ارزش واكسن كوويد ۱۹ چقدر خواهد بود؟
در آمريكا مردم هيچ هزينهاي براي واكسن كوويد ۱۹ پرداخت نميكنند يا مقدار بسيار كمي براي آن ميپردازند. همچنين با سرمايهگذاري قابل توجه دولت در اين زمينه، بسياري از سازندگان واكسن ارزش آن را كاملا كمتر از ارزش بازار تعيين خواهند كرد.
قدرت واكسن به ارزش آن بستگي دارد. بدون توجه به اثربخشي باليني، اگر تعداد بسيار كمي از مردم به واكسن دسترسي داشته باشند، جامعه نميتواند به ايمني جمعي برسد و اين نوآوري نتيجهاي نخواهد داشت. دكتر بروس ييلي، استاد سياست و مديريت بهداشت در دانشگاه شهري نيويورك، ميگويد: «ارزش نهايي واكسن بهوسيلهي پوشش آن مشخص خواهد شد. اگر فقط برخي از افراد واكسن را دريافت كنند، براي اينكه مانع از شيوع ويروس شويم پوشش كافي نخواهيم داشت.»
در حال حاضر ارزشها كاملا مناسب هستند. فايزر و بيوانتك در قرارداد ۱٫۹۵ ميليارد دلاري با دولت، ارزش اوليهي را ۱۹٫۵ دلار براي هر دوز تعيين كردهاند و ازآنجايي كه هر فرد بايد دو دوز از واكسن دريافت كند، در مجموع ۳۹ دلار خواهد شد. فايزر و بيوانتك كه واكسني مبتني بر mRNA ساختهاند، اين بودجه را براي ۱۰۰ ميليون دوز اول دريافت ميكنند.
مدرنا نيز واكسني مبتني بر mRNA ساخته و تقريبا ۱ ميليارد دلار از سازمان پژوهش و توسعه پيشرفته زيستپزشكي دريافت كرده است، قراردادي ۱٫۵ ميليارد دلاري براي ۱۰۰ ميليون دوز دارد كه ارزش را براي هر فرد به حدود ۵۰ يا ۲۵ دلار براي هر دوز ميرساند. اين ارزشها با ارزش واكسن آنفلوانزا سالانه مطابقت دارند كه براي بيماران بيمهنشده حدود ۴۰ دلار است و بسياري از افرادي كه بيمه دارند، هيچ هزينهاي پرداخت نميكنند.
اين درحالي است كه واكسن آنفلوانزاي فصلي در هر سال حدود ۶۰ درصد كارآيي دارد؛ ولي دادههاي مياني نشاندهندهي ۹۰ درصد كارآيي براي واكسن فايزر و ۹۵ درصد كارآيي براي واكسن مدرنا بوده است؛ البته اين نتايج ممكن است با ادامهي كارآزماييهاي مرحلهي سوم تغيير كند. علاوهبراين، دولت آمريكا از قبل وارد عمل شده است تا اطمينان حاصل كند بيماران تا جايي كه ممكن است هزينهي كمتري براي واكسنهاي كوويد ۱۹ پرداخت كنند. مراكز خدمات مديكر و مديكيد در حال نهايي كردن قانوني است كه واكسنهاي كوويد ۱۹ داراي مجوز سازمان غذا و دارو، بدون هزينه براي سالمندان يا افراد كمدرآمد در برنامههاي بيمه درماني دولتي پوشش داده شود.
از انديشه متخصصينات اقتصادي مطلق و با هزينههاي قابل توجه مراقبتهاي بهداشتي و غيبت كاركنان بهعلت دنياگيري، واكسن كوويد ۱۹ ميتواند ارزش بسيار بالاتري داشته باشد و هنوز باارزش باشد. دكتر لي ميگويد: «آنچه در مورد واكسن كوويد ۱۹ قابل توجه است، آن است كه حتي در ارزشهاي بالا باز هم ارزش خالص مثبتي دارد.»
