آيا گربه‌ها مي‌توانند نام خود را تشخيص دهند؟

گربه‌ها به بي‌تفاوتي نسبت‌به انسان‌ها معروف هستند؛ تقريبا تمام كساني كه گربه دارند، تصديق مي‌كنند وقتي اين حيوانات را صدا مي‌زنند، آن‌ها چقدر آسان صاحب خود را ناديده مي‌گيرند. اما براساس نتايج مطالعه‌ي جديدي كه به‌تازگي در مجله‌ي Scientific Reports منتشر شده است، گربه‌هاي اهلي حتي در صورت بي‌توجهي و دور شدن از انسان، نام خود را تشخيص مي‌دهند.

آتسوكو سائي‌تو، دانشمند رفتارشناسي حيوانات در دانشگاه توكيو قبلا نشان داده است كه گربه‌ها مي‌توانند صداي صاحب خود را تشخيص دهند. او در آخرين مطالعه‌ي خود، اين موضوع را محدودتر كرده است و به مطالعه اين موضوع پرداخته كه آيا گربه‌ها دربرابر شنيدن نامشان واكنشي نشان مي‌دهند؟

مطالعه‌ي ذكرشده كه روي حدود ۸۰ گربه انجام شد، شامل مواجهه‌ي مكرر يك مورد آزمايشي (گربه) به يك محرك (كلمات) بود تا زماني‌كه مورد آزمايشي ديگر واكنشي نشان ندهد. سپس مورد آزمايشي در معرض يك محرك آزمايشي (در اين مورد، نامش) قرار مي‌گرفت و پژوهشگران واكنش او را مطالعه مي‌كردند. اين مرحله كمك مي‌كرد تا احتمال پاسخ به محرك تصادفي كنار گذاشته شود.

براي مطالعه‌ي جديد، دانشمندان نخست از صاحبان گربه‌ها خواستند به‌طور مكرر ۴ كلمه مشابه نام گربه‌ي خود را تكرار كنند، تا زماني‌كه گربه به آن كلمات عادت كند. سپس صاحبان نام حقيقي آن‌ها را صدا مي‌زدند و پژوهشگران اين موضوع را مورد مطالعه قرار دادند كه آيا گربه‌ها (وقتي با گربه‌هاي ديگر زندگي مي‌كنند)، مي‌توانند صاحب خود را بشناسند يا نه. پژوهشگران دريافتند كه واكنش اين گربه‌ها (تكان دادن گوش، سر يا دم و صداي ميو) دربرابر شنيدن نامشان نسبت‌به كلمات مشابه يا نام ديگر گربه‌ها، آشكارتر بود.

پژوهشگران در ادامه‌ي پژوهش از افرادي كه با گربه‌ها آشنا نبودند، خواستند كه نام آن گربه‌ها را صدا بزنند تا ببينند كه آيا گربه‌ها هنوز هم قادر به تشخيص نام خود هستند يا خير. در اين مورد، هرچند واكنش آن‌ها نسبت‌‌به قبل كه صاحبانشان نام آن‌ها را صدا مي‌زدند، ضعيف‌تر بود، ولي باز هم به‌انديشه متخصصين مي‌رسيد كه مي‌توانند نام خود را تشخيص دهند. جان برادشو كه تعاملات بين انسان و حيوانات را در دانشگاه بريستول مورد مطالعه قرار مي‌دهد و در اين مطالعه مشاركتي نداشته است، مي‌گويد:

مطالعه‌ي جديد به‌وضوح نشان مي‌دهد بسياري از گربه‌ها زماني‌كه صاحبانشان نام آن‌ها را صدا مي‌زنند، واكنش نشان مي‌دهند.

اما او درمورد اين ادعا كه گربه‌ها وقتي نامشان را از زبان يك فرد غريبه بشوند نيز واكنش نشان مي‌دهند و آن را درك مي‌كنند، متقاعد نشده است. او مي‌گويد:

تصور مي‌كنم كاملا ممكن است كه برخي از گربه‌ها قادر باشند صداي يك انسان را از صداي ديگر انسان‌ها تشخص دهند اما قبل از آنكه بتوانم بگويم اين شواهد قانع‌كننده هستند، علاقمندم آزمايش‌هاي بيشتري انجام دهم.

سائي‌تو معتقد است كه گربه‌هاي خانگي به اين خاطر ياد مي‌گيرند دربرابر شنيدن نام خود واكنش دهند كه در اين موضوع چيزي براي آن‌ها وجود دارد. او مي‌گويد: «من تصور مي‌كنم كه گربه‌ها نام خود را با نوعي پاداش يا تنبيه مرتبط مي‌دانند.»

او مي‌افزايد كه بعيد است گربه‌ها نام‌ خود را درك كنند. او توضيح مي‌دهد:

هيچ نوع شواهدي وجود ندارد كه نشان دهد گربه‌ها نيز همچون انسان توانايي شناخت خود را دارا باشند. بنابراين تشخيص آن‌ها درمورد شنيدن نامشان مانند درك ما انسان‌ها نيست. بااين‌حال شايد بتوان گربه‌ها را يادگيري داد كه كلمات ديگري را نيز تشخيص دهند.

اينكه آيا انسان مي‌تواند گربه‌ها را يادگيري دهد تا دربرابر دستورها واكنش نشان دهند (مانند همان كاري كه سگ‌ها انجام مي‌دهند)، موضوع ديگري است. برادشو مي‌گويد:

گربه‌ها ازانديشه متخصصين يادگيري درست مانند سگ‌ها هستند. آن‌ها فقط مشتاق نيستند آنچه را آموخته‌اند، به صاحبان خود نشان دهند. احتمالا اكثر صاحبان گربه‌ها در اين مورد توافق دارند.