چرا چندين اپليكيشن پيامرسان مختلف را همزمان مورد استفاده قرار مي‌دهيم؟
همه‌ي ما اپليكيشنهاي پيامرسان گوناگوني روي موبايل و كامپيوتر خود داريم كه همه‌ي آن‌ها تقريبا يك كار انجام مي‌دهند؛ ارسال پيام‌هاي متني، صوتي يا تصويري به دوستان و آشنايان. اما بيشتر متخصصان با اينكه اپليكيشنهاي مختلفي را نصب كرده‌اند؛ از بيشتر آن‌ها هيچ استفاده‌اي نمي‌كنند و تنها با يك يا دو اپليكيشن كار مي‌كنند. استفاده از چند پيامرسان مختص ايران نيست و در بسياري از كشور‌هاي جهان نيز عموم متخصصان به‌صورت همزمان از چند پيامرسان براي رفع نياز‌هاي خود بهره مي‌برند. مثلا عده‌اي تنها از آي‌مسيج استفاده مي‌كنند. عده‌اي ديگر از واتساپ، تلگرام، سيگنال يا پيامرسان فيسبوك. در اين مقاله مي‌خواهيم به اين سؤال پاسخ دهيم كه چرا به نيازمند استفاده از چندين پيامرسان مختلف هستيم. در ابتدا شرح مختصري از تاريخچه‌ي اپليكيشنهاي پيامرسان را بيان مي‌كنيم.
سرويس پيام كوتاه يا SMS نخستين پيامرسان محسوب مي‌شود كه در سال ۲۰۰۵ راه‌اندازي شد و در آن زمان تنها راه ارسال پيام‌هاي كوتاه متني بين متخصصان بود؛ البته حتي در آن زمان هم اپليكيشنهاي پيامرسان فوري مانند MSN Messenger و AIM نيز براي ويندوز عرضه شده بود؛ اما متخصصان تنها گاهي اوقات از آن‌ها استفاده مي‌كردند و زماني‌كه از كامپيوتر خود دور بودند، چاره‌اي به جز ارسال SMS نداشتند.
البته سرويس پيام كوتاه كه هنوز هم كم‌و‌پيش از آن استفاده مي‌شود، محدوديت‌‌هاي زيادي دارد كه يكي از آن‌ها محدوديت تعداد كاراكترهاي يك پيام است و پيام را تنها براي افرادي مي‌توانيد ارسال كنيد كه شماره‌ي همراه آن‌ها را داشته باشيد؛ درضمن ارسال پيام كوتاه به‌صورت مداوم و به تعداد زياد ميتواند هزينه‌ي قابل توجهي را به شما تحميل كند و اگر قبض تلفن همراه خود را پرداخت نكنيد، از فرستادن پيام نيز محروم مي‌شويد. البته زماني‌كه SMS تنها ابزار پيام‌رساني در تلفن‌هاي همراه بود، متخصصان مجبور نبودند بين اپليكيشنهاي پيامرسان مختلف سوييچ كنند و همه‌ي پيام‌ها تنها در يك پوشه قرار داشت.
با فراهم شدن امكان استفاده از اينترنت در موبايل‌ها (مخصوصا اينترنت همراه)، شركت‌هاي غول فناوري و استارتاپ‌‌ها نخستين اپليكيشنهاي پيامرسان الكترونيك را عرضه كردند كه از آن زمان تاكنون رايگان بوده‌اند. استفاده از اپليكيشن آي‌مسيج پس از عرضه‌ي آن در ميان متخصصان موبايل‌هاي آيفون در آمريكا فراگير شد؛ زيرا اين امكان را براي متخصصان فراهم مي‌كرد كه SMS را نيز دريافت يا ارسال كنند. از واتساپ هم استقبال خوبي شد و هنوز هم در اروپا و ساير نقاط جهان طرفداران خود را دارد؛ زيرا در آن به حفظ حريم خصوصي افراد توجه ويژه‌اي شده است. وي چت هم توجه چيني‌ها را به خود جلب كرد؛ زيرا امكانات زيادي را براي متخصصان فراهم كرده بود؛ از خريد موسيقي گرفته تا خريد خودرو.
امروز شما نام بسياري از اپليكيشنهاي پيامرسان مانند تلگرام، وايبر، سيگنال، اسكايپ، اسنپ چت، اسكايپ، كيلك (Kilk)، كيوكيو (QQ) و مسنجر (Messenger) و... را شنيده‌ايد و برخي از آن‌ها را روي موبايل خود نصب كرده‌ايد كه مسلما تعداد آن‌ها پيش از يك اپليكيشن است؛ زيرا در بسياري از موارد تنها يك اپليكيشن نمي‌تواند نياز متخصصان را برطرف كند. شما هم قطعا براي برقراري ارتباط با افراد مختلف از پيام‌رسان‌هاي مختلفي استفاده مي‌كنيد.
