داستان برند نيكون؛ يك قرن حضور جدي و سرسختانه در صنعت اپتيك

نيكون (Nikon Corporation)، شركتي ژاپني با حوزه‌ي فعاليت بين‌‌المللي است كه مركز فعاليت آن در توكيو قرار دارد. اين شركت، با محصولات متنوع در حوزه‌ي اپتيك و تصويربرداري شناخته مي‌شود.

تاريخچه‌ي تأسيس

داستان نيكون، به ابتداي قرن بيستم باز مي‌گردد. زماني‌كه ژاپن در مسير نوآوري‌هاي تازه قرار داشت و جامعه‌ي آن به سمت مدرن شدن پيش مي‌رفت. در آن سال‌ها، نياز به پيشرفت در همه‌ي صنايع حس مي‌شد و اپتيك نيز يكي از مرزهاي فناوري بود.

اولين مركز توليدي نيكون كه با نام نيپون تأسيس شد

نيكون ابتدا با نام Nippon Kagaku K.K يا Japan Optical Industries شروع به كار كرد. كويوتا ايواساكي، اين شركت را در ۲۵ ژوئيه ۱۹۱۷ در توكيو تأسيس كرد. اولين محصولات شركت، ميكروسكوپ و ابزارهاي اپتيكي اندازه‌گيري فاصله بودند كه با تمركز بر بازار داخلي توليد مي‌شدند. ايواساكي، برادرزاده‌ي بنيان‌گذار ميتسوبيشي و در آن زمان، مدير كل شركت مذكور بود.

ايواساكي از مديراني بود كه به اهميت پيشرفت ژاپن در آن سال‌ها پي برد. به‌علاوه، او مي‌دانست كه توليد تجهيزات نوري يكي از نيازهاي ملي كشور است. درنتيجه‌ي همين ايده‌ها و اعتقادات، برنامه‌ريزي براي تأسيس يك شركت در صنعت اپتيك نهايي شد. شركت نيپون تركيبي از بخش توليد تجهيزات اپتيكي Toyo Keiki، بخش توليد آينده‌ي Iwaki Glass، و Fuji Lens Manufactirung بود. تركيب شركت‌هاي ديگر در شروع فعاليت، نشان مي‌داد كه ايواساكي برنامه‌هايي جدي براي شركت خود دارد.

نيپون براي شروع فعاليت خود قطعا به مراكز توليدي و كارخانه نياز داشت. آن‌ها ابتدا در سال ۱۹۱۸ تحقيقات براي ساخت لنزهاي اپتيكي را شروع و پس از چند شكست، آن را متوقف كردند. پس از مدتي، نياز به تأمين لنزها در داخل شركت طبيعي‌تر و شد و تحقيقات ادامه پيدا كرد. در سال ۱۹۲۳، براي توسعه‌ي تحقيقات در ۲ بخش تئوري و عملي، ۳ مركز تحقيقاتي مجزا ساخته شد كه يكي از آن‌ها بازوي توليدي بود كه در سايت Oi Dai-ni شروع به‌كار كرد. چند كوره‌ي حرفه‌اي نيز براي توليد لنزهاي شيشه‌اي در آن كارخانه نصب شد كه جزو برترين تجهيزات صنعت در آن زمان بودند.

اولين دوربين دوچشمي نيكون

اولين محصول قابل توجهي كه از كارخانه‌هاي توليدي نيپون خارج شد، دوربين دوچشمي بود. اين محصول با نام MIKRON در سال ۱‍۹۲۱ عرضه شد. ميكرون، در ۲ نسخه‌ با بزرگ‌نمايي‌هاي ۴ و ۶ برابري توليد شد كه به‌خاطر كوچك بودن منشور، متخصصدپذيري بالايي داشت. محصول نيپون در آن سال‌ها به‌خاطر متخصصد بالا و ابعاد كوچك، شهرت بسياري پيدا كرد و در پايان قرن بيستم نيز بار ديگر توليد شد.

 سال‌هاي ابتدايي توسعه و همكاري با آلماني‌ها

با پيشرفت نيپون در فناوري‌هاي اپتيكي، ۸ مهندس در سال ۱۹۲۱ از آلمان به آن شركت دعوت شدند. مهندساني كه به شركت ژاپني دعوت شدند، هركدام در حوزه‌هاي تخصصي خود شهرت جهاني داشتند. آن‌ها در زمينه‌هاي گوناگون، از طراحي لنز و ميكروسكوپ تا تجهيزات دقيق اندازه‌گيري و محاسبات دقيق مهارت داشتند. راهنمايي‌هاي اين مهندسان در سال‌هاي ابتدايي فعاليت نيپون نقش زيادي داشت و قطعا، يكي از دلايل پيشرفت آن‌ها در سال‌هاي بعد بود.

