آناتومي گجت: اسكنر عنبيه چشم چيست و چه متخصصدي دارد؟

عنبيه‌‌ي چشم انسان الگوهايي دارد كه در هر فرد متفاوت هستند و حتي در دوقلوها نيز يكسان نيست (البته در صورتي‌كه دوقلوها همسان باشند و DNA آن‌ها كاملا يكسان باشد، الگوي عنبيه‌ي آن‌ها نيز كاملا يكسان است). جالب است بدانيد حتي الگوهاي عنبيه‌ي چشم راست و چپ هر فرد نيز با يكديگر تفاوت دارند. از سوي ديگر عنبيه با افزايش سن هيچ تغييري نمي‌كند و به دليل اينكه كه پلك‌ها، قرنيه و زلاليه‌ي چشم به خوبي از آن محافظت مي‌كنند، به ندرت آسيب مي‌بيند. تمام اين ويژگي‌ها اين عضو منحصر‌به‌فرد از بدن را به يكي از بهترين ابزارها براي شناسايي هويت افراد تبديل كرده است.

اسكنرهاي تشخيص عنبيه يكي از پيشرفته‌ترين و دقيق‌ترين فناوري‌هاي تشخيص هويت محسوب مي‌شود كه در سال‌هاي اخير به آن توجه زيادي شده است و مي‌تواند در زمينه‌هاي مختلف مورد استفاده قرار گيرد. در ادامه اين اسكنرها را از ابعاد مختلف مطالعه مي‌كنيم. با مشاهده‌ي ويديوي زير مي‌توانيد تنها در مدت چند دقيقه به‌صورت كلي با اسكنر عنبيه آشنا شويد.

تعريف

اسكنر عنبيه يكي از فناوري‌هاي زيست‌ سنجشي محسوب مي‌شود كه در آن از يك دوربين ديجيتالي با استفاده از امواج مادون قرمز براي تصويربرداري از الگوهاي پيچيده‌ي عنبيه كه شامل خطوط و رنگ‌هاي خاصي هستند و نمي‌توان آن‌ها را با چشم غيرمسلح ديد، استفاده مي‌شود. سپس نرم‌افزاري كه موتور انطباق «Matching Engine» ناميده مي‌شود براي رمزگشايي تصوير دربردارنده‌ي اطلاعات عنبيه و مطابقت آن با نمونه‌ي ذخيره‌شده، به كار گرفته مي‌شود.

تاريخچه

تاريخ تشخيص الگوهاي اختصاصي عنبيه‌ به گذشته‌ي بسيار دور باز‌مي‌گردد. مردم يونان و مصر باستان در طالع‌بيني از اين الگوها استفاده مي‌كردند. در سال ۱۹۳۶، سال‌ها قبل از اينكه فناوري تشخيص عنبيه ايجاد شود، چشم‌پزشكي آمريكايي به نام فرانك برچ ايده‌ي تشخيص هويت مردم با استفاده از الگوهاي عنبيه آن‌ها را مطرح كرد. در سال ۱۹۴۹ چشم‌‌پزشكي به نام داگارت، به وجود الگوهاي پيچيده در عنبيه و اختصاصي‌بودن آن‌ها براي هر فرد (مانند اثر انگشت) پي برد؛ در سال ۱۹۵۳ نيز دكتر آدلر در جزوه رايگان خود تحت‌عنوان فيزيولوژي چشم (Physiology of the Eye) با اشاره به هم انديشي ها دكتر داگر، موضوع اختصاصي‌بودن الگوهاي عنبيه‌ي چشم در هر فرد و امكان تصويربرداري از آن براي تشخيص هويت به‌جاي اثر انگشت را مطرح كرد.

در سال ۱۹۸۱ دو چشم‌پزشك آمريكايي يعني دكتر لئونارد فلام و آرام سفير، قصد داشتند از الگوهاي عنبيه براي تشخيص هويت استفاده كنند؛ اما هيچ روش و الگوريتمي براي عملي‌‌كردن اين فناوري وجود نداشت. البته اين دو پزشك در سال ۱۹۸۷ موفق شدند پنتنت مفاهيم پايه اين اين فناوري را ثبت كنند. سرانجام در سال ۱۹۹۴، جان داگمن، بنيان‌گذار فناوري تشخيص عنبيه به شكل امروزي، پنتنت الگوريم تشخيص عنبيه را ثبت كرد.

جانداگمن، بنيان‌گذار فناوري تشخيص عنبيه

اين الگوريتم در دهه‌ي ۱۹۹۰ براي اولين‌بار تجاري‌سازي شد و در سال ۱۹۹۶ براي اولين‌بار اسكنر عنبيه به‌عنوان روشي براي تشخيص هويت زندانيان مورد آزمايش قرار گرفت. از ديگر رويدادهاي مهم در تاريخ فناوري اسكن عنبيه مي‌توان به مجهز شدن دستگاه‌هاي خودپرداز  شهر هيوستون آمريكا به اسكنرهاي عنبيه در سال ۱۹۹۹، تجهيز دو فرودگاه بين‌المللي شارلوت داگلاس در آمريكا و فرودگاه فلوگهافن در آلمان به اسكنر عنبيه براي اولين‌بار در جهان در سال ۲۰۰۰ و تجهيز برخي از فرودگاه‌هاي انگلستان از جمله فرودگاه‌هاي هيترو، گاتويك، بيرمنگام و استانستد لندن به اسكنر عنبيه و استفاده‌ي اختياري مسافران از اين فناوري براي جلوگيري از انتظار طولاني در صف‌هاي مطالعه گذرنامه در سال ۲۰۰۶، تجهيز نخستين دستگاه خودپرداز به اسكنر عنبيه در سال ۲۰۰۹ و عرضه‌ي نخستين موبايل هوشمند مجهز به اسكنر عنبيه يعني فوجيتسو ان ايكس اف- ۰۴ جي (Fujitsu NX F-04 G) در سال ۲۰۱۵ اشاره كرد.

