براي بهبود هوش هيجاني به اين ۱۰ ويژگي نياز داريد
هوش انواع مختلفي دارد و وظيفهي ما كشف انواع هوش و تطبيق آنها در زندگي روزمره است. منابع هوش بر اساس نسبتهاي مشخص سنجيده ميشوند. اغلب افراد با IQ يا بهرهي هوشي آشنا هستند، IQ اساسا به توانايي انسان در به خاطرسپردن و بازيابي آيتمهاي مختلف از حافظه و استدلال منطقي وابسته است. يك نوع جديد هوش هم به نام CQ يا بهرهي كنجكاوي وجود دارد كه به انگيزهي قوي يادگيري يك موضوع مشخص اشاره ميكند.
تعريف هوش هيجاني هم (كه اولين بار توسط دو پژوهشگر پيتر سالاووي و جان ماير كشف شد و سپس توسط دانيل گولمن در جزوه رايگان او به محبوبيت رسيد) به تواناييهاي ذيل گفته ميشود:
- تشخيص، درك و مديريت احساسات خود
- تشخيص، درك و تأثيرگذاري بر احساسات ديگران
در عمل، اين به معني آگاهي از اين مسئله است كه احساسات ميتوانند رفتار انسان را كنترل كنند و بر افراد ديگر تأثير بگذارند (مثبت يا منفي). شخص بايد روش مديريت اين احساسات را (احساسات خود و ديگران) بهويژه تحت فشار ياد بگيرد.
انسان موجودي احساسي است كه اغلب اوقات نسبت به محركهاي احساسي واكنش نشان ميدهد و بر اساس آنها تصميمگيري ميكند. درنتيجه توانايي انسان براي رشد EQ يا هوش هيجاني تأثير زيادي بر تمام روابط، نحوهي تصميمگيري و شناسايي فرصتها دارد. مؤلف اين مقاله در طي پژوهشهاي خود به شناسايي ۱۰ ويژگي يك فرد با هوش هيجاني بالا پرداخته است. با درانديشه متخصصين گرفتن ويژگيهاي زير و درك روشهاي تأثير بر ذهن خود و ديگران ميتوانيد هر روز هوش هيجاني خود را افزايش دهيد.
۱. دلسوزي
دلسوزي به ظرفيت درك يا لمس تجربهي ديگران از موقعيت آنها گفته ميشود يا بهبيانديگر به معني قرار دادن خود در جايگاه ديگري است. دو نوع مختلف دلسوزي وجود دارد. اين تعريف از مركز علوم دانشگاه بركلي بهخوبي اين دو نوع را توصيف ميكند:
دلسوزي يا همدلي مؤثر به احساسات و واكنش انسان نسبت به احساسات ديگري گفته ميشود؛ اين حس ميتواند انعكاس احساسات طرف مقابل باشد يا صرفا احساس فشار و استرس نسبت به ترس يا اضطراب شخصي ديگر باشد. دلسوزي يا همدلي شناختي كه گاهي اوقات اتخاذ انديشه متخصصينات هم ناميده ميشود به توانايي انسان در شناسايي و درك احساسات طرف مقابل گفته ميشود.
همزادپنداري معمولا بر اساس واكنش ديگران همزادپنداري ميتواند اكتسابي باشد و از طريق تجربههاي مختلف يادگيري داده شود. احساسات ذهن خود را به دو دستهي واكنشي و انديشه متخصصيناتي تقسيم كنيد. افكار خود را بنويسيد، آنها را تحليل كنيد و سعي كنيد همانطور كه ميخواهيد با شما رفتار كنند، با ديگران رفتار كنيد و به درمان آنها بپردازيد.
۲. خودآگاهي
خودآگاهي به هنر درك خود، تشخيص محركهايي كه با آن مواجه ميشويد و سپس آماده شدن براي مديريت خود بهصورت كنشگر يا واكنشي گفته ميشود. خودآگاهي به انديشه متخصصينات انسان نسبت به خود و نحوهي شكلگيري انديشه متخصصينات ديگران نسبت به خود هم اطلاق ميشود. البته ارزيابي مناسب بعد خارجي هميشه دشوار است. به گفتهي دكتر تاشا اوريچ:
رهبرهايي كه سعي ميكنند خودآگاهي خارجي و داخلي خود را شكل دهند و به دنبال بازخورد صادقانه از انتقادها و آموختن هستند تا انديشه متخصصينات شفافتري راجع به خود پيدا كنند، به مزايا و پاداشهاي زيادي ميرسند كه درنتيجه منجر به افزايش خودآگاهي آنها ميشود.
سعي كنيد از خود سؤالات دروننگرانه بپرسيد، مشتاق دانش و كنجكاوي باشيد؛ و به دنبال بازخورد ديگران در يك محيط صادقانه باشيد.
