آيا احتمال ابتلاي گربهها به بيماري كوويد ۱۹ وجود دارد؟
پس از انتشار گزارشهايي درمورد آزمايش مثبت ويروس SARS-CoV-2 دو سگ در هنگكنگ، جديدترين اخباري كه موجب نگراني صاحبان حيوانات خانگي شده است، خبري است كه درمورد گربهاي منتشر شده كه علائم ظاهري ويروس عامل كوويد ۱۹ را دارد. اخيرا، ابتلاي صاحب گربه به كوويد ۱۹ ازطريق آزمايش تأييد شده بود. گزارش شده كه يك هفته بعد، گربه نيز دچار اشكالات تنفسي و اسهال شد.
دامپزشكان دانشگاه ليژ بلژيك گربه را براي ويروس SARS-CoV-2 مورد آزمايش قرار دادند و ژنوم ويروس را در نمونههاي استفراغ و مدفوع او تشخيص دادند. آيا اكنون بايد نگران شيوع ويروس در گربهها باشيم؟ بهطور خلاصه، هنوز نه. قبل از هرگونه نتيجهگيري در اين مورد، بايد ابتدا به چندين سؤال مهم پاسخ دهيم.
بسياري از افراد اين سؤال را مطرح ميكنند كه آيا ويروس كرونا تشخيص داده شده در گربه واقعا ويروس SARS-CoV-2 است يا ميتواند ويروس كروناي كاملا متفاوتي باشد كه مختص گربهها است و چندين دهه است گربههاي سرتاسر جهان را آلوده ميكند.
ويروس كرونا در گربهسانان به دو شكل وجود دارد: يكي موجب بيماري گوارشي خفيفي ميشود و ديگري موجب بيماري بسيار كشندهاي بهنام التهاب صفاقي عفوني گربهسانان (FIP) ميشود. ويروسهاي كرونا گربهسانان ازانديشه متخصصين ژنتيكي تفاوت زيادي با ويروس SARS-CoV-2 دارند. اين بدان معنا است كه اگر آزمايش گربه موردانديشه متخصصين درست انجام شده باشد، تمايز بين دو نوع ويروس نبايد كار دشواري باشد.
آزمايش استاندارد تشخيص ويروس SARS-CoV-2 تنها ژنوم ويروسي را تشخيص ميدهد. اين نكته را در ذهن داشته باشيد كه اين آزمايش ذرات ويروسي «زنده» يا عفوني را تشخيص نميدهد بنابراين غيرممكن است بتوانيم بگوييم كه آيا ژنوم يافتشده در گربه از ذرهاي بوده كه ميتوانسته تكثير پيدا كند. براي نشاندادن عفونتزايي به انجام آزمايشهاي بسيار بيشتري نياز است. اين امكان وجود دارد كه گربه غذاي آلودهاي را خورده باشد و ويروس بهسادگي از رودهي او عبور كرده باشد. البته اگر مقادير زيادي از مواد ژنتيكي ويروسي در گربه تشخيص داده شده باشد، احتمال اين مورد كمتر است اما چنين دادههايي هنوز منتشر نشده است.
آزمايش PCR تنها حضور RNA ويروسي را نشان ميدهد و نميتواند بگويد كه آيا ويروس قدرت عفونتزايي دارد يا خير
درحاليكه دو مورد SARS-CoV-2 كه در سگها گزارش شد، علائم باليني آشكار مرتبط با كوويد ۱۹ را نداشتند، گربهاي كه اخيرا مورد توجه رسانهها قرار گرفته است، دچار علائم تنفسي بوده است. اما همانطور كه هر دامپزشكي هم ميداند، گربهها ممكن است به دلايل مختلفي از آسم گربهسانان گرفته تا بيماري قلبي، دچار اشكالات تنفسي شوند. بههمينترتيب، فهرست طولاني درمورد علت اسهال در گربهها وجود دارد. بدون اطلاع از جزئيات باليني اين مورد نميتوانيم بگوييم كه آيا COVID-19 مسئول اين بيماري بوده است يا اينكه اين دو وضعيت بهطور تصادفي با هم رخ دادهاند.
خوشبختانه هنوز هيچ مدركي مبنيبر انتقال ويروس ازطريق حيوانات خانگي به انسان وجود ندارد. اين مسئله نيز موجب دلگرمي است كه اخيرا يك آزمايشگاه بزرگ تشخيص دامپزشكي اعلام كرده است كه آنها صدها نمونه گربه و سگ را براي ويروس SARS-CoV-2 مورد آزمايش قرار داده ولي نتيجهي آزمايش هيچ كدام مثبت نبوده است. همچنين باتوجه به اينكه از تاريخ ۳۰ مارس، بيش از ۷۲۰ هزار مورد انساني در سرتاسر جهان وجود داشته است، ميتوان فرض كرد كه اگر ويروس بهسادگي موجب بروز بيماري در حيوانات خانگي ميشد، تاكنون متوجه آن شده بوديم.
هم انديشي ها