 الگوريتم جان هاگمن كه از قابليت تشخيص آني افراد با رمزگشايي الگوهاي تصادفي قابل‌مشاهده در عنبيه چشم در فاصله‌ي مشخص برخوردار است، تا سال ۲۰۱۵ براي موارد گوناگوني مورد استفاده قرار مي‌گرفت.

ساختار، عملكرد و انواع

در هنگام پردازش اطلاعات، نرم‌افزار پردازنده سعي مي‌كند عنبيه را با ترسيم دو دايره از ساير قسمت‌هاي چشم جدا كند؛ يكي از اين دايره‌ها در قسمت داخلي عنبيه (مرز بين مردمك و عنبيه) و ديگري در لبه‌ي بيروني بين عنبيه و سفيدي چشم ترسيم مي‌شود. قسمت داخلي به آساني تشخيص داده مي‌شود؛ زيرا در مرز بين عنبيه و مردمك، تغييري ناگهاني در روشنايي ايجاد مي‌شود. براي تشخيص لبه‌ي بيروني نيز از فرايند مشابهي استفاده مي‌شود كه البته به دليل اينكه ممكن است پلك‌ها بخشي از عنبيه را بپوشانند، تشخيص لبه‌ي بيروني كمي دشوارتر است.

در مرحله‌ي بعدي اسكنر الگوي قسمت‌هاي تاريك و روشن عنبيه را با استفاده از فيلتر ميان‌گذر (فيلتري به فركانس‌هاي محدوده‌ي خاصي اجازه‌ي عبور مي‌دهد و مانع گذر فركانس‌هاي خارج از محدوده مي‌شود) مشخص مي‌كند. در اين فرايند فيلتر در‌صورتي‌كه قسمت خاص بيش از ميزان مشخص‌شده روشن باشد، با عدد ۱ و در غير اين صورت با عدد ۰ مشخص مي‌كند و سپس كد عنبيه ديجيتالي و اختصاصي با كمك معادله‌هاي رياضي  ايجاد مي‌شود. اين كد به ندرت در دو چشم يكسان مي‌شود.در مرحله‌ي بعدي دواير متحد‌المركز و خطوط شعاعي كه همه‌ي آن‌ها به يك نقطه ختم مي‌شوند، براي تشخيص قسمت مورد انديشه متخصصين براي تجزيه‌و‌تحليل، به تصوير افزوده مي‌شوند. با اين كار ويژگي‌هاي كليدي عنبيه با دقت بالا مشخص و در فضايي دوبعدي با يكديگر مقايسه مي‌شوند. نور كم يا زياد باعث انبساط و انقباض مردمك مي‌شود؛ اما اين اتفاق هيچ تغييري در الگوهاي عنبيه ايجاد نمي‌كند و اسكنر در چنين شرايطي نيز مي‌تواند كار خود را به درستي انجام دهد.

كاربردها

كاربرد اصلي اسكنر عنبيه تشخيص هويت است و مي‌توان در زمينه‌ها و شيوه‌هاي مختلفي از اين قابليت استفاده كرد كه در ادامه برخي از آن‌ها را شرح مي‌دهيم.

تشخيص هويت ملي

با به‌كارگيري اسكنرهاي عنبيه مي‌توان در كشورهايي كه در آن‌ها از كد ملي براي شناسايي شهروندان استفاده مي‌شود، از عنبيه‌ به‌جاي كد استفاده كرد. از مزاياي بهره‌گيري از اين روش براي تشخيص هويت شهروندان مي‌توان به جلوگيري از جعل هويت ملي، شناسايي هويت دقيق و سريع در رأي‌گيري‌ها، دسترسي آسان به سوابق فرد و تسهيل مشاركت سازمان‌هاي دولتي با يكديگر براي ادغام، تأييد و حفظ اطلاعات شهروندان اشاره كرد. در هند شهروندان در پروژه‌اي درحال اجرا تحت‌عنوان ادهار (Aadhaar) كه بزرگ‌ترين پروژه‌ي شناسايي هويت با فناوري زيست‌سنجي تشخيص هويت در سراسر جهان است، مي‌توانند به‌صورت داوطلبانه هويت را با استفاده از روش‌هاي زيست‌سنجي تشخيص هويت (از جمله فناوري تشخيص عنبيه) ثبت و كد شناسايي ۱۲ رقمي اختصاصي خود را دريافت كنند. 

