مايكروسافت به دنبال بازنويسي تاريخ خود در بازار موبايل است
اكنون كه مايكروسافت بخشي از شكوه و عظمت سابق خود را بازيافته است، به‌دنبال بازگشت به چيزي غيرمحتمل‌تر از آن است؛ بازنويسي تاريخچه‌ي بسيار بد خود در بازار موبايل‌هاي هوشمند. سه سال پس از عقب‌نشيني از كسب‌وكار تلفن‌همراه، مايكروسافت ديروز سرفيس دوئو را معرفي كرد؛ كامپيوتري جيبي با نمايشگري دوگانه كه كريسمس ۲۰۲۰ به بازار عرضه مي‌شود. محصول جديد ردموندي‌ها تماس تلفني برقرار و متن ارسال مي‌كند؛ ولي مايكروسافت نمي‌خواهد آن را موبايل خطاب كند.
موفقيت اين بازگشت غيرمنتظره به دنياي موبايل مي‌تواند به اين بستگي داشته باشد كه مايكروسافت چگونه قصد دارد آن را به بازار عرضه كند. مجموعه‌ي فعلي لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌هاي سرفيس عموما بازار دستگاه‌هاي پرچم‌دار را هدف قرار داده‌اند. در اين ميان، متخصصان شركتي و علاقه‌مندان گجت‌ها كه براي طراحي دقيق ارزش قائل‌اند، به توانايي تركيب كار و استفاده‌ي شخصي در يك دستگاه نياز دارند. استراتژي كلي مايكروسافت براي تجارت گسترده در بازار سرفيس، هيچ‌گاه رسيدن به يكي از بزرگ‌ترين فروشندگان لپ‌تاپ يا تبلت نبوده است. طبق گفته‌ي IDC، اين شركت فقط چند درصد از بازار تبلت جهان را دراختيار دارد.
پرسش اينجا است كه آيا مايكروسافت با موبايل دوئو نيز همان رويكرد را پيش خواهد گرفت يا خير؟ اين موبايل مايكروسافت فقط دستگاهي برتر براي بخش كوچكي از بازار است؛ به اين معني كه چگونه خدمات ابري اين شركت در دنياي موبايل نشان داده خواهد شد؟ مايكروسافت قصد دارد رقيبي جدي براي ديگر سازندگان موبايل‌هاي هوشمند باشد؟ گفتني است با معرفي دستگاهي كه قرار است يك سال ديگر عرضه شود، مشخص نيست مايكروسافت برنامه‌ي مشخصي براي خود تعيين كرده است يا خير.
هنگام رونمايي در نيويورك، پانوس پاناي، مدير ارشد محصولات مايكروسافت، براي تمركز روي شباهت‌هاي دوئو با ديگر سرفيس‌ها به‌زحمت افتاد. او حتي به اين نكته نيز اشاره كرد كه خبرگزاري‌ها و تحليلگران حاضر در مراسم روي توانايي برقراري تماس و ارسال پيام اين موبايل تأكيد خواهند كرد. پاناي هنگام پيش‌نمايش اين موبايل در رويداد ديروز گفت: «اشتباه نكنيد! اين دستگاه سرفيس است». او حتي به Wired گفت نمي‌خواهد مردم دوئو را موبايل بنامند.
ساتيا نادلا و ديگر مديران مايكروسافت بارها به سؤالات مربوط به چگونگي و زمان توليد دوباره‌ي موبايل پاسخ داده‌اند و گفته‌اند شركتشان اين كار را انجام نمي‌دهد؛ مگر اينكه اين محصول متمايز و انديشه متخصصيناتي ژرف داشته باشد. مايكروسافت فكر مي‌كند دوئو اين دو خصيصه را دارد؛ دستگاهي قابل‌حمل و تاشو و با دو صفحه‌نمايش (نه مانند صفحه‌ي تاشو در گلكسي فولد) كه مي‌تواند اپليكيشن‌هاي مايكروسافت را با اپليكيشن‌هاي ساخته‌شده براي سيستم‌عامل اندرويد تركيب كند.
