نگراني دانشمندان: رئيس جمهور جديد برزيل جنگل‌هاي آمازون را نابود مي‌كند
ژاير بولسونارو، نماينده راست افراطي كنگره برزيل، توانست در انتخاباتي كه روز يكشنبه برگزار شد، ۵۵٫۲ درصد آراء را از آن خود كند و به‌عنوان رئيس جمهور جديد برزيل برگزيده شود. به‌گفته‌ي پيتر پرنگامان، مدير اخبار برزيل خبرگزاري آسوشيتدپرس، برزيلي‌ها از فساد، خشونت و وضعيت اسفبار اقتصادي به ستوه آمدند و بولسونارو هم وعده داده كه اين اشكالات را برطرف كند.
آقاي بولسونارو كه به «ترامپ حاره» معروف است، سابقه اظهارانديشه متخصصينهاي جنجالي تبعيض‌آميز و نژادپرستانه دارد. او همچنين قصد دارد كه تحولاتي را در سياست‌هاي زيست محيطي بزريل انجام دهد. به همين جهت، دانشمندان سراسر جهان از اين موضوع ابراز نگراني كرده‌اند.
ژاير بولسونارو به‌عنوان رئيس جمهور برزيل، تقريبا دو سوم آمازون، بزرگ‌ترين جنگل حاره‌اي كره زمين را تحت كنترل خواهد داشت. آقاي بولسونارو كه با وعده پيشرفت اقتصاد برزيل سركار آمد، اعلام كرد كه وجود بسياري از مناطق حفاظت‌شده مانع از توسعه كشور مي‌شوند. بولسونارو گفته است كه مي‌خواهد بزرگراهي را در جنگل‌هاي آمازون احداث كند و فعاليت‌هاي سازمان‌هاي غيردولتي مدافع محيط‌زيست به‌مانند گرين‌پيس و صندوق جهاني طبيعت را در اين كشور محدود كند.
بولسونارو قصد دارد تا قسمت اعظمي از بزرگ‌ترين جنگل حاره‌اي جهان را تخريب كند و منتقدان از اين مي‌ترسند كه سياست‌هاي او، نسل‌كشي در آمازون را نهادينه كند. بولسونارو اخيرا به خبرنگاران اطمينان داد كه برزيل در پيمان محيط‌زيستي پاريس باقي خواهد ماند، پيماني كه بولسونارو قبلا از آن انتقاد كرده و گفته بود كه بر اساس اين پيمان، برزيل حق مالكيت خود بر جنگل‌هاي آمازون را از دست مي‌دهد.
ژاير بولسونارو در محاصره طرفدارانش در كارزارهاي انتخاباتي
اما مشخص نيست آقاي بولسونارو، چطور مي‌خواهد برزيل را در پيمان پاريس نگه دارد، در حالي كه همزمان مي‌خواهد حجم زيادي از جنگل‌هاي آمازون را از بين ببرد؛ جنگل‌هايي كه به خنك شدن سياره كمك مي‌كنند. بولسونارو همچنين در اظهارانديشه متخصصين ديگري گفته بود كه مي‌خواهد وزارت محيط‌زيست برزيل را به‌كلي منحل كند.
كريستين پوريه، مدير برنامه سازمان غيردولتي ديده‌بان آمازون، پس از پيروزي ژاير بولسونارو در انتخابات رياست جمهوري برزيل در بيانيه‌اي گفت:
او طرح‌هاي بي‌پروايي براي صنعتي‌سازي آمازون با پيمانكاران صنايع كشاورزي و معدني داخل كشور و بين‌المللي دارد كه موجب تخريب بي‌سابقه‌ي بزرگ‌ترين جنگل‌هاي حاره‌اي سياره و خانه بسياري از قبايل بومي مي‌شود.
اما پوريه تنها كسي نيست كه از سياست‌هاي بولسونارو نگران است. پائولو آرتاكسو، پژوهشگر تغييرات اقليمي در دانشگاه سائو پائولو در برزيل، به ساينس گفت:
فكر مي‌كنم ما وارد يك دوره بسيار تاريك در تاريخ برزيل مي‌شويم. هيچ چيزي هم نمي‌تواند اين اتفاق را خوشايند كند. بولسونارو بدترين بلايي است كه مي‌تواند بر سر محيط زيست بيايد.
ژنويوه گونتر كه EndClimateSilence.org را تاسيس كرده، در حساب توييتر خود نوشت كه انتخاب بولسونارو، متضمن اين خواهد بود كه برزيل هيچ اقدامي براي جلوگيري از انتشار آلودگي انجام نخواهد داد و نواحي وسيعي از جنگل‌هاي حاره‌اي آمازون نابود خواهند شد.
در همين حال، اريك هولتهاوس، متخصص هواشناسي و روزنامه‌نگار علمي كه سابقا در نشرياتي مانند وال‌استريت ژورنال قلم مي‌زد، مي‌گويد طرح خصوصي‌سازي جنگل كه رئيس جمهور جديد برزيل در سر دارد، اساسا به منزله «خودكشي سياره‌اي» است. ساير دانشمندان مانند جس فينيكس، آتشفشان‌شناسي كه تابستان جاري كانديداي دموكرات كاليفرنياي جنوبي براي مجلس نمايندگان ايالات متحده بود، نيز با اين گفته موافق است.
