ويروس كرونا؛ دوريگزيني اجتماعي چه تاثيري بر ذهن و بدن دارد؟
ممكن است در شرايط حاضر حس كنيد از دوستان خود جدا شده‌ايد. همان‌طور كه دوريگزيني و قرنطينه ادامه دارد و محل‌هاي كار بيشتري از متخصصان خود مي‌خواهند تا از آمدن به دفتر كار اجتناب كنند، شيوع كوويد ۱۹ موجب شده است كه بسياري از افراد بيش از هميشه تنها شوند. برخي در خانه خود را به كارهايي مانند پختن نان، خواندن جزوه رايگان و حمام‌هاي طولاني مشغول كرده‌اند. برخي سعي مي‌كنند با استفاده از تماس‌هاي ويدئويي با اين شرايط مقابله كنند. در اين وضعيت، تعطيلي كافي‌شاپ مورد علاقه موجب اندوه مي‌شود. گويي ديوارها نزديك‌تر شده‌اند. دراين ميان، برخي افراد دوران سخت‌تري را مي‌گذارنند. مهم نيست در اين لحظه شما چقدر احساس آرامش مي‌كنيد، متخصص كارشناسان مي‌گويند احساسات و تجارب منفي همبسته‌با انزواي طولاني‌مدت براي همه‌ي ما اتفاق خواهد افتاد.
انسان‌ها موجوداتي اجتماعي هستند. درحالي‌كه همه‌گيري جهاني ويروس كرونا موردي شديد و بي‌سابقه است، نوع انزوايي كه طي چند هفته‌ي گذشته مردم را به تباهي كشانده است، به آن اندازه كه ممكن است تصور كنيد غيرمعمول نيست.
تأثير انزواي اجتماعي روي بدن و ذهن انسان در گروه‌هاي مختلفي مانند فضانوردان، افراد زنداني، كودكان دچار نقص سيستم ايمني، پژوهشگران مستقر در جنوبگان و سالخوردگان مورد مطالعه قرار گرفته است. الگوهايي كه از تجربيات آن‌ها درزمينه‌ي تنهايي شديد حاصل شده است ميتواند راهگشاي درك و بهبود تنهايي خود ما باشد. اول از همه مهم است به‌خاطر داشته باشيد كه انزوا فقط موجب ملالت مغز نمي‌شود. جان وينسنت، روانشناس باليني دانشگاه هوستون مي‌گويد:
وقتي مردم ديگر ورودي‌هاي مثبت دنياي كوچك خود را ندارند، شروع به بي‌حال شدن مي‌كنند. ما مي‌توانيم انتظار افسردگي را داشته باشيم و افسردگي و اضطراب نيز رابطه‌ي تنگاتنگي با هم دارند.
لارنس پالينكاس كه در دانشگاه كاليفرنياي جنوبي به پژوهش درباره‌ي سازگاري‌هاي رواني‌اجتماعي به محيط‌هاي غيرعادي، مشغول است، مي‌گويد اين علائم احتمالا در دوران انزواي مرتبط با شيوع ويروس كرونا شديد باشد. او توضيح مي‌دهد:
اغلب اوقات، اگر مدت زمان كاملا مشخصي داشته باشيد كه در آن مردم را جدا كنيد، معمولا تا نيمه‌ي راه كارها خوب پيش مي‌رود. آن‌ها سپس دچار نااميدي مي‌شوند. اما وقتي در شرايطي مانند شرايط حاضر قرار داشته باشيد كه در آن مطمئن نيستيد كه تا چه زمان بايد فاصله‌ي اجتماعي را رعايت كنيد، اضطراب نيز پيش مي‌آيد.
