نوشيدن آب تاثيري در پيشگيري از ابتلا به ويروس كرونا ندارد
طبق معمول، پس از شيوع هر ويروسي، بازار شايعات دربارهي روشهاي درماني آن جديد ميشود. براي مثال در ابتدا برخي مدعي بودند كوويد ۱۹، بيماري ناشي از ويروس كرونا جديد با كوكائين درمان خواهد شد. پس از گسترش اين فرضيهي اشتباه در شبكههاي اجتماعي، دولت فرانسه بلافاصله بيانيهاي دربارهي غيرممكن بودن آن صادر كرد. سپس گروهي مدعي شدند، با نخوردن بستني ميتوان از ابتلا به كوويد ۱۹ جلوگيري كرد، به دنبال اين ادعا هم يونيسف بيانيهاي را دربارهي نادرست بودن اين فرضيه صادر كرد. در نهايت فرضيهي خطرناك خوردن وايتكس يا الكل مطرح شد.
با وجود گذشت صرفا چند ماه از گسترش دنياگيري كوويد ۱۹، اين ويروس زمينهساز افسانهها و شايعات نادرست زيادي شده است. طبق يكي از فرضيهها، نوشيدن آب ميتواند به پيشگيري از ابتلا به كرونا كمك كند. در ادامه دلايل نادرست بودن اين ادعا مطالعه شدهاند.
حتما تاكنون به پستها و مطالبي در شبكههاي اجتماعي برخوردهايد كه رطوبت دهان و گلو را براي پيشگيري از ويروس ضروري ميدانند يا توصيه ميكنند هر پانزده دقيقه آب بنوشيد. مدعيان اين فرضيه معتقدند با اين كار ميتوانيد ويروس را از ديوارهي مري بشوييد تا به معده برسد و با اسيد معده نابود شود. كالپانا ساباپاتي، همهگيرشناس باليني دانشكدهي پزشكي و بهداشت لندن، فرضيهي نوشيدن آب را سادهانگارانه ميداند. به عقيدهي ساباپاتي، ابتلا به ويروس معمولا زماني شروع ميشود كه افراد در معرض هزاران يا ميليونها ذرات ويروسي قرار بگيرند، شستن مري، تأثير چنداني بر پيشگيري ندارد. او ميگويد:
تنها از طريق مري امكان انتقال ويروس وجود ندارد. ممكن است ويروسها قبل از ورود به مري، وارد سوراخ بيني شده باشند.
طبق آخرين نتايج، كوويد ۱۹، حتي پس از ورود به معده هم ميتواند زنده بماند
فرضيهي نوشيدن آب، معايب ديگري هم دارد. حتي اگر ويروس نتواند راه خود را به سمت مجاري تنفسي پيدا كند، ميتواند از راههاي ديگري به بدن وارد شود. بااينكه برخي افراد از طريق لمس دهان با انگشت آلوده، به كوويد ۱۹ مبتلا شدهاند، اين ويروس ميتواند از راه بيني يا چشم هم بدن را آلوده كند. راه ديگر ابتدا، تنفس ذرات آلودهاي است كه از طريق سرفه يا عطسهي فرد مبتلا منتقل ميشود. ويروسها ميتوانند بلافاصله پس از عطسه منتقل شوند يا چند ساعت پس از عطسه در هوا دوام بياورند.
دليل ديگري هم براي غيرمستند بودن فرضيهي نوشيدن آب وجود دارد. براي مثال ممكن است فكر كنيد، كوويد ۱۹، بلافاصله پس از رسيدن به معده كشته ميشود. از طرفي ميزان pH اسيد معده بين ۱ و ۳ است و به اندازهاي قوي است كه ميتواند فولاد را در خود حل كند؛ و چند سال پيش دانشمندان روشي اختراع كردند تا از اسيد معده بهعنوان منبع برق استفاده كنند.