لنز دوربين Anytar ساخته‌شده براساس طراحي آلماني

مهندسان ژاپني، همه‌ي تلاش خود را به‌كار مي‌گرفتند تا از فناوري توليد لنزهاي عكاسي، عقب نيفتند. آن‌ها قصد داشتند اين محصولات را كه تا آن زمان تنها از كشورهاي خارجي به ژاپن مي‌آمدند، به‌صورت كامل در داخل كشور توليد كنند. طراحان نيپون، سفرهاي متعددي به اروپا و خصوصا آلمان انجام دادند. آن‌ها تلاش كردند تا با بازديد از مراكز توليدي آلماني‌ها و حتي خريد نمونه‌هايي از آن كشور، فناوري توليد لنز را بهتر درك كنند. به‌هرحال، نمونه‌هاي لنزها به ژاپن آمدند و چالش‌هاي اصلي، شروع شد.

اولين طراحي‌ها براي ساخت لنزهاي عكاسي با همكاري و هدايت آلماني‌ها انجام شد. در آن زمان، لنزهاي Tessar به‌عنوان نمونه‌هاي پيش‌گام بازار لنز عكاسي شناخته مي‌شدند. شركت ژاپني براي راه‌اندازي اولين خطوط توليد آن دسته از لنزها، تنها مي‌توانست از محصولات كشورهاي ديگر ايده‌برداري كند. آن‌ها اولين لنزهاي خود را براساس طراحي‌هاي تسار با نام Anytar عرضه كردند.

نيكو، برندي كه بعدا به نيكون تبديل شد

هاينريش آخت، يكي از مهندسان آلماني و متخصص محاسبات طراحي بود كه نقشي مهم در طراحي لنزهاي آنيتار داشت. او تقريبا در تمامي لنزهاي توليدشده در آن سال‌ها تأثير داشت. پس از آن كه آخت به آلمان بازگشت، طراحان ژاپني پيشرفت پروژه را بر عهده گرفتند و طراحي‌ها را بهبود بخشيدند. در سال ۱۹۲۹، نمونه‌ي اوليه و آزمايشگاه Anytar F4.5 معرفي شد كه تا سال ۱۹۳۱ به تكامل رسيده و از سايه‌ي لنزهاي تسار خارج شد.

شركت نيپون براي انتخاب برندي اختصاصي براي لنزهاي عكاسي خود، از تركيب Nippo و Kougaku استفاده كرد و در پايان نام نيز به‌رسم آن سال‌هاي صنعت اپتيك، حرف R را اضافه كرد. درنتيجه، لنزهاي نيپون از سال ۱۹۳۲ با برند Nikkor عرضه شدند.

علاوه بر لنزهاي عكاسي، در دهه‌ي ۱۹۲۰ براي توليد ديگر محصولات اپتيكي نيز تلاش‌هاي مهمي انجام شد. ميكروسكوپ Joico يكي از آن محصولات بود كه باز هم با مشاوره‌ي آخت و طراحي‌هاي او معرفي شد. آن ميكروسكوپ، بزرگ‌نمايي ۷۶۵ برابري داشت و در سال ۱۹۲۵، به‌صورت رسمي به بازار عرضه شد.

از اولين كوره‌هاي توليد عدسي در نيكون

يكي از چالش‌هايي كه در همان سال‌هاي ابتدايي به نيپون ضربه زد، تخريب زيرساخت‌هاي توليد شيشه‌هاي اپتيكي بر اثر زلزله‌ي بزرگ Kanto بود. فعاليت‌هاي كارخانه‌هاي توليدي در نتيجّ‌ي آن زلزله‌ي سال ۱۹۲۳ متوقف شد، اما يك سال بعد با قدرت به كار خود ادامه داد. چندين آزمايش عملي بزرگ و مهم پس از شروع مجدد فعاليت‌ها روي انواع لنز انجام شد كه هدف نهايي همه‌ي آن‌ها، توليد انبوه لنز بود. درنهايت، آزمايش‌ها و تحقيق‌هاي مهندسان ژاپني در نيپون، به نتيجه رسيد و آن‌ها توانست لنزهايي با كيفيت برابر با محصولات خارج از ژاپن، توليد كنند.

