مقصد نهايي كاوشگرهاي وويجر و پايونير كجاست؟
فضاپيماهايي كه در دهه‌ي ۱۹۷۰ پرتاب شدند، هنوز در خارج از منظومه‌ي شمسي به مسير خود ادامه مي‌دهند. در يك مطالعه جديد، دانشمندان آينده‌ي اين فضاپيماها، عبور از ستاره‌هاي احتمالي و فاصله‌ي آن‌ها با هركدام از ستاره‌ها را در طي چند ميليون سال پيش‌بيني كرده‌اند. ناسا در تاريخ دوم مارس ۱۹۷۲، فضاپيماي پايونير ۱۰ را پرتاب كرد. پايونير اولين فضاپيمايي بود كه در كمربند سياركي به سفر پرداخت. تقريباً يك سال بعد، پايونير ۱۱ پرتاب شد و در ۱۹۷۷، كاوشگر وويجر ۲ در فاصله‌ي چند هفته پس از وويجر ۱ پرتاب شد. اين فضاپيماها دركنار كاوشگر نيوهورايزنز ناسا تنها فضاپيماهايي هستند كه توانايي دسترسي به فضاي ميان‌ستاره‌اي را دارند.
تاكنون وويجر ۱ و ۲ اين مرز را شكسته‌اند و وارد فضاي ميان‌ستاره‌اي شده‌اند. انتظار مي‌رود فضاپيماهاي پايونير ۱۰، ۱۱ و نيوهورايزنز با ادامه‌ي اين مسير از حوزه‌ي نفوذ خورشيد يعني هليوسفر (منطقه‌اي حباب مانند كه بر اثر بادهاي خورشيدي به وجود آمده است و از منظومه‌ي شمسي درمقابل تشعشعات پرقدرت كيهاني محافظت مي‌كند) عبور كنند و مانند كاوشگرهاي وويجر وارد فضاي ميان‌ستاره‌اي شوند.
درنهايت، اين فضاپيماها به‌دليل اتمام سوخت خاموش مي‌شوند؛ تجهيزات علمي آن‌ها از كار خواهد افتاد و ديگر قادر به مخابره‌ي اطلاعات نخواهند بود. پايونير ۱۰ و ۱۱ آخرين پيام‌هاي خود را به ترتيب در سال‌هاي ۲۰۰۳ و ۱۹۹۵ ارسال كردند. اگرچه اين فضاپيماها ديگر سيگنالي به زمين ارسال نمي‌كنند اما پژوهشگرها عملكرد احتمالي آن‌ها را پيش‌بيني كرده‌اند.
نمايش بصري كاوشگرهاي وويجر ۱ و ۲ در حال ترك منظومه‌ي شمسي
انجام محاسبات كمي دشوار هستند، زيرا فضاپيماها دور از زمين حركت مي‌كنند و كيهان هم در حال حركت است. كورين اي. ال بيلر جونز از مؤسسه‌ي ستاره‌شناسي ماكس پلانك آلمان و ديويد فارنوچيا از مركز مطالعات اجرام نزديك به زمين در آزمايشگاه پيشرانش جت ناسا با استفاده از موقعيت‌ها و سرعت‌هاي سه‌بعدي ۷.۲ ميليون ستاره ازجمله داده‌هاي رصدخانه‌ي فضايي گايا (كه شامل بيش از ۱ ميليارد ستاره است) به محاسبه‌ي مقصدهاي احتمالي اين فضاپيماها پرداخته‌اند.
بيلر جونز و فارنوچيا در مطالعه خود نزديك‌ترين رويارويي بعدي وويجر ۱ را نزديك‌ترين همسايه‌ي ستاره‌اي زمين يعني پروكسيما قنطورس برآورد كرده‌اند كه اين فضاپيما طي ۱۶٬۷۰۰ سال آينده به آن خواهد رسيد. بااين‌حال، رويايي اين دو هيجان‌انگيز نخواهد بود؛ زيرا بيش‌ترين نزديكي فضاپيما به پروكسيما قنطورس ۱.۱ پارسك (۳.۵ سال نوري) خواهد كه فاصله‌اي بسيار بسيار دور محسوب مي‌شود.
وويجر ۱ در حال حاضر در فاصله‌ي ۱.۳ پارسك از اين ستاره قرار دارد (۴.۲۴ سال نوري) بنابراين موقعيت آينده‌ي آن تفاوت چنداني با موقعيت فعلي ندارد. (خورشيد ۱.۲۹ پارسك يا ۴.۲۴ سال نوري از پروكسيما قنطورس فاصله دارد).
نزديك‌ترين رويارويي آينده‌ي وويجر ۲ و پايونير ۱۱ هم با ستاره‌ي پروكسيما قنطورس خواهد بود؛ درحالي‌كه پايونير در طي سفر خود، بيش‌ترين نزديكي را با ستاره‌ي Ross 248 تجربه خواهد كرد. اين ستاره‌ي كوچك ۱۰.۳ سال نوري از زمين فاصله دارد و در صورت فلكي آندرومدا قرار گرفته است.
ده‌ها هزار سال طول مي‌كشد تا وويجر به نزديك‌ترين فاصله با ستاره‌ي پروكسيما قنطورس برسد
اين تقابل‌هاي دوردست زياد هم هيجان‌انگيز نيستند؛ اما براساس پيش‌بيني بيلير جونز و فارنوچيا، فضاپيماهاي ناسا در مراحل بعدي با ستاره‌هاي دورتري روبه‌رو خواهند شد. براي مثال وويجر ۱ در طي ۳۰۲٬۷۰۰ سال به ستاره‌ي TYC 3135-52-1 نزديك مي‌شود، ستاره‌اي كه در فاصله‌ي ۴۶.۹ سال نوري از زمين قرار گرفته است.
اين فضاپيما در فاصله‌ي ۰.۳ پارسك از اين ستاره قرار مي‌گيرد كه كمتر از يك سال نوري است؛ بنابراين به‌قدري نزديك است كه بتواند به ابر اوورت اين ستاره نفوذ كند. ابر اوورت پوششي از اجرام كيهاني در اطراف يك منظومه‌ي ستاره‌اي است.
علاوه‌براين، وويجر ۱ در مرحله‌ي بعدي سفر خود در فاصله‌ي ۰.۳۹ پارسك (۱.۲۷ سال نوري) از ستاره‌ي Gaia DR2 2091429484365218432 قرار خواهد گرفت كه ۱۵۹.۵ پارسك (۵۲۰.۲۲ سال نوري) از خورشيد فاصله دارد. براساس پيش‌بيني آن‌ها اين فضاپيما در ۳.۴ ميليون سال آينده به اين ستاره نزديك خواهد شد. به‌گفته‌ي بيلر اين پژوهش به‌دنبال پروژه‌ي قبلي تيم براي رديابي منشأ اصلي و مقصد آينده‌ي جرم اسرارآميز اومواموا انجام شده است. او مي‌گويد:
اين پروژه بيشتر جنبه‌ي سرگرمي دارد اما نشان مي‌دهد براي رسيدن به ستاره‌هاي مجاور با سرعت اين فضاپيماها چه مقدار زمان لازم است (سرعت فضاپيماها تقريباً ۱۵ كيلومتر بر ثانيه است). همچنين نشان مي‌دهد كه براي نزديك شدن به ستاره‌هاي اطراف، ده‌ها يا حتي صدها هزار سال زمان لازم است. اگر بخواهيم نزديك‌ترين ستاره‌ها را در مدت عمر انسان مطالعه كنيم، بايد سرعت فضاپيماهايمان را به‌شدت بالا ببريم.
هم انديشي ها