از انرژي پاك تا حمل ونقل پاك؛ نيازهاي آينده چيست؟

براساس گزارش آژانس بين‌المللي انرژي، سهم انرژي پاك در سبد جهاني انرژي در ۵ سال آينده به سير صعودي خود ادامه خواهد داد و به ميزان ۴۰ درصد از كل رشد مصرف انرژي خواهد رسيد؛ اما بيشتر فناوري‌هاي انرژي تجديدپذير در طول اين بازه‌‌ي زماني همچنان به توليد انرژي برق محدود خواهند بود.

پيش‌‌بيني‌‌هاي بخش تجديدپذير و تحليل بازار آژانس بر اين است كه تا سال ۲۰۲۳، انرژي‌هاي تجديدپذير تقريباً يك سوم از كل توليد برق جهان را پوشش خواهند داد؛ بااين‌حال، به‌‌دليل سياست‌‌هاي حمايتي ضعيف‌‌تر و نيز موانع اجرايي، پيشرفت در بخش حمل‌ونقل تجديدپذير و انرژي حرارتي بسيار كندتر خواهد بود.

انرژي‌‌هاي خورشيدي و بادي به تسلط خود بر بخش انرژي پاك ادامه خواهند داد، اما آژانس بين‌المللي انرژي، رشد قابل‌توجهي را براي انرژي زيستي مدرن نيز به‌‌دليل متخصصد گسترده‌‌ي آن در بخش گرما و حمل‌ونقل (در كنار توليد برق) پيش‌بيني كرده است.

در سال ۲۰۱۷، به‌‌ميزان ۱۷۸ گيگاوات به ظرفيت انرژي‌‌هاي تجديدپذير افزوده شد؛ كه اين ميزان بيش از دو سوم از رشد جهاني انرژي است. حدود ۹۷ گيگاوات از اين رشد ۱۷۸ گيگاواتي، متعلق به انرژي خورشيدي است و بيش از نيمي از اين رشد جهاني تنها به كشور چين اختصاص دارد. رشد چشمگير انرژي خورشيدي در سال ۲۰۱۷، سرعت كمتر رشد در بخش‌‌هاي بادي و برق‌آبي را جبران كرده است.

باوجود تغييرات سياسي اخير، چين با در اختيار داشتن ۴۰ درصد از ظرفيت فتوولتائيك نصب‌شده در جهان تا سال ۲۰۲۳،  همچنان بزرگ‌ترين قطب انرژي فتوولتائيك جهان باقي خواهد ماند. ايالات‌متحده در مقام دومين بازار بزرگ فتوولتائيك و پس از آن هند با پيش‌‌بيني افزايش ظرفيت ۴ برابري، در رده‌‌ي سوم قرار خواهند گرفت.

درحالي‌كه انرژي برق‌آبي تا سال ۲۰۲۳ بزرگ‌ترين منبع انرژي تجديدپذير باقي مي‌ماند؛ انرژي بادي نيز به‌‌عنوان دومين بازار بزرگ انرژي هاي تجديدپذير فعال خواهد بود. مشابه پيش‌بيني سال گذشته، انتظار مي‌رود ظرفيت انرژي بادي تا ۶۰ درصد افزايش يابد. در همين حال، با پيشرفت فناوري و كاهش چشمگير هزينه‌ها، ظرفيت نيروگاه‌‌هاي بادي ساحلي، با گسترش دامنه‌ي نفوذ خود از اروپا تا آسيا و آمريكاي شمالي، به‌‌ ۳ برابر ظرفيت فعلي آن خواهد رسيد.

دكتر فتيح بيرول، مدير اجرايي آژانس بين‌المللي انرژي گفت:

انرژي زيستي مدرن بزرگ‌ترين غول انرژي‌‌هاي تجديدپذير است كه امروزه سهم آن در كل مصرف انرژي‌هاي تجديدپذير جهان حدود ۵۰ درصد است؛ به‌عبارت‌ديگر برابر با مجموع انرژي‌‌هاي برق‌آبي، بادي، خورشيدي و همه‌ي انرژي‌هاي تجديدپذير ديگر. ما انتظار داريم كه انرژي زيستي مدرن به سيطره‌‌ي خود در اين بازار ادامه دهد؛ همان‌‌گونه كه چشم‌انداز وسيعي براي رشد بيشتر آن در آينده نيز ديده مي‌‌شود. اما اعمال سياست‌هاي صحيح و مقررات دقيق براي شكوفايي پتانسيل كامل اين حوزه، ضروري خواهند بود.

بيرول ادامه مي‌‌دهد:

انرژي زيستي مدرن، بيش‌ترين رشد را در ميان منابع تجديدپذير بين سال‌هاي ۲۰۱۸  تا ۲۰۲۳ خواهد داشت. اين موضوع، نقش حياتي آن را در ساخت يك سبد كامل از انرژي‌هاي تجديدپذير و تضمين يك سيستم انرژي ايمن و پايدار برجسته مي‌‌كند.

هنوز يك پتانسيل بكر براي استفاده از انرژي زيستي در صنايع سيمان، شكر و اتانول وجود دارد؛ كه با فعال‌‌سازي اين پتانسيل، انتشار گازهاي گلخانه‌‌اي در ضايعات و پسماندهاي اين صنايع تقليل مي‌‌يابد و نگراني‌ها در مورد تغيير متخصصي زمين نيز برطرف خواهد شد. آژانس بين‌المللي انرژي مي‌گويد كه علاوه بر اين‌ها، استفاده از اين منابع مي‌تواند در بهبود مديريت پسماند و كيفيت هوا نيز مؤثر واقع شود.

در اين گزارش عنوان شده است كه علي‌رغم نفوذ گسترده‌‌ي انرژي‌هاي تجديدپذير و افزايش بلوغ اين بخش، نياز به يك فضاي سياسي دلگرم‌كننده و طراحي مناسب بازار، همچنان حياتي خواهد بود.

آژانس بين‌المللي انرژي مي‌گويد تا سال ۲۰۲۳، بيش از نيمي از ظرفيت انرژي پاك را مي‌توان از طريق مزايدات رقابتي به مرحله‌ي اجرا رساند؛ با اين روش، مي‌توان به كاهش ارزش پيشنهادي برق بادي و خورشيدي تا مبلغي بين ۲۰ الي ۵۰ دلار آمريكا در ازاي هر مگاوات‌‌ساعت دست يافت.

به‌انديشه متخصصين مي‌رسد كه پتانسيل براي حرارت تجديدپذير در اين سا‌ل‌ها همچنان دست‌نخورده باقي خواهد ماند و اين بخش تنها يك دهم از كل تقاضاي حرارتي را به خود اختصاص مي‌دهد. بااين‌حال طي پنج سال آينده، رشد ۲۰ درصدي براي كل تقاضاي تجديدپذير قابل‌تصور خواهد بود.