۳. كنجكاوي
آلبرت اينشتين:
من هيچ استعداد خاصي ندارم و صرفا كنجكاو هستم.
اشخاص كنجكاوي كه به دنبال يادگيري و ارتقاي خود هستند مسير روشني را براي خود رقم ميزنند. وقتي كنجكاو باشيد، ذوق يادگيري داريد و وقتي ذوق و اشتياق يادگيري داشته باشيد تلاش شما در جهت بهترين عملكرد خواهد بود. آنتن شما به سمت موضوعات موردعلاقه، ميل به پيشرفت و يادگيري بيشتر متمايل ميشود. اين ذهنيت يادگيري تأثير مثبتي بر ديگر حوزههاي زندگي شما مثل رابطه با ديگران خواهد گذاشت.
توماس كامورو مينويسد:
افراد با CQ بالاتر نسبت به ابهام و عدم قطعيت آستانهي تحمل بيشتري دارند. اين سبك تفكر دقيق، پيچيده و زيركانه ذات و ماهيت پيچيدهي اين نوع هوش را تعريف ميكند. CQ يا بهرهي كنجكاوي بهمرورزمان منجر به سطوح بالاتري از سرمايهگذاري ذهني و اكتساب دانش بهويژه در زمينههاي علمي، هنري ميشود.
۴. ذهنيت تحليلي
باهوشترين افراد ازانديشه متخصصين هيجاني متفكران عميقي هستند كه كل اطلاعات پيش روي خود را تحليل و پردازش ميكنند. آنها به تحليل اطلاعات قديمي و عادت انجام كارها ميپردازند تا از آنها روشهايي را براي پيشرفت استخراج كنند. تمام انسانها بهخاطر فكر كردن به اطلاعات جديد، تحليلگر هستند.
افراد با EQ بالا، به تحليل اتفاقات اطراف خود ميپردازند
افرادي كه هوش هيجاني بالايي دارند، مانند فيلسوفهاي روزمره و حلكنندهي مسائل مختلف عمل ميكنند و به دليل چيستي و چرايي امور و زندگي سالم اهميت ميدهند. برخورداري از ذهن تحليلي به معني برخورداري از ذائقهي سالم براي پيشرفت است، ذهنيتي كه ايدههاي جديد را پذيرا است و به پيشرفت ذهني انسان كمك ميكند.
۵. باور
يكي از مؤلفههاي اصلي حفظ كنترل احساسي استفاده از قدرت باور خود در زمان حال و آينده است. اين اعتقاد وجود دارد كه وجود افراد و اشياي موجود در زندگي شما بيدليل نيست و هر چيزي درنهايت براي هدفي ساخته شده است.
صرفا داشتن باور و اعتقاد به شما كمك نميكند بلكه بايد باورهايتان را به مرحلهي عمل برسانيد. وقتي باور خود را با ارزشهايي مثل سختكوشي، استمرار و نگرش مثبت تركيب كنيد، زمينهاي را براي موفقيت و رسيدن به هدف فراهم ميكنيد. رهبرهاي بزرگ معمولا سعي ميكنند باور خود را در يك زمينهي متخصصدي، احساسي و قطعا معنوي پيادهسازي كنند.
زماني را صرف مديتيشن يا مراقبه كنيد. به باور خود فكر كنيد. سعي كنيد نسبت به خود و شخصيتي كه ميخواهيد در آينده پيدا كنيد، باور عميقي را شكل دهيد. به اين صورت اعتماد و باور در زندگي شما به يكديگر وصل شده و به افزايش لذت و جسارت شما كمك ميكنند.
۶. خواستهها و نيازها
افرادي كه هوش هيجاني بالايي دارند ميتوانند نيازها و خواستههاي خود را از يكديگر تفكيك كنند. نياز از انديشه متخصصين سلسلهمراتب نيازهاي آبراهام ماسلو، سطحي ابتدايي مثل امنيت، بقا و معاش را شامل ميشود. وقتي نيازهاي اوليه برآورده شوند، ميتوان به نيازهاي ديگر و البته خواستهها پرداخت.
خواسته ميتواند خانهاي بزرگ، اتومبيلي زيبا و حتي يك مدل جديد تلفن همراه باشد. شما براي بقاي خود به اين موارد نياز نداريد بلكه بر اساس اميال شخصي يا اولويتهاي جامعه به آنها نياز پيدا ميكنيد. براي تكميل اهداف و حمايت از خود و افرادي كه برايتان مهم هستند، سعي كنيد در شناسايي نيازهاي واقعي خود براي زندگي مهارت پيدا كنيد. يك مرز شفاف بين آنچه نياز داريد و آنچه ميخواهيد تعيين كنيد. افراد باهوش از انديشه متخصصين هيجاني، به تفاوت بين اين دو مفهوم پي ميبرند و هميشه نيازهاي خود را بر خواستههايشان مقدم ميشمارند.
