ميكرو LED دربرابر ميني LED؛ كداميك فناوري انقلابي بعدي در تلويزيون خواهد بود؟
دنياي تلويزيون هميشه پر از اصطلاحها و مخففهاي گوناگون بوده است. اخيرا محصولات بازار بهگونهاي شدهاند كه تصور حضور در دنياي پر از حروف الفبا را داريم. OLED ،QLED ،HDR ،HDTV ،HDMI ،ARC ،eARC و بسياري از اصطلاحهاي مخفف ديگر توضيحاتي هستند كه در شرح مشخصات تلويزيونهاي امروزي ديده ميشوند. بههرحال، چنين اصطلاحهايي وجود دارند و احتمالا بهزودي، نمونههاي جديد ديگر نيز متولد خواهد شد. دو اصطلاح جديد قطعا در آيندهاي نزديك بيشازپيش به گوش متخصصان خواهد رسيد: MicroLED و mini-LED.
احتمالا با نگاهي اوليه به اصطلاحهاي ميني LED و ميكرو LED، تصور ميكنيد با مفاهيمي مشترك روبهرو هستيد؛ اما اين اصطلاحها دو نوع نمايشگر متفاوت را براي تلويزيون نشان ميدهد. در اين مطلب اخبار تخصصي، علمي، تكنولوژيكي، فناوري مرجع متخصصين ايران، مشخصات و تفاوتهاي نسل جديد فناوريهاي نمايشگر را توضيح خواهيم داد و نقش آنها در شكلدهي آيندهي دنياي تلويزيون را مطالعه خواهيم كرد.
ميكرو LED چيست؟
در تعريف ساده، ميكرو LED به فناوري تابشي گفته ميشود كه روندي شبيه به نمايشگرهاي OLED يا Organic Light Emitting Diode دارد و هريك از پيكسلها بهصورت مجزا و منحصربهفرد روشن ميشوند. درواقع پيكسلها در فناوريهاي مذكور، به نور پسزمينه نيازي ندارند. از بزرگترين مزيتها در نمايشگرهاي تابشي ميتوان به قابليت نمايش رنگ مشكي با كيفيت چشمگير اشاره كرد. وقتي يك پيكسل در چنين نمايشگرهايي استفاده نشود، هيچ نوري منتشر نميكند؛ درنتيجه، حسي از سياهي شبيه به جوهر به متخصص منتقل ميشود.
نمايشگرهاي ميكرو LED درمقايسهبا OLED دو مزيت اصلي دارند. در نمايشگرهاي مذكور، LEDها درمقايسهبا OLED ميتوانند با نور بسيار بيشتري روشن شوند؛ درنتيجه، وقتي تاريكي و نور سياه با نوردهي خارقالعادهي پيكسلهاي ديگر تركيب ميشود، كنتراستي مثالزدني را شاهد خواهيم بود. اكنون اين سؤال مطرح ميشود: «microLED چقدر از OLED پرنورتر است؟» پنلهاي OLED نوردهي حداكثر هزارنيتي و پنل ميكرو LED نوردهي حداكثر پنجهزارنيتي ارائه ميكند.
پنلهاي ميكرو LED علاوهبر نوردهي بسيار زياد، ميتوانند با پنلهاي مشابه خود تركيب شوند و هيچ محدوديتي هم در تعداد پنلهاي متصلشده بههم وجود ندارد. با تركيب پنلها، ميتوان از محدوديت ابعاد اينچ در نمايشگر خارج شد و حتي تلويزيوني در ابعاد فوت توليد كرد كه رزولوشني 16K و حتي بيشتر داشته باشد.
درحالحاضر، بزرگترين تلويزيون OLED در ابعاد ۸۸ اينچي عرضه ميشود. شركتهاي متعددي ازجمله الجي و سوني و سامسونگ، در حوزهي توليد نمايشگرهاي microLED بهطور جدي فعاليت ميكنند؛ البته فعلا فقط سوني و سامسونگ به مرحلهي فروش چنين پنلهايي رسيدهاند.