تشخيص هويت فرودگاه‌ها و مرزباني‌ها

در چند فرودگاه جهان از اسكنر عنبيه كه دقيق‌ترين و پيشرفته‌ترين روش تشخيص هويت مسافران است، براي شناسايي هويت مسافران استفاده مي‌شود. به‌عنوان مثال در فرودگاه‌هاي بزرگ و اصلي كانادا از اين فناوري در كنار روش قديمي احراز هويت (مطالعه اسناد توسط مأموران) براي تسريع شناسايي مسافران در قسمت گمرك فرودگاه استفاده مي‌شود. اين سيستم ابتدا در فرودگاه‌هاي شهرهاي ونكوور، هليفكس، تورنتو و مونترال اجرا و آزمايش شد و در سال ۲۰۰۵ در فرودگاه‌هاي كلگري، ادمونتون و وينپينگ نيز مورداستفاده قرار گرفت. فرودگاه هيترو لندن نيز از اين فناوري بهره مي‌برد و تنها مسافراني كه الگو‌هاي عنبيه آن‌ها در پايگاه داده‌ي مركزي ثبت شده باشد و اسكنرها آن‌ها را شناسايي كنند، اجازه‌ي عبور از گيت‌ها را دارند.

در برخي از مبادي ورودي هلند نيز براي تسريع تشخيص هويت مهاجران از اسكنر استفاده شده است. درضمن برخي از ورودي‌هاي مرز بين آمريكا و كانادا نيز براي تسهيل عبور شهروندان اين دو كشور، مجهز به اسكنرهاي عنبيه مجهز شده‌اند. همچنين در سال ۲۰۰۴ قانوني تحت‌عنوان قانون اصلاحات اطلاعاتي و جلوگيري از تروريسم (Intelligence Reform And Terrorism Prevention Act) تصويب شد كه در آن استفاده از روش تشخيص عنبيه در ميان ساير روش‌هاي زيست‌سنجشي توصيه شده است.

امور مالي و بانكداري

با استفاده از اسكنر عنبيه ديگر نيازي به استفاده از سيستم‌هاي مبتني بر ورود گذرواژه يا پين كد يا روش‌هاي قديمي زمان‌بر براي تشخيص هويت افراد براي انجام امور مالي نيست. سامسونگ چند سالي است كه امكان دسترسي به اپليكيشن‌هاي بانك‌داري همراه‌با استفاده از اسكنر عنبيه را براي متخصصان مجهز به اين اسكنر فراهم كرده است كه مي‌تواند كارهاي مثل انتقال پول را آسان كند.

درضمن دستگاه‌هاي خودپرداز برخي از بانك‌هاي سئول نيز مجهز به اسكنر عنبيه هستند. بانك بازرگاني اردن نيز اين امكان را براي مشتريان خود فراهم كرده است كه تمام معاملات مالي خود را با تنها با اسكن عنبيه و بدون نياز به ارائه‌ي كارت شناسايي، انجام دهند. با تجهيز دستگاه‌هاي خودپرداز و POS به اسكنر عنبيه، نگراني‌ها درمورد گرفتن كپي از كارت با دستگاه‌هاي كپي كارت‌هاي مغناطيسي يا دستيابي افراد شياد به رمز كارت با دستگاه‌هاي اسكيمر (دستگاه‌هايي با شباهت بسيار زياد به صفحه‌كليد خود دستگاه‌هاي خودپرداز كه هنگام استفاده افراد از آن‌ها براي وارد‌كردن رمز كارت، رمز كارت را دراختيار هكرها قرار مي‌گيرد) از بين مي‌رود. دستگاه‌هاي POS مجهز به اسكنر عنبيه مي‌توانند خريد را هم راحت كنند.

 استفاده از اين فناوري باعث مي‌شود بانك‌ها به‌جاي صرف وقت براي تشخيص هويت مشتريان خود، بيشتر روي ارائه‌ي خدمات بهتر و گسترده‌تر تمركز كنند. درضمن بهره‌گيري از اسكنر عنبيه مي‌تواند در افزايش امنيت بانكداري اينترنتي نيز نقش مهمي داشته باشد.

افراد داراي كارت‌هاي هوشمند دربردارنده‌ي الگوهاي ديجيتالي عنبيه‌ي چشم نيز مي‌توانند بدون نياز به واردكردن رمزعبور از دستگاه‌هاي خودپرداز يا دستگاه‌هاي POS براي انجام امور مالي يا پرداخت پول استفاده كنند.

سلامت و درمان

با استفاده از اسكنرهاي عنبيه مي‌توان از سوءاستفاده و دستيابي به اطلاعات بيماران و كپي آن‌ها در شركت‌هاي بيمه و بيمارستان‌ها جلوگيري كرد. درضمن اين فناوري مي‌تواند به ايجاد روش‌هاي درماني بهتر براي بيماران نيز كمك كند. استفاده از اسكنر عنبيه زمينه‌ي تسهيل و افزايش دقت تشخيص هويت بيماران در زمينه‌هاي مختلف را فراهم مي‌كند كه شامل موارد زير مي‌شود:

حفظ امنيت عمومي

تقريبا همه‌ي ما مي‌دانيم كه در برخي از اداره هاي پليس براي شناسايي و دستگيري مجرمان يا مطالعه سوءسابقه‌ي آن‌ها از اسكنرهاي اثر انگشت استفاده مي‌شود؛ اسكنرهاي عنبيه نيز مي‌تواند چنين متخصصي داشته باشند. درضمن با استفاده از اين فناوري مي‌توان از ورود تروريست‌ها به داخل كشور و ايجاد فجايع ناگوار بعد از آن نيز جلوگيري كرد.

در استراليا طرحي با هزينه‌ي ۱٫۸ ميليون دلار اجرا شده است كه امكان تشخيص هويت زندانيان زندان‌هاي تحت نظارت سازمان خدمات اصلاحي ايالت نيو ساوت لنز با اسكنر اثر انگشت و عنبيه را فراهم مي‌كند.

