تاريخچه iOS؛ تكامل و محبوبيت در گذر زمان
iOS، همان چيزي است كه به تلفنهاي همراه اپل جان بخشيده، سيستمعاملي كه استفاده از آن براي اغلب متخصصان، بسيار ساده است. پلتفرمي قدرتمند براي توسعهدهندگان اپليكيشن كه به متخصصان خود در همه دستگاهها تجربهاي مشابه ارائه ميكند. احتمالاً قابل توجهترين بخش iOS فعلي، شباهت بسيار زياد آن به نسخه اوليه iOS در سال اول است. بااينحال، اپل، انبوهي از امكانات و ويژگيهاي جديد را از آن زمان ارائه كرده است. اپل، به دور از خطر يكنواخت شدن ويژگيهاي سيستمعاملش در گذر زمان، iOS را بهگونهاي توسعه و بهبود داد كه همچنان سرزنده و جذاب باشد و ويژگيهاي اختصاصي بهتري نسبت به هريك از سيستمعاملهاي موجود درخود داشته باشد.
چگونه از سيستمعاملي ساده و بدون همراهي از اپليكيشنهاي Third Party، چندوظيفگي يا حتي Copy/Paste، در سال ۲۰۰۷، به سيستمعامل امروزي رسيديم؟ در ادامه با اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران همراه باشيد تا بهصورت جامع به اين مسئله بپردازيم.
در ابتدا شما را به تماشاي مروري كوتاه بر تاريخچهي iOS دعوت ميكنيم.
سيستم عامل موبايـل اپل، محصــولي از قلب OS X
در زمان معرفي اولين آيفون، اپل اعلام كرد كه iOS، مانند OS X، از هسته يونيكس متولد شده و از ابزارهاي مشابهي استفاده ميكند. با اين وجود كاملاً مشهود بود كه با وجود اشتراكهاي بسيار زيادي كه ميان OS X و iOS وجود دارد، iOS براي اينكه بتواند يك سيستمعامل جداگانه محسوب شود، به اندازه كافي با OS X متفاوت بود.
هنگامي كه آيفون عرضه شد، iOS را iPhone OS ميناميدند و اين نام براي سه سال باقي ماند و پس از معرفي iOS 4 در ژوئن ۲۰۱۰ بود كه نام آن به iOS تغيير يافت، با وجود اين در ادامه متن و براي راحتي، ما همه نسخههاي سيستمعامل اپل را iOS ميناميم.
iOS 1: تولد آيفون
اگرچه ممكن است تصور اين مطلب كمي سخت باشد، ولي زمان معرفي آيفون اول، سيستمعامل آن از همه رقبا عقبتر بود و در مقايسه با امكانات ساير سيستمعاملها حرف زيادي براي گفتن نداشت.
در سال ۲۰۰۷ ويندوزموبايل، پالم، سيمبين و بلكبري با داشتن مجموعه كاملي از ويژگيهاي متنوع، سيستمعاملهاي موفق و قدرتمندي محسوب ميشدند. درمقابل آنها، iOS محصولي بود كه از 3G، چندوظيفگي، اپليكيشنهاي Third Party و حتي از Copy/paste همراهي نميكرد. iOS اول، از ضميمه كردن فايلها به رايانامه، از پيامهاي چندرسانهاي (MMS)، از اپليكيشنهاي دريافت و ارسال رايانامه، از شخصيسازي صفحه اصلي، همراهي نميكرد. در آن زمان، iOS، فايلهاي سيستمي را از ديد متخصص مخفي ميكرد و امكان ويرايش فايلهاي متني را نداشت. از شمارهگيري صوتي همراهي نميكرد و براي توسعهدهندگان و هكرها بهطور كامل بسته و غيرقابل دسترسي بود.
اپل در آن هنگام، به جاي رقابت در زمينه سختافزار، روي ايجاد يك تجربه متخصصي بينظير تمركز نمود
با همه اينها، تمام امكاناتي كه در آن زمان در iOS وجود نداشتند، حالا دردسترس و توسط اغلب متخصصان شناخته شده هستند. اپل در آن هنگام، به جاي رقابت در زمينه سختافزار، روي ايجاد يك تجربه متخصصي بينظير تمركز كرد. براي همين در سال ۲۰۰۷، روي سرعت، سازگاري اپليكيشنها با يكديگر و ارائه چندين ويژگي بسيار بهتر نسبت به رقبا تمركز كرد. البته، iOS در آن زمان هم خلاقيتها و نوآوري خيرهكنندهاي در خود داشت كه در ادامه به سه مورد از آنها، كه خلاقيتهايي انقلابي در صنعت موبايل محسوب ميشدند اشاره ميكنيم.
۱- هسته رابط متخصصي iOS:
پيش از عرضه iOS، تلفنهاي هوشمند، صفحهنمايش لمسي يا تاچهاي مقاومتي به همراه قلمنوري نداشتند.آيفون، ويژگيهاي متداول آن زمان را با صفحهنمايشهاي خازني عوض كرد؛ اما مسئله مهمتر اين بود كه اپل با دقت زياد، مجموعه سختافزاري جديدي براي ساخت يك مدل تعاملي جديد ايجاد كرده بود كه بسيار سادهتر و قدرتمند از مدلهاي پيشين خود محسوب ميشد. اپل به غير ۵ مورد، تمام كليدهاي سختافزاري را حذف كرد مدل تعامل با صفحه لمسي را به مدل پيشفرض براي استفاده متخصص تبديل كرد. علاوه بر اين، اپل با ايجاد تكنيك جديد اخبار تخصصي و اسكرولهاي درون صفحهاي، تلاش كرد كار با اپليكيشنها، براي متخصص طبيعيتر و بلادرنگ جلوه كند. سرعت و راحتي كار با iOS، خارقالعاده و چشمگير بود و اين احساس تا سالهاي بعد همچنان باقي ماند.
۲- مرورگر موبايل سافاري
تمام حركتهاي لمسي معرفي شده در iOS، به سافاري، مرورگر آن نيز وارد شدند. زماني كه استيو جابز درباره اين مسئله سخن گفت، اكثر افراد گمان ميكردند گفتههاي وي بيشتر يك بلوف تبليغاتي محسوب است، در حاليكه به كمك همين ويژگي، براي سالها آيفون در رقابت با رقيبان خود جلو افتاد.
شهرت سافاري، به عدم همراهي آن از فلش باز ميگشت و در همين حال سافاري تبديل به اولين مرورگر موبايلي شده بود كه سازگاري و قدرتمندي آن در حد و اندازه مرورگرهاي رايانههاي روميزي تعريف ميشد. در حالي كه سيستمعاملهاي موبايلي موجود با اشكالات گوناگوني در هنگام مشاهده وبسايتها مواجه بودند، سافاري موبايل، در حال ارائه تجربهاي بينظير از وبگردي بينقص و كامل بود كه در آن متخصص قادر به اخبار تخصصي و اسكرول بسيار راحت بود.
۳- پخش موسيقي صفحهگسترده
اپل، اكوسيستم بزرگ آيتونز و آيپاد را به iOS آورد تا از اين طريق، سيستمعامل خود را به يك اكوسيستم فوقالعاده و عظيم در زمينه موسيقي، فيلم، جزوه رايگان و اپليكيشن تبديل كند. براي بسياري از متخصصان، گوش دادن به موسيقي، در زمرهي ۵ كار اصلي تلفنهمراه محسوب نميشد؛ اما در زمان معرفي اپليكيشن آيپاد، آيفون به وسيلهاي تبديل شد كه به كمك آن هر متخصصي قادر بود بهراحتي هرچه تمامتر به موسيقي گوش فرا داده و از شنيدن آهنگهاي گوناگون هيجانزده شوند.
در كنار تمام ويژگيهاي جديد و متخصصدي، iOS 1، اپليكيشنهاي ديگري را نيز معرفي كرد كه در آن زمان براي پلتفرم جديد اپل بسيار مهم محسوب ميشدند در ادامه به تعدادي از آنها خواهيم پرداخت:
گوگل مپ
نقشهي گوگل، به طرز شگفتآوري در آيفون نسبت به ساير پلتفرمها بهتر عمل ميكرد. اپل با متخصصديتر كردن عملياتهايي نظير اخبار تخصصي، كار با اپليكيشنها را بسيار سريع و طبيعيتر كرده بود و همين دقتانديشه متخصصين، تجربه كار با اپليكيشن نقشه در آيفون را، حتي از كار با اين سرويس در رايانههاي روميزي نيز لذتبخشتر كرده بود.
پستصوتي (Voicemail) با رابط متخصصي تصويري
اين حركت، ترفندي هوشمندانه از طرف اپل محسوب ميشد كه به متخصصان خود اجازه ميداد بدون درگير شدن با دستورالعملهاي صوتي موجود در اپراتورها، بتوانند از اين ويژگي در تلفنهمراه خود استفاده كنند. معرفي اين ويژگي، نشان از دستاوردي تازه براي اپل بود كه نيازمندي او به اپراتورها را بازهم كمتر از گذشته ميكرد و نشان ميداد كه بازيگر اصلي در ايجاد تجربهكاربري فوقالعاده فقط و فقط اپل است و اپراتورها نقش چنداني در آن ندارند.
همگامسازي به كمك آيتونز
همگامسازي به كمك آيتونز، از ويژگيهاي بسيار معمولي اين روزها محسوب ميشود. اما هر كسي كه تجربه كار با HotSync پالم يا ActiveSync مايكروسافت را داشته باشد، حقيقتا از اين راحتي و سهولت در iTunes Sync بسيار خشنود و ممنون خواهد بود. اين كار، نمونهاي از توانايي اپل، در آسانسازي و راحت كردن كار با ويژگيهايي بود كه در همان زمان توسط شركتهاي رقيب و با پيچيدگيهاي ناراحتكننده و گاه ديوانهكنندهاي عرضه ميشدند.
صفحهكليد نرمافزاري
احتمالاً صفحه كليد iOS 1، اولين صفحهكليد نرمافزاري هوشمندانه و متخصصدي محسوب ميشد كه ميتوانستيد به كمك انگشتان خود با آن تايپ كنيد. درست است كه سيستمعاملهايي نظير پالم و اپليكيشنهايي مانند FitalyStamp تايپ كردن متون به كمك قلم را ممكن كرده بودند اما نمونهي معرفيشده در اپل در صورت نياز به شما نمايش داده ميشد و درعين حال، در مواقع لاخبار تخصصي، فضاي مطالعه بيشتري را به متخصص ارائه ميداد.
تعريف و تمجيدها از iOS 1، زياد بود كه البته سزاوار اين ستايشها نيز بود. با اين همه اين سيستمعامل نوظهور كمبودهاي زيادي نيز داشت. يكي از بزرگترين آنها عدم همراهي از Third partyها بود. اپل از اينكه متخصصان اين اشكال را ازطريق مرورگر خود رفع كنند، خسته شده بود، از طرفي اپليكيشنهاي مبتني بر HTML هم در آن مرحلهاي نبودند كه بتوانند، پاسخگوي نيازهاي متخصصاني در اين سطح باشند. بهواسطهي اين مسائل و ارائه يك پلتفرم مناسب براي توسعه اپليكيشنهايي فراتر از مرورگر بود كه خيليها (و شايد خود شما نيز) بر اين عقيده بودند كه آيفون را نميتوان يك تلفن هوشمند ناميد. سيستمعامل iOS 1، تنها يك عملكرد چندوظيفگي را همراهي ميكرد. اجراي اپليكيشن آيپاد در كنار اپليكيشنهاي ديگر. در واقع با وجود اينكه چندوظيفگي در ساير تلفنهاي هوشمند آن زمان، عملكردي فوقالعاده نداشت ولي به هرحال براي اكثر اپليكيشنها قابل استفاده بود و از اينرو عدم همراهي آيفون از اين ويژگي، كاملاً مشهود و بارز مينمود.
