كشف نوع جديدي از گيرنده سلول ايمني مي‌تواند مسير را براي نوع جديدي از درمان سرطان مبتني‌بر سلول‌هاي T بگشايد كه قادر است بدون نياز به درمان شخصي به انواع مختلفي از سرطان‌ها در بيماران انساني حمله كند. پژوهشگران كاشف اين روش، بر اين نكته تأكيد مي‌كنند كه آزمايش‌ها هنوز در مراحل اوليه بوده و تنها در موش و سلول‌هاي انساني در آزمايشگاه و نه در بيماران زنده مورد آزمايش قرار گرفته است. اما نتايج اوليه اميدواركننده بوده و نشان مي‌دهد كه ممكن است ما در آستانه‌ي پيشرفتي چشمگير در درمان‌هاي مبتني‌بر سلول T قرار گرفته باشيم.
سلول‌هاي T نوعي از سلول‌هاي سفيد خون هستند كه در عملكرد سيستم ايمني نقش دارند. وقتي سلول‌هاي T در اثر تماس با سلول‌هاي خارجي يا ناقص فعال مي‌شوند، به اين سلول‌ها حمله كرده و در مبارزه با عفونت و بيماري كمك مي‌كنند. در درمان مبتني‌بر سلول T (رايج‌ترين نوع آن كارتي‌سل‌تراپي ناميده مي‌شود)، دانشمندان از اين عملكرد سلول‌هاي T بهره‌برداري كرده و آن را درجهت حمله به سلول‌هاي تومور خاص هدايت مي‌كنند. در كارتي‌سل‌تراپي، پزشكان سلول‌هاي T را از خون بيمار استخراج مي‌كنند و آن‌ها را در آزمايشگاه، ازطريق ژنتيكي مهندسي مي‌كنند تا بتوانند به‌طور خاص سلول‌هاي سرطان را شناسايي كنند و مورد هدف قرار دهند.
برخي از محدوديت‌هاي تكنيك مذكور آن است كه سلول‌هاي T ويرايش‌شده تنها قادر به تشخيص انواع معدودي از سرطان‌ها هستند و به‌علت يك گيرنده‌ي سلول T كه آنتي‌ژن لكوسيت انساني (HLA) ناميده مي‌شود، كل درمان بايد براي افراد مختلف شخصي‌سازي شود. آنتي‌ژن لكوسيت انساني به سلول‌هاي T كمك مي‌كند كه سلول‌هاي سرطاني را شناسايي كند اما اين آنتي‌ژن بين افراد مختلف، متفاوت است. كشف جديد همين‌جا وارد عمل مي‌شود. پژوهشگران در مطالعه‌ي جديد، تحت هدايت دانشمندان دانشگاه كارديف در بريتانيا از غربال‌گري CRISPR–Cas9 براي كشف نوع جديدي از TCR در سلول‌هاي T استفاده كردند: مولكول گيرنده‌اي به‌نام MR1.
عملكرد MR1 ازانديشه متخصصين غربال‌گري و تشخيص سلول‌هاي سرطاني مشابه با HLA است، اما اين مولكول برخلاف HLA در جوامع انساني زياد متغير نيست؛ براين‌اساس شايد بتوان درماني مبتني‌بر سلول‌هاي T توسعه كرد كه براي دامنه‌ي وسيع‌تري از مردم به كار رود (حداقل در تئوري).
پژوهشگران مي‌گويند ما هنوز به آنجا نرسيده‌ايم، اما نتايج آزمايش‌هاي اوليه كه شامل MR1 بوده، اميدواركننده است؛ اگرچه قبل از تأييد اينكه اين درمان براي انسان‌ها مناسب است، نتايج بايد به‌طور ايمن در آزمايش‌هاي باليني تكرار شود.
در آزمايش‌هاي آزمايشگاهي با استفاده از سلول‌هاي انساني، سلول‌هاي T مجهز به مولكول MR1، چندين خط سلول سرطاني (ريه، ملانوم، لوكميا، كولون، سينه، پروستات، استخوان و تخمدان) را كه HLA مشتركي نداشتند، از بين بردند.
آزمايش‌هايي كه روي موش‌هاي مبتلا به لوكميا انجام شد و در آن سلول‌هاي MR1 به جانوران تزريق شد، شواهدي را از پسرفت سرطان نشان داد و طول عمر اين موش‌ها نسبت‌به گروه كنترل بيشتر شد. درحال حاضر، ما هنوز نمي‌دانيم كه چنين روش درماني روي كدام انواع سرطان اثر دارد اما به‌گفته‌ي پژوهشگران، نتايج اوليه حاكي از آن است كه اين روش درمان روي طيف وسيعي از سرطان‌ها مؤثر خواهد بود. اگر اين اثرات در انسان تكرار شود، مي‌توانيم به آينده‌ي روشن در درمان مبتني‌بر سلول T اميدوار باشيم. آلاسدير رانكين، از خيريه‌ي سرطان خون Bloodwise كه در اين پژوهش مشاركتي نداشته است، مي‌گويد:
اين پژوهش راه جديدي را براي هدف قرار دادن سلول‌هاي سرطان باز مي‌كند كه كاملا هيجان‌انگيز است، اگرچه براي درك مكانيسم دقيق فرايند آن بايد پژوهش‌هاي بيشتري انجام شود.
به اين منظور، گام بعدي پژوهشگران علاوه‌بر سازماندهي آزمايش‌هاي باليني آينده، كسب دانش بيشتر درمورد مكانيسم‌هايي است كه MR1 را قادر مي‌سازد تا سلول‌هاي سرطاني را در سطح مولكولي شناسايي كنند. قبل از اينكه بتوانيم اين روش را به‌عنوان درمان جهاني سرطان اعلام كنيم، كارهاي زيادي بايد انجام داد اما به‌انديشه متخصصين مي‌رسد كه كشفيات جالبي در آينده حاصل خواهد شد. اندرو اسول، متخصص ايمني‌درماني مي‌گويد:
درمان سرطان به كمك سلول‌هاي T محدودشده به MR1 چشم‌اندازي را ترسيم مي‌كند كه در آن يك نوع از سلول T مي‌تواند انواع زيادي از سرطان‌ها را در تمام جوامع از بين ببرد. پيش از اين، كسي باور نمي‌كرد چنين امري ممكن باشد.
يافته‌هاي پژوهش جديد در مجله‌ي Nature Immunology گزارش شده است.
هم انديشي ها