وقوع هم‌زمان گرما و خشكسالي در دهه‌هاي اخير بيشتر شده است
براساس مطالعه‌اي جديد، تركيب شرايط خشكسالي و امواج گرما كه ممكن است احتمال وقوع آتش‌سوزي‌هاي طبيعي را بيشتر كند، در غرب آمريكا به‌شدت روبه‌فزوني است. طبق انتظار، پيامدهاي حاصل مي‌تواند فاجعه‌بار باشد. به‌خوبي ثابت شده است كه خشكسالي و امواج گرما در دهه‌هاي اخير با فراواني بيشتري رخ داده است. درحالي‌كه اين شرايط به‌تنهايي نيز موجب خسارت‌هايي مي‌شوند، هم‌زماني آن‌ها مي‌تواند ويراني بيشتري به‌بار آورد.
دكتر مجتبي صادق، يكي از نويسندگان مطالعه‌ي جديد است كه نتايج آن در مجله‌ي Science Advances منتشر شده است. وي مي‌گويد: «آنچه قبلا رويداد آب‌و‌هوايي مضاعف نادري بود، به‌دليل تغييرات اقليمي به‌طور مكرر رخ مي‌دهد. اين رويدادها، يعني رويدادهاي هم‌زمان درحال شدت‌گرفتن هستند.» مقاله‌ي جديد با كاوش ركوردهاي آب‌و‌هوايي ۱۲۲ سال اخير آمريكا، رويدادهاي خشكسالي و گرمايي را مطالعه مي‌كند كه در اين كشور رخ داده است.
براساس يافته‌هاي پژوهشگران، اين دو پديده، يعني خشكسالي و گرما، يكديگر را در چرخه‌ي تشديدكننده‌اي تغذيه مي‌كنند. آن‌ها مي‌توانند در مسير باد نيز منتشر شوند و خشكسالي و گرما را به مناطق وسيع‌تري گسترش دهند. درحالي‌كه پژوهشگران انتظار داشتند سوابق مطالعه‌شده‌ي آن‌ها نشان‌دهنده‌ي افزايش در رويدادهاي تركيبي باشد، دكتر صادق بيان مي‌كند: «انتظار نداشتيم افزايشي اين‌چنيني را شاهد باشيم.»
درنتيجه‌ي گرمايشي كه مشخصه‌ي تغييرات اقليمي است، خشك‌سالي‌هايي نظير آنچه امسال كاليفرنيا تجربه كرد، حتي زماني‌كه ميزان بارندگي بسيار اندك نباشد، رخ خواهد داد. سطوح خشكسالي و گرماي شديدي كه در نبود گرمايش ناشي از تغييرات اقليمي انتظار مي‌رفت هر ۷۵ سال يك‌بار در شمال‌غربي آمريكا رخ دهد، بين سال‌هاي ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۷ هر پنج يا شش سال يك‌بار رخ داده است.
مرتعي در دره‌ي مركزي كاليفرنيا. با تغيير اقليم، امواج گرما و خشكسالي هم‌زمان با فراواني بيشتري رخ خواهد داد.
همچنين، مطالعه‌ي جديد شرايط تركيبي خشكسالي و گرما را مطالعه كرد كه در خشكسالي دهه‌ي ۱۹۳۰ اتفاق افتاد و موجب «داست‌بول» شد. داست‌بول يا دهه سي كثيف دوره‌اي از طوفان‌هاي شن شديد بود كه آمريكا و كانادا را تحت‌تأثير قرار داد. اين فاجعه تا حد زيادي ناشي از فقدان بارندگي بود كه به گرم‌ترشدن هوا و اعمال مديريت ضعيف زمين منجر شد و طوفان‌هاي گرد‌و‌غبار شديدي به‌همراه آورد. بااين‌حال، بلاياي گرما‌خشكي اخير بيشتر متأثر از گرماي بيش‌از‌حد بوده‌اند تا كمبود بارندگي. به‌گفته‌ي پژوهشگران، مكانيسم آغازگر رويدادهاي هم‌زمان گرما و خشكي در حال تغيير از «فقدان بارندگي» به «گرماي بيش‌از‌حد» است.
نويسندگان نتيجه‌گيري كردند اگر خشك‌سالي‌هايي با طول و شدت خشك‌سالي‌هاي رخ‌داده در دهه‌ي ۱۹۳۰ در سال‌هاي گرم رخ دهد كه در دهه‌هاي اخير به‌دليل گرمايش جهاني در حال وقوع مكرر است، هم‌زماني آن‌ها پيامدهاي ويرانگري به‌بار خواهد آورد. علاوه‌بر‌اين، هيچ منطقه‌ي بزرگي در آمريكا دربرابر خشك‌سالي‌هاي شديد ايمن نيست و افزايش گرما احتمال وقوع خشك‌سالي‌هاي بزرگ را بيشتر مي‌كند. علاوه‌بر‌اين، گرماي ناشي از تغييرات اقليمي تقاضا براي آب را افزايش مي‌دهد و به كمبود آب منجر مي‌شود. اين امر ممكن است زيرساخت‌ها و جوامع را زير فشار قرار دهد و آن‌ها را به وضعيت ناشناخته‌اي بكشاند.
دانيل سوين، دانشمند علوم جوّي از دانشگاه كاليفرنيا در لس‌آنجلس، معتقد است مهم‌ترين يافته‌ي مقاله‌ي جديد تعيين عامل گرما به‌عنوان محرك خشك‌سالي‌ها است. افزايش دماي ناشي از گرمايش جهاني موجب مي‌شود به سطوحي از خشكسالي برسيم كه در طول تاريخ كم‌سابقه بوده است. دكتر سوين اخيرا در مجموعه‌هم انديشي ها ارسال‌شده در توييتر اظهار كرده است كه كاليفرنيا و احتمالا شمال‌غربي اقيانوس آرام در اوايل اكتبر موج گرماي شديد ديگري را شاهد خواهد بود كه مي‌تواند بارديگر موجب ايجاد شرايط آتش‌سوزي شديد شود. به‌گفته‌ي وي، مطالعه‌ي جديد به‌خوبي توصيف مي‌كند كه چگونه شرايط خشكسالي و آتش‌سوزي گسترش مي‌يابد و مي‌تواند هم‌زمان در مناطق وسيع‌تري رخ دهد و مديريت آتش‌سوزي را بسيار دشوارتر كند. وي مي‌گويد: «مطمئنا اين وضعيت را در آتش‌سوزي‌هاي سال ۲۰۲۰ مي‌بينيم.»
دكتر صادق متذكر مي‌شود كشور آمريكا كار چنداني براي حل اين شرايط در حال تغيير انجام نداده است و ساختن خانه‌هاي جديد در مناطق مستعد آتش‌سوزي ادامه دارد. وي بيان مي‌كند امسال ۳/۶ ميليون جريب زمين فقط در كاليفرنيا سوخته است و از شش مورد آتش‌سوزي بزرگ در تاريخ ايالت، پنج مورد در سال ۲۰۲۰ رخ داده است كه نشان مي‌دهد بايد به‌طور جدي اشكال تغييرات اقليمي را حل كرد. اگر اقدامي براي رفع اين اشكالات انجام ندهيم، وضعيت بدتر خواهد شد.
هم انديشي ها