وان وب نخستين ماهواره‌هايش را با هدف برقراري اينترنت جهاني ماهواره‌اي پرتاب كرد
اخيراً ۶ ماهواره كوچك كه هر كدام در ابعاد يك فريزر بودند توسط يك راكت اروپايي از آمريكاي جنوبي به فضا پرتاب شدند. اين پرتاب آغازكننده‌ي ايجاد يك شبكه‌ي ماهواره‌اي بسيار بزرگ است كه در مجموع ۶۵۰ ماهواره را با هدف ايجاد پوشش جهاني اينترنت به فضا پرتاب خواهد كرد.
اين ماهواره‌ها به شركت آمريكايي OneWeb تعلق دارد. اين شركت كه در پنج سال گذشته درحال توسعه‌ي اين پروژه بوده است، قصد دارد از اين ماهواره‌ها براي فراهم كردن ارتباط اينترنتي در هر نقطه از جهان با حداقل تأخير در ارسال سيگنال استفاده كند. اين برنامه، پروژه‌اي بلندپروازانه محسوب مي‌شود كه هنوز تحقق نيافته است. ماهواره‌هاي كنوني كه اينترنت را از فضا تأمين مي‌كنند، در ارتفاع ۳۵٬۴۰۰ كيلومتري بر فراز خط استوا قرار گرفته‌اند؛ فاصله‌ي زيادي كه سرعت انتقال و اتصال را كاهش مي‌دهد.
اما از فاصله‌ي حدود ۱۲۰۷ كيلومتري، ماهواره‌هاي برنامه‌ريزي‌شده‌ي اين شركت، فاصله‌ي بين دو قطب را به‌طور كاملاً هماهنگ طي مي‌كنند و سيگنال‌ها را به پايانه‌هاي مستقر در زمين ارسال مي‌كنند. از انديشه متخصصين تئوري، حداقل يك ماهواره در تمام زمان‌ها در معرض ديد يك پايانه قرار خواهد گرفت، كه درنتيجه پوششي يكپارچه را براي اكثر نقاط روي زمين فراهم مي‌كند. پايانه‌ها نيز سيگنال‌هاي Wi-Fi، LTE و 3G را به دستگاه‌هايي مانند تلفن‌هاي همراه و رايانه‌ها منتقل مي‌كنند، حتي آن دسته از اين دستگاه‌ها كه در حال حركت هستند نيز اين سيگنال‌ها را دريافت مي‌كنند.
تصويري هنرمندانه از يكي از ماهواره هاي OneWeb در فضا
آدريان استيكل، مديرعامل وان‌وب به خبرگزاري ورج گفت:
مهم نيست كه در ماشين، درحال قدم زدن يا در هواپيما هستيد؛ از انديشه متخصصين ماهواره‌هاي ما، شما كاملاً بي‌حركت محسوب مي‌شويد. اين موضوع باعث انتقال سيگنال شما از يك ماهواره به ماهواره ديگر مي‌شود.
او همچنين در انديشه متخصصين دارد تا اين پوشش اينترنت را براي مدارس و دولت‌هاي محلي در مناطق دوره افتاده قابل استفاده كند، زيرا در اين مناطق استفاده از فيبر نوري بسيار گران تمام مي‌شود يا مناسب نيست.
از انديشه متخصصين ماهواره‌هاي وان‌وب، افراد كاملاً بي‌حركت هستند
پروژه اينترنت جهاني وان‌وب، برنامه‌اي بزرگ است كه به پروژه شركت رقيب يعني اسپيس‌ايكس شباهت دارد. اسپيس‌ايكس نيز قصد دارد با استفاده از يك شبكه‌ي ماهواره‌اي بسيار بزرگ، پوشش جهاني اينترنت را فراهم كند. پروژه اين شركت كه تحت عنوان استارلينك شناخته مي‌شود، از لحاظ ابعاد از پروژه OneWeb بزرگتر است. اين شركت قصد دارد دو شبكه‌ي ماهواره‌اي را در فضا قرار دهد كه در مجموع متشكل از ۱۲۰۰۰ ماهواره هستند. در فوريه سال ۲۰۱۸، شركت اسپيس‌ايكس، دو ماهواره آزمايشي اوليه‌ي پروژه‌ي استارلينك را به‌منظور اعلان مالكيت بخشي از طيف موج راديويي به فضا پرتاب كرد؛ محدوده فركانسي كه اسپيس‌ايكس مي‌تواند براي برقراري ارتباط با ماهواره‌هاي خود از آن استفاده كند. پرتاب ماهواره اخير شركت OneWeb نيز به‌همين منظور است.
يكي از ۶ ماهواره شركت OneWeb كه اخيراً به فضا پرتاب شدند
وان‌وب براي تحقق چشم‌اندازش مسير آساني را طي نكرده است و هنوز راه درازي تا رسيدن به موفقيت در پيش دارد. در سال ۲۰۱۷، كميسيون ارتباطات فدرال، طرح‌هاي اين شركت را براي ارسال اولين شبكه‌ي ماهواره‌اي بسيار بزرگ پذيرفت، اما پرتاب اولين ماهواره آزمايشي به‌صورت دوره‌اي به تعويق افتاد. به‌محض اينكه ۶ ماهواره‌ي اوليه‌ي وان‌وب در شامگاه روز چهارشنبه ۲۷ فوريه سال ۲۰۱۹ به فضا پرتاب شدند، اين شركت اميدوار شد كه تا پاييز امسال پرتاب بزرگ‌ترين شبكه‌ي ماهواره‌اي را به فضا آغاز كند. برنامه اين شركت اين است كه ماهواره‌ها را در دسته‌هاي ۳۶ تايي كه روي راكت‌هاي سايوز كه توسط Arianespace هدايت مي‌شوند، به فضا بفرستد. از اين راكت براي پرتاب اين ۶ ماهواره اخير نيز استفاده شده است. در مجموع ۲۱ راكت سايوز براي تكميل ارسال اولين شبكه‌ي ماهواره‌اي به فضا نياز است.