اپل در iOS 1، كار ديگري نيز انجام داد كه در دنياي تلفنهاي همراه يك سنتشكني محسوب ميشد و آن مخفي كردن فايلهاي سيستمي از دسترس متخصصان بود
علاوه بر اين iOS 1، كار ديگري نيز انجام داد كه در دنياي تلفنهاي همراه يك سنتشكني محسوب ميشد و آن مخفي كردن فايلهاي سيستمي از دسترس متخصصان بود. با اينكه اتخاذ اين تصميم، تا امروز، همچنان محل ايجاد مباحثههاي مختلف براي دفاع يا انتقاد از عملكرد اپل بوده، اما انجام اين كار، در جهت آسانسازي و متخصصپسندتر كردن دستگاه انجام گرفت. اما در شرايطي هم اين نوع نگرش ميتواند ديوانهكننده باشند، براي مثال امكان تغيير آهنگهاي موبايل، كه حتي در ابتداييترين گوشهاي هوشمند وجود داشت، به خاطر نگاه خاص اپل، در آيفون وجود نداشت.
در نهايت، اپل در iOS 1، ويژگي Springboard را معرفي كرد؛ به كمك اين ويژگي در هرجاي سيستمعامل كه باشيد، با فشردن كليد Home، فهرستي از اپليكيشنهاي مرتبط، به متخصص نمايش داده ميشود. اين ويژگي هنوز هم وجود دارد ولي همانند سابق از ويجتها همراهي نميكند و تنها قادر به نمايش اپليكيشنهايي خاص است. در حاليكه ويژگيهاي مشابه با امكان شخصيسازي از مدتها قبل در بعضي از سيستمعاملهاي رقيب (سيمبين و ويندوزموبايل) وجود داشت.
در مقايسه ويژگيها، ويندوزموبايل تقريباً در تمام قسمتها iOS را شكست ميداد. اما هنگامي كه صحبت از متخصصدپذيري و سهولت استفاده به ميان ميآمد، هيچ جاي مباحثهي در برتري iOS وجود نداشت. چراكه همانطور كه همه متخصصان حرفهاي ميدانند، مسئله اصلي در متخصصدپذيري، سهولت استفاده در دراز مدت است.
بهروزرسانيهاي iOS 1
سه ماه پس از معرفي آيفون، اپل، اولين بهروزرساني نرمافزاري مهم را براي دستگاههاي خود منتشر كرد. iOS 1.1.1 در زمان عرضهي خود، به چند دليل، مهم و قابل توجه بود. دليل اول اين بود كه اپل، با اين عرضه، به ايجاد الگوي انتشار iOS جديد همزمان با دستگاههاي جديد اقدام كرد كه در اين مورد، دستگاه جديد آيپاد تاچ بود.
اپل، عملا نشان داد كه قصد دارد بهطور مداوم و دنبالهدار، بهروزرساني iOS را با معرفي نسخهها و ويژگيهاي جديد ادامه دهد
نكته ديگر اين بود كه اپل، عملا نشان داد كه قصد دارد بهطور مداوم و دنبالهدار،بهروزرساني iOS را با معرفي نسخههاي جديد و ويژگيهاي جديد ادامه دهد و اين بروز رسانيها را تا حد امكان روي دستگاههاي خود اعمال كند. در سالهاي اول كه اپل تنها دو دستگاه مبتني بر iOS داشت، اعلام اين مسئله كه اپل سعي دارد تمام دستگاههاي iOS را يكپارچه نگه دارد كار چندان سختي نبود. اما اين عملكرد در سالهاي بعد و با معرفي گجتهاي بيشتر، همچنان ادامه يافت.
در آن برهه از زمان بروز رساني iOS تنها شامل يك ويژگي تازه بود؛ اين بهروزرساني در مورد فروشگاه موزيك آيتونز و همراهي از وايفاي بود. اين ويژگي به متخصص امكان ميداد كه بتواند مستقيما ازطريق دستگاه، موسيقيهاي دلخواه خود را خريداري كند. اين ويژگي از اولين نمونه سرويسهاي معرفيشده توسط اپل بود كه در آن، نگرانيهايي مبني بر مختل شدن سرويس، توسط فركانسهاي AT&T ايجاد شد. از اينرو در آن زمان، اين سرويس تنها ازطريق وايفاي دردسترس متخصصان قرار گرفت.
علاوه بر اين نسخه 1.1.1 از خروجي تلويزيون و ويژگي دابلكليك روي كليد Home را نيز همراهي ميكرد كه ويژگي دوم، آغازگر سلسله تغييراتي بود كه اپل قصد داشت در سالهاي آتي روي عملكرد كليد Home اعمال كند.پس از آن، نسخه 1.1.3 با قابليت مرتبسازي آيكونهاي صفحه اصلي و ايجاد ميانبر از وبسايتهاي مورد علاقه معرفي شد.
اپل در اين نسخه، ويژگي موسوم به Web Clips را نيز معرفي كرد كه يادآور اين مسئله بود كه در آن زمان اپليكيشنهاي اختصاصي مبتني بر SDK ، براي iOS وجود نداشت. من مشخصا آن زمان را به ياد ميآورم كه آيفون تركيبي از احساس بيحوصلگي و هيجان را به متخصص منتقل ميكرد. بي حوصلگي به اين دليل كه متخصص به وضوح قابليتهاي برآورده نشده در iOS را درك كرده و چشم انتظار معرفي آنها بود و هيجان از اين انديشه متخصصين كه متخصص آموخته بود كه اپل بهطور مرتب در بهروزرسانيهاي خود ويژگيهاي جديدي را معرفي ميكند.
در آن زمان، با معرفي هر ويژگي، متخصصان عبارت «بلاخره به iOS اضافه شد.» را به كار ميبردند؛ چراكه نبود بسياري از ويژگيهاي مذكور، بهصورت بديهي به چشم آمده و احساس ميشد؛ خوشبختانه اپل با بهروزرسانيهاي مرتب خود نشان داده بود كه توانايي ارائه آنها را در iOS دارد. از برنامههاي اختصاصي نيز، همچنان خبري در اي سيستمعامل نوپا نبود بااينحال همه ميدانستند بهزودي پاي آنها به iOS باز خواهد شد.
iOS 2: از راه رسيدن اپليكيشنها
شايد بتوان معرفي اپاستور (App Store) توسط كوپرتينوييها در جولاي ۲۰۰۸ را مهمترين اتفاق سالهاي نخست تولد iOS دانست.
مديريت و ارائه اپليكيشنهاي واسطه (Third Party) تا آن زمان يكي از متخصصديترين عملكردهاي اپل محسوب ميشد و اپل تلاش كرد تا به اين طريق امكان توسعه، جستجو و نصب اپليكيشنها را در مجموعه iOS پيادهسازي كند.
App Store
فروشگاه اپليكيشنها، پيش از اين در هر دو دستگاه و در درون آيتونز وجود داشت. مكاني كه متخصصان ميتوانستند با مرور اپليكيشنها، آنها را نصب كنند. اما معرفي اپليكيشن جداگانه براي اين نرمافزار، تغييري بزرگ نسبت به نحوه انتشار اپليكيشنها در گذشته محسوب ميشد. اين تغيير در درجه اول باعث شد دسترسي به نرمافزارها ازطريق وب و آيتونز، به اپليكيشن واسطه App Store منتقل شوند. ولي نكته مهم و هوشمندانه اين بود كه App Store روي آيتونز استوار شده بود و بههميندليل،، متخصصان براي استفاده و خريد اپليكيشنها از ورود مجدد اطلاعات متخصصي و كارت اعتباري بينياز ميشدند؛ چراكه اطلاعات آنها پيشتر در آيتونز ذخيره شده بود. درنتيجه جستجو و نصب نرمافزارها آسانتر و همين حركت اپل، در آينده باعث افزايش در فروش اپليكيشنها شد.
SDK-هاي iOS
توضيح: SDK يا كيت توسعه نرمافزاري، مجموعه توابع و جزوه رايگانخانههاي كامپايل شدهاي هستند كه توليدكنندگان نرمافزار، براي آسان كردن برنامهنويسي روي پلتفرمهاي گوناگون فراهم كرده و دراختيار برنامهنويسان اپليكيشنها قرار ميدهند.
آيفون دستگاهي پرقدرت محسوب ميشد و اپل باعرضهي SDK، ابزارهاي فوقالعادهاي دراختيار توسعهدهندگان iOS قرار داد. پس از آن، عرضه بازيهاي سهبعدي براي آيفون متداول شد و در مجموع اپليكيشنهاي iOS، متخصصديتر، شيكتر و پيشرفتهتر از اپليكيشنهاي ساير پلتفرمها شدند. اين تركيب و خصوصيت، iOS را به پلتفرم پيشتاز در توليد اپليكيشنها تبديل كرد كه شركتهاي رقيب همچنان تلاش ميكنند به آن برسند.
نكته مهم و هوشمندانه اين بود كه App Store روي آيتونز استوار شده بود و بههميندليل،، متخصصان براي استفاده و خريد اپليكيشنها از ورود مجدد اطلاعات متخصصي و كارت اعتباري بينياز ميشدند
با وجود تمام اين موارد، معرفي اپليكيشنها و اپاستور، آنچنان آرام نبود و با انتقاداتي همراه شد. اپل، دسترسي كامل به هسته iOS را امكانپذير نكرد و تنها اجازهي نصب اپليكيشنهايي را فراهم كرد كه در اپاستور ثبت شده بودند. ازآنجاكه تنها راه قانوني و مشروع نصب اپليكيشنها، ازطريق اپاستور بود، اپل سياست خاصي را براي ورود يا عدم ورود اپليكيشنها به اپاستور تدارك ديد. برخي از قوانين اپل در اين سياست، كاملاً سرراست بودند. مثلا عدم ثبت اپليكيشنهاي حاوي موضوعات مستهجن كه همچنان نيز برقرار است. اما به عقيده متخصصان، بعضي از اين قوانين، اپل را در موقعيتي انحصارطلبانه قرار ميدادند؛ براي مثال، اپل معمولاً اپليكيشنهايي را كه براي پلتفرم ديگر نيز عرضه شده بودند در اپاستور قرار نميداد. از نمونههاي ديگر ميتوان به اپليكيشنهايي اشاره كرد كه به كمك آنها ميتوانستيد با اتصال آيفون به رايانه، به اينترنت دسترسي داشته باشيد.
يكي از نتايج شايد پيشبيني نشده معرفي اپاستور، كاهش چشمگير ارزش اپليكيشنها بود كه كاملاً به نفع مصرفكنندگان و توسعهدهندگان اپليكيشنها تمام شد و در مواردي شگفتي همگان را به همراه داشت. براي مثال پس از مدتي، اپليكيشنهايي كه با ارزش ۴۰ دلار عرضه ميشدند، با ورود به اپاستور به ارزشي بين ۵ دلار تا ۹۹ سنت رسيدند. كار به جايي رسيد كه اپليكيشني كه ۴ دلار ارزش داشت، يك اپليكيشن گران محسوب ميشد!
به مرور زمان ليست پرفروشترين اپليكيشنها نيز ايجاد شد كه چيزي مثل ليستهاي Top Ten در موسيقي بود؛ توسعهدهندگان با ورود به اين ليست درآمد سرشاري كسب ميكردند اما ورود به آن كار سادهاي نبود. بسياري از نگرانيها و سختيها به مرور زمان از ميان رفت و حالا بسياري از شركتها و توسعهدهندگان مستقل، ازطريق فروش اپليكيشنهاي iOS درآمد كسب ميكنند.
همراهي از سرويس Exchange مايكروسافت
نسخه دوم iOS، اقدام به معرفي امكاناتي كرد كه پيش از اين در ساير پلتفرمها وجود داشتند. يكي از مهمترين ويژگيها، همراهي كامل از سرويس Exchange مايكروسافت براي دسترسي به رايانامه، تقويم و ليست مخاطبان متخصصان اين سرويس بود. علاوه بر اين، اپل ويژگي جستجو در ليست مخاطبان را به iOS 2 اضافه كرد تا انتخاب چند مخاطب مختلف امكانپذير شود؛ تا پيش از اين، براي انتخاب يك مخاطب، متخصص مجبور به اسكرول و جستجوي دستي در تمام ليست بود.