ميني LED چيست؟
نمايشگرهاي ميني LED به دستهي تلويزيونهاي LED تعلق دارند كه اعضاي ديگر آن تلويزيونهاي معمولي LED و QLED هستند. نمايشگر ميني LED از فرمولي شبيه به تلويزيونهاي ديگر بهره ميبرد. نور پشتي LED منبع روشنايي اصلي را فراهم ميكند و سپس، نور از ماتريس LCD ميگذرد و فيلترهاي متعدد نوري تصوير نهايي نمايشگر را نشان ميدهد.
تفاوت ميني LED با نمايشگرهاي مرسوم LED در تعداد نورهاي پسزمينهي LED ديده ميشود. تلويزيون LED معمولي براي نوردهي پسزمينه احتمالا از چندده يا چندصد LED استفاده ميكند. در miniLED، شاهد كاهش ابعاد LED و افزايش تعداد آنها به هزاران عدد هستيم. دليل اين رويكرد هم در افزايش كنتراست ديده ميشود كه روشنايي بيشتر و رنگ سياه عميقتر را بههمراه خواهد داشت.
نمايشگرهاي ميني LED در دستهي مشابه با LED و QLED هستند
نمايشگرهاي ميني LED با بهكارگيري تعداد بيشتري LEDهاي كوچك، كاهش نور پنل را بيشتر كنترل ميكنند كه در تاريككردن كامل بخشي از نمايشگر اهميت بسيار زيادي دارد. اگر LEDها بهاندازهي كافي كوچك باشند، ميتوان با آنها تلويزيون LED با رنگ سياهي به جذابيت OLED يا حتي microLED توليد كرد. تركيب نمايشگر مذكور با نور و رنگ بهينهسازيشده كه حاصل فناوري كوانتوم دات است، محصولاتي در دستهي QLED ايجاد ميكند كه در كيفيت تصوير با OLED برابري ميكنند.
درحالحاضر، شركتهاي متعددي در حوزهي توليد نمايشگرهاي ميني LED فعاليت ميكنند؛ اما فقط تلويزيون TCL با اين فناوري توليد كرده و فروخته است. درادامه، دو فناوري تعريفشده را در حوزههاي متنوع با يكديگر مقايسه ميكنيم.
ابعاد
همانطوركه قبلا گفته شد، محدوديت ابعادي در توليد تلويزيونهاي microLED وجود ندارد. سوني محصولات ميكرو LED خود را با برند CrystalLED توليد ميكند و موفق شده نمونهاي با ۱۷ فوت قطر (۲۰۴ اينچ) توليد كند كه كيفيت 16K ارائه ميكند. ژاپنيها هنوزهم ميتوانند بهراحتي و با اضافهكردن پنلهاي ميكرو LED بيشتر، ابعاد تلويزيون خود را افزايش دهند.
تلويزيونهاي miniLED همان محدوديتهاي ابعادي تلويزيونهاي سنتي LED را دارند. درواقع آنها را ميتوان حداكثر هماندازه با بزرگترين تلويزيونهاي OLED كنوني توليد كرد. محدوديت ابعادي چنين نمايشگرهايي آنها را در فاصلهي بسيار زياد از تلويزيونهاي غولپيكر microLED قرار ميدهد. محدوديت تلويزيونهاي LED و miniLED بهدليل تعداد LEDها نيست؛ چون آنها را ميتوان به تعداد نامحدود استفاده كرد. ماتريس LCD كه در تلويزيونهاي اينچنيني استفاده ميشود، محدوديت اصلي را ايجاد ميكند. درحالحاضر، بزرگترين تلويزيون LED جهان را سامسونگ توليد كرده كه در سال ۲۰۱۳، بهعنوان تلويزيون UHD با ابعاد ۱۱۰ اينچ معرفي شده است.
برنده: ميكرو LED
ارزش
درحالحاضر، تلويزيونهاي microLED فقط براي متخصصان متمول مناسب هستند. چنين تلويزيونهايي آنقدر گرانارزش هستند كه نه سامسونگ و نه سوني، ارزش رسمي آنها را در وبسايتشان اعلام نميكنند. سياست آنها نمادي از اين اصطلاح معروف است: «اگر ارزش كالايي را ميپرسيد، توان خريد آن را نداريد». البته ميتوان ارزش احتمالي تلويزيونهاي ميكرو LED را بهطوركلي تخمين زد. ارزش تلويزيون CrystalLED سوني با رزولوشن 1080P و ابعاد ۱۲۰ اينچ ۱۸۰ هزار دلار خواهد بود كه درصورت تمايل براي خريد نمونهي 4K، بايد ۷۰۰ هزار دلاري بپردازيد.
