آپنه خواب؛ اختلالي كه افراد را از خواب آسوده بازميدارد
اختلال وقفهي تنفسي يا آپنه خواب كه گريبانگير افراد بسياري است، ميتواند به بيماريهايي مثل ديابت، بيماري قلبي يا بيماريهاي ديگر منجر شود و زندگي افراد را به خطر بيندازد. نيل استنبرگ، نويسندهي اصلي اين مقاله دربارهي تجربهي خود مينويسد:
حس ميكردم دارم ميميرم. در طول روز به خاطر خم شدن طولانيمدت زانوها هنگام رانندگي خسته شده بودم. خواب شبم نامنظم بود، پاهايم تكان ميخوردند سپس كاملا ناگهاني با تپش قلب از خواب ميپريدم. پزشكم گيج شده بود. برايم آزمايش فشار خون، ادرار و الكتروكارديوگرام نوشت. تصور ميكرد بيماري قلبي داشته باشم. قلب و فشار خونم خوب بودند. درنتيجه، آزمايش كولونوسكوپي انجام دادم. اواخر سال ۲۰۰۸ بود و ۴۷ سال داشتم. براي اين آزمايش رودههايم را شستشو دادند؛ اما رودهي بزرگ هم تميز بود. نه سرطاني در كار بود نه حتي بواسير مزاحمي. با اين حال قطعا اشكالي وجود داشت. پزشك به من گفت: در طول بيهوشي، تنفس من در نقطهاي قطع شده است كه ميتواند بهمعني آپنهخواب باشد.
خواب با تغييرات ديناميك در بدن، تعريف ميشود و از چند فاز مختلف تشكيل شده است كه پس از وارد شدن به هر كدام از فازها، تنفس، فشار خون و دماي بدن كاهش يا افزايش مييابند. در وضعيت بيداري، تنش ماهيچهها تفاوت چنداني ندارد اما رفتار ماهيچهها در مرحلهي REM خواب كه يك چهارم از خواب را تشكيل ميدهد، تغيير ميكند. در اين مرحله، اغلب گروههاي ماهيچهاي به آرامش ميرسند؛ اما در صورتي كه عضلات گلو بيش از اندازه آرام شوند، مجراي هوا دچار فروپاشي شده و مسدود ميشود. نتيجه، وقفهي تنفسي يا اصطلاحا آپنه خواب است.
در اختلال آپنه خواب، منبع تنفسي بهصورت پيوسته دچار وقفه ميشود درنتيجه سطح اكسيژن خون افت ميكند. سپس فرد مبتلا، شروع به چرخيدن و نفس نفس زدن ميكند. اين اختلال ممكن است هنگام شب، صدها بار رخ دهد و ميتواند پيامدهاي شديدي را بهدنبال داشته باشد.
آپنه خواب، با افزايش سرعت پمپاژ خون براي جبران اكسيژن، بر قلب فشار ميآورد. نوسان سطوح اكسيژن، منجر به ايجاد پلاك در سرخرگها ميشود درنتيجه خطر بيماريهاي قلبي عروقي، سكته و فشار خون بالا را افزايش ميدهد. طبق تخمين كميسيون ملي پژوهشهاي اختلال خواب ايالات متحده در اواسط دههي ۱۹۹۰، سالانه ۳۸ هزار آمريكايي بر اثر بيماريهاي قلبي ناشي از آپنه خواب جان خود را از دست دادهاند. طبق شواهد، اختلال آپنه خواب بر سوخت و ساز گلوكز هم تأثير ميگذارد و با افزايش مقاومت انسولين، به بيماريهايي مثل ديابت نوع ۲ و اضافه وزن منجر ميشود.
از طرفي به دليل كامل نشدن خواب شب، احساس خستگي مفرط افزايش مييابد و پيامدهايي مثل زوال حافظه، افزايش اضطراب و افسردگي را بهدنبال خواهد داشت. خواب نامناسب به حواسپرتي در حين رانندگي و درنتيجه تصادف منجر ميشود. طبق پژوهشي در سوئد در سال ۲۰۱۵، رانندگان مبتلا به آپنه خواب، ۲/۵ برابر بيشتر در معرض خطر تصادفهاي رانندگي قرار دارند. آپنه خواب همچنين منجر به افزايش زمان غيبت در زمان كار ميشود و درنتيجه احتمال اخراج را افزايش ميدهد.