شناسايي افراد در محيط‌هاي يادگيريي

اسكنرهاي عنبيه مي‌توانند در محيط‌هاي يادگيريي براي شناسايي دانش آموزان براي مواردي همچون حضور و غياب دانش‌آموزان در كلاس، سالن غذاخوري، جزوه رايگانخانه، پرداخت هزينه‌ي سرويس حمل‌ونقل، دستگاه‌هاي اغذيه‌فروشي و همچنين كنترل دسترسي افراد به اطلاعات استفاده كرد

قفل‌هاي هوشمند

به‌تازگي قفل‌هاي هوشمند مجهز به حسگر عنبيه عرضه شده است كه ميزان خطاي آن‌ها يك در ۱٫۵ ميليون است و مي‌تواند امنيت منازل شما را تا ميزان زيادي افزايش دهند. برخي از اين قفل‌ها قادر هستند افراد در‌حال حركت يا افرادي را كه فاصله‌ي زيادي با قفل دارند، نيز شناسايي كنند. از ديگر ويژگي‌هاي اين قفل‌ها مي‌توان به موارد زير اشاره كرد: 

دستگاه‌هاي حضور و غياب

همه‌ي ما مي‌دالنيم كه سيستم‌هاي حضور و غياب قديمي مثل دستگاه‌هاي كارت‌زن معايب زيادي دارند؛ مثلا ممكن است روزي فراموش كنيد كارت خود را همراه‌تان ببريد يا شخصي به‌جاي شخص ديگري كارت بزند و هيچ كس متوجه اين تخلف نشود. دستگاه‌هاي حضور و غياب و كنترل تردد مجهز به اسكنر تشخيص هويت زيست‌سنجشي مانند حسگر اثر انگشت و اسكنرعنبيه مي‌تواند جايگزين بسيار خوبي براي اين دستگاه‌ها باشد.

از ديگر مزاياي اين دستگاه‌ها مي‌توان به امكان استفاده از محيط‌هاي مختلف؛ از مكان‌هاي تميز گرفته تا مكان‌هاي كثيف و آلوده مثل معادن، اندازه‌هاي متنوع و بهداشتي‌بودن آن‌ها به دليل تماس نداشتن دست با اين دستگاه‌ها اشاره كرد.

به دليل اينكه اين دستگاه‌ها حاوي اطلاعات مهمي هستند، بايد طوري نصب شوند كه سرقت آن‌ها به هيچ وجه امكان‌پذير نباشد. اين دستگاه‌ها كه برخي از آن‌ها قادر هستند در يك ثانيه عنبيه‌ي شما را اسكن كنند، مي‌توانند براي كنترل دسترسي به اطلاعات نيز استفاده شوند. در ويديوي زير نمونه‌اي از اين دستگاه‌ها را مشاهده  كنيد كه مي‌تواند با كابل يا بدون‌سيم به اينترنت متصل شود و از كيت توسعه‌ي نرم‌افزار جهت افزودن قابليت‌هاي بيشتر به دستگاه و تقويت عملكرد آن در كنترل دسترسي به اطلاعات نيز برخوردار است.

دانلود ويدئو

قابل‌استفاده در وسايل پوشيدني

شركت فيدليس (Fidelys) نخستين ساعت هوشمند مجهز به اسكنر عنبيه دنيا را عرضه كرده است. با استفاده از اسكنر عنبيه اين ساعت هم مي‌توانيد بدون نياز به واردكردن گذرواژه قفل آن را باز كنيد و هم مي‌توانيد از آن براي ورود به سايت‌‌هايي كه قبلا يك بار گذرواژه‌ي خود را در آن‌ها ثبت كرده‌ايد و همچنين پرداخت موبايلي نيز استفاده كنيد به دليل اينكه اين ساعت از سيستم‌عامل‌هاي اندرويد، iOS، ويندوز، مك او اس و لينوكس همراهي مي‌كند، مي‌توان اپليكيشن‌هاي اين سيستم‌عامل‌ها را رمزگذاري و دسترسي به آن‌ها را تنها با استفاده از اسكنر عنبيه امكان‌پذير كرد.

اسكنر عنبيه مي‌تواند در هدست‌هاي واقعيت مجازي و عينك‌هاي واقعيت افزوده جهت تشخيص متخصصان و اعمال تنظيماتي كه ايجاد كرده‌اند و افزايش دقت فناوري دنبال‌‌كردن حركات چشم، انجام پرداخت‌هاي موبايلي، ورود به موبايل و كامپيوتر با استفاده از عينك واقعيت مجازي و شناسايي يگانه (شناسايي هويت متخصص براي دسترسي به نرم‌افزارهاي كامپيوتري يا وب‌سايت‌هاي امن) به كار گرفته شود؛ درضمن اپليكيشن‌هاي واقعيت مجازي مي‌توانند در اپليكيشن‌هاي واقعيت مجازي نيز براي شناسايي متخصصان و انجام پرداخت‌هاي موبايلي نيز استفاده شوند؛ البته اسكنري كه در اين گجت‌ها استفاده مي‌شوند؛ هنگام گردش چشم به اطراف و همچنين منبسط‌شدن مردمك هنگام بازتاب نور به آن، نيز عنبيه را شناسايي و اسكن كند. 