سرويس MobileMe
اپل در iOS 2، علاوه بر موارد فوق، سرويس ابري خود را نيز معرفي كرد؛ سرويسي كه جايگزين Mac شده و همگامسازي يكپارچه رايانامه، تقويم و ليست مخاطبان را براي متخصص فراهم ميكرد. شايان ذكر است كه MobileMe هيچگاه با استقبال عمومي روبهرو نشد. اين عدم استقبال هم ناشي از دو دليل بود؛ حق اشتراك سالانه ۹۹ دلاري آن و نامطئن بودن سرويس در روزهاي اول دو دليل اصلي شكست اين سرويس بودند
سيستمعامل iOS 2، در كنار iPhone 3G منتشر شد براي همين طبيعتا آمادگي همراهي از سختافزارها و ويژگيهاي جديد اين مدل، مانند A-GPS و 3G را داشت.
بروز رسانيهاي iOS 2
متأسفانه، iOS 2، نسخه باثباتي محسوب نميشد. بسياري از متخصصان، اشكالاتي مانند شارژدهي كم باتري، اشكالات اجراي اپليكيشن و قطع شدن تماسها را تجربه كردند. همه اين اشكالات هم در فاصله ميان دو نسخه 2.0.1 و 2.0.2 رخ داد كه انتشار آنها در زماني زودتر از انتظار انجام شده بود. نسخه2.1 در سپتامبر ۲۰۰۸ و براي رفع اشكالاتي كه پيشتر بيان شد انتشار يافت و مجموعه زيادي از باگهاي iOS را ترميم كرد. علاوه بر اين همگامسازي دستگاه با آيتونز را سريعتر از گذشته كرد.
در نوامبر همان سال iOS 2.2 منتشر شد. اين بهروزرساني، كام متخصصان نقشه را شيرينتر كرد؛ با اين نسخه، ويژگيهاي Street View، مسيريابي براي پيادهروي و نقشه مسيرهاي حملونقل عمومي به گوگل مپ اضافه شدند.
iOS 3: نسخهاي به كام ويژگيها
نسخه سوم iOS همراه با iPhone 3GS، در ژوئن ۲۰۰۹ معرفي شد. اين نسخه از iOS همانند آيفون 3GS امكانات برجستهاي نسبت به نسل قبل خود نداشت. درمقابل، اپل با فهرستي بلندبالا از قابليتها و اپليكيشنها، سعي كرده بود كمبودهاي موجود در iOS را جبران كند كه در ادامه به بعضي از اين موارد اشاره ميكنيم.
Cut و Copy و Paste
با انتشار iOS 3، اپل، عملكرد انتخاب متون جديدي را ارائه كرد كه با صفحات لمسي بهخوبي سازگار بود. البته اين موضوع از جمله مواردي محسوب ميشد كه در آن عملكرد قلمنوري بهتر از انگشت است. تركيب خاص اپل در اين مورد، شامل ذرهبين معروف بزرگنمايي متون و دستگيرهي لغزشي انتخاب متن بود كه علاوه بر اينكه مانند ساير ويژگيهاي iOS بهخوبي با تاچ سازگار بودند كه در رابطه با متخصصدپذيري نيز گوي سبقت را از رقيبان خود ربود. همانند ساير ويژگيها و امكانات معرفيشده در iOS 3، اين ويژگي نيز مدتها بعد از زماني كه متخصصان انتظار آن را داشتند وارد iOS شد؛ اپل در اين مدت، تلاش ميكرد كه رابط متخصصي و اين ويژگي را به استاندارد بالايي كه مدانديشه متخصصين داشت برساند.
ويژگي جستجوي Spotlight
كاربران مك، Spotlight را بهخوبي ميشناسند؛ اسپاتلايت در حقيقت يك جستجوگر قدرتمند بود كه متخصص را قادر به كاوش موارد مختلف در موبايلهاي اپل ميكرد.
يافتن فايل و محتواي مورد انديشه متخصصين در iOS در حال تبديل شدن به كاري سخت و طاقتفرسا بود. از اينرو وجود يك سيستم جستجوي جامع براي جستجوي گوشه و كنار دستگاه اجتنابناپذير بود. Spotlight به متخصصان iOS اجازه ميداد كه با كشيدن صفحهاصلي به سمت راست و با كمك تكستباكس ظاهر شده، در ليست مخاطبان، رايانامهها، تقويم، نوتبرداريها و ليست آهنگهاي خود بهدنبال هر چيزي بگردد. بعدها امكانات ديگري به Spotlight اضافه شدند و تكامل در آن را شاهد بوديم. اما اپل ويژگي وارد كردن متن در صفحه اصلي و جستجوي عبارت در تلفن را «بلاخره به iOS اضافه كرد». امكاني كه مدتها بهعنوان يكي از ويژگيهاي عادي و متداول در بلكبري، پالم، WebOS و ويندوز موبايل شناخته ميشد.
راهاندازي سرويس اعلان (Notification) براي اپليكيشنهاي Third Party
با اينكه وعده راهاندازي اين سرويس در iOS 2، به متخصصان داده شده بود ولي تا زمان انتشار iOS 3، خبري از آن نبود. اما در همان شرايط نيز، سرويس اعلانهاي پلتفرم اپل، همچنان نسبت به رقبا پيشتاز بود. سرويس نوتيفيكشنها، قادر به نمايش فهرستي از اعلانهاي مرتبط با نرمافزارهاي مختلف بود. اين ويژگي، سرانجام قرباني محبوبيت خود شد و نمايش پيدرپي پنجرههاي اعلان آن متخصصان را آزار ميداد.
اپل، همراهي از MMS را نيز به iOS 3 اضافه كرد. هرچند كه تا ميانههاي سال ۲۰۰۹، اين ويژگي، نسبت به ساير امكانات iOS، اهميت كمتري ميان متخصصان داشت. ساير ويژگيهاي معرفيشده در iOS 3، بهصورت فهرستوار عبارت بودند از:
- ضبط ويدئو
- صفحهكليد سازگار با حالت افقي دستگاه
- اپليكيشن ضبط صدا
- حذف فايلها از راه دور
- بخش صداي بلوتوث و استريو
- قابليت اتصال به اينترنت ازطريق دستگاههاي USB
در حقيقت iOS 3، بيشتر به جبران ضعفهاي مهم و مطالعه شكايات متخصصان از سرويسهاي نسخههاي قبلي پرداخته بود.
ويژگي مهم ديگري كه به iOS 3، اضافه شد، شمارهگيري صوتي بود. اين ويژگي بيشتر شبيه به يك كنترل صوتي بود چراكه علاوه بر شمارهگيري مخاطبان، ميتوانست موسيقي خاصي را اجرا كرده يا آن را شناسايي كند. Voice Control، در هنگام معرفي، از زبانهاي زيادي همراهي ميكرد، موضوعي كه با سياست كلي iOS، يعني گسترش هرچه بيشتر، كاملاً همخواني داشت. در مجموع iOS 3، بيشتر به پر كردن خلاء ويژگيها و امكانات توجه كرده بود. علاوه بر موارد فوق، iOS 3، ويژگيهاي تازهاي داشت كه حتي در اولين عرضه، از ويژگيهاي مشابه موجود در ساير پلتفرمها پيشي گرفتند. بعضي از اين ويژگيهاي عبارت بودند از:
- لمس صفحهنمايش براي فوكوس در اپليكيشن دوربين
- امكان خريداري مستقيم فيلم، سريالهاي تلويزيوني و جزوه رايگان از آيتونز و ازطريق دستگاه
- ويژگي نظارت والدين براي نظارت بر موارد موجود در فروشگاهها
- ويژگي Find My iPhone، براي ردگيري دستگاههاي گم شده يا به سرقت رفته
- امكان خريد ازطريق اپليكيشنهاي واسطه
- همراهي كامل از بلوتوث و لوازم جانبي مرتبط با داك براي اتصالهاي دوطرفه و P2P
- همراهي از اجراي اپليكيشن آيپاد در نرمافزارهاي واسطه (Third Party)
- اپليكيشن قطبنما (عرضه در آيفون 3GS)
- ويژگي تكميل خودكار فيلدها (Autofill) در سافاري
- اضافه شدن تعداد زيادي API به SDK براي بهرهمندي از مزيتهاي سازگاريهاي آيفون
پس از اين كه iOS 1، پلتفرم جديد اپل را در بازار مستقر كرد و iOS 2، پاي اپليكيشنها را به iOS باز كرد، iOS 3، در حقيقت به جبران ضعفهاي مهم و مطالعه شكايات متخصصان از سرويسهاي نسخههاي قبلي پرداخت. اپل با بهروزرسانيهاي مداوم خود، نهتنها تلاش كرد كه به از انديشه متخصصين امكانات سيستمعامل خود را به رقبا نزديك كند، بلكه تلاش نمود، سيستمعاملي ارائه كند كه نسبت به سايرين پيشتاز نيز باشد. تا اين مرحله، اپل بهخوبي iOS را به جلو رانده بود و فقط چند نقص مهم مانند عدم همراهي از چندوظيفگي در آن را وجود داشت.
بروز رسانيهاي iOS 3
چند ماه بعد از عرضهي نسخهي سوم، اپل نسخه 3.1 را منتشر كرد كه چند ويژگي ديگر مانند قفلكردن از راه دور، امكان دانلود زنگ، تركيب هوشمندانه موزيك و Voice Control ازطريق بلوتوث را به iOS اضافه كرد. در فوريه ۲۰۱۰ نيز نسخه 3.1.3 منتشر شد كه نسخه نهايي سيستمعامل را براي آيفون 2G و آيپاد تاچ عرضه ميكرد.
iOS 3.2: آيپد وارد ميشود
حالا زمان مناسب فرا رسيده بود و iOS روي گجتهايي با صفحه بزرگتر نيز اجرا شود. مانند دورههاي قبل كه اپل كار مشابهي براي سازگاري iOS با دستگاههاي اصلي خود انجام ميداد، اينبار نيز با انتشار يك بروز رساني جديد، خود را براي ملاقات با آيپد مهيا كرد. هدف اصلي از انتشار iOS 3.2 در حقيقت همين مسئله بود؛ سفارشيسازي iOS براي سازگاري با صفحهنمايش بزرگتر آيپد و مواردي چون صفحهاصلي گستردهتر (Landscape)، پنجرههاي اعلان جديد چيزهايي بودند كه اپل با انتشار نسخهي جديد بهدنبال آن بود.
در ادامه با چند تغيير iOS كه با آيپد مرتبط بودند آشنا خواهيم شد:
الگوهاي جديد رابطكاربري براي صفحهنمايش بزرگتر
براي اينكه iOS روي آيپد اجرا شود، اپل به استفاده از رابطكاربري آيفون قناعت نكرد، بلكه تغييرات خاصي را براي صفحهنمايش جديد در انديشه متخصصين گرفت. يكي از مهمترين تغييرات انجام شده، اضافه كردن يك اسلايدبار در سمت چپ صفحه بود. معمولاً هر اپليكيشني، داراي فهرستي از محتويات است كه با كليك روي كليدي خاصي نمايش داده شود و پس از آن ميتوان آن را حذف كرد. اپل كليد موردانديشه متخصصين را در اغلب اپليكيشنهاي آيپد حذف كرد و به جاي آن يك ليست در سمت چپ اپليكيشنها اضافه كرد.
با اين كار، كليد بازگشت (Back) نيز در مواردي حذف شد؛ در تصوير بالا اين مورد در اپليكيشن Note مشاهده ميشود. علاوه بر اين، متخصص قادر بود تا با چرخاندن آيپد، اپليكيشن را بهصورت تمام صفحه مشاهده كند. با اين كار، ليست محتويات مخفي شده و كليد نمايش آن ظاهر ميشود. اپل، علاوه بر اين پنجرههاي محاورهاي اعلان را به سراسر سيستم عامل اضافه كرد. امكاني كه متخصصان آيفون پيشتر در صفحات مختلف، دراختيار نداشتند.
