حتي پس از ساخت واكسن كرونا همچنان بايد ماسك بزنيم
دكتر مارك كورتپيتر، پزشك و متخصص ايمني زيستي كه در جريان مبارزه با اپيدمي‌هاي متعدد نقش داشته است، در گزارشي در مورد پنج دليل كه چرا پس از ساخت واكسن كوويد ۱۹، زدن ماسك همچنان به‌عنوان يك ابزار مهم پيشگيري از عفونت ادامه خواهد يافت، صحبت مي‌كند.
تاكنون تحقيقات متعددي در تأييد مزاياي استفاده از ماسك براي كاهش انتقال ويروس كرونا انجام شده است. اما سؤالي كه مطرح مي‌شود اين است كه تا چه زماني بايد ماسك بزنيم؟ آيا بعد از دستيابي به واكسن كوويد ۱۹ مي‌توانيم ماسك‌هاي خود را كنار بگذاريم؟
دكتر كورتپيتر مي‌گويد: «پاسخ كوتاه اين است كه به اين زودي قرار نيست ماسك‌هايمان را كنار بگذاريم؛ خصوصاً با كاهش دما كه باعث مي‌شود اغلب مردم زمان خود را در فضاي بسته بگذرانند، استفاده از ماسك همچنان مهم است.»
اكنون ما چشم‌به‌راه واكسن‌هاي در حال ساخت در آينده نزديك هستيم؛ اما دلايل متعددي وجود دارد كه حتي پس از واكسيناسيون، بايد ماسك بزنيم. در ادامه به مطالعه اين دلايل مي‌پردازيم:
ممكن است فرايند واكسيناسيون ماه‌ها به طول انجامد
حتي اگر يك يا چند واكسن ايمني‌بخش با كارايي بالا توليد شود، واكسيناسيون همگاني فرايندي است كه يك‌شبه اتفاق نخواهد افتاد. برخي از واكسن‌ها به شرايط دمايي خاصي در حين حمل و نگه‌داري تا رسيدن به مصرف‌كننده نياز دارند كه به آن زنجيره سرما گفته مي‌شود. گاهي برخي از واكسن‌ها بايد در دماي ۸۰- درجه سانتي‌گراد به‌صورت منجمد نگه‌داري شوند. اين امر چالش‌هاي مهمي براي دستيابي به واكسيناسيون همگاني ايجاد مي‌كند؛ اگر شرايط دمايي واكسن‌ها به‌درستي حفظ نشود، ممكن است واكسن‌ها اثربخشي خود را از دست بدهند.
نمي‌دانيد چه كسي مورد واكسيناسيون قرار گرفته و چه كسي واكسن نزده است
واكسيناسيون هم‌زمان همه افراد غير ممكن است. افراد در گروه‌هاي پرخطر در فرايند واكسيناسيون نسبت به ديگران اولويت دارند؛ به‌طوري‌كه حتي اگر مي‌خواهيد واكسن بزنيد، ممكن است بلافاصله نتوانيد اين كار را انجام دهيد؛ زيرا اين فرايند بر اساس اولويت بين افراد جامعه از سويي، افراد ديگر در جامعه ممكن است داراي شرايط و اشكالات پزشكي باشند كه مانع از واكسيناسيون آن‌ها مي‌شود. علاوه بر اين، بخش بزرگي از افراد همچنان در انجام واكسيناسيون ترديد دارند؛ بنابراين برخي ممكن است از واكسيناسيون خودداري كنند.
برخي از واكسن‌ها ممكن است به يك يا چند تقويتكننده نياز داشته باشند تا حداكثر ايمني را ايجاد كنند؛ به اين معني كه شما بايد بعد از مدت‌زمان مشخص، يك بار ديگر تزريق واكسن را انجام دهيد. اما نمي‌دانيد افراد جامعه در كدام مرحله از واكسيناسيون قرار دارند و تا چه حد ايمني يافته‌اند. بنابراين هنوز هم بايد دركنار ديگران از خود محافظت كنيد.