طبق پژوهشها احتمال مرگ افرادي كه از آپنه خواب شديد رنج ميبرند در بازهاي ۱۸ ساله، سه برابر بيشتر است؛ اما درست مانند سيگار كشيدن، مردم اين اختلال را تهديد چندان بزرگي نميدانند. طبق گزارش آكادمي پزشكي خواب آمريكا، اختلال آپنه خواب بر ۱۲ درصد از افراد بزرگسال تأثير ميگذارد اما ۸۰ درصد آنها تشخيص داده نميشوند و بسياري از افراد اين اختلال را مرضي جدي نميدانند. طبق پژوهشي در سال ۲۰۱۹، بهطور كلي در سراسر جهان تقريبا يك ميليارد نفر، از اختلال آپنه خواب متوسط تا شديد رنج ميبرند.
پژوهشهاي زيادي براي پيدا كردن راهحل اشكال آپنه خواب انجام شدهاند كه شامل مطالعه هيپوكسيا (واكنش بدن نسبت به نبود اكسيژن) تا انواع جديد جراحيها و روشهاي درمان است. از يك ميليارد نفر افرادي كه در سراسر جهان با اختلال آپنه خواب دستوپنجه نرم ميكنند، اغلب افراد حتي از اختلال خود آگاه نيستند و اهميتي هم به درمان نميدهند؛ اما وقتي آپنه خواب، آثار و پيامدهاي شديدي روي بدنشان وارد كند به فكر چاره ميافتند.
اختلال آپنه خواب به اين معني است كه شخص هرگز هنگام شب خواب كاملي ندارد. اين اختلال بر بدن و ذهن تأثير ميگذارد
با اينكه آپنه خواب، عوامل متعددي مثل چاقي، گردنها و لوزههاي بزرگ، فك كوچك يا سن بالا دارد ممكن است حتي در حين خواب خود را بهخوبي نشان ندهد. تنها راه تشخيص آن نظارت بر خواب افراد است. استينبرگ دربارهي تجربهي خود ميگويد:
در اوايل سال ۲۰۰۹، طبق پيشنهاد پزشكم به مركز پزشكي خواب نورتشور در ايلينويز رفتم. در آنجا با ليزا شيوز، متخصص طب خواب ملاقات كردم. او گلويم را فشار داد، سپس پيشنهاد آزمايش پلي سومنوگرامي را داد. در اين آزمايش، تنفس، سطح فشار خون، ضربان قلب و فعاليت ماهيچهها و مغز ثبت ميشوند.
استينبرگ، چند هفته بعد دوباره به پزشك مراجعه كرد. يكي از تكنسينها او را به اتاق خواب كوچكي هدايت كرد كه در آن تختي دونفره و يك گنجه قرار داشت. پشت تخت، پنجرهاي افقي به سمت اتاقي آزمايشگاهي قرار داشت. او شلوارهاي مخصوص خواب را پوشيد و از تكنسين خواست به داخل اتاق بازگردد. تكنسين الكترودي را روي قفسهي سينه و سر استينبرگ قرار داد و سپس به او لباسي داد كه سيمهاي زيادي به آن متصل شده بودند.
تقريبا ساعت ده شب بود كه استينبرگ چراغها را خاموش كرد و خيلي زود به خواب رفت. او ساعت ۴.۳۰ دقيقهي صبح از خواب بيدار شد و درحاليكه احساس گيجي ميكرد سعي داشت دوباره بخوابد، اما تكنسين به او گفت كه به اندازهي شش ساعت داده از او ضبط شده است و ميتواند محل را ترك كند. اختلال آپنه خواب استينبرگ، از نوع شديد تشخيص داده شد و پزشك او جزئيات را براي او شرح داد.
تنها راه تشخيص آپنه خواب، نظارت بر خواب افراد است
استينبرگ چند هفته بعد به نورتشور بازگشت. شيوز در مقابل صفحهي نمايشي پر از اعداد و موجهاي رنگارنگ نشسته بود. ويدئوي سياه و سفيدي از استينبرگ در حال خواب هم در حال پخش بود. اين تصوير براي استينبرگ بهقدري ناخوشايند بود كه گويي در حال ديدن مرگ خود است.