طراحي جديد اپليكيشنها
در كنار تغييرات ديگر iOS، بعضي از اپليكيشنهاي iOS محور، بهصورت اختصاصي براي آيپد تغيير پيدا كردند. اپل همچنين رديفي اختصاصي براي بوكماركها به سافاري آيپد اضافه كرد. نمايش آبشاري اپليكيشنها در اپاستور، سازماندهي تصاوير در پشتههايي با قابليت درج تصاوير دلخواه و مشاهده پيشنمايش آنها در اپليكيشن Photos، سادهسازي اپليكيشن موزيك با رابطكاربري مشابه آيتونز و دو رديفه شدن بخش تنظيمات از ديگر تغييرات اختصاصي اعمال شده روي iOS بودند. اساسا با تغييراتي از اين دست، اپليكيشنهايي كه پيش از اين روي صفحهنمايش ۱۰۲۴ در ۷۲۸ پيكسلي آيپد كشيده شده و زشت به انديشه متخصصين ميرسيدند بهخوبي با آن سازگار شدند.
طراحي واقعگرا (Skeumorphism)
توضيح: در اسكيومورفيسم، هدف، استفاده از المانهايي است كه محيط متخصصي اپليكيشنها را طبيعي و ملموس نشان دهد. براي مثال به حالت چرممانند اپليكيشن Note يا محيط نرمافزار تقويم نگاه كنيد. پيشتاز اين سبك طراحي اپل است.
طراحيها در iOS 3.2 از انديشه متخصصين زيباييشناسي به گونهاي بودند كه حالتي نوستالژي به متخصص القا ميكردند. هرچند اين سبك طراحي موردپسند برخي از افراد نبود ولي در مجموع متفاوت با سبكوسياق طراحيهاي امروزي محسوب ميشد. طراحي اپليكيشن Note بهصورت يك دفترچه چرمي يا طراحي ليستمخاطبان و آدرس بهصورت يك دفترچه با ورقهاي زياد از اين نمونه محسوب ميشدند.
در حاليكه به انديشه متخصصين ميرسيد، دنياي مدرن امروز به عبارت «زيبايي در سادگي است» رسيده است، مسئله اصلي در طراحيهاي واقعگراي اپل اين بود كه گويا رابطكاربري اپليكيشنهايش ارتباط مستقيم و خوبي با متخصص برقرار نميكند؛ بااينحال، با اينكه ليستمخاطبان iOS ممكن است بهصورت يك جزوه رايگان جلوه كند اما متخصص قادر به ورق زدن اين جزوه رايگان نبود. درواقع ليستمخاطبان، جزوه رايگان نبود، بلكه بهصورت ساده شده يك شبه جزوه رايگان بود. اين نگاه و سبك طراحي تا حدودي باقيماند و در مواردي به OS X هم منتقل شد. براي مطالعه صحت اين كلام كافي است به تقويم و ليستمخاطبان در نسخهي شيركوهي OS X نگاهي بياندازيد!
پس از اين مسئله، بسياري از سوي بسياري مورد سرزنش قرار گرفت زيرا آنها تصور ميكردند كه آيپد چيزي فراتر از يك آيفون بزرگ نيست. انتقادهاي مطرح شده نيز بنا به دلايل مختلف ميتوانستند درست يا نادرست باشند.
از انديشه متخصصين متخصص، انتقادهاي وارد شده به iOS 3.2 درست بودند. درواقع اپل تغييرات معنادار و شاخصي در هسته رابطكاربري iOS 3.2 انجام نداده بود. صفحه اصلي همچنان چينشي از آيكونها به همراه يك داك در پايين صفحه بود (البته در اين مورد، صفحه اصلي ميتوانست آيكونهاي بيشتري را در خود جاي دهد). تعامل ميان سيستمعامل و اپليكيشنها همچنان مانند قبل بود. با كليك روي اپليكيشن، وارد نرمافزار شده و با كليك روي كليد خانه به صفحه اصلي پرش ميكرديم. با تمام اين توصيفها، باعرضه آيپد، بازار و متخصصان نشان دادند كه انتقادهاي مطرح شده آنچنان مهم نيستند. اپل تاكنون به ميليونها متخصص نحوه به كارگيري آيفون را يادگيري داده است و با انجام تغييرات ضروري روي iOS براي استفاده در آيپد به جاي ايجاد سردرگمي در متخصصان iOS، متخصصان آيفون را نيز به مشتريان بالقوه آيپد تبديل كرده است. نسخه 3.2 و دو نسخه زير مجموعهي آن، منحصرا به آيپد مربوط ميشدند و با اضافه كردن چند تغيير مهم، پلتفرمي يكپارچه را دراختيار متخصصان خود قرار دادند.
iOS 4: فرصتي براي چندوظيفگي
اين نسخه كه در ژوئن ۲۰۱۰ منتشر شد و افزودن ويژگيهايي براي قدرتمندتر شدن متخصص اصليترين هدف آن بود. چندوظيفگي، فولدرها، اتصال وايفاي، كنترل غلطهاي املايي، بهبود سرويس جستجوي Spotlight (اضافه شدن جستجوي وب و ويكيپديا به آن)، اينباكس تجميعشده و همراهي از حسابهاي متخصصي چندگانه در Exchange ويژگيهايي بودند كه همگي در اين نسخه اضافه شدند. هدف از اين كار هم كمك به iOS در رقابت با اندرويد بود كه اين روزها در حال قدرتنمايي بود.
در ميان همه امكانات معرفي شده، برجستهترين بهبود iOS، چندوظيفگي محسوب ميشد. با وجود اين iOS 4 (و همچنين iOS 5) از انديشه متخصصين متخصص، از چندوظيفگي واقعي همراهي نميكرد و iOS به تمام اپليكيشنها اجازه نميداد كه در پسزمينه بهسادگي اجرا شوند.
سؤال مهم اين بود كه آيا پيادهسازي چندوظيفگي به روش منحصربفرد اپل بدون اشكال خاصي در همه موارد عمل مينمود يا خير؟
اپل درمقابل، به توسعهدهندگان، سرويسهاي چندوظيفگي مختلفي را ارائه ميداد كه ميتوانستند از آنها در پسزمينه، استفاده كنند. برخي از اين سرويسها عبارت بودند از:
- اجازه به اپليكيشنهاي محلي (اپليكيشنهايي كه براي كار نيازي به اينترنت ندارند) براي نمايش پنجرههاي محاورهاي اعلان در زمانهاي تعيين شده.
- تمامكننده وظايف، هنگامي كه متخصص از يك اپليكيشن خارج ميشد، به اپليكيشنها اجازه ميداد فرايند آپلود يا وظايف محدود ديگري را به اتمام برساند.
- جابهجايي سريع بين اپليكيشنها، به نرمافزارها فرصت ميداد تا حالت جاري خود را بهراحتي ذخيره كرده و در هنگام مراجعه مجدد متخصص، آخرين وضعيت خود را راهاندازي كنند.
- اپليكيشن موزيك، قادر به اجراي موسيقي در پسزمينه بود.
- اپليكيشن ناوبري، در هنگام سوئيچ بين برنامهها نيز قادر به رديابي موقعيتها بود.
- اپليكيشن VoIP هنگام سوئيچ برنامه نيز قادر به حفظ تماس جاري بود.
تمامي موارد فوق، به توسعهدهندگان فرصت ميداد براي پيشتيباني از چندوظيفگي، اپليكيشن خود را راحتتر بهروزرساني كنند.سؤال مهم اين بود كه آيا پيادهسازي چندوظيفگي به روش منحصربفرد اپل بدون اشكال خاصي در همه موارد عمل ميكند يا خير؟
بعدها مشخص شد كه اين مسئله براي اكثر متخصصان بدون اشكال است. روش پيادهسازي اپل به اين معنا است كه آيفون از اين پس، كمتر از جانب برنامههايي كه حافظه زيادي را به كار ميگيرند تحت فشار قرار خواهد گرفت، كه به نوبه خود به شارژدهي بيشتر باتري و عملكرد بهتر دستگاه را به همراه خواهد داشت. درواقع تكنيك به كار رفته توسط اپل، يك سيستمعامل تكوظيفه بود كه در صورت نياز، ويژگي چندوظيفگي را به متخصصان ارائه ميكرد، همين مسئله نيز باعث شده سيستمعامل اپل، در موارد مختلفي مانند بهروزرساني اپليكيشنها در پسزمينه به اندازه كافي قدرتمند نباشد. بااينحال، اتفاقي كه در iOS 4 رخ داد، براي اكثر متخصصان، فراتر از انتظار ظاهر شده است.
تا اينجا، چندوظيفگي، در اپل كليد خورده بود اما قدم بعدي، ايجاد تغيير در رفتار دكمه Home بود. از اين پس با دوبار فشردن كليد خانه، آخرين اپليكيشنهاي اجرا شده نمايش داده ميشدند. اگرچه استيو جابز به جمله معروف «اگر شما Task Manager را در دستگاه داشته باشيد...كاربران آن را نخواهند پذيرفت» اعتقاد داشت، اما بازهم در شرايطي لازم بود كه متخصصان با نگهداشتن انگشت روي اپليكيشنها، از آنها خارج شوند. علاوه بر اين اپل، امكاناتي براي كنترل موسيقي در iOS قرار داد كه با كشيدن صفحه به سمت چپ دراختيار متخصص قرار ميگرفت.
اپل اولين ارائهكننده سرويسهايي مانند فيستايم نبود.
اما تغييرات ديگري نيز در iOS 4، وجود داشت:
فيستايم (Face Time)
سيستمعامل iOS 4، براي آيفون ۴ معرفي شده بود. از اين رو ويژگي جديد براي استفاده از دوربين جلو دستگاه نيز به آن اضافه شده بود. همانند بسياري ديگر از امكانات ارائه در iOS، مطمئناً اپل اولين ارائهكننده سرويسهايي مانند فيستايم نبود، ولي مثل هميشه، پيادهسازي اپل، نسبت به رقبا، عملكردي بهتر و رابطكاربري سادهتري ارائه ميداد. فيستايم در آن زمان براي برقراري تماس ويدئويي بين دو آيفون (يا مك يا آيپد) متخصصد داشت، اما اپل وعده داد كه اين سرويس را بهصورت يك استاندارد جهاني ارائه خواهد داد. وعدهاي كه هنوز عملي نشده است.
فولدرها
اپل ويژگي ساخت فولدر در صفحهاصلي را «بلاخره به iOS اضافه كرد». راهكار اپل در اين زمينه زيبا و هوشمندانه بود بهطوري كه كافي بود آيكون اپليكيشن را بر روي آيكون اپليكيشن ديگر بكشيد تا يك فولدر ساخته شده و دو اپليكيشن به درون آن كشيده شوند. اين روش، يك نوآوري در رابطكاربري محسوب ميشد. روشي ساده كه اپل با موفقيت انجام داد و اندرويد در نسخه ساندويچ بستني (Ice Cream Sandwich) با اشكالات ناشي از آن دستوپنجه نرم كرد.
متوسط اپليكيشنهاي نصب شده روي يك دستگاه آيفون آنقدر زياد است كه جستجو براي يافتن آنها عملا كاري خستهكننده و سخت محسوب ميشود؛ در آن مرحله، Spotlight آنطور كه بايد براي جستجو قدرتمند نبود از اين رو معرفي قابليتي مانند «فولدر»، بسيار متخصصدي بود.
صفحهنمايش رتينا
اپل همراهي از صفحهنمايش رتينا آيفون ۴ و پردازشهاي سريعتر را فراموش نكرده بود. مسئلهاي كه به توسعهدهندگان فرصت توليد اپليكيشنهاي بسيار باكيفيت را ارائه ميداد. ازآنجاكه تعداد پيكسلهاي صفحهنمايش جديد آيفون نسبت به نسخه قبلي خود دقيقاً دوبرابر شده بود، توسعهدهندگان مجبور نبودند براي بروز رساني اپليكيشنهاي خود عجله كنند. بهخصوص آن كه، اپليكيشنهايي كه با SDK اپل توسعه و توليد شده بودند بهصورت رايگان كليدهاي باكيفيتتر و ويجتهاي رابطكاربري جديدي دريافت كرده بودند.
