مرد معلول بهكمك اسكلت خارجي كنترلپذير با ذهن توانست راه برود
مبتلايان به فلج چهاراندام نميتوانند بازوها يا پاهاي خود را حركت دهند و تقريباً كاملاً معلول هستند؛ اما در موفقيتي بزرگ، گروهي از پژوهشگران فرانسوي به بيماري معلول كمك كردند هر چهار اندام حركتي خود را حركت دهد. اين كار بهكمك اسكلت خارجي انجام شد كه با امواج مغز بيمار كنترل ميشد. گويلام چاروت، رئيس اين پروژه گفت:
اولينبار بيمار مبتلا به فلج چهاراندام توانست راه برود و هر دو بازوي خود را با استفاده از اين پروتز عصبي حركت دهد كه سيگنالهاي مغز را در زمان واقعي ثبت و منتقل و رمزگشايي ميكند.
آزمايش مذكور را مركز پژوهشي زيستپزشكي كليناتك در گرنوبل فرانسه انجام دهد. در قلب اين پژوهش دوساله، يك بيمار قرار داشت: تايبولت مرد ۳۰ سالهي اهل ليون. چهار سال پيش، تايبولت در پي سقوط از ارتفاع، توانايي حركت در هر چهار عضو حركتي خود را از دست داد؛ اما در سال ۲۰۱۷، دو حسگر بيسيم كوچك (هركدام حاوي ۶۴ الكترود) در دو سمت مغز او و در منطقهاي كاشته شد كه در حركت و كنترل حسي نقش ايفا ميكرد. اين حسگرها سيگنالهاي مغزي را ثبت و بهطور بيسيم آن سيگنالها را به اسكلت خارجي منتقل ميكردند كه سپس ميتوانست آن را به حركت (بهواسطه ماشين) تبديل كند.
پژوهشگران در آغاز از فرد بيمار خواستند دربارهي راهرفتن و تكاندادن بازوهاي خود فكر كند. در همين حين، اسكنهايي از مغز او تهيه كردند و بهكمك آنها مناطقي از مغز را پيدا كردند كه طي فكركردن دربارهي حركت فعال ميشد. سپس، دو صفحهي كوچك پنجسانتيمتري را جايگزين بخشي از جمجمهي او كردند كه در قسمت تحتاني آن الكترودهايي وجود داشت. مرد تمرين خود را با تلاش براي حركتدادن آواتاري بهشكل اسكلت روي صفحهنمايش آغاز كرد. در اين بخش از كار كه حدود سه ماه طول كشيد، او ياد گرفت چگونه با اين برنامهي شبيهساز اعضاي مصنوعي خود را كنترل كند. در اين مرحله، فرد معلول توانست بهطور مجازي راه برود و اشياي مجازي را بردارد. سپس، اين مهارتها روي اسكلت خارجي آزمايش شد كه بهشكل لباسي مجهز بود.
لباس مذكور به ۱۴ مفصل و ۱۴ درجهي آزادي مجهز بود كه امكان ۱۴ حركت منحصربهفرد را فراهم ميكرد. براي مطالعه اينكه تايبولت چه تعداد از اين حركات را ميتواند انجام دهد، از او آزمايشهاي حركت بازو و پا گرفته شد. پژوهشگران پس از ۴۵ جلسه تمرين در اسكلت خارجي، نتايج را موفقيتآميز خواندند. در ۶ جلسه، تايبولت توانست در ۷۳ درصد از مواقع راه برود؛ اگرچه هميشه بهكمك سيستم مهاري كه براي حفظ تعادل او روي سقف نصب شده بود. افزونبراين، تايبولت ميتوانست هر دو دست خود را بهطور همزمان براي لمس اهداف حركت دهد. او از هر پنج تلاش، در ۷۱ درصد موفق بود. تايبولت در مصاحبه با بيبيسي گفت:
اين پيشرفت براي من حس اولين مردي را دارد كه به ماه رفته است. دو سال بود كه راه نميرفتم و ايستادن را فراموش كرده بودم و يادم رفته بود از بيشتر اطرافيانم قدبلندتر هستم.
هيچ عارضهاي رخ نداد و فقط لازم بود سيستم حسگر-اسكلت خارجي هر هفت هفته يكبار مجددا تنظيم شود. اگرچه نتايج دلگرمكنندهاي حاصل شده است، چاروت و همكارانش بر اين نكته تأكيد ميكنند اسكلت خارجي درماننيست و وضعيت تايبولت به همان شكل ميماند. آنها همچنين هشدار ميدهند احتمال كمي وجود دارد كه فناوري مطالعهشده بتواند به اين زوديها بهطور گسترده استفاده شود. بااينحال، تايبولت و چاروت اميدوار هستند اين پژوهش درنهايت به نوآوريهاي فناورانهاي مانند ساخت ويلچرهاي كنترلپذير با ذهن منجر شود كه بتواند كيفيت زندگي بيماران بيحركت را بهبود بخشد. قرار است اين پژوهش با سه بيمار جديد ادامه پيدا كند. مقالهي چاروت و همكارانش در مجلهي Lancet Neurology منتشر شده است. چاروت دربارهي اين موضوع گفت:
اين اثبات مفهوم در را به روي متخصصدهاي جديد اين پروتز عصبي در زندگي روزمرهي بيماران ميگشايد.
تام شكسپير، استاد پژوهشهاي مرتبط با معلوليت، در سرمقالهي همراه مقاله به اين نكته اشاره كرد اگرچه پيشرفتهايي مانند اين در رابط مغز و كامپيوتر هيجانانگيز است، براي بيشتر افراد مبتلا به معلوليت، كليد زندگي بهتر مراقبتهاي پرستاري و تكنولوژيهاي كمكي مناسب است. كنترلهاي دموبازدم و ديگر رابطهاي موجود به افراد اجازه ميدهد كه صندليهاي خود را هدايت كنند و كنترلهاي محيطي به افراد اجازهي كنترل محيط را ميدهند. اشكال اينجا است بتوانيم مطمئن شويم اين فناوريها دردسترس همهي افراد نيازمند به آن قرار ميگيرد و اين موضوعي است كه درحالحاضر ميسر نيست.
هم انديشي ها