بهگفتهي دكتر شيوز، تنفس استينبرگ در حين خواب، به مدت ۱۱۲ ثانيه يا تقريبا دو دقيقه قطع شده است. سطح نرمال اشباع اكسيژن خون طبق دستگاه پالس اكسيمتر، بين ۹۵ و ۱۰۰ درصد است. سطح اشباع اكسيژن خون در افراد مبتلا به بيماريهاي مزمن ريوي، به بيش از ۸۰ ميرسد. اين در حالي بود كه اين مقدار براي استينبرگ به ۶۹ درصد هم رسيده بود. به نقل از سازمان جهاني بهداشت، در صورتي كه سطح اكسيژن خون فردي به ۹۴ درصد يا پائينتر برسد بايد احتمالاتي مثل مسدود شدن مجاري هوا، فروپاشي ريه يا اشكال در گردش هوا را مطالعه كرد.
در عمل جراحي، بخشي از بافت دهاني براي آزادسازي مجراي هوا برداشته ميشود
اما استينبرگ گزينههاي محدودي داشت. بهگفتهي دكتر شيوز، عمل UPPP براي استينبرگ لازم بود. در اين عمل بافتي از بخش كام گوشتي دهان يا نرم كام برداشته ميشود و مجراي هوا در گلو عريضتر ميشود؛ اما دوران نقاهت اين عمل ميتواند بسيار طولاني و پردردسر باشد. درنتيجه گزينهي دوم براي استينبرگ استفاده از ماسك تنفسي بود.
تقريبا يك دهه و نيم پس از كشف آپنه خواب، تنها يك گزينهي درماني براي آن وجود داشت: عمل جراحي برش ناي يا تراكستومي. در اين عمل حفرهاي بهنام تراكستومي در گلو براي عبور هوا ايجاد ميشود. اين عمل پيچيدگيهاي خود را دارد. بهگفتهي آلن اسكوارتز، استاد بازنشستهي پزشكي از دانشگاه جان هاپكينز:
در روزهاي اول، آگاهي پزشكها زياد نبود. در اوايل دههي ۸۰، وقتي من كار خود را آغاز كرده بودم، شديدترين بيماران آپنه خواب را ميديديم. آنها با سر درد بيدار ميشدند و برخي بافتهاي بدنشان، اكسيژن كافي را دريافت نميكردند. احساس خستگي زيادي داشتند، افسرده ميشدند، صبر كم و حالتهاي روحي متغيري داشتند.
طبق پژوهشي در سال ۲۰۱۷، ممكن است تقريبا ۴۰ درصد از جمعيت بالغ آلمان به آپنه خواب مبتلا باشند
بيماران آپنه خواب با وجود اشكالات فراوان نسبت به عمل تراكستومي، محتاط هستند. تراكستومي تنها روي بيمارهايي با فوريت پزشكي بالا آنجلا كاكلر از شهر هات اسپرينگ آركانزاس، در سال ۲۰۰۸ مبتلا به آپنه خواب تشخيص داده شد. گرچه خود او معتقد است از وقتي كوچك بود اين بيماري را داشته است. او ميگويد: «هميشه در حالت خواب با صداي بلند خر و پف ميكردم و نيمهشب نفس نفس زنان از خواب بيدار ميشدم. »
قلب كاكلر در سال ۲۰۱۲، دچار نارسايي شد و به اورژانس منتقل شد. صبح روز بعد عمل تراكستومي روي او انجام شد؛ اما چگونه پس از هفت سال توانست به تراكستومي عادت كند؟ او ميگويد:
من مدام در نبرد بودم. نميتوانم بهصورت عادي نفس بكشم. مرطوبكنندهي طبيعي گلو كاملا از بين رفته است. اين حالت آزاردهنده و كثيف است و هميشه در معرض عفونت قرار دارم.