امكاناتي براي افزايش بهرهوري
اگرچه با تمام تغييرات اعمال شده در iOS 4، بازهم ممكن بود انديشه متخصصين متخصصان حرفهاي بلكبري به سمت اين سيستمعامل جلب نشود، اما اپل سرويس رايانامه iOS خود را به كمك همراهي از حسابهاي متخصصي چندگانه Exchange، تجميع اينباكسها و پنجره ارسال رايانامه تقويت كرد. سرويس كنترل غلطهاي املايي در سراسر سيستمعامل ظاهر شده بود و غلطهاي املايي به كمك زيرخط قرمز مشخص و كلمات جامانده در جمله به متخصص پيشنهاد داده ميشد. اپليكيشن تقويم، حالا به متخصصان اجازه ميداد تقويم خاصي را بهصورت جداگانه پنهان كنند. ليستمخاطبان توانايي لينك كردن مخاطبان يكسان را داشت و در اپليكيشن ارسال پيامك قابليت جستجو نيز تعبيه شده بود.
iOS 4 (بروز رساني شده): توسعه اكوسيستم
فاجعه آنتندهي
iOS 4 به اندازهي آيفون ۴ در رسوايي آنتندهي سهيم بود. در اين نسخه از iOS (همانند نسخههاي قبل)، اپل ادعا كرده بود كه دستگاه به درستي اطلاعات ميزان سيگنالهاي دريافتي را نمايش نميدهد. پاسخ اپل اينگونه بود:
كاربران اعلام كردهاند هنگامي كه آيفون را بهصورت خاصي در دست ميگيرند، از تعداد نوارهاي نمايشدهنده ميزان سيگنالهاي دريافتي بهشدت كاسته ميشود. احتمالاً اين اتفاق اغلب در مكانهايي رخ ميدهد كه سيگنالهاي دريافتي ضعيفتر هستند. اما علت واقعي اين است كه ما بهصورت اشتباه ۴ يا ۵ نوار سيگنال را در آيفون نمايش ميداديم. علت افت نوارهاي سيگنال متخصصان اين است كه هيچگاه در ابتداي امر سيگنالهاي دريافتي تا اين قوي حد نيستند.
نسخه 4.0.1
اين بروز رساني براي آيپد نيز منتشر شد. تاريخ انتشار اين نسخه جولاي ۲۰۱۰ بود و در آن براي رسيدگي به اشكال آنتندهي، نمايش نوارهاي سيگنال، عادي شدند.
نسخه 4.1
اين نسخه به اپل كمك كرد تا شبكه بازيهاي موبايلي خود را به كمك Game Center مستحكمتر كند. امكاني با محدوديتهاي مختلف كه براي اكوسيستم بازيهاي iOS ضروري محسوب ميشد. علاوه بر اين اپل امكان ثبت مستقيم اشتراك تلويزيونهاي كابلي و اجازه شوهاي تلويزيوني ازطريق دستگاه را به iOS اضافه كرد؛ چيزي شبيه شبكهاجتماعي Ping كه متخصص مشابهي در زمينه موسيقي داشت. امكاني كه در درجه دوم اهميت بود و متخصصان آن كمتر بودند. نسخه 4.1، امكان عكسبرداري HDR، براي تركيب خودكار دو عكس با نوردهي متفاوت را به دوربين جلو اضافه كرد. ويژگي بعدي، آپلود ويدئوهاي Full HD به يوتيوب بود.
نسخه 4.2.1
اين بروز رساني، پاي چندوظيفگي و ساخت فولدر را به آيپد باز و نسخه iOS را براي تمام دستگاههاي اپل يكسان كرد. اپل در كنار اين موارد، سرويس AirPlay را براي استريم ويدئو ميان دستگاههاي iOS و Apple TV معرفي كرد. اين سرويس، از جمله مواردي بود كه نسبت به راهكارهاي ارائه شده در ساير پلتفرمها توجه زيادي را به خود جلب ننمود چراكه فاصله بسيار زيادي با سرويسهاي رقيب دارد.
علت افت نوارهاي سيگنال متخصصان اين است كه هيچگاه در ابتداي امر سيگنالهاي دريافتي تا اين حد قوي نيستند
نسخه 4.2.5
اين نسخه صرفاً براي همراهي اپراتور وِرايزن (Verizon) از آيفون منتشر شد. اين كار درواقع همراهي كامل از Hotspot هاي وايفاي مبتني بر تلفنهمراه را به ارمغان ميآورد. در ادامه اين بهروزرسانيها اپل نسخه 4.3 را نيز در مارس منتشر كرد كه از AirPlay در اپليكيشنهاي Third Party و Hotspotهاي شخصي براي دستگاههاي GSM همراهي ميكرد.
iOS 5: سيري و چيزهاي ديگر
مانند iOS 3، در زمان معرفي iOS 5 هم آيفوني با پسوند S معرفي شد. آيفون 4S. علاوه بر اين همانند iOS 3، نسخه ۵ نيز با انبوهي از امكانات جديد به بازار آمد. امكانات بسيار زياد كه ناخودآگاه شما را متوجه نبرد سخت ميان موبايلهاي هوشمند ميكرد.
سختافزار جديد بينظير بود و iOS 5 هم به كمك آمده بود تا اپل به اين دو بتواند سهمي دائمي و قابلتوجه از بازار را به خود اختصاص دهد. در ادامه با برخي ويژگيهاي اين نسخه از iOS آشنا ميشويم:
سيري
سيري تنها در آيفون 4S دردسترس بود. اپل سرويس كنترل صدا را با يك دستيار مجازي جايگزين كرده بود كه كارهايي بيشتر از تماس گرفتن انجام ميداد. سيري به شما امكان ميداد كه سؤالات خود را در سراسر OS و حتي وب بپرسيد و هم انديشي ها او را مشاهده كنيد. سيري با همه چيز از تقويم گرفته تا موتور جستجوي WolfarmAlpha در ارتباط بود. سيري از نوتبرداري و حاشيهنويسي (ويژگي جديد iOS) نيز همراهي ميكرد كه عملكرد قابل قبول نيز داشت.
بهعنوان يك رابطكاربري، سيري يكي از بهترين و متخصصديترين ويژگيهاي وعده داده شده بود كه در اين دوره معرفي شد
اپل، در ابتدا سيري را بهصورت آزمايشي (Beta) معرفي كرد و عملكرد آن در مواردي، نامطمئن بود. براي مثال، سيري در مواقعي براي تشخيص صدا يا حاشيهنويسي قادر نبود به اتصال به اينترنت نبود و گاهي نتايج غيرمعمولي و عجيبي نمايش ميداد. اما بهعنوان يك رابطكاربري، سيري يكي از بهترين و متخصصديترين ويژگيهاي وعده داده شده بود كه در اين دوره معرفي شد.
مديريت اعلانها (Notification Center)
با اين ويژگي، اپل براي نمايش رگباري اعلانها در صفحهنمايش، چارهاي انديشيد. مشابه با عملكرد اندرويد، يك منوي كشويي ثابت در iOS تعبيه شد كه با پايين كشيدن آن فهرستي از اعلانهاي اپليكيشنهاي مختلف به نمايش در ميآمد؛ همچنين با زدن روي كليد X، متخصص قادر به حذف آنها بود. علاوه بر اين نوتيفيكيشن سنتر اپل، اولين اپليكيشني محسوب ميشود كه بهصورت ويجتي يكپارچه و داخلي، اطلاعات محيطي، آبوهوا و بازاربورس را نمايش ميدهد.
در اين سرويس بخشي بسيار بزرگ (بسته به تعداد اپليكيشنهايي كه نصب كردهايد) وجود داشت كه به كمك آن متخصص قادر به تعيين اپليكيشنها براي نمايش پنجرههاي محاورهاي اعلانها بود. متخصص به كمك همين بخش قادر به تعيين اين بود كه كدام اعلانها در لاكاسكرين نمايش داده شوند. امكان ديگر اين سرويس، نمايش موقت اعلانها در قسمت بالاي صفحهنمايش، براي جلوگيري از ايجاد وقفه در برنامهي در حال اجرا است.
سرويس iMessage
با iOS 5، اپل رسما به بخشي از منبع درآمد اپراتورهاي تلفنهمراه و سيستم ارسال پيامك متخصصان بلكبري دستاندازي كرد. اپل اين كار را با معرفي سرويس iMessage انجام داد. مشابه سرويس پيامكوتاه بلكبري (BBM)، اين سرويس قابليت نمايش تأييد دريافت پيام (Delivery) و ارسال پيامهاي چندرسانهاي را در خود داشت و بر خلاف سرويس پيامكوتاه (SMS) كاملاً رايگان بود. كمپاني سرويس iMessage را با اپليكيشن داخلي Messaging در آيفون ادغام و نسخههاي مشابهي از آن را براي آيفون، آيپد و آيپاد تاچ توليد نمود.
اين سرويس هم به اپل آيدي و هم به شماره تلفن نياز داشت و در هر دو حالت نيز قادر به تشخيص استفاده از iMessage در گجت مقابل بود. اگر جواب اين سؤال مثبت باشد، iOS بهصورت خودكار، پيام شما را به اين سرويس تبديل كرده و آن را به تمام دستگاههاي اپلي، كه گيرنده براي استفاده از اين سرويس فعال كرده ارسال ميكند؛ شايان ذكر است كه اين پردازش بسيار راحت و دور از چشم متخصص با وجود اين راحتي و پنهان بودن براي متخصصاني كه بهصورت مرتب تلفنهاي خود تعويض ميكنند احتمالاً گيجكننده است.
عدم نياز به PC
اپل در نسخهي پنجم iOS نياز دستگاههاي اپلي به اتصال به رايانه ازطريق USB را براي فعالسازي از ميان برد. اين مسئله كه متخصصان براي فعالسازي دستگاه خود بايد آن را به رايانه متصل كنند حركت نااميدكنندهاي بود و همين مسئله نيز تيم اپلاستور را مجبور كرد تا در در سالهاي اخير فرايند فعالسازي دستگاه را درون فروشگاه پيادهسازي كنند.
از لحاظ تئوري، از آن زمان به بعد آيفون و آيپد به اندازهاي كامل بودند كه ميتوانستند بهعنوان دستگاههايي توانمند و كامل براي انجام پردازشهاي موبايلي به كار گرفته شوند. اين تغيير بزرگ و چشمگير بود و آيندهي درخشان و موفقيتهاي بيشتر iOS در آينده را نويد ميداد بااينحال اين تغيير تنها شرط لازم براي ايجاد يك انقلاب در پردازش موبايل محسوب ميشد.
از لحاظ تئوري آيفون و آيپد به اندازهاي كامل شدند كه خود قادر به انجام كامل پردازشهاي موبايل باشند
همگامسازي (Sync) آيتونز ازطريق وايفاي
اين ويژگي، از جمله مواردي بود كه براي همگامسازي در iOS 5 واقعاً ضروري محسوب ميشد. همگامسازي در iOS 5، بهخوبي عمل ميكرد و بهصورت پيشفرض بهگونهاي تنظيم شده بود كه تنها در زمان شارژ دستگاه فرايند همگامسازي انجام شود. شايد از شنيدن از جمله خسته شده باشيد ولي يكبار ديگر بايد گفت، اپل براي معرفي اين ويژگي تا زمان اطمينان از كيفيت آن صبر كرد.
بروز رساني مستقيم به كمك دستگاه
شايد باور اين مسئله سخت باشد اما تا پيش از انتشار iOS 5، به جاي نصب مستقيم بهروزرساني مهم، رام (ROM) دستگاههاي اپل بايد ابتدا توسط آيتونز فلش ميشدند.
