طرح جديد ناسا: كاوش مريخ با زنبورهاي رباتيك
اكتشاف مريخ هزينه‌ي زيادي دارد، هم‌اكنون ناسا يك مريخ‌نورد را در مريخ مستقر كرده است كه چندان نتوانسته انتظارات را برآورده كند. بنابراين، ناسا طرح جديدي براي نقشه‌برداري از مريخ اعلام كرده است. ناسا تصميم دارد در آينده از زنبورهاي رباتيك براي انجام برنامه‌هاي اكتشافي و نقشه‌برداري از سياره سرخ بهره ببرد. مريخ‌نورد ۳.۹ تني ناسا كه تاكنون هزينه‌اي بالغ بر ۲.۵ ميليارد دلار در برداشته، با وجود سنگيني و كندي، نتوانسته است در شناسايي زيستگاه‌هاي بالقوه در مريخ چندان مؤثر باشد. اما اخيرا تيمي از پژوهشگران دانشگاه آلاباما در هانتسويل، طرحي براي ساخت زنبورهاي رباتيك يا زنبورهاي مريخي (Marsbees) معرفي كرده‌اند.
زنبورهاي رباتيك مي‌توانند ناحيه‌اي بسيار وسيع‌تر (با تلاش بسيار كم‌تر) را پوشش دهند. اما در همين حال، به انديشه متخصصين نمي‌رسد كه مريخ‌نوردهاي ناسا به‌كلي از رده خارج شوند، بلكه به‌عنوان ايستگاه شارژ و مركز ارتباطي اصلي براي زنبورها مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
يكي از اهداف اوليه‌ي زنبورهاي رباتيك، نمونه‌برداري از جو مريخ براي جستجوي گاز متان است، از آنجايي كه جو مريخ بيشتر از دي‌اكسيد كربن تشكيل شده است، تشخيص گازهاي ديگر مانند متان يا مونوكسيد كربن به‌طور بالقوه نشانه‌اي از وجود حيات در سياره سرخ است. مريخ‌نورد كنجكاوي قبلا سطوح بسيار پايين متان را در سطح مريخ پيدا كرده؛ اما حضور متان در مريخ؛ عمدتا نه به جهت فرايندهاي زيست‌شناختي بلكه به دليل برخي الگوهاي فصلي است.
مريخ‌نوردهاي ناسا به‌كلي از رده خارج نمي‌شوند، بلكه به‌عنوان ايستگاه شارژ و مركز ارتباطي اصلي براي زنبورها مورد استفاده قرار مي‌گيرند
ايده‌ي ساخت زنبورهاي رباتيك، يكي از ۲۵ طرحي بود كه در برنامه مفاهيم پيشرفته و نوآورانه ناسا(NIAC) معرفي شد. ديگر طرح پيشنهادي در اين فهرست، ساخت ربات‌هايي رولي بود كه مي‌توانست جمع شود و در سطح قمر تيتان حركت كند و يك طرح جالب ديگر هم معرفي شد كه در آن، استفاده از بالون‌هايي براي تجسس سطوح بسيار ناهموار و سخت پيشنهاد مي‌شد.
چانگ كوان كانگ، استاديار مهندسي مكانيك و هوافضاي دانشگاه آلاباما در هانتسويل، در پستي در وب‌سايت ناسا نوشت:
برآوردهاي اوليه‌ي ما نشان مي‌دهد كه يك زنبور رباتيك مي‌تواند به‌اندازه‌اي پرواز كند كه در جو مريخ غوطه‌ور شود.
از آنجايي كه فشار محيط مريخ بسيار كم (تنها يك صدم تا يك هزارم فشار هوا روي دريا) است، فشار زيادي روي بال زنبورهاي رباتيك وجود نخواهد داشت . خوشبختانه كشش گرانشي مريخ تنها يك‌سوم زمين است. دانشمندان ناسا اميدوارند از اين مزيت استفاده كنند و در حال برنامه‌ريزي هستند تا با استفاده از روش‌هاي پيشرفته‌ي جمع‌آوري انرژي، امكان صرفه‌جويي در مصرف انرژي را فراهم كنند.
ناسا مي‌خواهد از دسته‌اي از زنبورهاي رباتيك براي ايجاد شبكه‌اي از سنسورها براي افزايش دقت اكتشافات مريخ بهره ببرد
مزيت استفاده از يك زنبور رباتيك نسبت به مريخ‌نوردي مانند كنجكاوي بسيار زياد است: دسته‌اي از زنبورهاي رباتيك به‌مراتب انعطاف‌پذيرتر و مقاوم‌تر از مريخ‌نوردها خواهند بود و مي‌توانند در مقابل توفان‌هاي گرد و خاك ايستادگي كنند. به همين ترتيب، حركت به سوي سطوح ناهموار، سنگي و كوهستاني براي اين كاوشگرهاي رباتيك كوچك بسيار ساده‌تر خواهد بود. زنبورهاي رباتيك همچنين مي‌توانند شبكه‌اي از سنسورها را پديد بياورند و دقت اكتشافات را افزايش دهند.
پژوهشگران دانشگاه آلاباما همچنين پيشنهاد كرده‌اند كه با يك تيم ژاپني همكاري كنند و زنبورهاي رباتيك را بسازند. تيم ژاپني كه در مورد آن صحبت مي‌شود، همان تيمي است كه اخيرا توانسته يك وسيله نقليه هوايي بدون سرنشين كوچك طراحي كند. به اين جهت ممكن اس ساخت زنبورهاي رباتيك از چيزي كه تصور مي‌كنيد، به واقعيت نزديك‌تر باشد.
هم انديشي ها