بزرگترين مانع اين عمل براي كاكلر اين است كه ديگر نميتواند شنا كند. او همچنين از نگاه مردم نسبت بهظاهر خود بيزار است. با اين حال، اختلال آپنه خواب او برطرف شده است. ديگر خر و پف نميكند، ميتواند بهتر نفس بكشد و بخوابد. از او پرسيده شد آيا مايل است دوباره اين عمل را انجام دهد و او پاسخ داد: «اگر مجبور شوم حتما اين كار را ميكنم. اين عمل من را نجات داد.»
با اينكه عمل تراكستومي در درمان بيماران آپنه خواب مؤثر بوده است، زيانهاي بزرگ اين عمل باعث شد كالن ساليوان، استاد پزشكي دانشگاه سيدني، دستگاهي را بهنام ماشين فشار پيوسته و مثبت مجراي هوا يا CPAP را اختراع كند كه يكي از درمانهاي جديد بيماري آپنه خواب است.
ساليوان در اواخر دههي ۱۹۷۰، براي كمك به پژوهشي با موضوعي كنترل تنفسي سگها هنگام خواب، به دانشگاه تورنتو رفت. در اين پژوهش، گازهاي آزمايشگاهي از طريق تراكستومي وارد بدن سگها شد. ساليوان پس از بازگشت به استراليا، ماسكي طراحي كرد كه بتواند همان گازها را منتقل كند.
تا اينكه يكي از بيماران مبتلا به آپنه خواب، وقت عمل تراكستومي داشت اما در عين حال بهدنبال روشي جايگزين بود. حرفهاي ساليوان او را تشويق كرد تا ماسك سگ را روي انسان هم تست كند. سوليوان، قالبهايي گچي را از بيني بيماران تهيه كرد و ماسك فايبر گلاسي همراهبا يك لوله ساخت. مكنده از يك جاروبرقي و افسار سر هم از داخل كلاه دوچرخه سواري برداشته شدند.
سوليوان و همكاران در مقالهاي در سال ۱۹۸۱، تأثير اين ماسك بر پيشگيري از انسداد مجاري هوا را توصيف كردند. او اين اختراع را ثبت كرد و پس از چند سال مدلي متخصصدي از آن را عرضه كرد. امروزه ميليونها نفر از دستگاههاي CPAP استفاده ميكنند.
دستگاههاي CPAP، اولين درمان براي آپنه خواب هستند اما استفاده از آنها براي بسياري از بيماران آزاردهنده است.
با افزايش تأثيرگذاري دستگاههاي CPAP بر درمان بيماران، اين دستگاهها بهمرور زمان ارتقاء يافتند و حالا ميتوانند دادهها را بهصورت خودكار از كلاد آپلود كنند و براي تحليل آماده شوند؛ اما پزشكان متوجه حقيقتي ناخوشايند شدند: درمان اوليهي اين دستگاهها تأثير چنداني نداشت. بهگفتهي اسكوارتز:
در اواخر دههي ۸۰ از بيماري دربارهي تأثير ماسك پرسيديم. متأسفانه بيمار به اشتباه عملكرد دستگاه را خوب ارزيابي كرد. تا اينكه در اواخر دههي ۹۰ تراشههاي الكترونيكي را داخل دستگاه قرار داديم و متوجه شديم بيماران خيلي كم از اين ماسك استفاده كردهاند.
تراشهها مدت زمان استفاده از ماسكها را ارزيابي كردند و پزشكان متوجه شدند كه بيماران اغلب اوقات ماسكهايشان را كنار ميگذاشتند. به گزارش نيويورك تايمز در سال ۲۰۱۲، اين ماسكها مانند اشيايي در فيلمهاي علمي تخيلي هستند: بزرگ، سنگين و مزاحم. طبق پژوهشها، تقريبا بين يك چهارم تا نيمي از بيماران، همان سال اول ماسكهايشان را كنار گذاشتهاند. استينبرگ دربارهي تجربهي استفاده از ماسكهاي CPAP ميگويد:
شب اولي كه از ماسك CPAP استفاده كردم، حس بهتري داشتم. با حس هوشياري و سرزندگي از خواب بيدار شدم و نسبت به سالهاي قبل انرژي بيشتري داشتم.
