AMD از مدتي قبل وعده داده بود نسل جديد پردازندهي كامپيوتر را سال ۲۰۲۰ رونمايي خواهد كرد؛ نسلي كه قرار است از معماري Zen 3 استفاده كند و با افزايش كارايي، مدلهاي قدرتمندتري از CPU را دراختيار متخصصان قرار دهد. از همان زمان تابهامروز، دربارهي ميزان افزايش توان معماري Zen 3 در مقايسه با Zen 2 و حداكثر بهبودياي كه قرار است در عملكرد نسل نوين پردازندهي مركزي كامپيوتر ايجاد كند، مباحثههاي فراواني مطرح بود. حال شايعات تازهاي بهگوش ميرسد كه ميتواند مسير مباحثههاي پيشين مربوط به مدلهاي جديد پردازندهي AMD و معماري بهكاررفته در آن را تا حدي دگرگون كند.
براساس اين شايعات، معماري Zen 3 ميتواند ميزان كارايي CPU بهازاي كلاك را در مقايسه با نمونههاي موجود از پردازندهي سري Ryzen 3000 بيش از ۸ درصد افزايش دهد؛ نمونههايي كه از معماري Zen 2 استفاده ميكند. اين به آن معني است كه ميتوان عملكرد بسيار بيشتري از حد انتظارات قبلي را از نسل جديد پردازندهي AMD شاهد بود.
پيشازاين، در همايشي كه در انگلستان برگزار شده بود و به ريزپردازندههاي Epyc ساخت AMD اختصاص داشت، اطلاعات مهمي از ساختار نسل جديد CPU در دست ساخت AMD را بهصورت رسمي تأييد كرد؛ اطلاعاتي كه بخشي از آن را در تصوير زير ميتوان مشاهده كرد.
براساس اطلاعات مذكور، ميتوان به اين نتيجه رسيد كه در معماري Zen 3 نيز مانند Zen 2 تمركز اصلي مهندسان AMD همچنان بر طراحي هشت هسته بهازاي هر چيپلت قرار دارد و از اين انديشه متخصصين، تحول گستردهاي در طراحي كلي معماري جديد شاهد نيستيم. البته بهطور حتم، ويژگيهايي مانند ساختار كش و كيفيت تاروپود و شبكهي كلاك در Zen 3 در مقايسه با Zen 2 بهبود محسوسي خواهد يافت. اين امر بهمعني كاهش ميزان تأخير كش و سرعت بيشتر كلاك و بهبود ميزان كارايي بهازاي كلاك خواهد بود يا ميتوان گفت معماري نسل جديد پردازندهي AMD مقدار IPC بيشتري از معماري نسل قبل به نمايش خواهد گذاشت.
با توجه به اطلاعاتي كه حين برگزاري همايش Epyc دراختيار تحليلگران قرار گرفته بود، بسياري از آنها اين فرضيه را مطرح كردند كه بهاحتمال فراوان، ميزان افزايش كارايي در معماري Zen 3 در مقايسه با Zen 2 چيزي شبيه به تكامليافتن معماري +Zen در مقايسه با Zen خواهد بود؛ يعني بهجاي مواجهه با تحول يا انقلابي بزرگ بايد انتظار تكاملي نهچندان عظيم را در معماري Zen 3 در مقايسه با Zen 2 داشت.
در سال ۲۰۱۷، AMD نخستين مدل پردازندهي مركزي اختصاصي خود را بهصورت رسمي دراختيار متخصصان قرار داد كه مبتنيبر معماري Zen بود. يك سال بعد و با از راهرسيدن نسخهي پلاس معماري ذن، شاهد ارتقاي توان پردازندههاي مبتنيبر اين معماري بوديم. در سال ۲۰۱۹ هم نوبت به معرفي معماري Zen 2 رسيد تا AMD جهش بلندتر و جديتري در ميزان كارايي و قدرت پردازندهي كامپيوتر رقم بزند. بنابر همين رويه، سال آينده به عرضاندام معماري Zen 3 اختصاص خواهد داشت. با توجه به اطلاعات منتشرشده از اين معماري جديد، بسياري از متخصص كارشناسان آن را فقط بهينهسازي براي افزايش قابليتهاي ذن ۲ لقب دادهاند؛ اما شايعات اخير بهكلي اين معادلات را بر هم زده است.
