سير نااميدكننده اخبار اقليمي؛ جهان در توقف جنگل‌‌زدايي شكست خورد

تحليل اعلانيه‌‌ي جنگل‌‌هاي نيويورك (NYDF) حاكي از آن است كه اين توافق‌‌نامه در اجراي تعهدات اصلي خود شكست خورده است. بنابر اين اعلانيه كه در سال ۲۰۱۴ و در حاشيه‌‌ي نشست اقليمي سازمان ملل متحد به تأييد اعضا رسيده بود، دولت‌‌ها متعهد شده بودند نرخ جنگل‌‌زدايي در جهان را تا سال ۲۰۲۰ به نصف برسانند و نهايتا نيز تا سال ۲۰۳۰، آن را به‌‌كلي متوقف كنند.

اعلانيه‌‌ي جنگل‌‌هاي نيويورك توافق قانوني داوطلبانه و غيرتعهدآوري است كه به‌منظور اقدام عليه جنگل‌‌زدايي تنظيم شده است. اين توافق‌‌نامه اولين‌‌بار در سپتامبر ۲۰۱۴ در نشست اقليمي سازمان ملل امضا شد و پس‌از‌آن، در اكتبر ۲۰۱۷ به امضاي ۴۰ دولت و ۵۷ شركت چندمليتي و ۵۸ سازمان غيردولتي رسيد.

حال متخصص كارشناسان مي‌‌گويند با وجود توافق‌ها، روند جنگل‌‌زدايي در جهان همچنان با سرعتي هشداردهنده در جريان است؛ به‌گونه‌اي كه تمامي دستاوردهاي جهان را در مقابله با تغييرات اقليمي درمعرض تهديد قرار داده است. مقاله‌‌ي انتقادي اعضاي تحليل NYDF كه ائتلافي متشكل از ۲۵ سازمان گوناگون است، چشم‌‌اندازي هولناك از تداوم روند نابودي جنگل‌‌هاي جهان ارائه مي‌‌كند.

شتاب‌گرفتن جنگل‌‌زدايي

شارلوت استرك، هم‌‌بنيان‌‌گذار و مدير Climate Focus، مي‌‌گويد از زمان اجرايي‌شدن NYDF از پنج سال پيش تاكنون، روند جنگل‌‌زدايي در جهان نه‌‌تنها تداوم يافته؛ بلكه درواقع شدت نيز گرفته است. گزارش اخير مي‌‌گويد ميزان انتشار ساليانه‌‌ي كربن درنتيجه‌‌ي جنگل‌‌زدايي در جهان معادل كل گازهاي گل‌خانه‌‌اي توليدشده در اتحاديه‌‌ي اروپا بوده است. طبق آمار، بين سال‌‌هاي ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ به‌‌طور ميانگين هرساله مساحتي معادل وسعت كل بريتانيا از جنگل‌‌هاي جهان نابود شده‌‌اند.

تصويري هوايي از يكي از سايت‌هاي غيرقانوني قطع درختان در برزيل

نقاطي در جهان وجود دارند كه در آن‌‌ها با نابودي شديد جنگل هاي نخستين مواجه هستيم؛ بنابراين، بايد اقرار كرد در مبارزه‌‌ي خود براي توقف جنگل‌‌زدايي شكست خورده‌‌ايم. در مناطق ديگر، شاهد رشد درختاني تازه در حوزه‌‌ي روستايي بوده‌‌ايم؛ اما هنوز تعداد جنگل‌‌هاي جهان به‌‌طور كلي در حال كاهش است.

ظهور كانون‌هاي جنگل‌زدايي تازه

نكته‌‌ي نگران‌‌كننده اين است كه گويا كانون جنگل‌‌زدايي جديدي در غرب آفريقا در حال ظهور است. در پنج سال گذشته، نرخ قطع درختان در جمهوري دموكراتيك كونگو دوبرابر شده است.

با وجود چشم‌‌انداز نااميدكننده، گزارش اخير به برخي گام‌‌هاي مثبت كشور اندونزي نيز اشاره كرده است؛ كشوري كه ساليان دراز با معضل ويرانگر جنگل‌‌زدايي مواجه بود. نويسندگان گزارش مي‌‌گويند اقدامات سياسي نظير ممنوعيت‌‌هاي وضع‌‌شده‌ي رئيس‌‌جمهور اندونزي عامل تأثيرگذاري بوده است. با‌اين‌حال، پژوهشگران توضيح مي‌‌دهند چرا چشم‌‌انداز كلي تاريك به‌‌انديشه متخصصين مي‌‌رسد و چرا توقف روند جنگل‌‌زدايي در نبرد ما عليه تغييرات اقليمي تا اين حد اهميت دارد. ايزتر وين‌‌رايت‌‌دري، مشاور متخصص امور جنگل در انجمن جانورشناسي لندن مي‌‌گويد:

براي مثال، توقف جنگل‌‌زدايي و بازيابي جنگل‌‌هاي استوايي مي‌‌تواند ۳۰ درصد از الزامات مقرر در توافق پاريس را برآورده كند. رسيدن به اين اهداف بدون پايبندي به تعهدات در توقف جنگل‌‌زدايي ممكن نخواهد بود.

روند خالص جنگل‌زدايي در جهان به‌سرعت در حال رشد است.

هانسون در جمع‌بندي گزارش اخير چنين مي‌گويد:

در اين مبارزه در حال شكست‌‌خوردن هستيم؛ ولي نبايد اميد خود را از دست بدهيم. اين گزارش نيز همچون گزارش‌هاي مشابه زنگ هشداري است تا بارديگر تعهدات و اقدامات و سرمايه‌‌گذاري‌‌هاي خود را مطابق NYDF بازنگري كنيم.