ارتباط احتمالي ميان مرگ‌ومير ناشي از كوويد ۱۹ و كمبود ويتامين D

نتايج مقدماتي مطالعه‌اي جديد كه هنوز مورد بازبيني قرار نگرفته است و به‌وسيله‌ي دانشمنداني از بنياد تراست بيمارستان ملكه اليزابت و دانشگاه آنگلياي شرقي انجام شده است، سطوح پايين ويتامين D را با نرخ مرگ‌ومير كوويد۱۹ در سرتاسر اروپا مرتبط كرده است. ويتامين D به‌طور معمول به‌وسيله‌ي سلول‌هاي پوستي كه درمعرض خورشيد قرار مي‌گيرند، توليد مي‌شود.

مطالعه‌ي مذكور به‌عنوان قطعه‌ي بالقوه‌اي از معماي ويروس كرونا سزاوار توجه است و به ما يادآوري مي‌كند كه سلامتي و بيماري امري پيچيده است كه عوامل مختلف مربوط به سبك زندگي در آن‌ها دخيل هستند. اما توجه اين مسئله نيز مهم است كه شواهدي نظير اين مورد را به‌عنوان بخشي از يك گفتگوي علمي بزرگ‌تر تفسير كنيم، يعني هنوز براي هرگونه توصيه بسيار زود است و نبايد قبل از آمدن شواهد بيشتر سراغ مكمل‌ها برويم.

پژوهشگران مقالات موجود را مورد مطالعه قرار دادند تا سطوح متوسط ويتامين D را در بين شهروندان ۲۰ كشور اروپايي فهرست كنند و سپس ارقام حاصل را با تعداد نسبي مرگ‌و‌مير ناشي‌از كوويد ۱۹ در هر كشوري مورد مقايسه قرار دادند. يك آزمون آماري ساده نشان داد كه همسبتگي كاملا متقاعدكننده‌اي ميان ارقام وجود دارد و نرخ مرگ‌و‌مير ناشي‌از SARS-CoV-2 در جمعيت‌هاي داراي ميانگين غلظت پايين‌تر ويتامين، بالاتر است. پژوهشگران در گزارش مقدماتي خود نتيجه‌گيري كردند كه آسيب‌پذيرترين گروه جامعه براي كوويد ۱۹ نيز گروهي است كه داراي بيشترين كمبود ويتامين D است.

گزارش‌هاي مقطعي مانند مورد جديد، بدون اشكال نيستند و تنها نشان‌دهنده‌ي وجود نوعي ارتباط احتمالي هستند. براي مثال، افرادي كه داراي سطح بالاتري از ويتامين D در بدن خود هستند، ممكن است درحال انجام كار ديگري باشند كه به محدودشدن آثار مخرب ويروس كمك مي‌كند.

كمبود اين ويتامين كه به‌خاطر نقشي كه در حفظ سطوح كلسيم در استخوان‌‌ها شناخته شده است، عامل بروز ناهنجاري‌هاي اسكلتي نظير راشيتيسم (نرمي استخوان) و نيز افزايش خطر تخريب استخوان در شرايطي مانند پوكي استخوان است. پژوهشگران همچنين عملكردهاي ويتامين را در سيستم ايمني در كنار هم قرار داده و به ارتباط آن با شرايط خودايمني و كشف گيرنده‌هايي براي اين ماده‌ي شيميايي روي سلول‌هاي ايمني مختلف اشاره مي‌كنند.

اينكه چگونه اين ويتامين مي‌تواند با عفونت‌هاي ويروس كرونا مبارزه كند (اگر واقعا مبارزه كند) مطمئنا موضوع محبوب مطالعات بعدي خواهد بود. در همين حين، هرچه هم نتايج ممكن است غيرقابل مباحثه باشد، يك مطالعه‌ي واحد آن‌ هم قبل از اينكه مورد بازبيني دانشمندان ديگر قرار گيرد، نبايد مبناي توصيه‌ي پزشكي باشد يا موجب شود مردم سريعا سراغ مكمل‌ها بروند.

در سال ۲۰۱۷، پژوهشگران پزشكي مارك جي بولاند از دانشگاه اوكلند در نيوزلند و آليسون آونل از دانشگاه آبردين در بريتانيا استدلال كردند كه درمورد تفسير چنين مطالعاتي بايد احتياط كرد. آن‌ها در تفسيري درمورد مجموعه‌ي متنوع مطالعاتي كه درباره‌ي ويتامين D در دهه‌ي گذشته انجام شده است، مي‌نويسند:

مكمل ويتامين D موضوع جديدي است و استدلال‌هاي افراطي در حمايت و عليه آن وجود دارد.

نتايج ممكن است مثبت به‌انديشه متخصصين برسند اما هيچ راهي براي تبديل آميزه‌اي از آماره‌ها به توصيه‌هاي دقيقي كه بتواند متناسب با نيازهاي فردي باشد، نداريم. حتي سازمان جهاني بهداشت درمورد استفاده از پژوهش‌هاي گذشته به‌عنوان پايه‌اي براي توصيه‌هاي خاص ترديد دارد. بولاند و آونل مي‌نويسند:

ما فكر مي‌كنيم كه آن‌ها بايد فقط به‌عنوان توليد فرضيه ديده شوند. اين نتايج نياز به تأييد در كارآزمايي‌هاي كنترل‌شده تصادفي شده‌اي دارند كه به‌خوبي طراحي شده باشند.

پژوهش‌هايي كه در اين مورد گمانه‌زني مي‌كنند كه يك ويتامين واحد و رايج ممكن است موجب تفاوت بين مرگ و زندگي شود، مي‌توانند همچون قايق نجاتي در آب‌هاي متلاطم باشد اما نياز به پژوهش‌هاي بيشتري داريم تا به ما بگويند كه چگونه و چرا اين الگوها وجود دارند تا بتوانيم خطرات همراه‌با مكمل‌هاي ويتاميني را متعادل كنيم. در بحبوحه‌ي همه‌گيري جهاني كه داراي ظرفيت گرفتن جان هزاران نفر در سرتاسر جهان در هفته است، علم با كندي پيش مي‌رود اما هميشه ارزش صبر كردن را دارد.

مقاله‌ي جديد به‌صورت پيش‌چاپ در پلتفرم Research Square در دسترس است.