استفاده از اسكنر عنبيه در خودرو

اين اسكنر مي‌تواند در بخش‌هاي مختلف خودرو مثل آينه جلو، ستون كنار راننده و فرمان خودروها نصب و براي اعمال تنظيمات شخصي ايجاد‌شده از سوي راننده، استفاده از فناوري پرداخت درون خودرو، اتصال خودرو با وسايل اينترنت اشيا و رمزگذاري شبكه‌ي درون‌خودرو استفاده شود. همچنين با ادغام اسكنر عنبيه با سيستم دقيق تشخيص مكان مردمك چشم و لبه‌هاي‌ پلك، در صورت خواب‌آلوده‌بودن راننده مي‌توان اين موضوع را تشخيص و به راننده هشدار داد.

استفاده از عنبيه در موبايل‌هاي هوشمند

اسكنرهاي عنبيه اوليه به دليل برخورداري از لنزها و حسگرهاي بزرگ، حجيم و بزرگ بودند؛ اما با پيدايش ميكرو لنزها و ميكرو حسگرها و ايجاد تغييراتي روي آن‌ها ازسوي شركت‌هاي سازنده‌ي موبايل، امكان ساخت اسكنرهاي عنبيه در اندازه كوچك و استفاده از آن‌ها در موبايل‌ها فراهم شد (امروزه حتي لنزها و حسگرهاي داراي دريچه‌ي ديافراگم كوچك نيز مي‌توانند براي اسكن عنبيه استفاده شوند). به‌طور كلي مي‌توان گفت اسكنر عنبيه در موبايل‌هاي هوشمند براي موارد زير مورد استفاده قرار مي‌گيرد

بهره‌مندي از فناوري پرداخت موبايلي با استفاده از پروتكل فيدو (پروتكل‌هاي ايجادكننده‌ي روش‌هاي احراز هويت جديد كه وابستگي به گذرواژه در آن‌ها كاهش داده شده است)

فهرست گوش‌هاي مجهز به اسكنر عنبيه

سامسونگ

نوكيا

لوميا

فوجيتسو

ويوو

بلوبري

تي‌سي‌ال 

ال‌واي‌اف

به دليل اينكه از ميان موبايل‌هاي سامسونگ درميان موبايل‌هاي ذكرشده از محبوبيت بيشتري برخوردار هستند، نحوه‌ي استفاده از اسكنر عنبيه‌ي اين موبايل‌ها مراحل زير را به ترتيب دنبال كنيد.

براي غيرفعال كردن اسكنر عنبيه، دوباره وارد بخش Remove iris data شويد و پس از ورود به Irises در قسمت Biometrics and security و واردكردن پين كد يا گذرواژه، گزينه‌ي Remove iris data را انتخاب كنيد.

توجه: برخي از متخصصان تصور مي‌كنند كه پردازش تصوير گرفته‌شده از عنبيه و الگوريتم‌هاي مورداستفاده براي مطالعه و تطابق آن‌ها با نمونه‌هاي ذخيره‌شده، باعث درگيرشدن رم و پردازنده به ميزان زياد و افزايش مصرف باتري مي‌شود؛ اما چنين تصوري كاملا اشتباه است.

جديدترين فناوري‌ها

فناوري HONGBOG Iot AI Healthcare

شركت هانگ‌باگ (Hongbog) با ارائه‌ي فناوري جديدي تحت‌عنوان HONGBOG Iot AI Healthcare موفق شده است با تركيب سه فناوري اينترنت اشيا، هوش مصنوعي و اسكن عنبيه، انجام بسياري از روزهاي رومزه با استفاده از موبايل هوشمند را براي متخصصان تسهيل كند. اين كارها به شرح زير هستند:

چنانچه موبايل متخصصي مجهز به اسكنر عنبيه نباشد، مي‌تواند با اتصال اسكنر عنبيه هانگ بانگ تحت‌عنوان HONBOG’s Mobile Single به موبايل از طريق پورت ميكرو USB، از اين فناوري متخصصدي بهره‌مند شود. با تماشاي ويديوي زير بيشتر با اين فناوري آشنا شويد.

دانلود ويدئو

اسكنرهاي عنبيه USB

چنانچه مي‌خواهيد براي شناسايي هويت خود يا ساير افراد از فناوري تشخيص عنبيه استفاده كنيد و دستگاه يا سيستم شما فاقد اسكنر عنبيه است، مي‌توانيد با استفاده از اسكنرهاي اسكنرهاي عنبيه USB كه از امنيت بسيار بالايي برخوردار هستند و نصب و استفاده از آن‌ها نيز بسيار ساده است،  از اين فناوري بهره‌مند شويد. از ديگر ويژگي‌هاي اين اسكنرها مي‌توان به قابليت رمزگذاري اسكنر، امكان استفاده از گذرواژه دركنار اسكن چشم و امكان استفاده از  آن‌ها براي سيستم‌عامل‌هاي ويندوز، لينوكس و اندرويد اشاره كرد؛ البته طبيعتا ويژگي‌هاي اين اسكنرها به مدل و شركت سازنده‌ي آن‌ها بستگي دارد.

اسكن عنبيه از فاصله‌ي ۱۲ متري

پژوهشگران آمريكايي به فناوري جديدي براي اسكن عنبيه از فاصله‌ي ۱۲ متري دست يافته‌اند كه با استفاده با آن مي‌توان عنبيه‌ي افراد را حتي از آينه بغل خودروها نيز اسكن كرد. اين فناوري مي‌تواند به‌راحت‌ترين روش ممكن براي تشخيص هويت افراد يا بهترين روش شناسايي مجرمان از سوي پليس (در‌صورتي كه اين فناوري در اختيار پليس قرار گيرد، مجرمان حتي با ترفند تغيير چهره نيز نمي‌توانند نيروهاي پليس را فريب دهند!)