وقتي افرادي مانند آن‌ها كه در سلول‌هاي انفرادي نگه‌داري مي‌شوند يا دانشمنداني كه در منطقه‌اي دورافتاده كار مي‌كنند، مي‌دانند كه دوره‌ي انزواي آن‌ها رو به پايان است، خلق‌و‌خويشان مجددا بهبود مي‌يابد. كساني كه در دوريگزيني كوويد ۱۹ سهيم هستند، ممكن است به اين زودي به اين زمان نرسند. سامانتا بروكس كه در دانشگاه كينگز لندن اثرات رواني قرنطينه را مورد مطالعه قرار داده است، مي‌گويد:
ارتباط باز، شفاف و منظم مهم‌ترين كاري است كه دولت‌ها و سازمان‌ها مي‌توانند انجام دهند: اطمينان حاصل كنيد كه مردم درك كرده‌اند كه چرا تحت قرنطينه قرار گرفته‌اند و چه مدت انتظار مي‌رود كه در اين شرايط بمانند. به‌انديشه متخصصين مي‌رسد كه يك عامل بسيار مهم درزمينه‌ي اثرات منفي رواني مرتبط‌با دوريگزيني، سردرگمي درمورد آنچه اتفاق مي‌افتد، نداشتن دستورالعمل‌هاي روشن يا دريافت پيام‌هاي متفاوت از سازمان‌هاي مختلف باشد.
تاكنون بسياري از دولت‌ها ازجمله دولت آمريكا اين توصيه را رعايت نكرده‌اند.
فشار رواني ناشي‌از انزوا روي فيزيولوژي بدن نيز تأثيرگذار است. هري تيلور كه به مطالعه‌ي انزواي اجتماعي در افراد سالخورده مشغول است، مي‌گويد اين يكي از بدترين كارهايي است كه انسان ميتواند با بهزيستي عمومي خود انجام دهد:
اثر مرگ‌ومير مرتبط‌با انزواي اجتماعي مانند اثرات كشيدن ۱۵ عدد سيگار در روز است.
به‌انديشه متخصصين مي‌رسد انزواي اجتماعي در افراد سالخورده موجب تشديد وضعيت‌هاي پزشكي موجود از بيماري‌هاي قلبي‌عروقي گرفته تا آلزايمر شود اما تأثير آن محدود به افرادي كه بيش از ۶۰ سال سن دارند، نمي‌شود. الكساندر چوكر، پژوهشگري كه در دانشگاه مونيخ به مطالعه‌ي ايمني‌شناسي استرس مشغول است، شاهد بروز تغييرات اساسي در بدن افرادي بوده است كه در شبيه‌سازي‌هاي مأموريت‌هاي فضايي سرنشين‌داري مانند Mars-500 شركت كرده‌اند. او مي‌گويد:
آن‌ها افراد جوان و يادگيري‌ديده‌اي بودند كه در شرايط تهديد واقعي قرار نداشتند. واقعيتِ محضِ محصوربودن، روي بدن تأثير مي‌گذارد. اگر محيط خود را به‌شدت تغيير دهيد، خود شما را تغيير مي‌دهد.
شركت‌كنندگان مطالعه كه برخي از آن‌ها تنها به‌مدت سه ماه در انزوا بودند، دچار تغييراتي در خواب و سيستم‌هاي ايمني، اندوكراين و سيستم عصبي‌شناختي و نيز دچار تغييراتي در متابوليسم شدند. چوكر مي‌گويد:
محصور بودن و انزوا روي فيزيولوژي انسان تأثير مي‌گذارد.
آيا اين بدان معنا است كه بدن شما نيز مانند بدن فضانوردي كه براي بيش از يك سال در مريخ در انزوا قرار گرفته است، ضعيف مي‌شود؟ نه لاخبار تخصصيا. چراكه شما ازانديشه متخصصين اجتماعي در انزواي شديدي قرار نداريد.
