درمان جديد سرطان كه هفتهها پرتودرماني را طي يك ثانيه تحويل ميدهد
در حال حاضر، پرتودرماني بهترين ابزار ما در درمان سرطان است اما روش درمان كامل و بيعيبي نيست. اين درمان به هفتهها يا حتي ماهها زمان نياز دارد و در جريان آن سلولهاي سالم نيز اغلب دچار آسيب ميشوند. اما اگر بتوان كل دورهي درمان را طي يك ثانيه انجام داد، چه؟ پژوهشگران دانشگاه پنسيلوانيا نشان دادهاند كه اين كار امكانپذير است.
بهكمك ابزارهاي مناسب، كشتن سلولهاي سرطاني چندان دشوار نيست. اشعه يا داروها ميتوانند نسبتا بهآساني براي كشتن آنها مورد استفاده قرار گيرند. اشكال اينجا است كه تومورها در ميان سلولهاي سالم پنهان ميشوند و هر اسلحهاي كه ما بهسمت آنها بگيريم، به سلولهاي سالم اطراف آنها نيز اصابت ميكند. ازآنجاكه پرتودرماني چندين هفته طول ميكشد، فرصت زيادي وجود دارد كه سلولهاي سالم نيز تحتتأثير قرار گيرند و حتي اگر سرطان تخريب شود، منجر به بروز اشكالات مختلفي شوند. اين همان جايي است كه پرتودرماني FLASH وارد عمل ميشود. اين نوع درحال ظهور از درمان شامل تحويل مقدار مشابهي از اشعه كه بهطور معمول طي چندين هفته تحويل بيمار ميشود، طي يك ثانيه است. آزمايشهاي قبلي نشان دادهاند كه اثرات اين دور روش در مورد خود سرطان اساسا يكسان است اما در روش جديد، ميزان آسيب به بافتهاي سالم بهشدت كاهش مييابد.
شكل جديدي از پرتودرماني FLASH كه ارزش پرتودهي چندين هفته را در يك ثانيه به بيمار سرطاني تحويل ميدهد، ميتواند با استفاده از تجهيزات موجود انجام شود
براي مطالعهي جديد، پژوهشگران دانشگاه پنسيلوانيا دريافتند كه با تغيير نوع ذرات بنيادي مورد استفاده ميتوانند پرتودرماني FLASH را كارآمدتر كنند. بهطور معمول، الكترونها ذرات انتخابي براي اين روش هستند، اما بهطور عميق در بدن نفوذ نميكنند. اين بدان معنا است كه آنها فقط براي انواع سرطانهاي كمعمقي مانند سرطان پوست مفيد هستند. در اين مورد، پژوهشگران از پروتونها استفاده كردند و نشان دادند كه شتابدهندههاي خطي كه در حال حاضر در بيمارستانها مورد استفاده قرار ميگيرند، ميتوانند براي توليد اين ذرات نيز به كار روند. از آنجايي كه اين ذرات ميتوانند بهطور عمقيتر وارد بدن شوند، بايد دربرابر انواع مختلفي از تومورها مفيد باشند.
پژوهشگران اين روش را روي موشهاي داراي تومور لوزالمعده امتحان كردند و دريافتند كه اين روش رشد سرطانها با همان كارآيي پرتودرماني معمول را مهار ميكند. مهمتر اينكه، ميزان آسيب به سلولهاي سالم در پروتوندرماني FLASH كمتر است و منجر به فيبروز روده ميشود كه يك عارضهي شايع از پرتودرماني است. جيمز ام متز، نويسندهي مطالعه ميگويد:
اين نخستينباري است كه نتايجي منتشر ميشود كه نشاندهندهي امكان استفاده از پروتونها (بهجاي الكترونها) براي توليد دوزهاي FLASH با شتابدهندهاي است كه درحال حاضر براي درمانهاي باليني استفاده ميشود.
پژوهشگران درحال كار روي اين مسئله هستند كه اين روش درمان را در آزمايشهاي باليني مورد آزمايش قرار دهند. براي اين كار بايد سيستمي طراحي شود كه بتواند پرتوهاي پروتون را به انسانها تحويل دهد.
اين پژوهش در مجلهي International Journal of Radiation Oncology, Biology, and Physics منتشر شده است.
هم انديشي ها