كارت‌هاي هوشمند حاوي اطلاعات الگوهاي عنبيه

به‌تازگي كارت‌هاي هوشمندي ايجاد شده است كه مي‌توان اطلاعات الگوهاي عنبيه را روي آن‌ها ذخيره كرد. با استفاده از اين كارت‌ها ديگر لازم نيست خودتان مقابل اسكنر بايستيد و مي‌توانيد تنها با گرفتن كارت روبروي آن، اطلاعات لازم را در اختيار  اسكنر قرار دهيد.

ارسال اطلاعات عنبيه با بلوتوث

شركت آي‌لاك (EyeLock) فناوري جديدي ابداع كرده است كه ارسال الگوهاي ديجيتالي عنبيه از فاصله‌اي درحدود ۳٫۶ متر با اسكنر از طريق بلوتوث را فراهم مي‌كند؛ البته پس از ارسال اطلاعات به اسكنر، فرد بايد يك بار به اسكنر نگاه كند تا هويتش شناسايي شود؛ نكته‌ي جالب اين جا است كه اين اطلاعات كه EyeLock ID ناميده مي‌شود، مدت كوتاهي پس از شناسايي هويت فرد، از حافظه‌ي اسكنر پاك مي‌شود.

درضمن اين شركت اسكنرهايي توليد كرده است كه قادر هستند به‌راحتي در تبلت‌ها و موبايل‌ها به كار گرفته شوند. از ويژگي‌هاي شاخص اين اسكنرها مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

توجه: هر دو شاخص نشان‌دهنده‌ي خطاي اسكنر در هنگام اسكن عنبيه است؛ با اين تفاوت كه شاخص اول مربوط به زماني است كه اسكنر فردي را به اشتباه به‌عنوان متخصص اصلي تشخيص دهد و شاخص دوم بيانگر ناتواني اسكنر در تشخيص متخصص حقيقي و تطابق الگوي عنبيه‌ي او با الگوي ذخيره‌شده در پايگاه داده است.

مزايا و معايب

اگرچه زمان زيادي از پيدايش اسكنرهاي عنبيه نمي‌گذرد؛ اما كارايي و توانايي‌هاي بالقوه آن‌ها كاملا ثابت شده است و مي‌‌توانند آينده‌ي روش‌هاي تشخيص هويت زيست‌سنجشي را از آن خود كنند؛ البته اين اسكنرها بي‌نقص نيستند و معايبي دارند كه قابليت‌ها و مزاياي آن را تحت تأثير منفي قرار مي‌دهند.

امنيت

ترديدي نيست كه اسكنرهاي عنبيه يكي از امن‌ترين روش‌ها براي تشخيص هويت محسوب مي‌شوند. همان‌طور كه گفتيم از هر ۱٫۵ ميليون اسكن، تنها در يك مورد امكان فريب‌خوردن اسكنر وجود دارد؛ بنابراين اين اسكنرها تقريبا غيرقابل نفوذ هستند و هك آن‌ها بسيار سخت است (البته غير ممكن نيست)؛ درضمن اين اسكنرها با قابليت تشخيص حركت عنبيه، زنده‌بودن فرد را تشخيص مي‌دهد و در‌صورتي كه عنبيه هيچ حركتي نداشته باشد، اسكنر عمل نمي‌كند. احتمال يكسان‌بودن الگوهاي اسكن عنبيه در دو فرد، يك به ۱۰ به توان ۷۸ است.

تماس نداشتن انسان با اسكنر موجب شده است فناوري تشخيص عنبيه به روشي بهداشتي براي تشخيص هويت تبديل شود. استفاده از اين اسكنر  در بيمارستان‌ها براي تشخيص بيماران و پرسنل مي‌تواند از تجمع باكتري‌ها و ميكروب‌ها و در نهايت انتقال بيماري مسري يا حتي عفوني جلوگيري كند.

دقت

در آزمايش مطالعه دقت اسكنر عنبيه از سوي سازمان ملي فناوري و استانداردهاي آمريكا، مشخص شد كه دقت اين اسكنرها بين ۹۰ تا ۹۹ درصد متغير است. در اين آزمايش ۹۲ الگوريتم مختلف شناسايي عنبيه مورد ارزيابي قرار گرفت و تصوير اسكن‌شده از عنبيه‌ي افراد با الگوهاي موجود در پايگاه داده‌اي كه دربردازنده‌ي الگوهاي عنبيه ۲٫۲ ميليون نفر بود، مطابقت داده شد. درضمن همان‌طور كه گفتيم ميزان خطاي اين اسكنرها بسيار كم و كمتر از دو درصد (۱٫۸ درصد) است؛ حتي استفاده از عينك و لنز هم هيچ خللي در عملكرد آن‌ها ايجاد نمي‌كند.

حجم زياد ويژگي‌هاي عنبيه كه بر هر فرد كاملا اختصاصي است و اسكنر با اسكن عنبيه به آن‌ها دست مي‌بابد، نيز باعث شده اين اسكنرها دقت بسيار بيشتري نسبت به ساير فناوري‌هاي تشخيص هويت داشته باشد.