حتي كساني كه به مطالعه‌ي پيامدهاي منفي انزواي اجتماعي مشغول هستند، فكر مي‌كنند كه تمرين دوريگزيني ايده‌ي خوبي است. تيلور مي‌گويد در طول عمر ما، اين اولين باري است كه انزواي اجتماعي به‌عنوان روشي براي بهبود سلامت مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
افرادي كه در معرض بالاترين خطر ناشي‌از انزواي مرتبط با كوويد ۱۹ قرار دارند، افرادي هستند كه از ابتدا درمعرض خطر بالاتر انزواي اجتماعي قرار داشته‌اند. توماس كادجو، متخصص پزشكي سالمندان كه در دانشگاه جانز هاپكينز به مطالعه‌ي اشتراك ميان ارتباطات اجتماعي و پيري مشغول است، مي‌گويد:
درميان سالمندان، افراد كمدرآمد و مردان انزوا را در سطح متفاوتي تجربه مي‌كنند (كادجو مي‌گويد در هر دو مورد، نبود وقت يا تمايل براي ايجاد پيوندهاي اجتماعي در خارج از محل كار موجب ايجاد اختلاف ميان گروه‌ها مي‌شود).
تيلور خاطرنشان مي‌كند احتمال اينكه افرادي كه به حاشيه رانده شده‌اند، شبكه‌ي اجتماعي محدودتري داشته باشند، بيشتر است. اين افراد شامل گروه‌هاي مختلفي مانند بازماندگان خشونت‌هاي خانگي يا كساني كه در مناطق روستايي دورافتاده و منزوي زندگي مي‌كنند، مي‌شود. اين افراد ممكن است دوست يا خانواده‌اي نداشته باشند تا با آن‌ها تماس بگيرند يا ممكن است نتوانند اين كار را انجام دهند. كادجو مي‌گويد:
برخي افراد از فناوري به‌عنوان ابزاري براي ارتباط با ديگران استفاده مي‌كنند اما قشر كمدرآمد ممكن است حتي ابزارهايي مانند برنامه‌هاي ارتباط ويدئويي را روي تلفن خود نداشته باشد. مردم استفاده از تلفن خود را به‌عنوان فشاري مالي مي‌بينند مخصوصا اگر كوويد ۱۹ موجب شده باشد آن‌ها درآمدي نداشته باشند.
تيلور مي‌گويد:
مخصوصا اقليت‌ها به‌شدت آسيب مي‌بينند زيرا آن‌ها اغلب در صنايع خدماتي كار مي‌كنند كه خطر انزواي اجتماعي و تنهايي و ويروس كرونا را افزايش مي‌دهد. اين امر ميتواند ركود اقتصادي و اجتماعي به بار آورد.
مهم نيست كه وضعيت خاص شما چگونه است، كارهاي زيادي مي‌توانيد انجام دهيد تا تجربه‌ي خود را حين انزواي اجتماعي بهبود ببخشيد. چوكر و ديگران ورزش را به‌عنوان راهي براي تقويت خلق‌و‌خو توصيه مي‌كنند. وينسنت مي‌گويد:
تا جايي كه مي‌توانيد درمورد بخش‌هايي از زندگي كه مي‌توانيد روي آن‌ها كنترل داشته باشيد، سازماندهي و قابليت پيش‌بيني به وجود آوريد.
پروژه‌هاي انجام‌نشده‌ي خود را دنبال كنيد، به زندگي ادامه دهيد اما صبور باشيد، هم درمورد شرايط كنوني و هم درمورد زماني‌كه اين وضعيت عجيب به پايان مي‌رسد. افرادي كه مدتي را در انزوا مي‌گذرانند، خواه در ايستگاه فضايي بين‌المللي بوده يا در قرنطينه، اغلب دچار علائم اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مي‌شوند و ازانديشه متخصصين بازگشت به روال عادي دچار اشكال مي‌شوند. انزواي اجتماعي ممكن است به‌تدريج به روال عادي شما تبديل شود و حتي جدايي از اين وضعيت براي شما دشوار شود. خوشبختانه شما تنها كسي نيستيد كه اين وضعيت را داريد و نبايد ديگران را رها كنيد. كادجو مي‌گويد:
به افرادي كه در شبكه‌ي شما بوده‌اند و مدتي است از آن‌ها خبر نداريد، فكر كنيد و با آن‌ها تماس گرفته با براي آن‌ها پيغام بفرستيد. ارتباطات ضعيف را تقويت كنيد. شايد وقتي از شرايط انزواي اجتماعي بيرون مي‌آييد، به ديگران نزديك‌تر شده باشيد.
هم انديشي ها