ما از تأثير و كارايي واكسن‌ها اطلاع نداريم
با توجه به سن و شرايط سلامتي هر فرد، برخي از واكسن‌ها ممكن است سطح ايمني متفاوتي ايجاد كنند. سازمان غذا و داروي آمريكا اعلام كرده است كه حداقل اثربخشي واكسن مورد تأييد ۵۰ درصد خواهد بود. واكسني كه فقط ۵۰ درصد اثربخشي داشته باشد، به اين معني است كه فقط نيمي از كساني كه اين واكسن را دريافت مي‌كنند، كاملا از بيماري محافظت مي‌شوند. اين خبر خوبي نيست و دامنه واقعي اثربخشي در شرايط واقعي مي‌تواند بيشتر يا كمتر از ۵۰ درصد باشد. اگر فقط نيمي از جمعيت واكسينه شوند و اگر واكسن فقط در نيمي از آن‌ها ايمني ايجاد كند، از هر چهار نفر اطراف شما سه نفر از اين بيماري محافظت نمي‌شود و شما ممكن است يكي از آن‌ها باشيد. بنابراين نمي‌دانيد آيا شما يا كسي كه با او ارتباط برقرار مي‌كنيد، واقعاً نسبت به اين عفونت ايمني دارد يا خير.
ما هنوز به‌طور دقيق نمي‌دانيم محافظت واكسن چگونه خواهد بود. در حالت ايده‌آل، واكسن‌ها محافظت كامل در برابر بيماري ايجاد مي‌كنند و فرد را از هرگونه خطر انتقال ويروس در امان نگه مي‌دارند. علاوه براين، واكسن‌ها همچنين مي‌توانند طيف وسيعي از محافظت در برابر بيماري فراهم كنند يا فقط تا حدي احتمال ورود عفونت به بدن ما را كاهش دهند. بنابراين تا زماني كه به شناخت كافي از عملكرد واكسن دست پيدا كنيم بايد محتاط باشيم. عفونت در افراد بدون علائم بيماري مي‌تواند منجر به گسترش ويروس شود؛ بنابراين پس از واكسيناسيون، احتمال انتقال عفونت همچنان وجود دارد.
مدت‌زمان ايجاد ايمني توسط واكسن مشخص نيست
ازآنجاكه واكسن‌هاي متعددي به‌سرعت در حال ساخت هستند، هيچ اطلاعاتي در مورد مدت‌زمان ايجاد محافظت و ايمني آن‌ها در دست نداريم. شناخت كامل تأثير طولاني‌مدت واكسن‌ها ممكن است ماه‌ها تا سال‌ها به طول انجامد. حتي اگر پاسخ خوبي به واكسن داشته باشيد، فقط زمان مي‌تواند مشخص كند كه براي حفظ ايمني ايجادشده، به تقويت‌كننده‌هاي فراتر از برنامه اوليه واكسيناسيون نياز است يا خير.
افراد مي‌توانند دوباره آلوده شوند
اكنون مي‌دانيم احتمال عفونت مجدد براي برخي افراد وجود دارد. عفونت‌هاي اثبات‌شده مجددي كه تاكنون گزارش شده است، مربوط به قرار گرفتن در معرض يك سويه ديگر از ويروس اوليه است. با باز شدن مرزها و مسافرت افراد به ساير كشورها، احتمال قرار گرفتن در معرض سويه‌هاي مختلف ويروسي افزايش مي‌يابد. ويروس با گذشت زمان تكامل پيدا مي‌كند؛ اما نمي‌دانيم كه واكسن‌هاي در حال توليد چه مدت در بدن ايمني ايجاد مي‌كنند.
بنابراين چه زماني مي‌توانيم ماسك‌ها را برداريم؟ درواقع حتي بدون واكسن، زماني مي‌توانيم استفاده از ماسك را كاهش دهيم كه شاهد كاهش انتشار ويروس در جامعه باشيم. اگر شاهد كاهش مداوم موارد مرگ و مير باشيم، اين نشان مي‌دهد كه در مسير درست قدم گذاشته‌ايم. هنگامي كه به حداقل ميزان انتشار رسيديم، به‌گونه‌اي كه كادر درمان بتوانند هر مورد ابتلا جديد را به‌سرعت مورد شناسايي قرار دهند و از گسترش عفونت جلوگيري كنند؛ زمان برداشتن ماسك براي عموم مردم خواهد بود.
حتي با توليد واكسن و واكسيناسيون عمومي مدتي طول مي‌كشد تا به نقطه‌اي برسيم كه ماسك‌ها را برداريم. اينكه چه مدت طول مي‌كشد تا به اين نقطه برسيم به موارد زير بستگي دارد:
۱) ميزان گسترش بيماري در جامعه
۲) رعايت و پيروي از پروتكل‌هاي بهداشتي توسط عموم مردم
۳) ميزان كارايي و اثربخشي واكسن
۴) تعداد افراد واكسينه‌شده در جامعه
بنابراين فقط پس از واكسيناسيون عمومي خواهيم ديد كه شيوع عفونت با چه سرعتي كاهش مي‌يابد و چه زماني مي‌توانيم از ماسك‌هايمان خلاص شويم؛ پس تا آن زمان، بايد ماسك بزنيم.
هم انديشي ها