پيامدهاي اقتصادي شيوع كرونا؛ بخت هند براي جايگزيني چين در حوزه‌ي ساخت‌وتوليد
صنعت موبايل موبايل هند اكنون در معرض دو اتفاق بزرگ تاريخي قرار دارد. اولي به‌صورت خسارتي تا حدود دو ميليارد دلار در صنعت پيش‌بيني مي‌شود كه به‌خاطر شيوع ويروس كرونا، موجب كاهش فروش محصولات شد. اتفاق مهم دوم، احتمال مهاجرت توليدكننده‌هاي بيشتر از چين به هند است. درواقع در ماه‌هاي اخير، بازيگران بزرگ صنعت به عواقب نامناسب تكيه‌ي بيش از حد روي چين پي بردند و شايد به‌دنبال راهكار جايگزين باشند. درنهايت، وضعيت نامناسب كنوني اقتصاد موبايل‌هاي هوشمند در هند، شايد به پيامدهاي مثبت بلندمدت بينجامد. دراين‌ميان نقش سياست‌گذاران و افراد مسئول در پياده‌سازي استراتژي‌هاي عملياتي، اهميت زيادي دارد.
گزارش Counterpoint Research نشان مي‌دهد آمار فروش موبايل‌هاي هوشمند در ماه مارس امسال، نسبت به سال گذشته كاهش ۲۷ درصدي داشت. براي ماه آوريل نيز كاهش ۶۰ درصدي پيش‌بيني مي‌شود. همين گزارش، كاهش كلي سه درصدي را در كل سال پيش‌رو پيش‌بيني مي‌كند كه از ۱۵۸ ميليون دستگاه در سال ۲۰۱۹، به ۱۵۳ ميليون دستگاه در سال ۲۰۲۰ كاهش پيدا خواهد كرد. پيش‌بيني‌هاي مذكور، تنها ۲۱ روز تعطيلي و سياست قرنطينه‌ي خانگي در هند را در انديشه متخصصين گرفته‌اند و با وضعيت كنوني اگر شرايط بحراني‌تر شده و تعطيلي‌ها ادامه‌دار شوند، بايد منتظر خسارت‌هاي بيشتري در صنعت موبايل هوشمند هند باشيم. درنهايت، وضعيت عدم قطعيت در شرايط كنوني، هرگونه پيش‌بيني را براي آينده دشوار و حتي غيرممكن مي‌كند.
با وجود وضعيت نه‌چندان مناسب فروش و بازار موبايل‌هاي هوشمند در هند و همچنين عدم وجود زيرساخت توليدي كافي در اين كشور، شركت‌هايي همچون اپل كه در سال‌هاي گذشته در راه‌اندازي مراكز توليدي در هند ناموفق بوده‌اند، تصميم به راه‌اندازي مراكز در كشور گرفتند. اكنون پيمانكار توليدي اپل، فاكسكان، توليد آيفون XR را در منطقه‌ي چناي شروع كرده است و احتمالا كل خانواده‌ي آيفون 11 را هم به‌زودي در هند توليد مي‌كند. باتوجه به پيچيده‌تر بودن توليد آيفون XR، مي‌توان نتيجه گرفت كه شركت توليدي، به اطمينان خاطر قابل‌توجهي در توليد موبايل آيفون در هند دست پيدا كرده است.
توليدكننده‌هاي پيمانكاري بزرگ همچون فاكسكان، فلكس و ويسترون، اكنون در هند فعال هستند. آن‌ها موبايل‌هاي هوشمند را براي انواع شركت‌هاي بزرگ از شيائومي تا لاوا توليد مي‌كنند. همين سابقه‌ي فعاليت بزرگان توليد، احتمال افزايش حضور توليدكننده‌ها را در هند بيشتر مي‌كند.
هند هم مانند بسياري از كشورهاي جهان اكنون در وضعيت تعطيلي و قرنطينه‌ي خانگي به‌سر مي‌برد. تعطيلي سراسري در كشور باعث شده است تا كارخانه‌هاي بزرگ، مجبور به تعطيلي مراكز توليدي خود شوند. ادامه‌دار شدن شرايط كنوني خسارت‌هاي زيادي به نيروي كار محلي در آن كشور وارد خواهد كرد. خصوصا با نبود سياست‌هاي حمايت اجتماعي، شرايط بغرنج‌تر هم مي‌شود. درواقع، پيش‌بيني خسارت دو ميليارد دلاري به مراكز توليدي، اكنون مطرح مي‌شود.