سرويس iCloud
اپل در iOS 5، سرويس ابري جديد خود را جايگزين MobileMe كرد. اين آخرين تلاش اپل براي محبوب كردن سرويس ابري خود محسوب ميشد. علاوه بر موارد برجسته فوق، ويژگيهاي ديگري نيز به iOS 5، اضافه شده بود. كوپرتينوييها به سافاري موبايل، ويژگي Reader را اضافه كردند كه علاوه بر ذخيرهسازي صفحات با تغيير ساختار و آرايش صفحه، آن را براي مطالعه ايدئالتر ميكرد. آيپد از چندوظيفگي بهتر از گذشته همراهي ميكرد و از لحاظ تئوري باعث حذف كليد Home در مجموعه كاركردهاي متخصص ميشد؛ اما اين قابليت در عمل آنگونه كه بايد نبود. قابليت تقسيم شدن صفحهكليد آيپد به دو تكه جدا از هم در حالت افقي، كه تايپ كردن با انگشتان را هنگامي كه تبلت با دو دست نگاه داشتهايم تا حدودي آسانتر ميكرد. علاوه بر اين تبهاي سافاري در آيپد بهتر از گذشته شدند و پنجرههاي توضيح نيز نسبت به حالتي كه از iOS 3.2 حفظ شده بود، تغييراتي را شاهد بودند.
AirPlay نيز، بهروزرسانيهايي داشت و آيفون ۴ اس و آيپد ۲، مستقيما تصاوير را از حالت آينهاي به حالت اصلي برميگرداند تا به همراهي از اين عمل در اپليكيشنها نيازي نباشد. بزرگترين انتقاد مطرح شده به iOS 5، اشكال طول عمر باتري بود. اپل اين اشكال را دركنار مجموعهاي از باگهاي نرمافزاري در نسخه 1.0.5 به سرعت برطرف نمود.
مسلما اغلب ويژگيهاي معرفي شده در iOS 5، بيشتر به ويژگيهاي iOS معطوف بودند و نرمافزارهاي اختصاصي جديد و هسته iOS در اولويت اين شركت در اين بهروزرساني نبودند. سيري همچنان در حالت بتا قرار داشت و سرويس آيكلاد و بينيازي دستگاه اپلي از رايانه نيز وسوسهانگيز بود، اما، اغلب متخصصان، متوجه اين مسئله نشدند. اپل تمام اين اقدامات را براي تبديل كردن گجتهايش بهعنوان جانشيني براي رايانههاي شخصي يا انجام بخشي از وظايف آنها به دنياي موبايلهاي هوشمند آورد
iOS 6: خداحافظ گوگل مپ
ششمين iOS، در يازده ژوئن ۲۰۱۲ و در كنفرانس جهاني توسعهدهندگان اپل موسوم به WWDC معرفي شد و كمپاني همچنان در مسيري كه از سال ۲۰۰۸ در پيش گرفته بود قدم برمي داشت.
نسخه جديد تركيبي از امكانات قابل پيشبيني و غافلگير كننده را به iOS 6 آورده بود. با وجود اين هيچكدام از اين ويژگيها تكاندهندهتر از بازسازي يكي از مهمترين اپليكيشنهاي پلتفرم يعني نقشه نبود.
نقشه
گوگلمپ از سالها پيش معيار و شاخص نقشههاي الكترونيك محسوب ميشد و اپل امتياز به كارگيري آن را در iOS، از اولين آيفون معرفي شده در سال ۲۰۰۷ دراختيار داشت.
يك آيفون بدون گوگل؛ تحقق رؤياي اپل
در سالهاي اخير رابطه ميان دو غول درهي سيليكون، به لطف قوانين بيپايان و ريز و درشت حق اختراع تيره شده بود و اپل از آن زمان براي جدايي هرچه بيشتر از اكوسيستم گوگل به خريدن شركتها (از جمله C3 Technologies در سال ۲۰۱۱) روي آورده بود. اين تلاشها با معرفي iOS 6 و بازطراحي اپليكيشن نقشه به ثمر نشست. اپليكيشني كه از ويژگي پيچ-به-پيچ و حالت پرواز (Flyover) همراهي ميكرد و سيري با آن ادغام شده بود. اطلاعات اين اپليكيشن از منابع مختلفي جمعآوري شده بود اما اطلاعات شركت هلندي TomTom در توليد اپليكيشن جديد نقشه از ساير منابع برجستهتر بود.
سيري باهوشتر
سيري، دستيار صوتي چندمنظورهي اپل، بهروزرساني زيادي را نسبت نسخه بتاي خود دريافت كرد. در نسخه ششم iOS، شما قادر بوديد تا از سيري درباره ورزش، برنامههاي زماني مختلف، دادههاي اجرا شده بپرسيد، تحليل رستورانها را در Yelp مطالعه كرده يا ازطريق OpenTable براي يك وعده غذايي ميز رزرو كنيد. علاوه بر اين ميتوانستيد به كمك سيري و تنها با صدا كردن نام اپليكيشنها آنها را اجرا كنيد و مستقيما پروفايلهاي خود را در فيسبوك و توييتر بروز كنيد.
درواقع روياي تلفنهاي هوشمند بدون نياز به انگشتان دست در مسير به حقيقت پيوستن گام برميداشت. اعلام آغاز همكاري اپل با بعضي از خودروسازان براي ادغام كردن سيري با سيستم ناوبري و كنترل خودروهاي توليدشده هم، تصويري از برنامهي بلند مدت اپل در همين زمينه ارائه ميداد كه با توجه ممنوعيت استفاده از تلفنهمراه در هنگام رانندگي، حركت هوشمندانهاي محسوب ميشد.
Notification Center
اين بخش كه نسبت به نسخه قبلي خود تغييراتي جزئي داشت، انتظارات را برآورده نكرد. در كنفرانس WWDC از اينكه اپليكيشنها قادر به ايجاد ويجتهاي اختصاصي هستند يا خير، هيچ صحبتي به ميان نيامد. با اين همه، اپل تغييراتي را تدارك ديده بود براي مثال به كمك سرويس Do Not Disturb، بخش اعلانها، در ساعات خاصي به حالت سكوت ميرفتند. علاوه بر اين به منوي كشويي نوتيفيكيشن سنتر، فيسبوك و توييتر نيز اضافه شدند.
ادغام فيسبوك با iOS
با ورود فيسبوك به اعلانها و سيري در iOS 6، تنها يك قدم ديگر براي كامل شدن باقي مانده بود. ادغام فيسبوك با iOS. يكپارچهسازي فيسبوك با سيستمعامل اپل، بهصورت رسمي در iOS 6 انجام گرفت و با اين كار فيسبوك نيز در زمينه ادغام با iOS، به توييتر پيوست. حال كه ويژگي چندمنظوره به اشتراكگذاري مخاطبان در سراسر پلتفرم فعال شده بود، ادغام فيسبوك با iOS بسيار شاخصتر جلوه ميكرد. از آن زمان، شما ميتوانستيد، امتياز خود را در Game Center بهراحتي در صفحه فيسبوك خود منتشر كنيد، عكسهاي خود را آپلود كرده و رخدادهاي فيسبوك را در تقويم iOS درج كنيد.
سرويس Passbook
سورپرايز اپل در iOS 6، سرويس Passbook بود، سرويسي كه براي نگهداري بليطها، كارتهاي هديه، كارتهاي تخفيف يا هر چيز داراي باركد در يك مكان درانديشه متخصصين گرفته شده بود. اپل براي رقابت با والتكارتهاي گوگل، به كمك ميليونها كارت اعتباري فعال و ثبتشده در آيتونز آيندهي خوبي در اين زمينه براي خود متصور بود.
به اشتراكگذاري تصاوير
معرفي ويژگي به اشتراكگذاري تصاوير كمي عجيب به انديشه متخصصين ميرسيد. ادغام فيسبوك با iOS، موفقيت بزرگي براي اين پلتفرم محسوب ميشد. اما سرويس Photo Sharing Stream به متخصصان اجازه ميداد كه مستقل از فيسبوك، عكسهاي خود را با دوستانشان در پلتفرم iOS به اشتراك بگذارند. مشابه همين ويژگي در iOS 5 به متخصصان فرصت ميداد تصاوير خود را بهصورت آني در ساير دستگاه به اشتراك بگذارند، با اين تفاوت كه در iOS 6، متخصصان ساير دستگاهها نيز در تصاوير مشاركت داشته باشند. اين اولين بار نبود كه اپل شانس خود را در ايجاد يك شبكهاجتماعي امتحان ميكرد. اما مشابه سرويس Ping، اپل به مبارزهي سختي وارد شده بود كه در اين زمينه خاص رقيبي فوقالعاده قوي مانند فيسبوك را درمقابل خود ميديد.
بهبود تب آيكلاد و ويژگي Reading List
سافاري iOS، براي رقابت با سرويس همگامسازي محبوب گوگلكروم به ويژگي جديدي به نام iCloud Tab مجهز شده كه بهخوبي همگامسازي تبهاي مرورگر دستگاه و رايانه را ممكن ميساخت. ويژگي Reading List هم بر خلاف نسخه قبلي كه فقط لينكها را ذخيره ميكرد در اين نسخه محتويات صفحه را نيز در خود ذخيره ميكرد. اين تركيب بسيار كارآمد شده و قدمبهقدم با اپليكيشنهايي مانند Instapaper پيش ميرفت.
بهكارگيري فيستايم ازطريق اپراتور و بهبود در ادغام اپل آيدي
محدوديت فيستايم در سازگاري با وايفاي در iOS 6 برطرف شد و در اين نسخه متخصص ازطريق سيمكارت و اپراتورها نيز ميتوانست از فيستايم استفاده كند. همراهي از اپراتورها هم تنها به شبكههاي LTE محدود نشده و شامل شبكههاي 3G نيز ميشد. براي استفاده بهتر از اين سرويس، اپل آيديها متخصصان نيز در آن ادغام شد. در اين نسخه متخصصان علاوه بر Apple ID ميتوانستند با وارد كردن شماره تلفن نيز از فيستايم استفاده كنند.
iOS 7: سلام جاني آيو!
iOS 7 اولين سيستمعاملي محسوب ميشد كه همزمان با دو تلفن هوشمند جديد (iPhone 5S و iPhone 5C) به بازار عرضه شد. به جاي عرضهي iOS 7 با دستگاههاي جديد، اپل تصميم گرفت تمام دستگاههاي خود از iPhone 4 و iPad 2 به بعد را به سيستمعامل جديد خود مجهز كند.
البته نسل پنجم آيپاد تاچ، در همراهي از iOS 7 با محدوديتهايي مواجه شد.
پس از معرفي دلسردكنندهي اپليكيشن نقشه، تيم كوك پيام عذرخواهي خود را در وبسايت اپل منتشر كرد. در اين ميان، اسكات فورستال كه سالها مسئوليت بخش طراحي iOS را به عهده داشت، به خاطر خودداري از امضاي پيام عذرخواهي، مجبور به ترك اپل شد. مدت كمي پس از جدا شدن فورستال، طراح صنعتي اپل، جاني آيو جايگزين او شد. اولين اتفاق مهم پس از ورود جاني آيو، ايجاد تغييراتي اساسي در ظاهر سيستمعامل موبايل اپل بود.
با اين تصميم، تمامي آيكونهاي درخشان، طرحهاي قوي و طراحيهاي معروف اسكومورفيك اپل حذف شده و جاي خود را به الگوهاي گرافيكي تخت، گراديانهاي رنگارنگ و لايههاي ترنسپرنت دادند. بلافاصله بعد از عرضه iOS 7 منتقدان طراحي آن را سادهانگارانه و گيجكننده دانستند.
فاكتور اصلي در طراحي iOS 7، نگرشي نو به لايهها بود. صفحه اول (Home Screen) و اپليكيشنها در پايينترين لايه اجرا ميشدند. اين در حالي است كه اپل با اضافه كردن لايههاي ترنسپرنت و ماتكردن تصوير پسزمينه، لايههاي مختلف را روي يكديگر ايجاد نمود.
صفحهكليد و نوار ناوبري در بخش پيامرساني (Messages) يك مثال خوب در اين زمينه محسوب ميشد: متن پيامها در لايه پايين قرار ميگرفتند و لايهي كيبورد هم در بالاي آن نشسته و پس از آن لايه ناوبري وجود قرار ميگرفت. رابطكاربري جديد، شامل يك نوتيفيكيشن سنتر بهتر و تازهتر بود و در كنار آن، ويژگي جديد Control Center نيز اضافه شده بود.