يك پنجم جنگل‌هاي آمازون طي ۵۰ سال گذشته از بين رفتند
بعضي از مردم محلي كه در جنگل‌هاي آمازون زندگي مي‌كنند، گفته‌اند نگران هستند كه چوب‌برها و معدنچيان بيشتري در دوره رياست جمهوري بولسونارو روانه محل زندگي آن‌ها شوند.
دينامان توكسا، يكي از دست‌اندركاران ملي انجمن بوميان برزيل، در مصاحبه‌اي به روزنامه برازيل‌دفاتو گفت:
خيلي ترسيده‌ايم. از جان خود هراس دارم. بولسونارو، نسل‌كشي را در منطقه نهادينه خواهد كرد.
كريستوفر ديك، متخصص گياهان حاره‌اي در دانشگاه ميشيگان، در توييتر نوشت:
اگر بولسونارو به وعده‌هايي كه داده عمل كند، مي‌توان انتظار داشت كه شاهد نسل‌كشي قبيله‌اي، شكنجه مخالفان و ويراني جنگل‌هاي آمازون باشيم. با سناريويي كابوس‌وار طرفيم. اميدوارم كه اشتباه كرده باشم.
آمازون در واقع «نفس سياره» است. گياهان جنگل‌هاي حاره‌اي، دي‌اكسيد كربن جو را مي‌بلعند، از كربن براي رشد خود استفاده و اكسيژن منتشر مي‌كنند. به همين دليل از آمازون كه ۲٫۱ ميليون كيلومتر مربع وسعت دارد، به‌عنوان «ريه‌هاي سياره» ياد مي‌شود. اين جنگل‌ها به كره زمين كمك مي‌كند تا دي‌اكسيد كربن را تنفس كند و اكسيژن را بيرون دهد و نقش حياتي در تغييرات اقليمي داشته باشد كه طي دهه‌هاي اخير با افزايش فعاليت‌هاي انساني شتاب بيشتري گرفته است.
بولسونارو بدترين بلايي است كه مي‌تواند بر سر محيط زيست بيايد
دانشمندان برآورد كرده‌اند كه آمازون ممكن است يك ششم كربن ذخيره‌شده در گياهان سراسر جهان را در خود داشته باشد. دانشمندان زيست‌محيطي معتقدند كه اين «سامانه مكنده كربن»، يكي از بهترين راهكارهايي است كه براي تغييرات اقليمي در دست داريم.
داگ بوچر، مشاور علمي در اتحاديه دانشمندان نگران، اخيرا به نشريه گريست گفته بود:
ما بايد دي‌اكسيد كربن را اساسا از جو خارج كنيم تا از افزايش بسيار زياد دماي كره زمين، سيل‌ها و طوفان‌هاي مهيب و امواج گرما جلوگيري كنيم. بهترين شيوه‌اي كه مي‌شناسيم و مي‌تواند دي‌اكسيدكربن را از جو خارج كند، حفاظت و بازسازي جنگل‌ها است.
به‌گفته‌ي صندوق جهاني طبيعت، اگرچه آمازون متنوع‌ترين جنگل سياره زمين محسوب مي‌شود، اما دانشمندان مي‌گويند كه تنها كم‌تر از ۰٫۵ درصد از گياهان گلدار اين نواحي براي فوايد دارويي‌شان مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. گزارش جديدي كه اخيرا توسط صندوق جهاني طبيعت منتشر شد، نشان مي‌دهد كه يك پنجم جنگل‌هاي آمازون طي ۵۰ سال گذشته از بين رفتند؛ و همان‌طور كه برزيل به دنبال برآورده كردن تقاضاي بيش‌تر براي توليد گوشت گاو و سويا است، بخش‌هاي از آمازون به اندازه كل كشور برزيل در حال نابودي است.
در يكي از دوره‌هاي بسيار شديد قطع درختان در آمازون كه از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۰ طول كشيد، منطقه‌اي به اندازه كشور اسپانيا (به عبارتي، منطقه‌اي به بزرگي سه استان پهناور ايران روي هم) تخريب شد. از اين شتاب مهيب جنگل‌زدايي در سال‌هاي اخير كاسته شده؛ هرچند انتظار مي‌رود كه روند قطع درختان براي دام‌پروري و كشاورزي ادامه يابد. در حالي كه خاك آمازون براي كشاورزي مناسب نيست، دانشمندان تخمين مي‌زنند منطقه‌اي كه به بزرگي استان البرز (بيش از ۵ هزار كيلومتر مربع) در سال گذشته بولدوزر شده، انتظار مي‌رود كه تخريب بي‌رحمانه شريان‌هاي حياتي سياره ما، طي دوران رياست جمهوري ژاير بولسونارو شدت بگيرد.
هم انديشي ها