شركت‌هايي همچون شيائومي و ريل‌مي از دولت هند تقاضا كرده‌اند تا آن‌ها را در فهرست كسب‌وكارهاي ضروري قرار دهد. شيائومي مي‌گويد ادامه‌دار شدن فعاليتش در هند با هدف افزايش درآمد نيست، بلكه هدف آن‌ها قرار داد ابزاري ضروري در دست مردم در مواقع اضطراري است. باتوجه به آماري كه ادعا مي‌كند ۴۰ درصد از خريداران موبايل هوشمند در هند، اولين موبايل هوشمند خود را خريداري مي‌كنند، چنين توجيهي تقريبا منطقي به‌انديشه متخصصين مي‌رسد. به‌هرحال ظاهرا دولت هند پاسخ مثبتي به درخواست شيائومي و شركت‌هاي ديگر نخواهد داد.
شركت‌هاي موبايلي از دولت هند مي‌خواهند تا آن‌ها را جزو كسب‌وكارهاي ضروري قرار دهد
هند سال گذشته تلاش بسيار زيادي انجام داد تا توليد موبايل‌هاي هوشمند را به جنوب آسيا منتقل كند. آن‌ها با ارائه‌ي مزايايي همچون نيروي كار ارزان، بازار داخلي وسيع و فرصت مناسب حذف تعرفه‌هاي واردات، شركت‌هاي فروشنده و توليدكننده‌ي موبايل هوشمند را به بازار خود جذب كرد.
دوران پس از بحران ويروس كرونا، اهميت زيادي براي هند خواهد داشت. احتمالا بسياري از توليدكننده‌ها از شرايط كنوني پيش‌آمده درس مي‌گيرند و به‌دنبال جايگزيني براي چين خواهند بود. به‌عنوان مثال شركت‌هاي مونتاژ آيفون همچون پگاترون به‌دنبال راه‌اندازي مراكز جديد در هند هستند. از شركت‌هاي توليدي ديگر مي‌توان به Meiloon اشاره كرد كه براي شركت‌هايي همچون Harman، اسپيكر توليد مي‌كند. آن‌ها نيز به‌دنبال راه‌اندازي مراكز توليد جايگزين در كشورهايي ديگر هستند.
تحليل‌هاي بالا را بايد با دقت زيادي مورد مطالعه قرار داد. قطعا هيچ كشوري با سرعت بالا نمي‌تواند جايگزين چين شود و هند را هم نمي‌توان به آساني جايگزيني مناسب دانست. ازطرفي نمي‌توان پيش‌بيني مستحكمي براي پنج سال آينده داشت. شايد سياست‌هاي دولتي صحيح، افزايش نيروي محركه‌ي توليد و همچنين بهبود زيرساخت‌ها در كنار تربيت نيروي كار ماهر، بتواند هند را به دنياي جديد توليد محصولات فناورانه تبديل كند.
درنهايت شايد ويروس كرونا بهانه‌اي باشد تا هند به انتخاب قابل‌توجه توليدكننده‌ها تبديل شود. توليدكننده‌هايي كه تصميم دارند ريسك وابستگي بيش‌ازحد به چين را كاهش دهند. گزارش اخير UBS ادعا مي‌كند كه هند، اولين جايگزين چين براي شروع توليد خواهد بود، چون سرمايه‌گذاري خارجي در اين كشور، در سال ۲۰۱۹، دوبرابر شد. ازطرفي سرمايه‌گذاري‌ها محدود به توليد موبايل‌هاي هوشمند يا ديگر محصولات الكترونيكي نبود و شامل صنايع ديگر و حتي غذا و دارو هم مي‌شد.
در گزارش اخير UBS مي‌خوانيم:
باتوجه به مزيت‌هاي هند در حوزه‌هايي همچون زيربنا و دسترسي به نيروي انساني، صادرات هميشه نقطه‌ي اميدواري بزرگي براي كشور بوده است، اما اكنون تغيير مسيري جديد در كشور مشاهده مي‌شود و توليدكننده‌هاي بزرگ جهان به‌دنبال جايگزين كردن چين هستند. هند، مزيت مقياس‌دهي دارد و فاكتورهاي موفقيت‌آميز محلي آن نيز درحال بهبود هستند.
پيش‌بيني وضعيت آينده‌ي هند و چين در شرايط كنوني آن‌چنان آسان نيست. هرچند تغيير وضعيت از چين به هند رؤيايي جذاب به‌انديشه متخصصين مي‌رسد، اما چين قطعا در آينده و پس از دوران بحران كرونا هم زيرساخت توليد و توزيع قدرتمند خود را خواهد داشت. دراين‌ميان اگر هند مي‌خواهد به جايگزيني قابل‌توجه تبديل شود، بايد از فرصت كنوني براي توسعه‌ي زيرساخت استفاده كند.
هم انديشي ها