Control Center
اين بخش با سوايپ از پايين صفحه به بالا نمايش داده ميشد. بد نيست بدانيد كه كنترل سنتر در واقع نسخه اپلي و ساده شده Quick-Settings موبايلهاي اندرويدي به شمار ميرفت. به كمك بخش كنترل سنتر، متخصص بهراحتي به بعضي از ويژگيهاي دستگاه مانند بلوتوث، وايفاي، نور صفحه و... دسترسي دارد. كنترل سنتر در هر جايي حتي در لاكاسكرين دردسترس است؛ البته متخصص در صورت تمايل ميتواند تغييراتي در اين حالت ايجاد كند.
AirDrop
اين سرويس اولين بار در OS X Mountain Lion معرفي شد. AirDrop به شما اين امكان را ميدهد كه فايلهاي مختلف را با افرادي كه در اطراف شما هستند به اشتراك بگذاريد. تا چند ماه پيش از معرفي اين قابليت در iOS، انتقال اطلاعات بين iOS و OS X به كمك ايردراپ مقدور نبود اما اپل با انتشار ماوريكس، نسخه جديد OS X، اين اشكال را مرتفع كرده است.
بازطراحي اپليكيشنها و عرضهي رايگان مجموعه iWork
اپل در iOS 7 همگام با ظاهر تازه، هستهي تمام اپليكيشنهاي خود را دوباره طراحي كرده و آنها را بهصورت تخت در آورد. با وجود اين، Note و Reminder تا حدودي شبيه به كاغذ طراحي شدند. با اينكه طرحبندي اپليكيشنها همانند گذشته بود، اما اپل يك ژست حركتي جديد به آنها اضافه كرد. كشيدن انگشتان از سمت چپ صفحه به سمت راست همانند كليد Back عمل ميكرد و اين جسچر در اپليكيشنهايي نظير سافاري متخصصدي و مؤثرتر بود. سافاري هم با اين بهروزرساني شاهد چندين تغيير جديد بود.
كمپاني با انتشار iOS 7 گام ديگري در جهت محبوبتر و متخصصديتر كردن سيستمعامل موبايلي خود برداشت. اپليكيشنهايي مانند Pages و Numbers و iMove و غيره كه تا مدتي پيش ۹.۹۹ دلار ارزش داشتند، حالا براي iOS رايگان شده بودند. بهدنبال اين حركت به جز GarageBand تمام اپليكيشنهاي اپل، رايگان شدند. رويكرد جديد اپل شامل مجموعه iLife روي مك هم ميشد و تنها نسخه مك iWork غيررايگان بود.
اپليكيشن آبوهواي انيميشني؛ همچنان خبري از ويجتها نيست
طرح اپليكيشن آبوهواي جديد iOS، بهطور كاملاً مشهودي از اپليكيشن زيباي آبوهواي ياهو، الهام گرفته شده است. اپليكيشني با انيميشنهاي جذاب در پسزمينه كه با توجه به ساعات مختلف در روز و وضعيت آبوهوايي فعلي تغيير ميكرد. اپليكيشن آبوهواي iOS 7، فوقالعادهتر شده و از ظاهر چشمگيري برخوردار بود بااينحال آيكون اپليكيشن با توجه به وضعيت آبوهوايي تغيير نميكرد و هميشه آفتابي است. اما ويجتها، كه يكي از ويژگيهاي استاندارد در اندرويد و شايد ويندوزفون محسوب ميشدند، همچنان در iOS 7 غايب بودند.
تعدادي از آيكونهاي استاتيك صفحهاصلي، با معرفي iOS 7، انيميشني و ديناميك شدند؛ اپليكيشن تقويم، آيكون اپليكيشن ساعت، با اين بهروزرساني، زمان دقيق را نمايش ميدادند اما متأسفانه ساير آيكونها همچنان استاتيك ماندند. ويجت آبوهوا در بخش نوتيفيكيشنسنتر نيز كه براي نمايش آبوهواي روزهاي آينده به كار ميرفت، به چند خط متن در بخش «Today» محدود شده بود.
iTunes Radio
آيتونز راديو، پاسخ اپل به Spotify و Rdio بود اما تنها در همين مورد خلاصه نميشد. آيتونز راديو، در حقيقت يك سرويس استريمينگ محسوب ميشد كه ميتوانست به مرور زمان منجر به افزايش سود در بخش iTunes Music اپل شود. در واقع اپل برحسب ضرورت، Pandora را بازطراحي كرد. اين سرويس به متخصصان امكان ميداد تا بنا به خواستهي خود به موزيكهاي متفاوتي گوش فرا دهند. بااينحال تمركز اصلي سرويس iTunes Radio، مديريت ايستگاهها مختلف براساس آهنگهاي خاص، هنرمندان، آلبومها و ژانرهاي مختلف بود.
دوربين و تصاوير
دوربين در iOS 7 دوباره و با يك طرح ساده و مشكي طراحي شد. اپليكيشن جديد، شامل ويژگيهايي مانند فريمبندي مربع تصاوير اينستاگرام و مجموعهاي از فيلترها ميشد. نسخهي جديد اپليكيشن سريعتر بود و حركت شاتر دوربين در آن غيرقابل مشاهده نميشد. در آيفون 5S كه از سنسور دوربين بهتر و جديدتري نسبت به نسلهاي پيشين بهره ميبرد، نرمافزار دوربين بهصورت خودكار وضعيت نور محيط را تشخيص داده و در صورت نياز، در هنگام ثبت عكس از فلاشهاي جديد dual-LED استفاده ميكرد.
آيفون 5S، علاوه بر برخورداري از ثبات و Exposure بهتر، داراي حالت عكسبرداري پشت سرهم با سرعت ۱۰ فريم در ثانيه و تصويربرداري صحنه آهسته (Slow Motion) با سرعت ۱۲۰ فريم در ثانيه با كيفيت 720p بود.
اپليكيشن Photos نيز تصاوير متخصص را براساس آنچه اپل مجموعهها و لحظهها (Collections and Moments) مينامد، مرتب ميكرد. در مرحله اول Collections وجود داشتند و در هر مجموعه، فهرستي از Momentها قرار ميگرفتند.
براي مثال، تصاوير سفري يك روزه به ونيز، بهصورت خودكار در مجموعهاي جدا قرار ميگيرند. عنوان هر مجموعه از تصاوير هم برابر موقعيت و زمان بازديد خواهد بود. اينگونه طبقهبندي بهصورت پيشفرض جايگزين Camera Roll شد كه از iOS 7 ازطريق تب Album قابل دسترسي است.
با وجود بهبودهاي صورت گرفته، ساختار و طرحبندي اپليكيشن Photos، نسبت به گذشته كمي گيجكنندهتر شده و اپل هم از توضيح و يادگيري آن امتناع كرد.
چند وظيفگي
چند وظيفگي چه در زمينه رابطكاربري و چه در زمينه اجرا بهطور چشمگيري در iOS 7، بهبود يافت. از اين پس با دابلكليك روي كليد فيزيكي Home، برخلاف آنچه در WebOS يا ويندوزفون وجود داشت، با پيشنمايشي تمام صفحه از تمامي اپليكيشنهاي در حال اجرا روبهرو ميشديم.
بااينحال، همچنان مديريت تمام اپليكيشنها در iOS بهصورت خودكار انجام ميشد و شما قادر بوديد با كشيدن چندين اپليكيشن به بالاي صفحهنمايش (Swipe Away)، همهي آنها را ببنديد. نكته جالب لتيتسكينگ، دو اتفاقي بود كه در پسزمينه رخ ميداد: نخست اينكه اپليكيشنها با اين بهروزرساني ميتوانستنپ براساس اعلام نوتيفيكيشنها شروع به دانلود دادهها نمايند؛ به اين معني كه اگر متخصصي رايانامه يا پيامي دريافت ميكرد، اپليكيشنهاي مرتبط با آن اطلاعات خود را دانلود ميكردند.
اتفاق دوم، وضعيت دانلودهاي چندگانه اپليكيشنها بود كه كنترل آن به افزايش شارژدهي موبايل منجر ميشد. با اين بهروزرساني، iOS بدون دريافت مجوز از متخصص، هيچ چيزي دانلود ننموده و تا زمان مناسب و مورد تأييد متخصص منتظر ميماند. اين مسئله، باعث ميشد كه iOS تمام اطلاعات مربوط به دانلود اپليكيشنها را در يك گروه و بهصورت مشترك نگهداري كند و زماني كه شما وضعيت اينترنت خود را مناسب تشخيص ميداديد، اين اطلاعات در دستگاه شما حفظ ميشدند.
فيستايم صوتي
فيستايم صوتي، در ماههاي پس از معرفي iOS 7، آنچنان مورد توجه قرار نگرفت اما از آن ميتوان بهعنوان يكي از عاليترين بهبودهاي انجام گرفته در اين نسخه نام برد. همانگونه كه از نامش مشخص است (FaceTime Audio)، اين سرويس، نسخه صوتي فيستايم محسوب ميشد كه با به كارگيري يك كدك با كيفيت به متخصصان گجتهاي اپل اين امكان را ميداد تا ازطريق وايفاي، LTE يا 3G با يكديگر تماس صوتي داشته باشند.
در آن زمان اپراتورهاي مطرح ايالات متحده، علاقهي چنداني به فيستايم نداشتند اما تجربه نشان داده بود كه آنها دسترسي متخصصان iOS به LTE و 3G را براي سرويسهاي مشابهي مانند VoIP مسدود نميكنند.
بروز رسانيهاي خودكار
با معرفي iOS 7، روزهاي ورود به App Store و انتخاب گزينه Update All به پايان رسيد. سيستمعامل جديد، گزينهي جديدي دراختيار متخصص قرار ميداد كه با انتخاب آن، iOS بدون سؤال پرسيدن، شروع به دانلود ميكرد؛ تقريباً شبيه به همان چيزي كه رقبا پيشتر انجام داده بودند. اين ويژگي يك تيغ دولبه محسوب ميشد؛ بهروزرساني خودكار اين اطمينان را فراهم ميكرد كه همهي متخصصان از آخرين نسخهي اپليكيشنها استفاده ميكنند ولي متخصصان از بهروزرساني اپليكيشنهاي آلوده و داراي باگ هم در امان نبودند، حتي اگر گزارشهاي زيادي در اين زمينه وجود ميداشت.
Touch ID
معرفي يك سنسور بيومتريك با نام تاچآيدي در iPhone 5S، نتيجهي ورود يك ويژگي جديد در زمينه امنيت اطلاعات بود. اين ويژگي به متخصص امكان ميداد كه به كمك اثر انگشت خود، قفل دستگاه را باز كرده و بدون نياز به وارد كردن كلمهعبور اپل آيدي، اقدام به خريداري اپليكيشنها از فروشگاه اپل كند. تاچ آيدي، در ابتداي راه محدود به تعدادي كمي كاركرد بود.
iOS 8؛ تعامل تاچآيدي و اپليكيشنها
خرداد سال ۹۳ اپل در جريان كنفرانس توسعهدهندگان خود iOS 8 را با تازههايي كمتر از نسخهي هفتم به جهانيان معرفي كرد؛ اين مسئله به هيچوجه به معني يك سيستمعامل بدون پيشرفت نبود بلكه كوپرتينوييها بهدنبال تكامل نسخهي پيشين و اضافه كردن ويژگيهاي عملكردي به آن بودند. اپل در اين نسخه امكان استفاده از صفحهكليدهاي متنوع توسعهداده شده براي iOS و استفاده از تاچآيدي در اپليكيشنها را براي متخصصان فراهم كرد.
در اين نسخه از iOS امكان مطالعه ميزان مصرف دقيق باتري اپليكيشنها ازطريق بخش تنظيمات به وجود آمد. يكي ديگر از تغييرات قابل توجه و بهبودهايي كه در iOS 8 صورت گرفت، بهبود صفحهكليد و همچنين قابليت نصب صفحهكليدهاي ديگر به غير از صفحهكليد پيشفرض بود. در اين نسخه همچنين امكان انتخاب تقويم اسلامي بهعنوان تقويم ثانويه به سيستمعامل افزوده شد.
