آيا آلودگي هوا سالانه جان ۹ ميليون نفر را ميگيرد؟
آيا آلودگي هوا واقعاً هر سال جان حدود ۸۰۰ هزار نفر در اروپا و ۹ ميليون نفر در سراسر جهان را ميگيرد؟ نتيجهي پژوهشي جديد نشان ميدهد كه آلودگي هوا هر سال منجر به مرگ ۸۰۰ هزار نفر در اروپا ميشود كه دوبرابر برآوردهاي قبلي است؛ اما مرگ ۹ ميليون نفر در جهان صرفاً بهخاطر آلودگي هوا نبوده، بلكه اين رقم نشاندهندهي افرادي است كه تحتتأثير آن جان خود را از دست دادهاند. البته بدان معنا نيست كه آلودگي هوا خطرناك نيست، درواقع پژوهش مذكور نشان ميدهد كه خطر آن بيشتر از مصرف سيگار است كه طبق برآوردها هر سال منجر به مرگ ۷ ميليون نفر بيشتر در جهان ميشود. جاس ليليولد از انجمن ماكس پلانك و نويسندهي ارشد اين پژوهش ميگويد:
من فكر ميكنم كه اين موضوع پيام اصلي پژوهش ما باشد. اكنون آلودگي هوا همردهي عوامل خطرناك مهمي نظير فشار خون بالا، ديابت و چاقي قرار گرفته است.
بسيار مهم است كه بدانيد اين اعداد و ارقام از كجا آمدهاند. تشريح آسيبهاي ناشي از آلودگي هوا بسيار دشوارتر از مواردي نظير تصادفات رانندگي است كه آمار دقيقي از آن در دست است، زيرا عملاً اختلالات رايجي مثل بيماريهاي تنفسي را تشديد ميكند. پژوهشگران زيادي در سراسر دنيا مشغول مطالعه و مقايسهي بلندمدت افرادي هستند كه در سطوح مختلف ذرات آلودگي هوا زندگي ميكنند تا از اين طريق بتوانند اثرات خطرناك افزايش بيماريهاي تنفسي و قلبي عروقي را برطرف كنند.
آخرين نتايج نشان ميدهد كه آلودگي هوا بيشتر از آنچه تصور ميشد، منجر به تشديد بيماري قلبي عروقي ميشود. اعلام نسبت خطر آلودگي هوا (مقدار علمي استاندارد)، هيچ معنايي براي مردم ندارد. بلكه اين موضوع روشي استاندارد براي تفسير آنها به مقادير معنادارتر بهشمار ميرود. تيم جاس ليليولد آخرين ارزيابيهاي خطر را با دادههاي مربوطبه قرارگيري مردم اروپا درمعرض آلودگي هوا تركيب كردند تا بتوانند تعداد بيشتر مرگ زودهنگام در سال ۲۰۱۵ را توضيح دهند. در اين سال ۷۹۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند، درحاليكه اگر آلودگي هوا وجود نداشت، بيشتر عمر ميكردند.
به روش ديگري نيز ميتوان اين يافته را تعبير كرد و گفت اين ۸۰۰ هزار نفر بهطور ميانگين ۱۷ سال زودتر جان خود را از دست دادهاند يا هر اروپايي در اثر آلودگي هوا بهطور ميانگين دو سال از عمرش كوتاهتر شده است. اين روشها فقط راههاي متفاوتي براي بيان روزهاي عمري است كه گروههاي مختلف مردم از دست ميدهند.
به روش ديگري نيز ميتوان اين خطر را نشان داد و گفت كه بهازاي هر ۱۰۰ هزار نفر، ۱۲۰ مرگ بيشتر در سال رخ ميدهد. به اين شكل شايد نتايج بهدستآمده خيلي بد بهانديشه متخصصين نرسد. شرايط آلودگي هوا در انگلستان آنچنان بد نيست و منجر به مرگ ۱۰۰ نفر ميشود، درحاليكه اين رقم در ايتاليا به ۱۴۰نفر، در آلمان به ۱۵۰ نفر و بيش از ۲۰۰ نفر در كشورهاي اروپاي شرقي نظير بلغارستان، كرواسي، روماني و اوكراين ميرسد.
در مقياس بزرگتر ميتوان گفت كه آلودگي هوا در اروپا بهلطف كنترل شديدتر بر انتشار گازهاي خودروها در طول دههها بهتدريج روبه كاهش است، هرچند سوزاندن جنگل در برخي مناطق اين روند را خنثي كرده است. بههرحال آلودگي هوا باعث مرگومير زيادي در گذشته شده است كه از آن بيخبر بوديم، بااينحال پژوهشهاي فعلي بهخوبي اثرات آن را آشكار ميكنند و با كاهش سطح آلودگي هوا ميتوان دادههاي بهتري دربارهي مناطقي با آلودگي كمتر بهدست آورد.
هم انديشي ها