درهرصورت، اين حركت هم ازانديشه متخصصين استراتژيكي و هم ازانديشه متخصصين تاريخي مهم است. بازار موبايل‌ها براي پيشواي نادلا، استيو بالمر، در حكم نهنگ سفيد خواهد بود! كسي كه ۹ سال پيش در تلاشي نافرجام براي رسيدن به بازاري روبه‌رشد شركت فنلاندي نوكيا را با مبلغ ۹/۵ ميليارد دلار خريد. طراحي و فروش مدلي از سرفيس اقدامي كوچك‌تر از آن سرمايه‌گذاري فاجعه‌بار است؛ اما شكست ديگري به‌بار خواهد آورد. همچنين، اين موضوع به شهرت نادلا، به‌عنوان سلطان بازگشت به اوج مايكروسافت، ضربه مي‌زند؛ قاضي زيركي كه قضاوت مي‌كند چه كسب‌وكارهايي وارد يا خارج شوند.
اشتباهات مايكروسافت در موبايل از معدود موارد نشان‌دهنده‌ي نقصان رهبري متخصص در آن است. درواقع، حتي وقتي فروش و سود افزايش يافت و مايكروسافت كسب‌وكارهاي بزرگي در ايكس‌باكس و سرور نرم‌افزار ايجاد كرد، عمليات اجرايي و استراتژي ضعيف در تلفن‌همراه بود كه باعث كم‌شدن وجهه‌ي شركت ميان مردم شد. سال‌ها قبل از آنكه اپل و گوگل پيشتاز بازار مدرن موبايل‌هاي هوشمند شوند، مايكروسافت اوايل دهه‌ي ۲۰۰۰، به بازار نرم‌افزار موبايل وارد شد. اين شركت حتي توليد برنامه‌هاي سازمان‌دهنده‌ي جيبي را سال‌ها پيش‌ازاين برنامه‌ريزي كرده بود. بااين‌حال، محصولات آن زمان مايكروسافت هيچ رقابتي ايجاد نمي‌كردند. در سال ۲۰۰۷، مديرعامل وقت، استيو بالمر، اولين آيفون اپل را به‌سخره گرفت و مسئولان بخش موبايل مايكروسافت، همان انديشه متخصصين را درباره‌ي اندرويد دادند و اظهار كردند مايكروسافت پيش‌ازاين سيستم‌عاملي توسعه داده تا سازندگان موبايل بتوانند آن را روي دستگاه‌هاي خود بارگذاري كنند.
هنگامي‌كه اندرويد و iOS ويندوزفون را از دور خارج كردند، مايكروسافت به نوكيا به‌عنوان نجات‌دهنده‌ي اصلي نگاه مي‌كرد. اولين قدم اين همكاري، استفاده از ويندوز در موبايل‌هاي نوكيا بود. سرانجام بالمر پس از جدال با هيئت‌مديره، طرحي براي دستيابي به بازار موبايل‌ها در روزهاي پاياني تصدي خود به‌عنوان مديرعامل ارائه كرد. نادلا كه در ابتدا مخالف خريد بود، زماني‌كه بالمر انديشه متخصصين مديران ارشد را جلب كرد، مجبور شد از اين تصميم تبعيت كند. كمتر از ۱۸ ماه بعد، مايكروسافت تمام ارزش معامله را از دست داد و بيشتر متخصصان نوكيا را اخراج كرد و از تجارت موبايل خارج شد.
اين اتفاق فقط شرمساري بزرگ نبود؛ بلكه افتضاح مايكروسافت در موبايل‌هاي هوشمند، ضربه‌اي جدي به بدنه‌ي سيستم‌عامل پرچم‌دار ويندوز وارد كرد. نرم‌افزاهاي شركت به بازار رو‌به‌افول كامپيوتر‌هاي خانگي محدود شد و بازار موبايل و تبلت را براي اپل و گوگل و سامسونگ به غنيمت گذاشت.
رونمايي ديشب مايكروسافت نشان مي‌دهد اين شركت به بازي بازگشته است؛ ولي ميزان آن هنوز مشخص نيست. بااين‌حال، اين موضوع مسلم است كه مايكروسافت با رهبري نادلا، حس بهتري در زمينه‌اي دارد كه واقعا در آن موفق عمل مي‌كند. ناگفته نماند سرفيس دوئو روي اندرويد اجرا خواهد شد نه روي ويندوز.
هم انديشي ها