درضمن به‌دليل اينكه هر يك از اين اپليكيشن‌ها فناوري‌هاي مختص به خود را دارند، نمي‌توان از يك اپليكيشن براي پيام دادن به متخصصان ساير اپليكيشن‌ها استفاده كرد؛ به‌عنوان مثال پيام‌رسان‌هاي قديمي داراي قابليت هم كنش‌پذيري يا تعامل‌پذيري هستند كه امكان ايجاد ارتباط بين آن‌ها و ساير سامانه‌هاي داراي اين قابليت را فراهم مي‌كند؛ مثلا اپليكيشن گوگل تاك از پروتكل باز جابر «Jabber» بهره مي‌برد كه باعث مي‌شود متخصصان آن بتوانند به ساير افرادي كه در هر نقطه از جهان از اين پروتكل استفاده مي‌كنند، پيام بدهند.
اپل امكان دسترسي به آي‌مسيج در ساير ابزارها و حتي دستگاه‌هاي اندرويدي را فراهم نمي‌كند؛ زيرا در اين صورت متخصصان مي‌توانند براي استفاده از اين اپليكيشن، به‌جاي آيفون به‌راحتي از دستگاه‌هاي ديگري استفاده كنند. درواقع اپليكيشنهاي پيامرسان نمونه‌ي بارز از اپليكيشن‌هايي هستند كه ساختار محافظت شده‌اي دارند.
البته SMS برخلاف بسياري از اپليكيشنهاي پيامرسان، داراي پتلفرم باز است و برخلاف معايبي كه دارد، هنوز هم مانند رايانامه از آن استفاده مي‌شود. SMS سرويسي است كه با هر موبايل و هر اپراتور سرويس‌دهنده‌اي مي‌توانيد از آن استفاده كنيد. با اينكه ارسال SMS هزينه‌ي نسبتا قابل توجهي دارد؛ اما زماني تنها سرويس قابل اعتماد براي ارسال پيام محسوب مي‌شد.
آينده‌ي اپليكيشنهاي پيامرسان
اميدواريم اپليكيشنهاي پيامرسان در آينده ساده‌تر شود. نشريه‌ي نيويورك تايمز در ماه ژانويه‌ي سال جاري اعلام كرد كه فيسبوك قصد دارد اپليكيشن پيامرسان خود را با اينستاگرام و واتساپ ادغام و آن‌ها را به يك زيرساخت تبديل كند؛ اين ويژگي باعث مي‌شود متخصصان بتوانند بدون نياز به سوييچ كردن بين اپليكيشنهاي مذكور، به متخصصان آن‌ها پيام دهند؛ البته اگرچه اين ويژگي در ظاهر ويژگي خوبي به انديشه متخصصين ميرسد، اما بسياري از متخصصان آن را نمي‌پسندند؛ زيرا اكثر متخصصان اينستاگرام و واتس آپ را به‌دليل اينكه اپليكيشنهاي مجزايي هستند، دوست دارند؛ البته از سويي ديگر ادغام آن‌ها با يكديگر، امكان مرور كلي عادات و فعاليت‌هاي متخصصان را براي فيسبوك فراهم مي‌كند.
زماني‌كه تنها از يك پيامرسان استفاده كنيد، دسترسي هكرها به اطلاعات شخصي شما بيشتر مي‌شود
زماني‌كه تنها از يك پيامرسان استفاده كنيد، دسترسي هكرها به اطلاعات متخصصان بسيار راحت‌تر مي‌شود؛ زيرا تمام اطلاعات متخصصان تنها در يك اپليكيشن قرار مي‌‌گيرد؛ البته زماني هم كه متخصصان از چند اپليكيشن استفاده كنند، دسترسي به اطلاعات آن‌ها غيرممكن نيست و فقط دشوارتر مي‌شود. به همين دليل متخصصاني كه درمورد حفظ امنيت اطلاعات شخصي خود، حساس هستند، از اپليكيشنهاي مختلف استفاده مي‌كنند تا رديابي اطلاعات آن‌ها توسط هكرها كمي دشوارتر شود.