۷. شوق و علاقه
رهبري الهامبخش و عشق به هدف از داشتن شوق و علاقه به يك موضوع يا شخص سرچشمه ميگيرد. افراد با EQ بالا معمولا از شوق و هدف خود براي روشن كردن موتور و هدايت آن به سمت خواستههايشان استفاده ميكنند. اين شوق مسري است، به تمام حوزههاي زندگي سرايت كرده و تمام انسانهاي اطراف را در برميگيرد.
شوق و علاقه يك ويژگي بديهي است، بهطوريكه وقتي آن را حس ميكنيد يا در ديگران ميبينيد بهسادگي تشخيص ميدهيد. شوق و علاقه يك نوع ميل طبيعي، غريزه، محرك، بلندپروازي و عشق يا انگيزه نسبت به يك سوژه يا يك شخص خاص است. شوق و علاقه انرژي مثبتي را همراه دارد كه به پايداري و الهام بخشي انسان در ادامهي راه كمك ميكند. بديهي است كه افراد با EQ بالا، صرفانديشه متخصصين از شرايط خود نسبت به ادامهي مسير قدرت و انگيزهي بالايي دارند.
۸. خوشبيني
اگر ميخواهيد فرصتهاي خود را افزايش دهيد، روابط خود را بهبود داده و تفكر شفاف و سازندهاي داشته باشيد، بهتر است يك نگرش مثبت داشته باشيد. از ميان تمام رفتارهايي كه قصد كنترل آنها را داريد، نگرش شما اصليترين رفتاري است كه قدرت كنترل آن را داريد. با اتخاذ نگرش مثبت ميتوانيد زندگي روزمرهي خود را تغيير دهيد. خيلي ساده است. به گفتهي شاون آچر:
وقتي خوشحال هستيم (ذهنيت و حالت ما مثبت هستند)، باهوشتر، باانگيزهتر و بنابراين موفقتر خواهيم بود. خوشحالي در مركز است و موفقيت آن را احاطه كرده است.
۹. تطبيقپذيري
ماهاتما گاندي:
تطبيقپذيري به معني تقليد نيست. بلكه به قدرت يكسانسازي و ايستادگي گفته ميشود.
افرادي كه هوش هيجاني بالايي دارند، زمان ادامهي كار و زمان تغيير را تشخيص ميدهند. به توانايي تشخيص موقعيتهاي بحراني و تصميمگيري قاطع و سريع به سود خود، تطبيقپذيري گفته ميشود. با اين توانايي ميتوانيد ماندن در يك مسير مشخص يا تغيير مسير را تشخيص دهيد.
بهطور مشابه وقتي يك استراتژي نتيجهبخش نيست، سعي كنيد به ارزيابي و مطالعه يك استراتژي ديگر بپردازيد. هميشه ذهنيت بازي در مورد رفتار با خود، رفتار با ديگران و برنامههاي روزمره داشته باشيد، نسبت به تطبيق و تغيير تمايل بالايي نشان دهيد و سعي كنيد عناصر جديدي را به تفكر و عملكرد خود اضافه كنيد.
در طول زندگي نياز به تغيير مسير داريد و بايد آنها را در زمينهي موفقيت يا شكست ارزيابي كنيد . هميشه ميتوانيد تغيير كنيد. هميشه ميتوانيد از نو شروع كنيد. شايد هميشه تصميم شما عاقلانه يا از روي احتياط نباشد اما در قلب خود ميدانيد چه كاري درست است و چه كاري نادرست.
۱۰. ميل كمك به ديگران و پيشرفت خود
يك شخص باهوش معمولا به موفقيتها و دستاوردهاي كلي و جمعي اعتقاد دارد (نه صرفا براي خود، بلكه براي همكارها). علاقه و ميل آنها به رهبري، همراه با خوشبيني باعث ميشود به سمت بهترين عملكرد براي خود و ديگران گام بردارند.
اغلب اوقات، ممكن است بيشتر به خود فكر كنيد و از خود بپرسيد درنهايت چه چيزي به من ميرسد؟ همه در مورد اين سؤال نگران هستند. البته اين يك بايد است و غير از اين نيست؛ اما درعينحال كه بر منافع شخصي خود متمركز هستيد، بايد روح خواستهها و نيازهاي افراد اطراف خود را هم درانديشه متخصصين بگيريد.
اين نكته تنها بهمنزلهي گاردي در مقابل حسادت و حرص نيست، بلكه ميل و علاقهي شما را احيا كرده و شما را به سمت دستيابي به اهدافتان هدايت ميكند. همچنين به شما در دستيابي به اتحاد و روابط قدرتمند بهصورت متقابل كمك ميكند.
هم انديشي ها