با شروع دهه‌ي ۱۹۳۰، شركت مادر نيكون به شهرتي قابل‌توجه در ژاپن رسيده بود. آن‌ها يكي از پروژه‌هاي بزرگ مطالعه‌ي نجومي در ژاپن را بر عهده گرفتند كه محصول آن، هنوز هم به‌عنوان يادگاري از دوران اوج‌گيري فناوري‌هاي ژاپني شناخته مي‌شود. تلسكود  فضايي ۸ اينچي كه در موزه‌ي علوم آن سال‌هاي توكيو نصب شد، محصول شركت نيپون بود. محصول آن‌ها، اولين تلسكوپ در نوع خود بود كه به‌طور كامل در ژاپن ساخته مي‌شد.

اولين دوربيني كه با برند نيكون توليد شد

باوجود موفقيت‌ در حوزه‌هاي ديگر، صنعت عكاسي محلي بود كه تمركز مهندسان و مديران نيپون به آن جلب مي‌شود. پس از ثبت و بازاريابي موفقيت‌آميز لنزهاي Nikkor، نوبت به عرضه‌ي محصولات خاص تحت آن برند بود. در سال ۱۹۳۳، اولين محصولات رسمي با آن برند عرضه شدند كه متخصصد اصلي آن‌ها، در عكاسي هوايي مخصوص نقشه‌برداري بود. Aero-Nikkor، نام لنزهاي توليدي نيپون در آن سال بود.

توسعه‌ي جهاني و تولد برند نيكون

دهه‌ي ۱۹۴۰، زمان درگيري ژاپن در جنگ جهاني دوم و خسارت‌هاي بي‌شمار آن بود. از ميانه‌هاي آن دهه، بازسازي ژاپن و از سر گرفتن تلاش‌ها براي تبديل شدن به قطب فناوري جهان، شروع شد. بسياري از محصولات ژاپني در آن سال‌ها به كشورهاي ديگر صادر شدند و بازدهي صنعت اپتيك نيز روز‌به‌روز بيشتر مي‌شد. درواقع، محصولات اپتيكي ژاپني در آن سال‌ها قدم‌هاي اوليه را براي معتبر شدن جمله‌ي «ساخت ژاپن» برداشتند.

دوربين ۳۵ ميلي‌‌متري رنج‌فايندر نيكون SP

از اولين محصولاتي كه پس از جنگ به‌صورت جدي به برنامه‌هاي نيپون اضافه شد، لنزهاي چشم‌پزشكي بود كه تمركز شديد ژاپني‌ها را براي توسعه‌ي هرچه بيشتري محصولات اپتيكي در حوزه‌هاي مختلف نشان مي‌داد.

مدال Grand Prix نمايشگاه جهاني بروكسل (۱۹۵۷) كه به نيكون اهدا شد

تجهيزات نقشه‌برداري، يكي ديگر از خانواده‌هاي محصولات متكي به لنزهاي اپتيكي هستند. نيپون در ادامه‌‌ي دهه‌ي ۱۹۴۰، تمركز خود را به اين محصولات نيز منعطف كرد و محصولاتي با نام‌هاي Tilting Level E و Transit G به بازار عرضه كرد. ورود و موفقيت در چنين حوزه‌هايي در صنعت اپتيك، قطعا نتيجه‌ي تحقيق و توسعه‌ي طولاني‌مدت روي فناوري‌هاي ساخت لنز بود كه در سال‌هاي ابتدايي انجام شد.

۲ سال پس از برندسازي اوليه براي دوربين‌هاي عكاسي، اولين دوربين نيكون با نام Nikon Model I در سال ۱۹۴۸ معرفي شد. اولين دوربين شركت، نوآوري‌هاي متعددي داشت كه آن را به محصولي قابل‌توجه در صنعت تبديل مي‌كرد. استفاده از بيرينگ‌هاي محوري براي بخش شاتر يكي از آن نوآوري‌ها بود كه از سال‌ها تلاش در بخش‌هاي تحقيق تا حتي بازاريابي به‌دست آمد.

پيش از عرضه‌ي رسمي اولين دوربين نيكون، تبليغات و مطالعه‌هاي متعددي از آن منتشر شد كه توجه بسياري از مصرف‌كننده‌هاي داخلي را به خود جلب كرد. تقاضا براي دوربين نيكون به‌حدي بالا بود كه خطوط توليد،‌ توانايي تأمين نياز بازار را نداشتند. منتهي، چالش اصلي پس از عرضه‌ي رسمي و فروش اولين نمونه‌هاي از دوربين نيكون شروع شد.

