مشاركت اشكال‌ساز نوجوان آمريكايي در ويكي‌پديا
يكي از منابعي كه افراد براي درك تعاريف درباره‌ي موضوعات علمي به آن مراجعه مي‌كنند، وب‌سايت ويكي‌پديا است. بااين‌حال، اخيرا اشكالي بزرگي در اين پلتفرم ايجاد شد كه بر يكي از اشكالات اين وب‌سايت دلالت مي‌كند. اين موضوع بارها مطرح شده است كه همه‌ي نويسندگان ويكي‌پديا اشخاص متخصص كارشناس در آن رشته نيستند.
هفته‌ي گذشته، يكي از متخصصان Reddit با نام متخصصي Ultach اشكالاتي درباره‌ي چندهزار صفحه از ويكي‌پديا به زبان اسكاتس با گاردين به‌اشتراك گذاشت. اسكاتس دركنار گليك يكي از زبان‌هاي بومي اسكاتلند است. تعداد اين مدخل‌ها در ويكي‌پديا به چندين‌هزار صفحه مي‌رسد و اين صفحات يكي از مجموعه‌هاي اطلاعاتي بزرگ موجود به زبان اسكاتس را تشكيل مي‌دهند كه به‌صورت الكترونيك و به‌رايگان دردسترس قرار دارند. اشكال اساسي اين بانك اطلاعاتي اين است نوجوان آمريكايي اهل كاروليناي‌شمالي كه از قضا به زبان اسكاتس مسلط نيست، ۴۹ درصد از اين مدخل‌ها را در ويكي‌پديا نوشته است.
قبل‌از اينكه Ultach اين موضوع را كشف كند، اين نوجوان آمريكايي با نام متخصصي AmaryllisGradner به‌طور گسترده‌اي فعاليت مي‌كرد. تا سال ۲۰۱۸، اين نوجوان ۱۹ ساله بيش از ۲۰،۰۰۰ مدخل نوشته و تقريبا ۲۰۰،۰۰۰ ويرايش غيراصولي انجام داده بود. ظاهرا اين شخص از ابتداي ۱۲ سالگي فعاليت خود را در ويكي‌پديا آغاز كرده است. غالب مدخل‌هاي نوشته‌شده‌ي AmaryllisGradner كلمه‌هاي كم‌كاربرد زبان اسكاتس را دارد و غلط‌هاي املايي به‌وفور در آن‌ها ديده مي‌شود و ساختار جملات فاقد ارزش دستور زباني اسكاتس هستند. به‌انديشه متخصصين مي‌رسد AmaryllisGradner با كمك مترجمي الكترونيك كلمات زبان اسكاتس را در ساختار دستوري زبان انگليسي آمريكايي جاي‌گذاري كرده است.
بخشي از دليل اقدام‌نكردن افراد براي جلوگيري از اين خراب‌كاري گسترده، نبود توجه كافي به صفحات ويكي‌پديا به زبان اسكاتس تا هفته‌ي گذشته است. يكي از متخصصان ويكي‌پديا با نام متخصصي MJL درزمينه‌ي صفحات اسكاتس فعاليت مي‌كند. وي مي‌گويد:
كسي به احياي زبان اسكاتس در ويكي‌پديا اهميتي نمي‌دهد. يك نفر پا پيش گذاشت؛ چون كسي كاري نمي‌كرد و هيچ راهنما و مشاوري نداشت كه اين باعث شد مقالات نوشته‌شده اشكالات اساسي ترجمه و نگارش داشته باشند.
اشكال پيش‌آمده از آنجا اهميت پيدا كرده است كه زبان اسكاتس در بين زبان‌هاي درمعرض خطر است و اكنون ويكي‌پديا بايد تصميم مهمي درباره‌ي سرنوشت مدخل‌ها اتخاذ كند. برخي افراد معتقدند ويكي‌پديا بايد تمام نوشته‌هاي AmaryllisGradner را حذف كند؛ زيرا اين نوشته‌ها بيشتر از سازندگي موجب تخريب و آسيب زبان اسكاتس خواهند شد. درمقابل، مايكل دمپستر، رئيس مركز زبان اسكاتس در شهر پرث (Perth)، معتقد است كه مشاركت اين نوجوان بايد نجات داده شود.
مايكل دمپستر به گاردين گفت:
همگي مي‌دانيم اين نوجوان زحمت زيادي كشيده است و اكنون شالوده‌ي مقاله‌هاي ويرايش‌شدني را ساخته است. اين نوشته‌ها منبع اطلاعاتي بسيار بزرگي را تشكيل مي‌دهند و حالا به افراد متخصص در زبان اسكاتس نياز داريم تا آن‌ها را ويرايش كنند. اين منابع ظرفيت لازم براي تبديل به پايگاه داده‌ي الكترونيك به زبان اسكاتس در آينده را دارند.
نتيجه‌اي كه بارديگر مي‌توان بر آن تأكيد كرد، اين است كه ويكي‌پديا شايد منبعي جامع باشد؛ اما هرگز كامل و بدون نقص نيست. البته در انديشه متخصصين داشته باشيد تمام اطلاعات موجود در ويكي‌پديا كه امروز به‌رايگان دردسترس همه‌ي افراد است، بدون تلاش داوطلبان بي‌شمار و گم‌نام وجود نخواهد داشت و ممكن است اشتباهاتي از اين افراد سربزند. موضوع پيش‌آمده براي زبان اسكاتس به‌دليل گستردگي بيشتر در كانون توجه قرار گرفته است؛ اما توصيه مي‌كنيم هرآنچه در ويكي‌پديا يا هر رسانه‌ي ديگري مي‌خوانيد، به‌راحتي نپذيريد و درباره‌ي آن كمي تحقيق كنيد.
هم انديشي ها