مدتي پيش در مرز امارات متحده‌ي عربي كه از اسكنرهاي عنبيه براي تشخيص هويت استفاده مي‌شود، سيستمي براي جلوگيري از ورود نيروي سادهان غيرقانوني ايجاد شد؛ به همين دليل برخي از افراد تصميم گرفتند با استفاده از قطره‌ي گشادكننده‌ي مردمك، عنبيه‌ي خود را تنگ‌تر كنند تا سيستم خطا دهد و آن‌ها بتوانند بدون شناسايي‌شدن با اسكنر عنبيه، وارد كشور شوند؛ اما سيستم تشخيص‌دهنده‌ي نسبت عنبيه به قطر مردمك، تخلف آن‌ها آشكار كرد!

امكان استفاده اسكنر در مقياس گسترده

اسكنر‌ عنبيه مانند ساير روش‌‌هاي زيست‌‌سنجشي احراز هويت مي‌تواند به‌صورت گسترده استفاده شود. پروژه‌ي Aadhaar، شناسايي هويت ۱۰۰ هزار مهاجر سوري در اردن و ۱٫۴ ميليون مهاجر در اوگاندا، تنها يك نمونه از استفاده‌ي گسترده از اسكنر عنبيه محسوب مي‌شود.

سرعت

برخي از اسكنرهاي عنبيه قادر هستند تنها در مدت ۳۰ ميلي ثانيه تصوير عنبيه را تحليل و رمزگشايي كنند. سرعت بالاي رمزگشايي و تطابق الگوهاي اسكن‌شده و ثبت‌شده با يكديگر موجب شده است اين روش ۱۵ تا ۲۰ برابر سريع‌تر از ساير فناوري‌هاي زيست‌سنجشي براي تشخيص هويت شود. كل فرايند تشخيص عنبيه بين يك تا سه ثانيه طول مي‌كشد.

قابل‌استفاده براي افراد مبتلا به بيماري‌هاي چشمي مختلف

افراد مبتلا بيماري‌هاي چشمي نظير آماس قرنيه (رمد) و افرادي كه عنبيه‌ي آن‌ها سوراخ شده يا افرادي كه ملتحمه (لايه‌ي شفاف و مرطوبي كه سطح خارجي پلك را مي‌پوشاند) آن‌ها سوراخ شده است، نيز مي‌توانند از اسكنر عنبيه براي تشخيص هويت استفاده كنند؛ البته چنانچه خود عنبيه ملتهب شود، اسكنر خطا مي‌دهد.

سهولت استفاده

قطعا هيچ روش تشخيص هويتي ساده‌تر از يك نگاه بسيار كوتاه به يك دوربين نيست؛ درضمن اسكنرهاي عنبيه مي‌توانند در هر اندازه توليد و در هر مكاني نصب شوند. سرعت، دقت و امنيت بالاي اين اسكنرها نيز در افزايش سهولت استفاده از آن‌ها نقش مهمي دارد.

معايب

امكان هك‌شدن

اگرچه هك اسكنر عنبيه كار دشواري است؛ اما اسكنر عنبيه‌ي موبايل‌هاي گلكسي سامسونك سامسونگ را به‌احتي مي‌توان هك كرد و فريب داد! فردي پس از عرضه‌ي موبايل گلكسي اس ۸ موفق شد با استفاده از يك دوربين ديجيتالي، يك چاپگر و يك لنز، اسكنر عنبيه‌ي اين موبايل را فريب دهد و به تمام اطلاعات موبايل دست پيدا كند.

وي ابتدا با فعال‌كردن حالت شب دوربين، از فاصله‌اي معمول از چشم خود عكس مادون قرمز گرفت (البته مي‌توان با حذف فيلتر مادون قرمز نيز چنين عكس از چشم گرفت) و سپس تصوير را با استفاده از چاپگر ليزري چاپ كرد. در مرحله‌ي بعدي ابتدا عنبيه‌ي خود را با موبايل ثبت كرد و سپس لنز را درست روي همان قسمتي كه لنز روي چشم قرار مي‌گيرد، روي تصوير چسباند و در نهايت با تصوير قفل موبايل را به‌راحتي باز كرد؛ البته براي گرفتن چنين تصويري فرد بايد كاملا به دوربين ذخيره شود و تصوير حداكثر از فاصله‌ي ۴٫۵ متري از او گرفته شود! در ويديوي زير مي‌توانيد مراحل هك‌شدن اسكن عنبيه را مشاهده كنيد.

دانلود ويدئو

ارزش بالا

ارزش اسكنرهاي عنبيه تقريبا پنج برابر اسكنرهاي اثر انگشت است و تهيه‌ي آن براي عموم مردم چندان مقرون‌به‌صرفه نيست. موبايل‌هاي مجهز به اسكنرهاي عنبيه هم موبايل‌هاي گران‌ارزشي هستند و بيشتر متخصصان قادر به خريد آن‌ها نيستند؛ البته ارزش اين اسكنرها خارج از توان دولت‌ها نيست.

فاصله‌‌ي محدود براي اسكن عنبيه

همان‌طور كه گفتيم حداكثر فاصله‌ي ممكن متخصص با اسكنر ۳۵ تا ۴۵ سانتي‌متر است و امكان اسكن عنبيه در فاصله‌اي بيش از اين ميزان امكان‌‌پذير نيست.

ثابت‌ماندن

يكي از شرايط لازم براي اسكن موفقيت‌آميز عنبيه، ثابت‌ماندن مقابل دوربين براي چند ثانيه است؛ اگرچه اين موضوع چندان مهم به انديشه متخصصين نمي‌رسد، اما ممكن است بدن و سر برخي از افراد به دليل اضطراب يا ابتلا به بيماري‌هاي خاص بلرزد.

