نيم قرن پس از كنكورد؛ بازگشت جتهاي جديد مافوق صوت نزديك است
احتمالا برخي از افراد به ياد نداشته باشند؛ اما در دوراني نهچندان دور، هواپيماي جتي به نام كنكورد وجود داشت كه ميتوانست با سرعت ۲۱۷۹ كيلومتر بر ساعت كه به معني حركت تا دو برابر سرعت صوت بود، به پرواز دربيايد. پرواز از شهر نيويورك تا لندن با هواپيماهاي عادي بهصورت معمول ۷ ساعت به طول ميانجامد؛ در حالي كه كنكورد ميتوانست همين مسافت را در مدت تنها سه ساعت و نيم طي كند. هرچند، دستيابي به روياي پرواز با سرعت ماوراي صوت از سالها پيش امكانپذير شد؛ اما با از دور خارج شدن كنكورد در سال ۲۰۰۳، جتهاي مافوق صوت مقبوليت پيشين خود را از دست دادند. با اين حال، دستهاي جديد از استارتاپهاي هوافضا اكنون اميدوار به احياي اين روياي قديمي هستند و به لطف مجموعهاي از قوانين تازه در ايالات متحده، اين بازگشت بهزودي محقق خواهد شد.
اين استارتاپها كه از سوي سرمايهگذاران ثروتمند همراهي ميشوند، در حال آزمايش فناوريهاي تازهاي هستند تا انفجار صوتي را كه هنگام شكسته شدن ديوار صوتي توسط يك هواپيما به وقوع ميپيوندد، از بين ببرند. اين غرشهاي انفجاري مهيب موجب شدند تا كنگرهي ايالات متحده در سال ۱۹۷۳ پرواز هواپيماهاي جت مافوق صوت را بر فراز خاك آمريكا ممنوع كند. اما در اكتبر امسال، پرزيدنت ترامپ با امضاي لايحهاي به ادارهي هوانوردي فدرال دستور داد تا لغو اين ممنوعيت را در انديشه متخصصين بگيرد و با اين كار روح تازهاي در كالبد صنعت هوانوردي دميد.
ناسا قصد دارد نمونهاي اوليه از هواپيماي مافوق صوت لاكهيد مارتين ايكس ۵۹ كوئست را در سال ۲۰۲۳ بر فراز شهرهاي مهم ايالات متحده آزمايش كند. در طرف ديگر، سه استارتاپ به نامهاي ايريون، اسپايك ارواسپيس و بوم سوپرسونيك در حال طراحي هواپيمايي هستند كه زمان پروازهاي طولانيمدت را به نصف خواهند رساند. در همين راستا ماه گذشته، جنرال الكتريك اعلام كرد كه يك موتور جت مسافربري مافوق صوت جديد براي ايريون خواهد ساخت.
تا چند سال آينده، هواپيماي X-59 QueSST با پرواز بر فراز شهرهاي آمريكا، فناوريهاي بيصداي مافوق صوت خود را آزمايش خواهد كرد.
با اين حال، طرفداران محيطزيست نگراناند كه اين هواپيماهاي سريعتر با پخش كربن بيشتر در هوا موجب آلودگي بيشتر محيطزيست شوند. تمام استارتاپهاي يادشده كه قصد دارد هواپيماهاي مافوق صوت را تا دههي بعدي به پرواز درآورند، انتشار پايين كربن را بهعنوان يكي از اهداف خود اعلام كردهاند. با اين حال، سرعت بيشتر بهسادگي بدين معني مصرف سوخت بيشتر است و همين مسئله پرسشهاي انتقادي بسياري را برانگيخته است.
كارل پاپ، مدير اجرايي سابق سازمان محيطزيستي سيرا كلاب و يكي از مخالفان هواپيماي مافوق صوت ميگويد:
آيا شما واقعا قادر به غلبه بر مخالفتهاي محلي عليه مسيرهاي هوايي مافوق صوت خواهيد بود؟ ما بهدليل مخالفتهاي محلي نميتوانيم بزرگراه جديدي در اين كشور بسازيم. چرا هركس فكر ميكند ما با بمبهاي صوتي قادر به حمله به صدها ميليون نفر از مردم خواهيم بود؟ اين حقيقت ندارد.
هم انديشي ها