اما ويروس كوويد ۱۹، در برابر اسيد معده هم مقاوم است. پس از ظهور ويروس مرس در عربستان در سال ۲۰۱۲ (مرس گونهاي كروناويروس و همخانوادهي كوويد ۱۹ است)، پژوهشگرها متوجه شدند اين ويروس بهشدت در برابر اسيد نسبتا رقيق كه در معدهي افراد وجود دارد، مقاوم است. آنها متوجه شدند ويروس ميتواند شكم بيمار و سلولهاي روده را بهراحتي به مستعمرهي خود تبديل كند. پژوهشگرها همچنين متوجه شدند كه امكان ابتلا به ويروس مرس از طريق روده هم وجود دارد. البته اين فرضيه هنوز براي كوويد ۱۹، مشخص نيست.
در برخي مبتلايان به كوويد ۱۹، علائمي مثل تهوع و اسهال ديده شده است و حالا پژوهشگران چيني نسبت به علائم ابتلا از طريق مجاري گوارشي هم هشدار دادهاند. طبق گزارشي، ويروس كوويد ۱۹ در مدفوع بيش از ۵۰ درصد از مبتلايان ديده شده است كه نشاندهندهي دوام ويروس پس از پاكسازي ريهها است.
راههاي زيادي براي ورود كوويد ۱۹ به بدن وجود دارد، بنابراين بعيد است نوشيدن آب، تأثيري در كاهش ريسك ابتلا داشته باشد
تاكنون در هيچ پژوهشي ثابت نشده است كه نوشيدن آب ميتواند از ابتلا به كوويد ۱۹ جلوگيري كند، بنابراين اين ادعا فاقد مبنا يا همراه علمي است. در واقع، تنها پژوهش نزديك به اين ادعا به ۱۵ سال گذشته بازميگردد. اين پژوهش به تأثير غرغرهي آب بر پيشگيري از بيماريهاي ريوي پرداخته است. غرغرهي آب در برخي كشورها مثل ژاپن مرسوم است. شركتكنندگان مطالعه در دورهاي ۶۰ روزه، گلوي خود را سه بار در روز با آب شستشو دادند و طبق يافتهها علائم ريوي در اين گروه كمتر از علائم گروهي بود كه گلوي خود را با محلولهاي ضدعفونيكننده شستشو دادند يا اصلا شستشو نداده بودند. با اين حال، چنين يافتههايي را لاخبار تخصصيا نميتوان به كوويد ۱۹ تعميم داد.
پژوهش علمي مستندي دربارهي تأثير آب بر پيشگيري از كوويد ۱۹ وجود ندارد
زيرا در درجهي اول، پژوهش فوق متمركز بر ابتلا از طريق مجاري تنفسي فوقاني است كه شامل سينوسها، گلو و مجاري هوا ميشود در حالي كه كوويد ۱۹ ميتواند بخش تحتاني تنفسي از جمله ريهها و ششها را هم آلوده كند. در درجهي دوم، پژوهش فوق، روي نمونههاي اندكي تست شده است و از شركتكنندگان درخواست شده است علائم خود را گزارش كنند (ارزيابي هدفمند نبود) و سپس گروه خود را تشخيص دهند. اين نوع پژوهش، نسبت به آزمايشهاي تصادفي كنترلشده، اعتبار كمتري دارد. به گفتهي ساباپاتي، گرچه حفظ رطوبت دهان و نوشيدن آب در بازههاي پانزده دقيقهاي، ضرري ندارد، بايد تصورات غلط را از بين برد. خطر چنين توصيهاي در امنيت خيالي آن است. ساباپاتي ميگويد:
مردم فكر ميكنند با نوشيدن آب، ميتوانند خود را نسبت به بيماري مصون كنند در حالي كه اين تصور ميتواند ذهن آنها را از پيامهاي مهمتر منحرف كند.
طبق شواهد موجود، بهترين روش براي پيشگيري از كوويد ۱۹، اجتناب از روابط اجتماعي غيرضروري و شستن منظم دستها است؛ بنابراين ليوان آب را زمين بگذاريد و صابون را برداريد.
هم انديشي ها