Falcon Heavy؛ راكت قدرتمند اسپيس ايكس با موفقيت پرتاب شد
اسپيس ايكس، دقايقي پيش، براي نخستين بار، راكت Falcon Heavy را با موفقيت به فضا پرتاب كرد. اين راكت بعد از ظهر امروز به وقت محلي در دماغهي كاناورال در فلوريدا به همراه خودروي رودستر ايلان ماسك به فضا پرتاب شد. اگرچه فرآيند پرتاب فالكون هوي بهطور كامل به اتمام نرسيده است؛ اما اين راكت بهخوبي قابليتهاي خود را به نمايش گذاشت و بنابراين احتمالا براي انجام مأموريت براي مشتريان تجاري اسپيس ايكس آماده است.
خاطرنشان ميكنيم علاوهبر اينكه فرآيند پرتاب فالكون هوي موفقيتآميز بود؛ دو بوستر مرحلهي نخست اين راكت نيز لحظاتي پس از پرتاب، بهدرستي از آن جدا شدند و با موفقيت در سطح زمين فرود آمدند. اين دو بوستر در ميانهي فرآيند پرتاب، از راكت جدا شدند، به كيپ كاناورال بازگشتند و با موفقيت در فاصلهي ۱۰۰۰ پايي از يكديگر روي دو جايگاه Landing Zone 1 و Landing Zone 2 فرود آمدند. بوستر مركزي راكت نيز از آن جدا شده؛ اما در حال حاضر مشخص نيست كه آيا فرآيند فرود آن روي يكي از شناورهاي اسپيسايكس در اقيانوس اطلس بهدرستي انجام شده است يا خير؛ بدين ترتيب اسپيسايكس در مجموع تاكنون ۲۳ راكت را با موفقيت فرود آورده است.
بهروزرساني: اگرچه اسپيس ايكس در حال حاضر بهصورت رسمي در خصوص سرنوشت بوستر سوم راكت فالكون هوي بيانيهاي را منتشر نكرده است و استريم ويديويي پرتاب اين راكت نيز پيش از فرود اين بوستر بر سطح شناور موجود در اقيانوس اطلس، قطع شد؛ اما گمانهزنيها حكايت از آن دارند كه فرود بوستر سوم موفقيتآميز نبوده است؛ البته بيشك اين مسأله از ارزش دستاورد امروز اسپيس ايكس نميكاهد.
در حال حاضر فالكون هوي عنوان قدرتمندترين راكت دنيا را يدك ميكشد. اين راكت از ۲۷ موتور بهره ميبرد كه بيشتر از تعداد موتورهاي بهكاررفته در تمام راكتهايي است كه تاكنون ساخته شدهاند، موتورهاي يادشده در مجموع بيش از ۵ ميليون پوند (حدود ۲۲۲ ميليون نيوتن)، نيروي پيشرانشي توليد ميكنند؛ بنابراين فالكون هوي ميتواند محمولهاي به وزن ۱۴۰ هزار پوند (حدود ۶۳ تن) را در مدار پاييني زمين قرار دهد كه بيش از دو برابر وزني است كه راكتهاي فعال كنوني قادر به حمل آن هستند. اسپيس ايكس بهلطف فالكون هوي ميتواند به كسبوكارهاي جديدي، نظير پرتاب ماهوارههاي سنگين امنيت ملي يا ارسال ماژولهاي بزرگ و انسانها به اعماق فضا وارد شود.
فرآيند پرتاب امروز، عملكرد فوقالعادهي مورد انتظارترين راكت دههي اخير را بهتصوير كشيد. اسپيس ايكس براي نخستين بار در سال ۲۰۱۱ از برنامههاي خود براي توسعهي فالكون هوي با هدف پرتاب آن در سال ۲۰۱۳ يا ۲۰۱۴ پرده برداشت. با اين حال، پرتاب راكت غولپيكر فالكون هوي، چندين بار بهتعويق افتاد؛ ضمن اينكه دو شكست فالكون ۹ و اشكالات پيشآمده بهدنبال آن نيز برنامهي پرتاب راكت قدرتمند اسپيسايكس را بيش از پيش مختل كرد. ايلان ماسك نيز پيشتر اعلام كرد كه مهندسي و ساخت اين راكت بهميزان غيرقابل انتظاري دشوار است:
ساخت فالكون هوي بيش از آنچه تصور ميكرديم، دشوار بود. در ابتدا ساده بهانديشه متخصصين ميرسيد: اتصال دو بوستر استيج ابتدايي تا چه حد ميتواند دشوار باشد؟ اما در ادامه نوع بارگذاري تغيير پيدا كرد، وضعيت آيروديناميكي تغيير پيدا كرد.
نخستين مأموريت پرتاب فالكون هوي صرفا براي ارزيابي توانايي اين راكت در انجام وظيفهي خود جهت قرار دادن محمولهها در مدار انجام شد؛ از اين رو، نخستين محمولهي آن خودروي ايلان ماسك بود. سال گذشته ماسك اعلام كرد كه نخستين محمولهي فالكون هوي، احمقانهترين ايدهاي خواهد بود كه به ذهن وي خطور خواهد كرد و بدين ترتيب، رودستر تسلا براي انجام اين كار انتخاب شد.