اپل با Healthkit و Homekit دسترسي و تجميع اطلاعات مرتبط با سلامتي و خانههاي هوشمند را سادهتر از گذشته كرد. در نسخهي هشتم iOS به لطف اعلانهاي تعاملي متخصص ديگر براي پاسخ به يك اعلان مجبور به باز كردن اپليكيشن موردانديشه متخصصين نبود؛ براي اين كار تنها كافي بود تا بنر اعلان را به سمت پايين كشيده و پاسخ به اعلان را تايپ كرد. اسپاتلايت در نسخهي جديد قادر به جستوجوي گستردهتري نسبت به گذشته بود و سافاري نيز با بهبودهاي كوچكي همراه شد.
تغيير رنگ آيكون Messages و امكان تغيير چيدمان اپليكيشنها براساس خريد به جاي الفبا نيز دو تغيير كوچكي بودند كه اپل در مورد اپليكيشنها و مديريت آنها مدانديشه متخصصين قرار داده بود. اپليكيشن رايانامه با بهبودهايي كه به خود ديد، پس از ارائهي نسخهي هشتم iOS ديگر يك نمونهي ضعيف به شمار نرفت و قابليتهاي مهمي به آن افزوده شد.
در اين نسخه متخصص، سيري هوشمندتر شده را با گفتن «Hey Siri» فرا ميخواند و سيري به لطف يكپارچه شدن با شازم قادر به تشخيص موسيقي شده بود.
iOS 9؛ بهبود تجربهي متخصصي و اضافه شدن قابليتهاي ويژه به آيپدها
اپل در رويداد WWDC 2015 نسخهي نهم سيستمعامل موبايلها و تبلتهايش را به جهانيان معرفي كرد. كوپرتينوييها در اين نسخه تمركز ويژهاي روي بهبود عملكرد و سرعت داشتند و آيپدها نيز امكانات متنوعي را توسط اين بهروزرساني دريافت كردند. اپل در iOS 9 چندوظيفگي را بهصورت كامل و مناسب وارد دنياي آيپدها كرد.
قابليتهايي با نام Split Screen و Picture in Picture و راحتتر شدن جابهجايي بين اپليكيشنها را بايد از مهمترين تغييرات اين نسخه به شمار آورد. اپل همچنين قابليت QuickType را براي سادهتر شدن دسترسي به امكانات مختلف به كيبورد آيپدها اضافه كرد.
اپل در iOS 11 قابليت Low Power Mode را براي استفادهي بهينهتر از شارژ دستگاه درانديشه متخصصين گرفت؛ اين قابليت با كاهش عملكرد دستگاه مانند غيرفعال كردن تصاوير پسزمينه متحرك، بهروزرساني خودكار رايانامهها و كاهش افكتهاي متحرك به شارژدهي بهتر دستگاه در شرايط خاص كمك ميكرد. اپل همچنين دو اپليكيشن Find My Friends و Find My iPhone را نيز بهصورت پيشفرض به نسخهي نهم سيستمعامل خود اضافه كرد.
كاربران آيپد در iOS 9 قادر به حذف يا اضافه كردن اپليكيشنها به بخش اسپاتلايت شدند به اين معني كه كارروي مواردي كه علاقهمند به جستجو در آنها بود كنترل كاملي پيدا كرد. تا نسخهي هشتم iOS هر دو بخش اعلانها براساس اپليكيشن در بخش جداگانه مربوط به آن ذخيره ميشد. اپل اين روال را در iOS 9 تغيير داد به گونهاي كه در اين نسخه اعلانها براساس تاريخ مرتب ميشدند و آخرين و جديدترين اعلان در بالاترين بخش قرار ميگرفت. خوشبختانه اپل امكان تغيير نحوهي نمايش اعلانها را در نسخهي نهم فراموش نكرد.
هوشمندتر شدن جستجو و سيري در كنار بهبود اپليكيشن نقشه و نوتبرداري مواردي بودند كه اپل در بهروزرساني iOS 9 به آنها نيز توجه داشت. سيري در اين نسخه با ذخيره و مطالعه رفتارهاي متخصص، زماني كه قصد جستجو در spotlight را داشت به او پيشنهادها بهتري ارائه ميكرد.
در پايان اين بخش بايد گفت iOS 9 يكي از بهترين بهروزرسانيها براي متخصصان آيپدهاي اپل بود و ويژگيهاي جالب و متخصصي خوبي را به اين گجتها افزود.
iOS 10؛ بزرگترين بهروزرساني سيستمعامل محبوب iOS
اپل iOS 10 را بهعنوان بزرگترين بهروزرساني تاريخ اين سيستمعامل در خرداد ماه ۹۵ معرفي كرد. در iOS 10 اپليكيشن Messages قابليتهاي بسيار بيشتري را از انواع پيامرسانهاي ديگر قرض گرفته، اپليكيشن نقشه اپل به دست توسعهدهندگان رسيد، خاطرات براي هميشه در اپليكيشن Photos زنده نگه داشته ميشد و اپليكيشن HOME براي كنترل هوشمند خانه متولد شد. خبري از تغييرات انقلابي در مباحثه طراحي و رابط متخصصي در اين نسخه از iOS نبود و كوپرتينوييها تمركز خود را روي اضافه كردن ويژگيهاي جديد و بهبودهاي كوچك براي ارائهي تجربه متخصصي بهتر قرار دادند.
يكي از قابليتها جديد اين نسخه، Raise to Walk نام داشت كه متخصص به كمك آن، همانند ساعت هوشمند اپل، قادر به مشاهدهي صفحهي لاك اسكرين موبايل با بلند كردن موبايل بود. در نسخهي دهم iOS لمس سه بعدي فقط شبيه به كليك راست براي دسترسي سريعتر به بخشي از اپليكيشنها نبود و علاوه بر آن متخصص ميتوانست اطلاعات مفيد و مهمي را شبيه به ويجتها مشاهده كند؛ براي مثال ميتوانست متخصص ميتوانست در برنامههاي تقويم، آبوهوا و سهام از لمس سهبعدي كمك گرفته و اطلاعات مهم آن برنامه را در يك لحظه مشاهده كند.
در اين نسخه متخصص با فشار يا همان استفاده از فناوري لمس سه بعدي، روي دكمهي × بالاي نوار اعلانيههاي و انتخاب «Clear all notifications» قادر به پاك كردن همگي اعلانها بهصورت يكجا بود. صفحهي لاك اسكرين و تعامل با اعلانها در اين نسخه دچار تغيير شد و ظاهر جديدي براي نمايش اعلانها در انديشه متخصصين گرفته شد.
كاربر با سوايپ به سمت بالا از بخش پاييني نمايشگر با كنترل سنتر جديدي روبهرو ميشد. در اين صفحه موزيك پلير بهصورت يك اسلايد جداگانه انتقال داده شد و بدين ترتيب كنترل آن با كشيدن صفحه به سمت راست دراختيار متخصص قرار گرفت. پيامرسان Messages در اين نسخه تغييرات كوچك زيادي به خود ديد و اپليكيشنهاي پيشفرض موزيك، فوتوز و نقشه نيز از انديشه متخصصين ظاهري و امكانات بهبود يافتند. اپل براي اولين بار در اين نسخه دسترسيهاي لازم را به توسعهدهندگان براي توسعهي قابليتهاي مرتبط با سيري داد.
در نسخهي دهم اين سيستمعامل امكان حذف اپليكيشنهاي پيشفرض و غيرفعال كردن آن اضافه شد. بهروزرسانيهاي ثانويهي iOS 10 علاوه بر ايموجيهاي جديد، حالت پرتره را به دوربين آيفون ۷ پلاس آورد.
iOS 11؛ كنترلسنتر جديد و تمركز بر افزايش بهرهوري
اپل خرداد سال ۹۶ نسخهي يازدهم سيستمعامل محبوب iOS را همانند سنت سالهاي گذشته در WWDC رونمايي كرد. اپل اين نسخه از سيستمعمل موبايلها و تبلتهايش را با تمركز بر افزايش بهرهوري بهخصوص در آيپد منتشر كرده است. كوپرتينوييها در اين نسخه طراحي كنترل سنتر را دگرگون كرده و ARKit را نيز براي راحتتر شدن كار توسعهدهندگان در ساخت اپليكيشنهاي واقعيت افزوده درانديشه متخصصين گرفته است. همانطوركه انتظار هم ميرفت اپل دستيار هوشمند خود يعني سيري را نيز در اين نسخه هوشمندتر از گذشته كرده است.
اپل برخي از اپليكيشنهاي پيشفرض مانند دوربين، فوتوز و ويدئوز را در نسخهي ۱۱ بهروزرساني كرده است. اپ نقشه نيز توسط اپل با هدف همراهي از نقشهي داخلي تفرجگاهها و فرودگاهها و همچنين راهنماي خطوط در اين نسخه بهروزرساني شده است. اپاستور جديد نيز بهعنوان يك اپليكيشن پيشفرض در iOS با شبيه شدن به اپل موزيك بازطراحي شده است. در نوار پاييني فروشگاه نرمافزاري اپل، پنج بخش تحت عناوين Updates ،Apps ،Games ،Today و Search وجود دارد. بخش Today، نرمافزارها و بازيهاي برجستهاي را طبق يك موضوع خاص براي متخصصان نشان ميدهد. در بخش Games هم ميتوان به پيشنمايش بازيها، اطلاعات ارزشي و امتيازبنديهاي مختلف آن دسترسي داشت.
ماشينحساب بازطراحي شده، قابليت «Do Not Disturb While Driving» براي تمركز بيشتر راننده در هنگام رانندگي و همگامسازي نرمافزار Messages با دستگاههاي مختلف موارد ديگري هستند كه كوپرتينوييها به نسخهي ۱۱ سيستمعامل محبوب خود آوردهاند. صفحهي هوم در نسخهي جديد به جز حذف نام اپها از داك نرمافزاري تغيير چنداني نكرده است بااينحال شاهد بهبودهايي در صفحهي قفل هستيم؛ متخصصان حالا قادر به مشاهدهي تمام اعلانها بهصورت يكجا در لاك اسكرين هستند. چند وظيفگي و سهولت آن در آيپدها يكي از بزرگترين تغييرات ايجاد شده در اين نسخه از سيستمعامل iOS است؛ كار با اپ سويچر نيز در iOS 11 سادهتر از گذشته شده است.
در سيستم عامل جديد iOS 11 با فشردن همزمان كليد پاور و دكمهي هوم، يك اسكرينشات ثبت و به گوشهي پاييني سمت چپ صفحهي نمايش منتقل ميشود. در اين حالت متخصص ميتواند در صورت تمايل با لمس اسكرينشات، آن را ويرايش يا بدون اعمال تغييرات، تأييد و ذخيره كند. اضافه شدن كيبورد استاندارد فارسي به iOS 11 يكي از تغييرات خوشحالكنندهي اين سيستمعامل محسوب ميشود.
با استفاده از كيبورد استاندارد فارسي موجود در سيستم عامل iOS 11، متخصصان قادر به بهرهمندي از تمامي ويژگيهاي يك صفحهكليد فارسي از جمله تايپ اعداد فارسي، نيمفاصله و موارد ديگر خواهند بود.
اپليكيشن «Files» در زمان معرفي سروصداي زيادي به پا كرد و بسياري از متخصصاني را كه مشتاق ديدن يك نرمافزار مديريت فايل كامل از سوي اپل بودند، تا حدودي نااميد كرد. اپليكيشن فايلز در سيستم عامل iOS 11 امكان جستجو، باز كردن و ويرايش فايلهاي ابري موجود در درايو آيكلاد و نرمافزارهاي ابري شخص سومي مانند باكس، دراپباكس، واندرايو مايكروسافت، گوگل درايو، ادوبي كريتيو كلاد و دو فضاي ابري چيني را براي متخصصان فراهم ميكند.
هم انديشي ها