پرندگان ناپديد شوند، زيستگاههاي قبلي آنها ديگر به شكل گذشته نخواهد بود. هيلاري يانگ، زيستشناس دانشگاه كاليفرنيا كه در پژوهش جديد مشاركتي نداشته است، ميگويد:
كاهش در جمعيت گنجشكهاي معمولي يا ديگر پرندگان كوچك قهوهاي ممكن است بهاندازهي تلفات تاريخي عقاب سر سفيد يا درناي شنزار موجب جلب توجه نشود اما از بين رفتن اين گونهها تاثير بيشتري خواهد داشت.
گروهي از پژوهشگران از دانشگاهها، سازمانهاي دولتي و سازمانهاي غيرانتفاعي مختلف در مطالعهي جديد مشاركت داشتند. در اين مطالعه، روشهاي قديمي و جديد شمارش پرندگان با هم تركيب شد.
دهها سال است كه پرندهشناسان حرفهاي به كمك گروهي از افراد علاقمند غيرحرفهاي كه مشاهدات خود را وارد پايگاه دادهها ميكنند (پرندهنگري) و هرسال به انجام مطالعههاي مرتبط با جمعيت پرندگان كمك ميكنند، وضعيت پرندگان را مورد مطالعه قرار داده و آنها را سرشماري ميكنند. پژوهشگران در مطالعهي جديد، براي برآورد جمعيت ۵۲۹ گونه از پرندگان، اطلاعات مربوط به سالهاي ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۵ را مورد مطالعه قرار دادند.
سازونشين (جانكو) چشم سياه
اليكايي كاكتوسي
اين برآوردها شامل ۷۶ درصد از كل گونههاي پرندگان در آمريكا و كانادا ميشود اما تقريبا نشاندهندهي كل جمعيت پرندگان است (گونههايي كه براي آنها دادههاي كافي وجود نداشت، كم بودند). پژوهشگران از ركوردهاي تماشاي پرندگان (كه در پايگاه داده ثبت شده بود) براي برآورد جمعيت هر كدام از اين گونهها استفاده كردند. سال ۱۹۷۰، اولين سالي است كه دادههاي محكمي براي آن وجود دارد. اسكات لوس، زيستشناس دانشگاه ايالتي اوكلاهما كه يكي از پژوهشگران اين مطالعه بوده است، ميگويد:
رويكرد تركيب تخمين فراواني جمعيتها در تمام گونهها و جستجو به دنبال يك روند كلي واقعا بيسابقه است.
پژوهشگران دريافتند درحاليكه برخي از گونهها رشد كرده بودند، اكثر آنها دچار كاهش شده بودند و در بيشتر موارد اين كاهش قابلتوجه بود. روزنبرگ ميگويد:
ما از اين نتايج حيرتزده شديم. اين واقعا گيجكننده است. تنها اين پرندگان بهشدت تهديدشده نيستند كه ما ميترسيم وارد فهرست گونههاي در معرض خطر شوند. اين وضعيت در تمام گونهها ديده ميشود.
رادارهاي هواشناسي، روش ديگري براي رديابي جمعيت پرندگان محسوب ميشوند. روزنبرگ و همكارانش پرندگان ثبتشده روي رادارهاي واقع در ۱۴۳ ايستگاه هواشناسي كشور آمريكا را مورد شمارش قرار دادند. آنها از اسكنهاي فصل بهار يعني زماني كه پرندگان به تعداد زيادي در حال مهاجرت بودند، استفاده كردند. پژوهشگران طي اين دوره يك كاهش ۱۴ درصدي را مشاهده كردند كه با كاهش ثبتشده در ركوردهاي تماشاي پرندگان مطابقت داشت. نيكول ميشل، اكولوژيست ارشد انجمن اودوبان كه در اين پژوهش مشاركتي نداشته است، ميگويد:
وقتي ما دو مجموعه داده داشته باشيم كه نتيجهي يكساني را نشان ميدهند، يعني موفق شدهايم.
در ميان گروههايي كه بدترين وضعيت را داشتند، سسكها قرار داشتند كه جمعيت آنها ۶۱۷ ميليون قطعه كاهش يافته بود. همچنين نسبتبه قبل، ۴۴۰ ميليون توكاي سياه كمتري وجود دارد.
مطالعه ۵۲۹ گونه پرنده در آمريكا و كانادا نشان ميدهد كه جمعيت پرندگان از سال ۱۹۷۰ به بعد، ۲۹ درصد كاهش پيدا كرده است. اين كاهش معادل سه ميليارد قطعه پرنده است
روزنبرگ ميگويد كه او از اندازهي كاهش جمعيت پرندگان تعجب كرده است. حتي استارلينگها (گونهاي كه وقتي از سال ۱۸۹۰ وارد آمريكا شدند با سرعت بسيار زيادي تكثير پيدا كردند) دچار ۴۹ درصد كاهش شدهاند. گاستون ميگويد كه اروپا نيز درحال تجربهي روند مشابهي است و اين كاهش در جميعت گونههاي رايج نيز به چشم ميخورد. او ميگويد: «بهطوركلي، اين ارقام قابل مقايسهاند.»
