نحوه بازگشايي مدارس در سال تحصيلي جديد چگونه خواهد بود؟
در ايران مانند بسياري از كشورهاي ديگر، شيوع ويروس كرونا به تغيير سبك زندگي منجر شده و خواه‌ناخواه اين تغيير سبك در تمام جنبه‌هاي زندگي مشهود است؛ به‌همين‌دليل، بازگشايي مدارس در كشور و فرايند آن متفاوت از سال‌هاي قبل خواهد بود. در سال تحصيلي پيش رو، فعاليت رسمي مدارس كشور طبق مصوبه‌ي ستاد ملي مديريت كرونا و شيوه‌نامه‌ي جديد بازگشايي مدارس، از ۱۵ شهريور برگزار مي‌شود. بازگشايي مدارس در سال جديد هيچ شباهتي به روزها و هفته‌هاي اول تحصيلي در سال‌هاي گذشته نخواهد داشت؛ زيرا عملا روند يادگيري تغيير كرده و باتوجه به اپيدمي كرونا، يادگيري‌ها منوط به رعايت شرايط و ضوابط هستند و به‌صورت حضوري يا غيرحضوري برگزار خواهند شد.
در شيوه‌نامه‌ي بازگشايي مدارس كه وزارت يادگيريوپرورش منتشر كرده، تعطيلي پنجشنبه‌ها لغو شده و بر يادگيري دروس به دانش‌آموزان به‌شكل حضوري يا مجازي تأكيد شده است. همچنين در اين شيوه‌نامه، اعلام شده كه جمع ساعات برنامه‌ريزي‌شده، حضوري، نيمه‌حضوري، غيرحضوري و تراكمي معلمان نبايد كمتر از ساعات تعهدها براي تدريس اعم از موظف و غيرموظف در هر هفته باشد. در اين آيين‌نامه ذكر شده كه به‌دليل شرايط زرد و رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي، كلاس‌هاي فوق‌برنامه را به دو گروه بايد تقسيم كرد و والدين همان هزينه‌ي قبل از تقسيم كلاس‌ها را بپردازند.
براساس شيوه‌نامه‌ي اعلام‌شده‌ي سازمان يادگيريوپرورش، لازم است كه تعداد دانش‌آموزان و معلمان زير يك سقف كاهش پيدا كند؛ بنابراين، دانش‌آموزان بايد براساس فاصله‌ي اجتماعي تأكيد‌شده در دستورالعمل‌هاي بهداشتي گروه‌بندي شوند.
برنامه‌هاي يادگيريي مورد تأييد و نظارت يادگيريوپرورش از قرار زير است:
- يادگيري حضوري در كلاس و مدرسه
- يادگيري در بستر شبكه‌ي اجتماعي دانش‌آموزان
- يادگيري در مدرسه‌ي تلويزيوني ايران
- يادگيري تجميعي همراه‌با ارسال بسته‌هاي يادگيري خودآموز سيستم‌هاي مديريت يادگيري ويژه‌ي مدارس خاص
در اين شيوه‌نامه به حضور مستمر و فعال مدير و تمام همكاران در شبكه‌ي يادگيري دانش‌آموزي شاد به‌عنوان بخشي از محيط كار مجازي تأكيد شده است. كادر مدرسه نيز مسئول شناسايي، ثبتنام، يادگيري و نگه‌داري تمام دانش‌آموزان مدرسه و عضويت آن‌ها در شبكه‌ي شاد هستند. مدير مدرسه نيز برنامه‌ريزي و نظارت و كنترل لازم براي ثبتنام دانش‌آموزان و نوآموزان و استفاده از خدمات ارائه‌شده در سامانه‌ي يادگيريي دانش‌آموز شاد را انجام مي‌دهد.
با اعلام يادگيريوپرورش، سامانه‌ي شبكه‌ي شاد تنها بستر غيرممنوع كلاس‌هاي اينترنتي است و از آن به‌منظور انجام فعاليت‌ها و تكاليف درسي نوآموزان يا دانش‌آموزان، با نظارت و هدايت والدين و ارائه‌ي بازخورد معلمان استفاده مي‌شود. البته وزير يادگيريوپرورش اعلام كرده است كه به‌دليل ناتواني تمام والدين براي تهيه‌ي ابزار هوشمند، الزامي براي پيوستن به شبكه‌ي شاد وجود ندارد و براي اين دسته از افراد بسته‌‌ي خودآموز يادگيريي تهيه خواهد شد.