بازتاب نور و ايجاد اشكالات طبيعي ديگر در چشم

 ممكن است در هنگام تابش نور به عنبيه در هنگام اسكن، مژه‌ها، لنزها و هر چيز ديگري مقداري   از نور را بازتاب كنند و اسكنر خطا دهد. اين اشكال يكي از اشكالات رايج تشخيص هويت با عنبيه است و گاهي اوقات اسكن عنبيه را بسيار دشوار مي‌كند. درضمن پوشيدهشدن بخشي از عنبيه با مژه‌ها، لنزها ، پلك‌ها (هنگامي كه فرد مدام پلك مي‌زند) و تغيير شكل عنبيه به دليل تغيير اندازه‌ي مردمك به خاطر استفاده از دارو يا شرايط ديگر نيز باعث دشوارشدن اسكم عنبيه مي‌شود.

آسيب‌ديدن عنبيه و چشم به دليل استفاده از نور مادون قرمز

اگرچه نور مادون قرمز مورداستفاده در اسكنر عنبيه اصلا به‌ اندازه‌اي نيست كه به چشم آسيب بزند (قرار گرفتن چشم در تجمع ميزان زيادي از نور و جذب آن در چشم، مي‌تواند آسيب جبران‌ناپذيري به چشم‌ها وارد كند) و استفاده از اين اسكنر براي چشم‌ها مضر نيست؛ اما استفاده‌ي مداوم از اسكنر عنبيه مي‌تواند به چشم صدمه بزند.

استفاده از اين اسكنر در موبايل‌ها هم آسيبي به چشم نمي‌زد؛ اما اگر در هنگام استفاده از آن‌ها احساس ناراحتي مي‌كنيد؛ ديگر از آن استفاده نكنيد؛ زيرا ممكن است چشم‌هاي شما به ميزان كم نور مادون قرمز هم حساسيت داشته باشند.

درضمن تماس مداوم عدسي با نور مادون قرمز قوي مي‌تواند باعث آسيب‌ديدن عدسي شود؛ زيرا نور مادون قرمز باعث افزايش دماي پروتئين موجود در عدسي، تارشدن آن و در نهايت ابتلاي فرد به بيماري آب مرواريد يا حتي از دست‌رفتن بينيايي او مي‌شود. همچنين نور مادون قرمز براي نوزادان و افراد مبتلا به بيماري صرع نيز مي‌تواند به‌شدت خطرناك باشد.

لاخبار تخصصي استفاده از حافظه‌اي با ظرفيت زياد

ذخيره‌سازي اطلاعات مربوط به ويژگي‌هاي عنبيه‌ي هر فرد و الگوهاي ديجيتالي آن نيازمند حافظه‌ي زيادي است.

وضعيت بازار

پيش‌بيني مي‌شود ارزش بازار اسكنر عنبيه با نرخ رشد مركب سالانه (ميانگين نرخ رشد سالانه‌اي يك سرمايه‌گذاري كه در دوره‌اي بيش از يك سال انجام مي‌شود) با افزايش ۲۲ درصدي تا سال ۲۰۲۲ به يك ميليارد دلار برسد. درحال حاضر آمريكا بزرگ‌ترين بازار فناوري تشخيص عنبيه محسوب مي‌شود و بيشترين رشد هم مربوط به بازار آسيا اقيانوسيه و بخش سلامت و درمان است.

دلايل رشد سريع بازار اسكنرهاي عنبيه به شرح زير هستند:

البته عواملي مثل ناآشنا‌بودن افراد با اين اسكنرها، هزينه‌هاي بالاي استفاده از آن‌ها و آسيب‌پديزبودن آن‌ها تا حدودي از رشد سريع بازار اين اسكنرها جلوگيري مي‌كند.

بخش سلامت و درمان به دلايل زير بيشترين رشد را در زمينه‌ي استفاده از فناوري تشخيص عنبيه به خود اختصاص داده است:

آمريكا به دلايل زير بزرگ‌ترين بازار اسكنرهاي عنبيه محسوب مي‌شود:

آينده

به دليل اينكه تشخيص عنبيه دقيق‌ترين روش تشخيص هويت زيست‌سنجشي محسوب مي‌شود و همچنين بادرانديشه متخصصينگرفتن عواملي همچون تغييرنكردن عنبيه تا آخر عمر سرعت بيشتر روش تشخيص عنبيه نسبت به ساير روش‌ها و همچنين بهداشتي‌بودن آن احتمالا در آينده بيش از روش‌هاي ديگر مورد استقبال قرار مي‌گيرد. مطالعه‌ها ثابت كرده است كه فناوري تشخيص عنبيه به‌عنوان يك روش شاخص تشخيص هويت زيست‌سنجشي، رشد پايدار و قابل‌توجهي داشته است

اگرچه تشخيص عنبيه براي شناسايي هويت، فناوري تقريبا نوظهوري محسوب مي‌شود؛ اما استفاده از آن در حوزه هاي مختلف به‌خصوص سلامت و درمان درحال افزايش است و باتوجه به افزايش اتفاق‌هايي مثل حوادث تروريستي، حمله‌هاي سايبري و ديگر فعاليت‌هاي غيرقانوني، بدون شك رشد اين فناوري در آينده نيز با سرعت بالايي بالايي ادامه خواهد يافت. كنترل دسترسي به اطلاعات نيز مي‌تواند زمينه‌ي گسترش استفاده از اسكنر عنبيه در آينده را فراهم كند.