پژوهشگران ميگويند اين مطالعه با هدف تعيين علت ناپديدشدن پرندگان طراحي نشده است اما نتايج حاضر و نيز پژوهشهاي گذشته به برخي از مقصرين اشاره ميكنند. گونههاي چمنزار بيشترين كاهش را تجربه كردهاند و ۷۱۷ ميليون پرنده تاكنون از بين رفته است. علت اين كاهش، احتمالا كشاورزي مدرن و توسعه بوده است. روزنبرگ ميگويد:
با شخم زدن هر زمين و خشكاندن هر زمين مرطوبي، پرندگان آن منطقه از بين ميروند.
علاوهبر تخريب زيستگاه، آفتكشها نيز نقش دارند. براي مثال، نتايج مطالعهاي كه هفتهي گذشته منتشر شد، نشان ميداد كه آفتكشهايي به نام نئونيكوتينوئيدها موجب ميشوند پرندگان به وزن مورد نياز براي مهاجرت نرسند و سفرشان به تاخير افتد.
پري شاهرخ شمالي
توكاي جنگلي
غازهاي برفي در ساكرامنتو ولي
پژوهشگران نشانههاي مثبتي نيز پيدا كردهاند. بهعنوان مثال، عقابهاي سر سفيد درحال شكوفايي هستند و جمعيت شاهينها تا ۳۳ درصد رشد كرده است. وضعيت پرندگان آبزي نيز رو به شكوفايي است. در بيشتر موارد، علت اين استنثناها مشخص است. بسياري از گونههاي پرندگان درحال افزايش، در قرن گذشته بهعلت آفتكشها، شكار و ديگر فشارها درحال از بين رفتن بودند. اقدامات حفاظتي به آنها كمك كرد تا جمعيت خود را افزايش دهند. روزنبرگ ميگويد:
در اين موارد، ما ميدانستيم كه علل چيست و دربرابر آن اقدام كرديم. اينها نمونههايي از موفقيت هستند.
اما توضيح علت شكوفايي برخي از جمعيتها دشوارتر است. پرندگان كوچك سسكمانندي كه ويرئو (سرودخوان) ناميده ميشوند، درحال شكوفايي هستند. جمعيت اين پرندگان درمقايسهبا سال ۱۹۷۰، حدود ۸۹ ميليون افزايش پيدا كرده است (۵۳ درصد). در همين حين، سسكها كه در همان زيستگاههاي ويرئوها زندگي ميكنند، دچار كاهش ۳۷ درصد شدهاند. روزنبرگ ميگويد:
من درمورد علت شكوفايي ويرئوها ايدهاي ندارم. من دوست دارم مطالعهاي درمورد آنها انجام دهم و راز آنها را كشف كنم.
يانگ ميگويد:
مقياس گستردهي كاهش جمعيت پرندگان به اين معنا است كه متوقف كردن آن نياز به تلاش زيادي دارد. بايد از زيستگاهها محافظت كرد؛ بايد استفاده از مواد شيميايي محدود شود و طراحي ساختمانها نيز تغيير كند. ما داريم بيش از حد از زمين استفاده ميكنيم و اين امر همهچيز را تحتتاثير قرار ميدهد.
انجمن اودوبان خواستار حمايت از زيستگاههاي غني از پرندگان مانند درياچههاي بزرگ (پنج درياچهاي كه در مرز بين آمريكا و كانادا قرار دارد) و حوزهي رود كلرادو شده و نيز بر حمايت از پيمان پرندگان مهاجر كه دولت ترامپ در تلاش براي عقبنشيني از آن است، تاكيد ميكند.
تك تك افراد جامعه نيز ميتوانند در اين امر مشاركت كنند. نگهداري گربهها در فضاي داخل بهطوري كه نتوانند پرندگان كوچك را شكار كنند، يكي از اين اقدامات است. هر ساله تعداد زيادي از پرندگان در اثر پرواز بهسوي پنجرهها و برخورد با آن جان خود را از دست ميدهند، روشهايي وجود دارد كه ميتوان شيشهها را براي آنها قابل مشاهده كرد.
بورلي گيلنهال ۶۲ ساله، نويسندهي جزوه رايگانهاي آشپزي، همراه با همسرش آندرس، ۲۵۶ گونه را در پاركهاي شرق آمريكا شناسايي كردهاند. اما وقتي او در سالهاي اخير به ملاقات مادرش در كاروليناي شمالي رفت، بهانديشه متخصصين ميرسيد كه تعداد پرندگان ديگر مانند سالهاي كودكي او نيست. هنگامي كه او حين سفرهايش با ديگر مردم آمريكا صحبت ميكرد، بسياري ديگر نيز همين انديشه متخصصين را داشتند. او ميگويد:
در اغلب اوقات، مردم به شما ميگويند كه اين وضعيت مانند قبل نيست.
كاهش شديد جمعيت پرندگان موجب وحشت او شد. او ميگويد: «اگر كاردينالها، جيجاقهاي كبود و گنجشكها وضعيت خوبي ندارند، اين واقعا ترسناك است.»
جغد سوراخنشين
هم انديشي ها