از ديگر وظايف مدير مدرسه اين است كه دانش‌آموزان و نوآموزان هر كلاس را باتوجه‌به مساحت كلاس و تعداد دانش‌آموز و نوآموز به‌گونه‌اي توزيع كند كه حفظ حداقل فاصله‌ي موردانتظار مطابق پروتكل‌هاي بهداشتي امكان‌پذير باشد. براي مثال، در وضعيت زرد و درصورت ضرورت دانش‌آموزان و نوآموزان يك كلاس به دو گروه بايد تقسيم‌بندي شوند تا بتوان در اين وضعيت نيز مدارس را با حضور تمام يا بخشي از دانش‌آموزان و نوآموزان داير كرد.
بااين‌همه، به‌انديشه متخصصين نمي‌رسد شيوه‌هاي اعلامي براي سال تحصيلي جديد چندان متفاوت از سال پيش باشند. به‌علاوه باتوجه‌به ذات متغير ويروس كرونا، مشخص نيست چه زماني يك منطقه وارد وضعيت زرد و قرمز مي‌شود و همين موضوع مي‌تواند آشفتگي را در برنامه‌ريزي‌هاي درسي به‌وجود آورد. همچنين، مدت زمان ۳۵دقيقه‌اي كه براي حضور در پلتفرم شاد مشخص شده، نمي‌تواند نيازهاي يادگيريي دانش‌آموزان را پوشش دهد.
در حوزه‌ي ضدعفوني مدارس، ۱۰ وظيفه تعريف شده كه در يكي از آن‌ها ضدعفوني مستمر كلاس‌ها و سرويس‌هاي بهداشتي و محيط مدارس بايد با مشاركت اوليا و نهادهاي مسئول انجام شود. اين در حالي است كه در بسياري از استان‌ها و شهرها، والدين توانايي خريد مواد ضدعفوني‌كننده براي مصارف شخصي را نيز ندارند. درضمن منظور يادگيريوپرورش از نهادهاي مسئول مبهم است و اين كلي‌گويي‌ها و محول‌كردن وظايف برعهده‌ي مردم نتيجه‌اي جز بي‌برنامگي و نافرجامي در اداره‌ي مدارس ندارد.
در اين شيوه‌نامه، جدول مربوط به زمان‌بندي يادگيري هنرجويان متخصصوحرفهاي و كارودانش نيز فرق چنداني با جداول يادگيري رشته‌هاي انديشه متخصصيني ندارند. درصورت استمرار وضعيت قرمز، همچنان اصل بر يادگيري غيرحضوري براي مدارس است؛ ولي درصورت نياز، به يادگيري تجميعي نيز توصيه شده است.
اين در حالي است كه بيش از ۶۰ درصد دروس رشته‌هاي اين دو شاخه، عملي برگزار مي‌شود و به حضور در كارگاه‌هاي يادگيريي نياز دارد. همين امر احتمالا باعث مي‌شود كه برخي مديران و معلمان متخصصوحرفهاي و كارودانش تدريس برخي دروس را طبق برنامه‌ريزي‌هاي انجام‌شده ناممكن بدانند و از يادگيري آن‌ها صرف انديشه متخصصين كنند.
اين شيوه‌نامه برعكس ادعاي مديران يادگيريوپرورش، از ارائه‌ي خلاقيت و راهكار براي يادگيري در دوره‌ي كرونا نيز بي‌بهره است؛ زيرا ايده‌ها همان چيزهايي است كه در فروردين و ارديبهشت مطرح شد و بازهم همه‌ي وظايف و برنامه‌ريزي‌ها بر دوش معلمان و والدين افتاده است و براي خود وزارتخانه هزينه‌اي ندارد. به‌دنبال انتشار اين شيوه‌نامه، معاون برنامه‌ريزي و نظارت ستاد فرمان‌دهي مقابله با كرونا در تهران نيز جلساتي با يادگيريوپرورش به‌منظور تصميم‌گيري درباره‌ي نحوه بازگشايي مدارس در ترم پاييز در تهران برگزار و مخالفت خود را با بازگشايي حضوري مدارس و دانشگاه‌ها در پاييز اعلام كرد.
در همين زمينه، سخن‌گوي يادگيريوپرورش تهران نيز با اشاره به وضعيت قرمز شهر تهران، بازگشايي مدارس را منوط به قرمزنبودن وضعيت تا زمان آغاز سال تحصيلي (۱۵ شهريور) دانست. وي اضافه كرد در‌غيراين‌صورت تمام كلاس‌ها در تمامي پايه‌هاي تحصيلي (به‌جز كلاس‌اولي‌ها) تا اطلاع ثانوي به‌صورت غيرحضوري برگزار خواهد شد و مدرسه‌اي باز نمي‌شود.
هم انديشي ها