خريد تلويزيون ميكرو LED براي بسياري از متخصصان ممكن نخواهد بود
تلويزيونهاي ميني LED ارزشي نزديك و تقريبا برابر با ديگر نمونههاي LED در بازار دارند. حتي برخي اوقات درمقايسهبا آنها با ابعاد برابر، ارزش ارزانتري هم از نسخههاي قديمي دارند. TCL اولين تلويزيونهاي ميني LED خود را در سال ۲۰۱۹ و با ارزشي ارزانتر از دوهزار دلار براي نسخهي ۶۵ اينچي معرفي كرد.
TCL در CES 2020 چند مدل تلويزيون جديد miniLED رونمايي كرد كه آنها را Vidrian Mini LED ناميده است. Vidrian پنلهاي ميني LED را روي صفحهي نازك شيشهاي قرار ميدهد كه درنهايت، نمايشگري نازكتر را با نوردهي بيشتر و رنگ سياه عميقتر توليد ميكند. مدلهايي كه به فناوري مذكور مجهز باشند، ارزش گرانتري دارند؛ اما بههرحال بازهم ميني LED ارزشي عادلانهتر از ميكرو LED خواهد داشت.
برنده: ميني LED
روشنايي و عمق رنگ سياه و كنتراست
در مشخصات كيفيت تصوير، حتي فناوري پيشگامي همچون ميني LED تلاش ميكند فاصلهي پنلهاي LED و QLED را با OLED كاهش دهد؛ البته هنوز نميدانيم در اين تلاش چقدر موفق خواهد شد.
تلويزيونهاي OLED و microLED با توانايي نوردهي پيكسلبهپيكسل، مزيت بسيار زيادي درمقايسهبا پنلهايي ارائه ميكنند كه روي تمامي پيكسلها كنترل ندارند. بهعلاوه روشنايي مثالزدني در پنلهاي ميكرو LED، كنتراست آنها را درمقايسهبا پنلهاي مرسوم، بسيار بهتر نشان ميدهد.
برنده: ميكرو LED
دسترسيپذيري
چنين مقايسهاي پاسخ بسيار روشني دارد. اگرچه ازلحاظ تئوري امروز ميتوان تلويزيون ميكرو LED خريد، قطعا بايد در دستهي افراد بسيار ثروتمند باشيد تا چنين وسيلهاي را به خانهي خود اضافه كنيد. تلويزيونهاي ميني LED ازلحاظ دسترسيپذيري درمقابل تلويزيونهاي ميكرو LED قرار ميگيرند و اكنون با برند TCL به بازار عرضه ميشوند. سوني و الجي تاكنون نمونههاي اوليهي ميني LED را بهنمايش گذاشتهاند؛ درنتيجه، سلطهي TCL بر بازار جديد عمر زيادي نخواهد كرد. البته اين شركت بهعنوان شروعكننده و اولين توليدكنندهي بازار، برتري نسبي خود را تا آيندهي نزديك حفظ خواهد كرد.
برنده: ميني LED
ميني LED و ميكرو LED دو فناري جذاب و جديد نمايشگر در سالهاي پيش رو هستند كه قطعا روي صنعت تلويزيون تأثير خواهند گذاشت و شايد تلويزيون بعدي شما به يكي از فناوريهاي مذكور مجهز باشد؛ البته احتمالا اكثر متخصصان از ميني LED استفاده خواهند كرد. علاوهبر دو فناوري اصلي كه در اين مطلب معرفي كرديم، فناوري ديگري بهنام QD-OLED در نمايشگرها وجود دارد كه با تركيب QLED و OLED متولد شد. تلويزيونهايي كه شايد با چنين فناوري توليد شوند، ارزشي بسيار گرانتر از ميني LED و البته ارزانتر از microLED خواهند داشت.
هم انديشي ها