اما تأثير مثبت ماسك پس از شب اول استفاده، به شكل چشمگيري كاهش يافت. اولين حرف C از CPAP، مخفف كلمهي continuous يا پيوسته است؛ يعني هوا در هر دو حالت دم و بازدم وارد ميشود. به همين دليل بيمار هنگام بازدم با اشكال روبهرو ميشود. همچنين ماسك، بايد مرتب روي صورت باشد. هوا ميتواند از لبههاي آن بيرون برود و با اينكه چشمها بسته هستند، هواي خروجي ميتواند آنها را خشك كند.
استينبرگ حتي برخي شبها بيدار ميشد تا ماسك را بردارد. هنگام صبح وضعيت خود را مطالعه ميكرد و متوجه پيشرفت كم خود ميشد. به همين دليل دوباره پيش پزشك خود رفت تا او را به استفاده از ماسك تشويق كند. در نهايت شيوز به او گفت: اگر ۱۳ كيلوگرم وزن كم كني، اشكالت حل خواهد شد.»
چاقي، اشكال آپنه خواب را تشديد ميكند. استينبرگ ۵۹ ساله است و وزن او هنگام فارغالتحصيلي از دانشگاه به ۶۸ كيلوگرم ميرسيد. در سال ۲۰۰۹ وزن استينبرگ افزايش يافت و به ۹۵ كيلوگرم رسيد. او تصميم گرفت در سال ۲۰۱۰، وزن خود را كاهش دهد. درنتيجه از ۹۳ كيلوگرم در ۱ ژانويهي ۲۰۱۰، به ۸۰ كيلوگرم در ۳۱ دسامبر همان سال رسيد. كاهش وزن، اشكال او را حل كرد و ديگر نيازي به استفاده از ماسك نبود.
مبتلايان به آپنه خواب در عملهاي جراحي، در معرض خطرهاي پيچيدهاي قرار دارند
اما وزن استينبرگ دوباره در طول يك دهه به حالت اول بازگشت و درنتيجه اختلال آپنه خواب او دوباره شروع شد. او در تابستان ۲۰۱۹، در عمل جراحي ستون فقرات متوجه اين موضوع شد و در پرسشنامهي پيش از عمل، به خر و پف هنگام خواب اشاره كرد. در نهايت مشخص شد كه مبتلا به آپنه خواب است. بهگفتهي فيليس زير، رئيس مركز پزشكي خواب در دانشكدهي پزشكي دانشگاه شمال غرب:
نظارت بر افراد مبتلا به آپنه خواب ضروري است زيرا ريسك آنها هنگام عملهاي جراحي افزايش مييابد.
سؤالهاي مربوط به خر و پف و خستگي بسياري مهم هستند و با وجود هشدارها، بسياري از افراد مبتلا به آپنه خواب، متوجه بيماري خود نميشوند. طبق پژوهشي آلماني، تقريبا ۴۰ درصد از جمعيت آلمان مبتلا به آپنه خواب هستند كه تنها ۱/۸ درصد از بيماران بستري در بيمارستان متوجه اين اختلال شدهاند.
بسياري از افراد از اختلال آپنه خواب خود خبر ندارند
طبق مقالهاي در مجلهي پزشكي New England، آپنه خواب در ميان بيماران تحت جراحي ايالات متحده رايج است. از هر چهار كانديدا جراحي، يك نفر مبتلا به اين اختلال است؛ اما براي گروههاي مشخصي از افراد اين نسبت بالاتر ميرود. براي مثال از هر ده بيمار چاق، هشت نفر اين اختلال را دارند كه ميتواند مجموعهاي از ريسكها را بهدنبال داشته باشد. بهگفتهي مؤلفان:
بيماران مبتلا به آپنه خواب كه تحت عمل جراحيهاي عمومي يا ارتوپدي قرار ميگيرند در معرض خطر عوارض تنفسي هستند و به خدمات درماني متمركز نياز دارند و به همين دليل هزينههاي درمان آنها افزايش مييابد.