پروژه‌هاي ديگري نيز براي تقويت اپليكيشنهاي پيامرسان باز در انديشه متخصصين گرفته شده‌اند كه يكي از آن‌ها Rich Communication Service يا سرويس‌هاي ارتباط غني (RCS) است كه ميتواند جايگزين مناسبي براي SMS است؛ زيرا متخصصان اين سرويس‌ها مي‌توانند از خدماتي نظير ارسال پيام‌هاي متني طولاني‌تر و تصوير بهره‌مند شوند. اپراتورهاي تلفن همراه و شركت‌هاي توليد كننده‌ي موبايل نيز در سال‌هاي اخير از اين سرويس‌ها استقبال كرده‌اند.
سرويس‌هاي ارتباط غني مي‌توانند امكان استفاده از برخي از قابليت‌هاي آي‌مسيج مانند مشاهده‌ي تصاوير و اطلاع از الكترونيك يا نبودن مخاطب مورد انديشه متخصصين را در پلتفرمي باز براي متخصصان فراهم سازند. همچنين متخصصان اين سرويس‌ها مي‌توانند از وضعيت تايپ مخاطب نيز مطلع مي‌شوند (نمايش عبارتي مشابه عبارت is typing در تلگرام). يكي ديگر از قابليت‌هاي RCS، امكان استفاده از آن‌ها براي تمام شركت‌هاي توليدكننده‌ي موبايل و اپراتورهاي تلفن‌همراه است.
پلتفرم RCS ميتواند تحول خوبي در زمينه‌ي پيام‌رساني ايجاد كند
با وجود اينكه گوگل براي گسترش استفاده از استاندارد RCS، با جديت آن را به كار گرفته و در اندرويد نيز ادغام كرده است، هنوز هم روند اجراي گسترده‌ي آن به كندي پيش مي‌رود و اشكالات زيادي در رابطه با اين موضوع وجود دارد. يكي از اين اشكالات، امتناع اپل از استفاده از اين سرويس‌ها است؛ با اينكه شركت‌هاي بزرگي همچون گوگل، مايكروسافت، سامسونگ، هواوي، اچ تي سي، ايسوس و چند شركت ديگر، تعهداتي را براي اجراي RCS مطرح كرده‌اند، اما اپل سكوت كرده است؛ احتمالا دليل اين موضوع ارائه‌ي اي مسيج بود كه قابليت‌ها و ويژگي‌هاي كمتري نسبت به RCS دارد؛ البته اجراي گسترده‌ي پلتفرم RCS به همراهي اپراتورهاي تلفن همراه نيز بستگي دارد كه اقدامات لازم براي دستيابي به اين هدف را به‌دليل اينكه نيازمند سرمايه‌ي زيادي است، با سرعت كمي انجام مي‌دهند.
متاسفانه به انديشه متخصصين ميرسد كه سرعت روند اجراي RCS در بلند مدت نيز بهتر نخواهد شد. با اينكه اكنون در دنياي فناوري بسياري از حوزه‌هاي فعاليتي تقريبا در انحصار شركت‌هاي بزرگ خاص قرار دارند (مثلا فعاليت‌هاي مرتبط با جست‌وجو در انحصار گوگل و فعاليت‌هاي اجتماعي در انحصار فيسبوك قرار دارد)، اما در مورد پيام‌رساني هنوز اين چنين نيست؛ زيرا پيام‌رساني به بخش‌هاي مختلفي تقسيم شده و جابه‌جا شدن بين اپليكيشنهاي مختلف براي بسياري از متخصصان كار دشواري است؛ اما اگر شركتي مانند فيسبوك اپليكيشنهاي مطرح پيامرسان را كنترل كند و به حفظ حريم خصوصي نيز توجه ويژه‌اي شود، متخصصان احساس امنيت مي‌كنند و در نتيجه از كوچ آن‌ها به اپليكيشنهاي ديگر جلوگيري مي‌شود.
اپليكيشنهاي Franz و Rambox دسترسي به تمام پيام‌رسان‌هاي كامپيوتر در يك پنجره را فراهم مي‌كنند
در‌حال‌حاضر حداقل يك راه‌حل وجود دارد كه ميتواند استفاده از اپليكيشنهاي پيامرسان را براي متخصصهاي كامپيوتر كمي راحت‌تر كند، استفاده از اپليكيشنهاي مانند فِرنز (Franz) و رمباكس (Rambox) كه تمام اپليكيشنهاي پيامرسان شما را در يك پنجره قرار مي‌دهد و مي‌توانيد سريع‌تر بين آن‌ها سوييچ كنيد؛ اما در پلتفرم موبايل هنوز راه‌حلي ارائه نشده و استفاده از يك سرويس به‌جاي چند اپليكيشن هم چندان امكان پذير نيست.
هم انديشي ها