دكتر لي و گروهش در دانشگاه شهري نيويورك در حال شبيهسازي دنياگيري بدون واكسن و با واكسن بودهاند. بر اساس تجزيهوتحليلهاي آنها كه هزينههاي پزشكي مستقيم و كاهش بهرهوري را در انديشه متخصصين ميگيرد، اگر واكسن فقط خطر بيماري شديد را كاهش دهد، بسته به ميزان كارآيي، براي رژيم دو دوزي واكسن، ۲۰۰ تا ۸۰۰ دلار صرفهجويي خواهد شد. اگر واكسن از عفونت پيشگيري كند، آستانهي صرفهجويي در هزينه بالاتر و بسته به ميزان كارآيي واكسن ۴۰۰ تا ۱۱۰۰ دلار خواهد بود.
تجزيهوتحليلي كه بهوسيلهي گروه Quadrant Health Economics براي مدرنا انجام شد، نشان ميداد يك پرداختكنندهي هشيار نسبت به هزينه بايد حاضر باشد تا ۳۰۰ دلار براي يك دورهي واكسيناسيون كوويد ۱۹ با كارآيي ۶۰ درصد پرداخت كند.
ديمن كونوور، مدير پژوهشهاي تساوي مراقبتهاي بهداشتي در شركت مورنينگاستار، ميگويد شركتها هنگام ارزشگذاري واكسنها با فشار قرارداد اجتماعي روبهرو هستند و بسياري از توليدكنندگان با تزريق بودجه قابل توجه ازسوي دولت، فروش محصول را در ارزشي نزديك هزينه در انديشه متخصصين ميگيرند و در اين شرايط، به انديشه متخصصين نميرسد براي بيشتر صنعت در بلندمدت سودآوري آنچناني داشته باشد.
هنگامي كه از آلبرت بورلا، مديرعامل فايزر، درمورد ارزش ۱۹٫۵ دلار براي هر دوز واكسن، سؤال شد، او پاسخ داد: «بديهي است كه ارزش آن بسيار خوب و پايينتر از سودي است كه به جامعه ميآورد.» به گفتهي بورلا، از آغاز سال ۲۰۲۲ با فروكش كردن نياز فوري به واكسن، انتظار دارد شرايطي فراهم شود كه ارزش بر اساس رقابت در آن زمان و نيز ارزش محصول تعيين شود كه اكنون در انديشه متخصصين گرفته نميشود.
موضوع غير منتظره آن است كه با وجود ارزش، ارزش احتمالا پايينتر خواهد آمد. طي چند ماه آينده با آمدن واكسنهاي ديگري كه مبتني بر فناوريهاي متفاوتي هستند، رقابت آغاز خواهد شد. شركت جانسون اند جانسون كه در حال ساخت واكسن مبتني بر وكتور آدنوويروس است، بهتازگي كارآزمايي مرحلهي سوم آن را آغاز كرده است. جانسون اند جانسون حدود ۵۰۰ ميليون دلار بودجه دريافت كرده و قرارداد ۱۰۰ ميليون دوز با ارزش ۱ ميليارد دلار بسته است كه ارزش هر دوز حدود ۱۵ دلار خواهد بود. استر كروفا، مديراجرايي مركز FasterCures از مؤسسه ميلكن كه واكسنها و درمانهاي كوويد ۱۹ را دنبال ميكند، ميگويد:
انتظار دارم كارفرمايان، پرداختكنندگان تجاري و پرداختكنندگان عمومي اطمينان حاصل كنند كه هيچ نوع مانع هزينهاي ايجاد نميكنند و هزينهي واكسن را هرچه باشد، قبول ميكنند. اين مسئله بايد در سطح جهاني گسترش پيدا كند. اگر ما آن را در كشور آمريكا حل كنيم و در ساير جهان حل نشود، درواقع از دنياگيري عبور نكردهايم.
درحاليكه دسترسي و بهصرفه بودن مهم هستند، اولويت اصلي ديگر نياز به يادگيري مردم در مورد واكسنها ازطريق همكاري سازمانهاي مختلفي خصوصي، دولتي و مردمي است. كروفا ميگويد: «ما به پيامهاي يكپارچه براي مردم نياز داريم تا متوجه شوند چه در پيش است. وقتي واكسن دردسترس قرار گرفت، نميتوانيم اين كار را انجام دهيم. از هماكنون بايد اقدام كنيم.»
هم انديشي ها