پرسشنامهي استينبرگ و آگاهي پزشكان از اختلال آپنه خواب او در گذشته، آثار مثبتي داشت. عمل جراحي ستون فقرات او بهسرعت انجام شد اما بيمارستان از او خواست مدتي در خانه براي بيماري آپنه خواب تحت مطالعه قرار بگيرد. به همين دليل بهجاي رفتن به مركز خواب، تجهيزات و دستورالعملهاي مورد نياز را با خود به خانه برد. اين تجهيزات شامل بندهاي حسگر براي قفسهي سينه، پالس اكسيمتر روي انگشت و گيرهاي زير بيني براي نظارت بر نحوهي تنفس بود. يكي از معايب تستهاي خانگي اين است كه متوجه نميشويد چه زماني به خواب ميرويد و ركوردها دقيقا از چه نقطهاي ثبت ميشوند.
با كاهش هزينه و افزايش سهولت تشخيصها، بيماران بيشتري ميتوانند اختلال آپنه خواب خود را تشخيص دهند؛ زيرا زمان و هزينهي مورد نياز براي آزمايش پليسومنوگرامي يكي از دلايل تشخيصهاي پائين است. طبق آزمايشها، استينبرگ مبتلا به آپنه خواب متوسط بود.
از ابزار دندانپزشكي در دههي ۱۹۹۰ براي جلو آوردن فك پائين و درمان آپنه خواب استفاده ميشد
فيليپ اسميت، استاد دانشكدهي پزشكي جان هاپكينز و متخصص بيماريهاي ريوي و آپنه خواب ميگويد:
كاهش وزن، درمان اين بيماري است؛ اما اشكال اينجا است كه مردم نميتوانند اين كار را انجام دهند.
علاوه بر اين، بسياري از بيمارها نميتوانند از ماسك CPAP استفاده كنند و بهگفتهي اسكوارتز نياز بيماران هنوز برطرف نشده است. در طول دو دههي گذشته، مجموعهاي از درمانهاي مختلف براي آپنه خواب ارائه شدند.
در اواسط دههي ۱۹۹۰، افرادي كه نميتوانستند ماسك را كنترل كنند از ابزاري دنداني استفاده ميكردند. بهگفتهي ديويد توروك، دندانپزشك عمومي:
آپنه خواب معمولا در قسمت عقب دهان رخ ميدهد. معمولا در چنين حالتي، زبان، فضاي كافي در دهان ندارد و مجراهاي هوا را مسدود ميكند. ماسك CPAP باعث ميشود زبان فضاي كافي پيدا كند و هوا جريان پيدا كند. ابزارهاي دهاني هم فكر را جلو ميآورند و به اين صورت زبان به قسمت جلوي دهان باز ميگردد.
ابزار دنداني، از دندانهاي بالايي بهعنوان تكيهگاهي براي هل دادن دندانهاي پائيني استفاده ميكند و با جلو آوردن فك پائين، فضاي جريان هوا در قسمت گلو را باز ميكند. ابزار دنداني هم مانند ماسك CPAP، نواقصي دارد. براي مثال فك را در موقعيت غيرعادي قرار ميدهد و استفادهي طولانيمدت از آن ميتواند آزاردهنده باشد. فشار آن هم ميتواند موقعيت دندانها را اندكي تغيير دهد. با تمام نواقص، بيماران توروك از ابزار دنداني رضايت داشتند. او ميگويد:
معمولا افرادي كه از ابزار دنداني رضايت دارند، به آپنه خواب خفيف تا متوسط مبتلا هستند. براي افراد مبتلا به آپنه خواب شديد، CPAP بهتر است. در كل توصيهي من اين است كه اول CPAP را تست كنند.
بهگفتهي توروك، مطمئنترين روش براي حل اشكال آپنه خواب بيماراني كه تحمل استفاده از CPAP يا ابزار دنداني را ندارند، جراحي پيشرفتهي فك است كه نسبت به عمل جراحي برداشت بافت نرم گلو، بهتر است. بهگفتهي توروك:
«دوران نقاهت عمل فك آسانتر است زيرا بهجاي بافتها، استخوانها بهبود پيدا ميكنند.» اگرچه جراحي هم معايب خود را دارد، براي مثال براي جراحي فك، نياز به شكستن فك پائين از دو نقطه و بستن زبان با سيم پس از عمل است. روش درماني بعدي، نسخهي الكتريكي ابزار دنداني بهنام HNS (تحريك عصب زيرزباني) است در اين روش از مقدار كمي بار الكتريكي براي فشردهسازي زبان و جلوگيري از عقب رفتن آن در طول خواب استفاده ميشود.
