۸ توزيع سبك لينوكس براي سيستم‌هاي ضعيف
پردازنده‌هاي سري اتم اينتل، ريزپردازنده‌هايي با ولتاژ پايين‌اند كه نخستين بار در سال ۲۰۰۸ معرفي شدند. از اين پردازنده‌ها در بسياري از دستگاه‌هاي قابل‌حمل مانند نوت‌بوك‌ها، نت‌تاپ‌ها و تبلت‌ها استفاده مي‌شود. اما مصرف انرژي پايين پردازنده‌هاي اتم به سرعت محدوديت‌هاي آن را در اجراي روان نرم‌افزارها نمايان ساخت.
البته ضعيف‌بودن اين پردازنده به اين معنا نيست كه بگذاريد دستگاه قديميتان خاك بخورد. با استفاده از يك توزيع لينوكس مي‌توانيد اين دستگاه‌ها را به چرخه حيات و بهره‌وري برگردانيد. سيستم‌عامل‌هاي مبتني بر لينوكس معمولا منابع سخت‌افزاري كمتري نسبت به سيستم‌عامل‌هاي مشابه ويندوزي دارند. همچنين به‌علت تنوع بسيار بالاي توزيع‌هاي لينوكس دست شما در انتخاب اصلا بسته نيست.
در اين مقاله بهترين توزيع‌هاي لينوكس براي رايانه‌هايي با سخت‌افزار ضعيف به‌خصوص سيستم‌هايي با پردازنده اينتل اتم معرفي مي‌شوند.
پاپي لينوكس مقدار بسيار پاييني از رم را به خود اختصاص مي‌دهد. اين مقدار حدودا ۳۰۰ مگابايت بوده و شما مي‌توانيد اين سيستم‌عامل را از روي فلش درايو يا DVD به‌طور لايو اجرا كنيد. حتي مي‌توانيد كل اين سيستم‌عامل را از روي رم اجرا كنيد. استفاده از اين سيستم‌عامل سرعت بالايي براي شما به ارمغان آورده و براي سيستم‌هايي با سرعت پايين هاردديسك و خواندن/نوشتن بسيار عالي است.
پاپي لينوكس براساس توزيع‌هاي اوبونتو بوده و از بابت همراهي و به‌روزرساني جاي نگراني وجود ندارد.
لوبونتو خود را به‌عنوان سيستم‌عاملي سبك و سريع معرفي مي‌كند. نسخه‌هاي جديدتر از محيط دسكتاپ LXQt (محيط دسكتاپ مبتني بر Qt با مصرف منابع بسيار پايين) بهره مي‌برند، اما آخرين نسخه با همراهي درازمدت، از LXDE (محيطي دسكتاپ با مصرف سخت‌افزار نسبتا پايين) هم بهره مي‌برد. لوبونتو يك سيستم‌عامل بسيار خوب براي افرادي است كه از رايانه خود انتظارات بالايي ندارند.
نيازمندي‌هاي سخت‌افزاري براي اين سيستم‌عامل بسيار پايين است. وب‌سايت لوبونتو يك گيگابايت رم براي مرورگري سنگين وب نظير يوتيوب، فيسبوك و گوگل‌داكس، پيشنهاد مي‌كند.
لينوكس مينت (MATE يا Xfc)
مينت از نام‌هاي آشنا و محببوب ميان توزيع‌هاي لينوكس به شمار مي‌آيد. اوبونتو و توزيع‌هاي مبتني بر دبيان، ساده، مدرن و متخصصپسندند. نرم‌افزار و كدك‌هاي مولتي‌مديا نيز به آساني براي اين توزيع‌ها يافت مي‌شود.
توزيع‌هاي متفاوتي از مينت موجود است كه در ميان آن‌ها MATE و Xfc گزينه‌هاي مناسب‌تري براي پردازنده‌هاي اتم اينتل محسوب مي‌شوند. مينت از ميان تمام توزيع‌هاي ديگر معرفي شده در اين مقاله، كارايي و تجربه بهتري براي متخصصان به همراه دارد. اين توزيع همچنين براي متخصصان تازه‌وارد نيز بسيار مناسب است.
اگر شما اوبونتو، فدورا يا اپن سوزه را ترجيح مي‌دهيد با خيال راحت از آن‌ها استفاده كنيد زيرا كارايي اين توزيع‌ها نيز به اندازه مينت خوب است.
بانسن‌لبز توزيع ديگري از لينوكس بوده كه حتي در ميان توزيع‌هاي سبك ديگر، سبك به شمار مي‌آيد. اين توزيع ادامه‌اي از كرانچ‌بنگ (CrunchBang) است، كه محيط سنتي دسكتاپ را به لطف نسخه تغييريافته‌اي از مدير پنجره‌هاي اپن‌باكس (Openbox window manager) از ميان برداشته‌است.
اگرچه اين توزيع مبتني بر دبيان، سبك و براي پردازنده‌هاي اتم مناسب است اما ظاهر نه‌چندان متخصصپسند آن احتمالا براي بسياري از متخصصان اشكال‌ساز خواهد شد.
بانسن‌لبز تنها توزيعي نيست كه از كرانچ‌بنگ بهره مي‌برد اما ظاهرا فعال‌ترين توزيع آن است. اگر دوست داريد تا توزيع‌هاي جديد را تجربه كنيد مي‌توانيد دو توزيع كرانچ‌بنگ++ (CrunchBang++) و آرچ‌بنگ (ArchBang) را امتحان كنيد.