استيكل در اين‌باره گفت:
هماهنگ كردن همه‌ي اين موارد با يكديگر بسيار سخت بوده است. اما ما همكاران بسيار خوبي داريم، و من دوست دارم بگويم كه دركنار هم نگه داشتن اين گروه‌ها كار آساني بوده، اما اين كار حاصل سال‌ها تلاش و پشتكار است.
اين شركت همراهاني نظير سافت‌بانك، گروه ويرجين ريچارد برانسون، كوالكام و ايرباس دارد. استيكل هزينه‌ي دقيق اين شبكه‌ي ماهواره‌اي را نمي‌گويد، اما اظهار داشت كه اين شركت تاكنون بيش از ۲ ميليارد دلار روي براي اين پروژه هزينه كرده است.
استيكل گفت كه ۶۵۰ ماهواره‌ي اوليه براي پوشش جهاني بيش از حد نياز است، اما اين شركت قصد دارد كه در آينده حتي ماهواره‌هاي بيشتري را به فضا پرتاب كند. بنابر گفته‌ي استيكل، ظرفيت شبكه‌ي ماهواره‌اي اصلي قرار است به‌سرعت توسط مشتريان كنوني وان‌وب استفاده شود. در نتيجه آن‌ها براي اينكه به مردم بيشتري خدمات ارائه دهند، به ماهواره‌هاي بيشتري نياز دارند. استيكل در اين‌باره گفت:
هرچه مردم بيشتري براي استفاده از اين سرويس ثبت‌نام كنند، ما بايد به‌همان نسبت ظرفيت را گسترش دهيم. ماهواره‌هاي ما را به‌عنوان ايستگاه‌هاي اصلي پرواز در انديشه متخصصين بگيريد. ما بايد تعداد بيشتري از آن‌ها ايجاد كنيم و نسل دوم آن‌ها قطعاً پيشرفته‌تر از نسل اول است.
درنهايت، برنامه اين است كه ۱۳۳۰ ماهواره ديگر را در ارتفاعات مختلف به فضا بفرستند كه مجموعه‌ي ماهواره‌هاي شركت وان‌وب را به ۱۹۸۰ عدد مي‌رساند. اين شركت هنوز منتظر دريافت تأييديه‌ي كميسيون ارتباطات فدرال است.
ماهواره OneWeb قرار گرفته روي موشك سايوز
با وجود شركت‌هايي مانند وان‌وب و اسپيس‌ايكس كه اين شبكه‌هاي ماهواره‌اي چند ميليارد دلاري را توسعه مي‌دهند، متخصصان نگران تأثير اين برنامه‌ها روي فضا هستند. درحال‌حاضر، حدود ۱۸۰۰ ماهواره‌ي عملياتي در مدار قرار دارند. اين برنامه‌هاي جديد مي‌تواند اين تعداد را ۴ برابر كند كه به‌طور قابل‌توجهي خطر برخورد فضاپيماهايي را كه در مدار يكديگر قرار دارند، افزايش مي‌دهد. همچنين بنابر پژوهشي كه اخيراً توسط ناسا منتشر شده است، ۹۹ درصد اين ماهواره‌ها زماني‌كه مأموريت خود را به‌پايان رساندند بايد از مدار خارج شوند. كه اين مدت زمان برابر با ۵ سال است، در غير اين‌صورت خطر برخورد اين ماهواره‌ها با يكديگر در فضا به‌طور قابل توجهي افزايش مي‌يابد.
متخصصان نگران تأثير برنامه‌هاي اين‌چنيني روي فضا هستند
برنامه وان‌وب اين است كه پس از حدود ۵ سال ارتفاع اين ماهواره‌ها را كاهش دهد و آن‌ها را به زمين نزديك‌تر كند تا به سمت زمين كشيده شوند و در جو سوزانده شوند. استيكل در اين‌باره گفت:
اين ماهواره‌ها بايد به روش بسيار كنترل‌شده‌اي از مدار خارج شوند، و ما روي اين مسئله تمركز بسياري كرده‌ايم.
او همچنين اشاره مي‌كند كه اسپيس‌ايكس اخيراً ارتفاع برنامه‌ريزي‌شده ماهواره‌هاي استارلينك را تنظيم كرده و آن‌ها را روي صفحه‌اي متفاوت از ماهواره‌هاي وان‌وب قرار داده است؛ تغييري كه به فضاپيماها كمك مي‌كند تا از يكديگر دوري كنند.
وان‌وب تاكنون تنها ۶ ماهواره به فضا فرستاده است. هنگامي‌كه آن‌ها به فضا برسند، اين شركت نحوه‌ي حركت آن‌ها را در فضا آزمايش مي‌كند. اين شركت ايستگاه‌هاي زميني در نروژ، كانادا و ايتاليا دارد كه از آن‌ها براي ارتباط با ماهواره‌ها استفاده مي‌كند. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده از اين آزمايش‌ها ممكن است براي بهبود نسل بعدي ماهواره‌ها استفاده شود كه قرار است امسال به فضا پرتاب شوند.
البته كه همه‌چيز به پرتاب اول بستگي دارد و استيكل مي‌گويد همه‌ي كاركنان اين شركت مشتاق ديدن حركت ماهواره‌ها در فضا هستند.
هم انديشي ها