آزمايش ادرار خانگي براي تشخيص سرطان پروستات

تشخيص زودهنگام براي درمان انواع سرطان اهميت دارد اما برخي موارد بسيار سريع‌تر از بقيه خود را نشان مي‌دهند. سرطان پروستات يكي از انواع سرطان‌هايي است كه ممكن است تا مراحل تهاجمي خود را نشان ندهد، بنابراين يافتن ابزاري كه بتواند نوع سرطان مذكور را زودتر از رسيدن به اين مرحله تشخيص دهد، ضروري است. پژوهشگران دانشگاه آنجلياي شرقي (UEA) در بريتانيا آزمايش ادرار خانگي را طراحي كرده‌اند كه مي‌تواند سرطان پروستاتي را كه نياز به درمان دارد، نشان دهد.

يك اشكال بزرگ درمورد تشخيص سرطان پروستات، نرخ بالاي نمونه‌برداري‌هاي غيرضروري است كه هم از‌انديشه متخصصين منابع هزينه‌بر است و هم موجب رنجش و پريشاني بيمار مي‌شود. اين اشكال نتيجه‌ي دشواري در تمايز بين رفتار پروستات سرطاني با پروستات سالم است كه هر دو مي‌توانند نشانگرهاي زيستي يكساني را نشان دهند. نشانگرهاي زيستي مذكور با عنوان آنتي‌ژن‌هاي اختصاصي پروستات (PSA) شناخته مي‌شوند كه پروستات به‌طور طبيعي در مقادير كمي آن‌ها را توليد مي‌كند. هنگامي كه سطوح PSA بالا باشد، پزشكان اغلب براي تجزيه‌و‌تحليل بيشتر از پروستات نمونه مي‌گيرند زيرا افزايش در سطح اين آنتي‌ژن ممكن است نشان‌دهنده‌ي سرطان باشد. البته اين افزايش مي‌تواند نتيجه‌ي شرايط ديگري مانند عفونت پروستات يا تومورهاي بي‌خطري نيز باشد كه نياز به درمان ندارند. به‌گفته‌ي پژوهشگران UEA، پس از نمونه‌برداري به ميزان ۷۵ درصد از افرادي كه سطوح PSA در آن‌ها بالا مي‌رود، معلوم مي‌شود كه دچار سرطان نيستند. جرمي كلارك، نويسنده‌ي مقاله مي‌گويد:

در بريتانيا، سرطان پروستات شايع‌ترين سرطان در مردان است. اين سرطان معمولا به‌آهستگي پيشرفت مي‌كند و بيشتر موارد، در طول زندگي يك مرد نيازي به درمان ندارد.

كلارك و گروهش درحال توسعه‌ي آزمايشي هستند كه آن را آزمايش PUR مي‌خوانند. اين فناوري بيان ژن در نمونه‌هاي ادرار را تجزيه‌و‌تحليل كرده و نشانگرهاي زيستي مربوط به بيماري را در افراد درمعرض خطر سرطان پروستات تشخيص مي‌دهد. آزمايش جديد از ديگر آزمايش‌هاي تشخيص نشانگرهاي زيستي ادرار پيشرفته‌تر است زيرا مي‌تواند نشانه‌هاي زيستي مرتبط با درجه‌هاي مختلف سرطان را تشخيص دهد. چنين قابليتي آن را قادر مي‌سازد تا ارزيابي كند كه سرطان چقدر تهاجمي است و آن را به سه گروه پايين، متوسط و بالا (از انديشه متخصصين خطر) طبقه‌بندي كند. نتايج پژوهشي كه اوايل سال جاري منتشر شد، نشان مي‌داد كه PUR نسبت‌به روش‌هاي كنوني داراي اين قابليت است كه پيش‌بيني كند آيا بيماران تا ۵ سال آينده نياز به درمان خواهند داشت يا خير.

نمونه‌هاي مورد استفاده براي آزمايش PUR از نخستين ادرار بيماران طي روز گرفته مي‌شود كه در آن سطوح نشانگرها بالاتر و پايدار است. پژوهشگران فناوري خود را در قالب كيتي كه آن را كيت جمع‌آوري در خانه مي‌نامند، گنجانده‌اند. اين كيت‌ها به ۱۴ شركت‌كننده داده شد. نتايج اين آزمايش‌ها با نتايج مطالعه‌هاي ديجيتال ركتال مورد مقايسه قرار گرفت. كلارك مي‌گويد:

ما دريافتيم كه نمونه‌هاي ادرار گرفته‌شده در خانه نسبت‌به روش معاينه‌ي ركتال، نشانگرهاي زيستي مرتبط با سرطان پروستات را با وضوح بيشتري نشان مي‌دهد. بازخورد شركت‌كنندگان نيز نشان مي‌داد كه آن‌ها آزمايش در خانه را ترجيح مي‌دهند.

يك آزمايش ادرار براي تشخيص سرطان پروستات به‌خودي‌خود پيشرفتي بزرگ در وضعيت موجود است اما اينكه بيمار مي‌تواند در آسايش و در منزل خود از آن استفاده كند، يكي ديگر از مزايايش است. بيماران در معرض خطر به‌جاي اينكه مجبور باشند به‌طور منظم براي معاينه و نمونه‌برداري به كلينيك مراجعه كنند، مي‌توانند به‌سادگي اوضاع را در خانه تحت نظارت قرار داده و وقتي نتايج آزمايش نگران‌كننده باشد، به پزشك مراجعه كنند. رابرت ميلز، نويسنده‌ي مقاله و جراح مشاور در بيمارستان دانشگاه نوريچ مي‌گويد:

آزمايش ادرار براي تشخيص سرطان پروستات داراي اين پتانسيل است كه سرطان‌هايي را كه نياز به درمان دارند، از مواردي كه نيازي به درمان ندارد، تمايز دهد كه اين موضوع بسيار ارزشمند است. درحالت معمول، در فرايند تشخيص سرطان، بيماران درگير چندين نمونه‌برداري و اسكن MRI مي‌شوند ولي آزمايش جديد داراي اين پتانسيل است كه به ما بگويد آيا بيماران به اين نوع مداخلات نياز دارند يا نه.

دانشمندان اميدوار هستند كه اين تكنيك منجر به توسعه‌ي آزمايش‌هاي خانگي مشابهي براي تشخيص سرطان كليه و مثانه شود.

نتايج اين پژوهش در مجله‌ي BioTechniques منتشر شده است.