با معماري Zen 3 پردازندهي AMD ميتواند ۲۰۰ مگاهرتز سرعت كلاك بيشتري در مقايسه با معماري Zen 2 فراهم كند
اگر اين شايعات به حقيقت بپيوندد و AMD بتواند با معماري ذن ۳ بيش از ۸ درصد افزايش كارايي را در هر دورهي كاري پردازنده رقم بزند، ميتوان گفت ميزان تحول ايجادشده در توان CPU كاملا درخورتوجه خواهد بود. دراينصورت، تحول ايجادشده در نسل جديد پردازندهي AMD كه احتمالا سري Ryzen 4000 خواهد بود، به تحول ايجادشده در پردازنده سري Ryzen 3000 در مقايسه با Ryzen 2000 شباهت خواهد داشت. اين در حالي است كه پيش از پخششدن شايعات اخير، بسياري از متخصص كارشناسان كيفيت اين تحول را تنها در حد حركت AMD از پردازنده سري Ryzen 1000 بهسمت سري Ryzen 2000 ميدانستند.
حال ميتوانيم به شايعهي ديگري بپردازيم كه يكي از منابع نزديك به AMD مطرح كرده است؛ منبعي آشنا با كاركنان يكي از آزمايشگاههاي اين شركت كه در كشور چين فعاليت ميكنند. براساس اين شايعه، نمونههاي مهندسي ابتدايي موجود از معماري Zen 3 از اين توانايي برخوردار است كه از نمونههاي مشابه مبتنيبر معماري Zen 2 با ۲۰۰ مگاهرتز سرعت كلاك بيشتر فعاليت كند. البته هنوز بهطور دقيق مشخص نيست اين بهبود كارايي بيش از هرچيز به تكامل ساختار ترانزيستورهاي ۷ نانومتري ساخت شركت تايواني TSMC مربوط ميشود يا اينكه بهطور ويژه در نتيجهي بهبود شبكهي كلاك معماري جديد ذن AMD حاصل شده است.
بههرحال درصورت تحققيافتن اين شايعه، نسل جديد پردازندهي AMD خواهد توانست پس از اوركلاكشدن با سرعت كلاكي نزديك به پنج گيگاهرتز فعاليت كند. اين در حالي است كه رقم مذكور در نخستين نسل از پردازنده سري Ryzen تقريبا ۴/۱ گيگاهرتز بود؛ بنابراين، ميتوان بهبود چشمگيري را در كارايي پردازنده پس از اوركلاكشدن شاهد بود. در جدول زير، ميتوانيد اطلاعات مربوط به نسلهاي پيشين پردازنده سري رايزن AMD را مشاهده كنيد.
AMD 3rd Gen Ryzen | AMD 2nd Gen Ryzen | AMD 1st Gen Ryzen | Family Name |
---|---|---|---|
Zen 2 | Zen+ | Zen 1 | CPU Architecture |
7nm | 12nm | 14nm | Process Node |
16 | 8 | 8 | Max CPU Cores |
32 | 16 | 16 | Max CPU Threads |
PCIe Gen 4.0 | PCIe Gen 3.0 | PCIe Gen 3.0 | PCIe Support |
16MB | 8MB | 8MB | Max L2 Cache |
64MB | 32MB | 32MB | Max L3 Cache |
AM4 | AM4 | AM4 | Socket |
X570 | X470 | X370 | Chipset |
2019 | 2018 | 2017 | Launch |
شما دربارهي شايعات مربوط به افزايش قدرت پردازندههاي مركزي AMD چه فكر ميكنيد؟ آيا تحققيافتن آنها را به واقعيت نزديك ميدانيد يا اعتقاد داريد نبايد به درستبودن اين شايعات چندان اميدوار بود؟ انديشه متخصصيناتهاي خود را با ما و ساير خوانندگان اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران در ميان بگذاريد.
هم انديشي ها