خاطرنشان ميكنيم كه فرآيند پرواز فالكون هوي كماكان در حال انجام است و اسپيس ايكس پيش از آنكه جزئيات بيشتري را منتشر كند، استريم روند پرتاب اين راكت را قطع كرد. گفته ميشود كه موتور بخش نهايي راكت كه رودستر تسلا را دربردارد، دو بار ديگر شروع بهكار خواهد كرد، ضمن اينكه مرحلهي آخر شروعبهكار موتور در آيندهي نزديك رخ نخواهد داد؛ بدين ترتيب كه پس از كار افتادن موتور در مرحلهي نخست، اسپيس ايكس بهمدت ۶ ساعت، شناوري بخش نهايي راكت را تست خواهد كرد كه در اين مدت، استيج پاياني راكت بهصورت موتور خاموش، در فضا حركت خواهد كرد. دليل اجراي چنين آزمايش طولانيمدتي، بهتصوير كشيدن توانايي فالكون هوي جهت انجام مانورهاي گردشي خاص براي نيروي هوايي آمريكا است. پس از گذشت مدت كوتاهي از پرتاب، ايلان ماسك طي توييتي، اعلام كرد كه وضعيت بخش نهايي راكت عادي است و اين بخش اكنون در فاز شناوري بهسر ميبرد.
در جريان فاز شناوري، خودروي ايلان ماسك از ميان كمربند ون آلن گذر خواهد كرد؛ منطقهاي با تشعشعاتي شديد كه زمين را احاطه كردهاند. در اين كمربند، ذراتي با انرژي بالا به خودرو و بخش نهايي راكت اصابت خواهند كرد و اين مساله ميتواند براي ادامهي مأموريت اشكالساز باشد. ايلان ماسك روز دوشنبه در جريان يك رويداد خبري در اين خصوص گفت:
ممكن است سوخت منجمد شده و اكسيژن تبخير شود و تمام اين اشكالات ممكن است مرحلهي سوم بهكارافتادن موتور را كه براي ورود به مريخ ضروري است، به مخاطره بياندازد.
چنانچه مرحلهي نهايي بهكارافتادن موتور صورت نگيرد، رودستر ايلان ماسك احتمالا در مدار زمين باقي خواهد ماند و در نهايت سقوط كرده و حين وارد شدن به جو زمين، آتش خواهد گرفت. مرحلهي يادشده پس از گذشت ۶ ساعت، براي قرار دادن خودرو در مدار آغاز خواهد شد. اين خودرو در مدار خاصي حول خورشيد جاي خواهد گرفت؛ مداري كه رودستر ماسك را در مجاورت مدار مريخ قرار خواهد داد؛ البته خودرو به اندازهاي به سيارهي سرخ نزديك نخواهد شد كه محيط آن را آلوده كند. سپس رودستر براي هميشه در اعماق فضا باقي خواهد ماند.
فالكون هوي از جايگاه تاريخي LC-39A در مركز فضايي كندي ناسا پرتاب شد؛ جايگاهي كه براي پرتاب آپولو ۱۱ به سمت ماه و چندين مأموريت شاتل فضايي بهكار گرفته شده بود. اسپيس ايكس در حال حاضر اين جايگاه را از ناسا اجاره كرده است و در آينده نيز فالكون هوي را براي انجام مأموريتهاي ديگر از اين جايگاه پرتاب خواهد كرد.
اسپيس ايكس در سال جاري ميلادي، فالكون هوي را براي انجام چند مأموريت ديگر نيز پرتاب خواهد كرد. براساس برنامهريزيهاي انجام شده، اين راكت در نيمهي دوم سال ۲۰۱۸، ماهوارهي ارتباطي عربستان سعودي موسوم به Arabsat 6A را پرتاب خواهد كرد. سپس احتمالا در ماه جولاي جهت دريافت گواهي براي انجام مأموريتهاي امنيت ملي، محمولهاي آزمايشي را براي نيروي هوايي ايالات متحده پرتاب خواهد كرد. در نهايت، دو ماهوارهي ارتباطي ديگر براي Inmarsat و Viasat توسط راكت غولپيكر اسپيس ايكس در مدار قرار خواهد گرفت.
پيشبيني ميشود كه در آيندهي نزديك، سازمانهاي بسياري به صف مشتريان راكت قدرتمند Falcon Heavy بپيوندند، ضمن اينكه برچسب ارزشي ارزان اين راكت، ممكن است آن را به گزينهاي جذاب براي ناسا جهت انجام مأموريتهايي نظير ارسال محموله يا فرستادن مجدد انسان به ماه بدل كند. در حال حاضر آيندهي اين راكت مشخص نيست؛ اما پرتاب موفق امروز آن، زمينه را براي انجام مأموريتهايي بلندپروازانه فراهم ميكند.
هم انديشي ها