كوويد ۱۹ مي‌تواند حتي در افراد بي‌علامت هم به عارضه قلبي منجر شود

تاكنون، مقاله‌هاي متعددي درباره‌ي مبتلايان به كوويد ۱۹ منتشر شده است كه علائمي مثل خستگي، دردهاي عضلاني، تپش قلب و تنگي نفس را تا چند ماه پس از تشخيص اوليه تجربه مي‌كنند؛ اما هنوز پژوهش‌هاي كافي درباره‌ي تأثير كوويد ۱۹ بر قلب انجام نشده‌اند.

برخي مبتلايان كوويد ۱۹ معمولا علائمي مثل درد در قفسه‌ي سينه يا تنگي نفس را تجربه مي‌كنند كه مي‌توانند لخته‌شدن خون يا حمله‌ي قلبي را سبب شوند؛ ولي ويروس جديد كرونا مي‌تواند در افراد بي‌علامت هم به آسيب‌هاي جدي قلبي‌عروقي بينجامد. در پژوهشي جديد كه ماه گذشته در JAMA منتشر شد، به اين نگراني اشاره شده است.

طبق يافته‌هاي جديد، حتي اگر شخصي پس از بهبودي از كوويد ۱۹، از علائم خود ناآگاه باشد احتمال آسيب يا التهاب قلبي و خطرهاي جدي‌تري مثل آريتمي، نارسايي قلب و حتي مرگ وجود خواهد داشت. اين پژوهش ۱۰۰ بيمار با ميانگين سني ۴۹ سال را مطالعه كرده است كه اخيرا از كوويد ۱۹ بهبود يافته‌اند و اغلب آن‌ها بي‌علامت بودند يا علائم خفيف داشتند.

پژوهشگران با اسكن MRI قلب بيماران در مدت زمان ميانگين دو ماه پس از تشخيص كوويد ۱۹، به يافته‌هاي نگران‌كننده‌اي رسيدند: ۷۸ درصد به ناهنجاري‌هاي پيوسته‌ي قلبي و ۶۰ درصد به التهاب ماهيچه‌هاي قلب دچار (ميوكارديتيس) شده بودند. ناگفته نماند افراد مبتلا به ميوكارديتيس در گروه كم‌علامت يا بي‌علامت قرار داشتند.

به‌اعتقاد پژوهشگران، ميوكارديتيس مي‌تواند به‌دليل دو مكانيزم رخ دهد: ۱. آسيب قلبي‌عروقي ناشي از خود ويروس؛ ۲. عوارض جانبي سيستم ايمني. درواقع، اثربخشي برخي داروهاي ضدالتهاب مثل دگزامتازون در كاهش مرگ‌و‌مير برخي از بيماران وخيم مي‌تواند رابطه‌ي مستقيمي با آثار ضدالتهابي بر قلب داشته باشد. حتي با وجود روش‌هاي درمان تهاجمي، برخي نمونه‌هاي مبتلا به ميوكارديتيس دچار آسيب‌هاي دائمي قلبي و نارسايي قلبي مي‌شوند و درنهايت جان خود را از دست مي‌دهند. هالي اس. آندرسن، متخصص قلب و عروق مركز پزشكي ويل‌كرنل نيويورك مي‌گويد:

ويروس جديد كرونا مي‌تواند به‌طور مستقيم و غيرمستقيم بر قلب تأثير بگذارد: در درجه‌ي اول مي‌تواند با حمله به سلول‌هاي ماهيچه‌‌ي قلب به التهاب يا ميوكارديتيس منجر شود كه توانايي پمپاژ قلب را كاهش و آسيب‌پذيري قلب در برابر آريتمي را افزايش مي‌دهد. موارد بسياري از عارضه‌ي تاكوتسوبو (عارضه‌‌ي قلبي ايجادشده به‌دليل استرس) گزارش شده‌اند و اين عوارض مي‌توانند به نارسايي قلبي و مرگ بينجامند. همچنين، ويروس جديد كرونا مي‌تواند با تشكيل لخته‌هاي خون در رگ‌هاي كوچك خوني قلب، زمينه‌ساز بيماري‌هاي ريوي جدي شود كه فشار زيادي بر قلب وارد مي‌كنند و در برخي بيماران عامل طوفان سيتوكين هستند كه به اندام‌هاي بدن آسيب‌ جدي وارد مي‌كند.

پژوهش يادشده ثابت مي‌كند كوويد ۱۹ مي‌تواند بر افراد جوان و سالم هم تأثير بگذارد. برخي بيمارهاي ميوكارديتيس بي‌علامت هستند؛ در‌حالي‌كه برخي ديگر علائم خفيفي مثل درد قفسه‌ي سينه يا تنگي نفس دارند. براساس گزارشي از اتحاديه‌‌ي ورزش دانشگاهي ايالات متحده (NCAA)، آزمايش كوويد ۱۹ براي تقريبا ۱ تا ۲ درصد از ورزش‌كاران مدارس NCAA مثبت اعلام شده است و حداقل ۱۲ ورزش‌كار دانشگاهي مبتلا به عارضه‌ي ميوكارديتيس تشخيص داده شدند.

به‌طور‌كلي، ورزش‌كاران حرفه‌اي دسترسي بيشتري به آزمايش‌هاي كوويد ۱۹ دارند و اين آزمايش‌ها مي‌توانند به آن‌ها درباره‌ي عارضه‌هايي مثل خستگي، درد قفسه‌ي سينه و تنگي نفس هشدار دهند. باوجوداين، درباره‌ي ورزش‌كاران آماتور يا افرادي كه مي‌خواهند پس از بهبودي از كوويد ۱۹ به ورزش ادامه دهند، چه مي‌توان گفت؟ هنوز اطلاعاتي درباره‌ي خطرهاي پس از بهبودي كوويد ۱۹ وجود ندارد و به پژوهش‌هاي بيشتري در اين زمينه نياز است.

بااين‌همه، ورزش‌كاران آماتور از مزايايي مثل نظارت پيوسته‌ي مربيان و پزشكان ورزشي بي‌بهره هستند. برخي افراد هم با وجود كمي خستگي يا تنگي نفس يا احساس ناراحتي در قفسه‌ي سينه ممكن است به ميوكارديتيس مبتلا شده باشند؛ البته براي رسيدن به نتيجه‌اي قطعي بايد آزمايش‌هايي مثل اكوكارديوگرام را انجام داد.

با دستيابي به اطلاعات بيشتر درباره‌ي كوويد ۱۹، بايد مراقبت‌هاي ويژه‌اي براي علائم قلبي‌عروقي در انديشه متخصصين گرفت؛ به‌ويژه هوشياري پس از بهبودي دربرابر علائمي مثل درد قفسه‌ي سينه و تنگي نفس و خستگي بسيار اهميت دارد. علاوه‌بر‌اين، بايد به اين نكته توجه كرد كه كوويد ۱۹ علاوه‌بر ريه‌ها مي‌تواند تمام اعضاي بدن را درگير كند و اورژانس بيمارستان‌ها بايد تأخير‌نداشتن در رسيدگي به علائمي مثل درد قفسه‌ي سينه را در اولويت خود قرار دهند.