پژوهشگرها اميدوار هستند در ده سال آينده موفق به اختراع قرصي براي درمان آپنه خواب شوند
لاورنس اپستين، يكي از مديران مركز اختلال خواب در بريگام و بيمارستان زنان بوستون، CPAP را اولين درمان پيشنهادي اختلال آپنه خواب ميداند. او ميگويد: «بهطور كلي درمان نهايي به آگاهي از تمام گزينهها، انتخاب بيمار و گزينهي بهتر براي درمان او بستگي دارد.»
اپستين همچنين معتقد است، آپنه خواب داراي يك علت نيست و ميتواند دلايل مختلفي مثل ساختار گلو و چهره، كشش ماهيچهها، چاقي و موارد ديگر داشته باشد و روشهاي درماني از فردي به فرد ديگر متفاوت هستند. او ميافزايد:
درمانهاي مؤثر متعددي براي اين اشكال داريم اما تمام اين روشها عوارضي دارند. مسئلهي اصلي، درمان متناسب با شرايط هر بيمار است. بايد مطمئن شويم روش پيشنهادي روي بيمار مؤثر است. ما هنوز با رسيدن به درمان بينقص فاصله داريم.
حالا پژوهشگرها روي درمان دارويي و ساخت قرص براي بيماري آپنه خواب متمركز شدهاند. بهگفتهي اسميت از دانشگاه جان هاپكينز: «درمان آينده، عصبي شيميايي خواهد بود و ميتوانيم آپنه را در دهان درمان كنيم.» شايد در ده سال آينده، شايد پنج سال آينده بتوانيم به دارويي براي اين اختلال دست پيدا كنيم زيرا اين اشكال عصبي شيميايي است. چاقي و چربي به تنهاي عامل بسته شدن مجراهاي هوا نيستند بلكه هورمونهاي مشخصي در فروپاشي اين مجراها نقش دارند.
احتمالا در ده سال آينده، دارويي براي آپنه خواب كشف شود
از طرفي اسكوارتز كمي دراينزمينه محتاطتر است. او معتقد است اشكال آپنه خواب تركيبي عصبي شيميايي است اما همچنين در حال مطالعه هورمونهاي سلولهاي چربي است. آزمايشهاي اميدبخشي هم در راه هستند. فيليس زي يكي از مؤلفان مقالهاي پژوهشي در سال ۲۰۱۷ است. طبق اين مقاله، داروي درونابينول، نسخهاي تركيبي از مولكولهاي گياه شاهدانه، ميتواند شدت اختلال آپنه خواب را كاهش دهد. بهگفتهي زي:
هدف دستگاه CPAP، بهبود فيزيكي بيمار است اما علت را برطرف نميكند. هدف دارو، مغز و عصبهايي هستند كه وظيفهي تنظيم ماهيچههاي مجراي هوا را بر عهده دارند. دارو ميتواند انتقال عصبي مغز و نحوهي ارتباط با ماهيچهها را تغيير دهد.
علائم اميدبخشي از درمان آپنهخواب هم وجود دارد. طبق مقالهاي بينالمللي، دو داروي تركيبي آتوموكستين و اكسيبوتينين ميتوانند به شكل چشمگيري آپنه را ضعيف كنند و تقريبا در پنجاه درصد موارد، موانع مجراي هوا را از بين ببرند. بهگفتهي اسكوارتز: «در بيست سال آينده دارويي اين بيماري كشف خواهد شد. ما قطعا به دارو خواهيم رسيد. روشهاي دارويي اميدبخشي در دست توسعه هستند.»
بهداشت و درمان به صبر وابسته است، صبر ميتواند انتظار براي درمان جديد يك بيمار يا تغيير در سبك زندگي يا حتي صبر براي پرورش متخصص مناسب باشد. براي استينبرگ، صبر بهمعني رژيم غذايي طولاني و ملاقات با دكتر متخصص خواب بود.
هم انديشي ها