كم‌حجم، سريع و قابل بوت از هر نوع حافظه جانبي، پورتئوس توزيعي عالي براي نوت‌بوك‌هاست. اين سيستم‌عامل زير ۳۰۰ مگابايت از رم را اشغال كرده و بسيار بهينه است به طوري كه زير ۳۰ ثانيه بوت مي‌شود. پورتئوس در نسخه‌هاي ۳۲ و ۶۴ بيتي موجود بوده و به دليل فضاي كمي كه از رم اشتغال مي‌كند، مي‌تواند كاملا روي رم اجرا شود. توجه داشته باشيد كه پورتئوس ماژولار است و با استفاده از يك پكيج منيجر و اتصال به اينترنت هنگام نصب اوليه، مي‌توانيد ماژول‌هاي آماده را به دلخواه فعال يا غيرفعال كنيد.
اگر خواهان يك تجربه منحصربه‌فرد از لينوكس روي دستگاه اينتل اتم خود هستيد بهتر است نگاهي به ايلايو داشته باشيد. توزيعي بسيار سبك با محيط دسكتاپ مخصوص به خود. تعدادي نرم‌افزار و بازي به‌طور پيش‌نصب روي سيستم‌عامل وجود دارند. اين نرم‌افزارها و بازي‌ها در يك نواري در پايين صفحه نشان داده مي‌شوند.
البته بهتر است بدانيد كه ايلايو براي تازه‌كاران و حتي حرفه‌اي‌ها طراحي نشده‌است! شايد بپرسيد كه متخصصي اين توزيع چيست؟ بياييد نگاهي به توضيح تيم توسعه‌دهنده داشته باشيم:
ايلايو براي تازه‌كاران ساخته نشده‌است. ايلايو براي متخصصان باتجربه هم ساخته نشده‌است. ايلايو براي متخصصي شركتي يا شخصي هم ساخته نشده‌است. ايلايو هنر است. اين توزيع براي افرادي است كه از آن را تقدير كرده و خواهان استفاده از آن هستند. شما و تنها شما تصميم مي‌گيرد كه در اين دنيا چه مي‌خواهيد!
شايد نتوان فهميد كه اين توزيع براي چه افرادي است اما يقينا مي‌توان گفت براي سيستم‌هاي ضعيف است. حداقل نياز سخت‌افزاري ايلايو سرعت پردازنده ۵۰۰ مگاهرتز، ۱۹۸ مگابايت رم و ۷۰۰ مگابايت هاردديسك است.
اگر دستگاه اينتل اتم شما دستگاه اصلي شما نيست مي‌توانيد از آن براي اجراي نرم‌افزارهايي كه نمي‌خواهيد مستقيم روي سيستم اصلي خود اجرا كنيد، استفاده كنيد. بودهي لينوكس يك پروژه كوچك است كه به اندازه توزيع‌هاي ديگر اين ليست قدرتمند نبوده اما قابل استفاده است.
بودهي از محيط دسكتاپ نسبتا ناآشنايي به نام «موكشا» استفاده مي‌كند كه احتمالا تجربه بهتري نسبت به LXQt و Xfce برايتان به ارمغان مي‌آورد.
بودهي لينوكس براي اجرا حداقل به پردازنده‌اي ۵۰۰ مگاهرتزي، ۱۲۸ مگابايت رم و ۴ گيگابايت فضاي هاردديسك نياز دارد.
اگر دنبال يك توزيع سبك و نسبتا عجيب از لينوكس هستيد بهتر است نيم‌نگاهي به وات‌اواس داشته باشيد. وات‌اواس همان اوبونتو است كه از تمامي غيرملاخبار تخصصيات خود عاري و مدير پنجره i3 به آن افزوده شده‌است. نسخه «ميكرووات» اين توزيع براي اجرا تنها به ۱۹۲ مگابايت رم و ۷۰۰ مگابايت فضاي هارد احتياج دارد.
اگر محيط متخصصي رايج‌تري را ترجيح مي‌دهيد، نسخه LXDE را امتحان كنيد. اين نسخه رم بيشتري نياز دارد اما همچنان روي يك نت‌بوك اينتل اتم بسيار خوب اجرا مي‌شود.
لينوكس و اينتل اتم، زوجي دوست‌داشتني
وقتي كه نت‌بوك‌هاي اينتل اتم وارد بازار شدند، سازندگان فرصتي پيش روي ديدند تا لينوكس را روي اين دستگاه‌ها اجرا كنند. اوبونتو و KDE نسخه‌هاي مخصوص نت‌بوك عرضه كردند. Joli OS حتي پيش از عرضه كروم‌بوك‌ها مختص اين دستگاه‌ها بود. اما در نهايت توليدكنندگان ترجيح دادند از سيستم‌عامل منسوخ ويندوز XP به‌جاي دادن شانسي به لينوكس، استفاده كنند.
با اين حال طي سال‌هايي كه از عرضه اينتل اتم مي‌گذرد شاهد آن بوده‌ايم كه لينوكس همراهي دوست‌داشتني و كارا براي سيستم‌هاي اينتل اتم است.
انديشه متخصصينات شما درباره اين مطلب چيست؟ آيا از لينوكس روي دستگاه اينتل اتم خود استفاده خواهيد كرد؟ اگر بله چه توزيعي را ترجيح مي‌دهيد؟ انديشه متخصصينات‌هاي خود را با ما به اشتراك بگذاريد.
هم انديشي ها