نيكون مدل F، اولين دوربين SLR با قابليت تعويض لنز

مهندسان نيپون پس از عرضه‌ي اولين دوربين حرفه‌اي خود، با شكايت‌هاي متعددي از سوي مصرف‌كننده‌ها رو‌به‌رو بودند كه روزانه بايد به آن‌ها رسيدگي مي‌كردند. آن‌ها در مسير حل همين چالش‌ها، به دستاوردهاي مهمي رسيدند و توانستند در توليد محصولات بعدي از آن دستاوردها استفاده كنند. پيشرفت‌هاي به‌دست آمده، باعث شد تا ۲ محصول عالي بعدي با نام‌هاي Nikon M و Nikon S به‌ترتيب در سال‌هاي ۱۹۴۹ و ۱۹۵۰ عرضه شوند. بهبود آن دوربين‌ها، منجر به توليد محصولات بعدي با نام‌هاي S2 و SP و دوربين تك‌لنزي آينه‌اي F. Nikon شد كه در سال‌هاي بعدي، شهرت و اعتبار جهاني شركت ژاپني را به اوج رساندند.

در ميانه‌هاي قرن بيستم، فعاليت در حوزه‌ي تجهيزات اندازه‌گيري، در كنار پيشرفت در حوزه‌ي دوربين‌هاي عكاسي، با قدرت ادامه پيدا كرد. پروفايل پروژكتور Model I يكي از محصولات مهم نيپون در آن بازار بود كه با استفاده فناوري نورپردازي پرتوي موازي، محصولي قابل‌توجه در سيستم‌هاي اندازه‌گيري محسوب مي‌شد.

لنزهاي مخصوص فرايند توليد فتوليتوگرافي

توجه رسانه‌ها و افزايش شهرت

ميانه‌ي قرن بيستم، زماني بود كه شهرت دوربين‌هاي نيكون و لنزهاي نيكور، در سطح جهاني به اوج رسيدند. در ۱۰ سپتامبر ۱۹۵۰، نيويورك تايمز مقاله‌اي اختصاصي درباره‌ي دوربين‌هاي نيكون و لنزهاي نيكور منتشر كرد. مقاله‌ي رسانه‌ي آمريكايي، براساس ادعاهايي از عكاسان مجله‌ي TIME كه براي تصويربرداري از جنگ كره به شرق آسيا آمده بودند، كيفيت بالاي محصولات شركت نيپون را تحسين مي‌كرد. دوربين‌هاي نيكون در شرايط سخت منطقه‌ي Peninsula در كره، به‌خوبي كار مي‌كردند و برخلاف محصولات رقبا، عكس‌هاي باكيفيتي هم از رخدادهاي صورت‌گرفته ارائه كردند.

در مقاله‌ي نيويورك تايمز در سال ۱۹۵۰، لنزهاي شركت ژاپني بهتر از لنزهاي آلماني توصيف شد. به‌علاوه،‌ عملكرد دوربين‌هاي نيكون نيز بهتر از محصولات قلبي شركت‌هاي ژاپني بود كه تنها ظاهر خوبي داشتند و در عملكرد كلي، قابل قبول نبودند. به‌خاطر همين مقاله، لنزهاي نيكور به شهرتي جهاني دست پيدا كردند و معني عبارت «ساخت ژاپن» را به‌طور كامل تغيير دادند. پيش از آن، محصولات ژاپني ارزان و بي‌كيفيت تصور مي‌شدند و پس از آن، ژاپن مسير خود را به‌عنوان به‌سمت ملتي پيشرو در فناوري تغيير داد.

دوربين حرفه‌اي Photomic FTn

در سال‌هاي شهرت جهاني دوربين‌هاي عكاسي، توليد تجهيزات اپتيكي ديگر متوقف نشد و چند نمونه ميكروسكوپ برجسته همچون Model SM به بازار عرضه شدند. محصول نيپون، اولين در نوع خود بود كه فناوري‌هاي نوآورانه‌اي براي بهبود فوكوس داشت.

لنز Nikkor-H 300mm F2.8

همان‌طور كه قبلا گفته شد، مدل SP دوربين‌هاي نيكون، يكي از عوامل اصلي شهرت جهاني آن برند بود. نسخه‌اي از اين دوربين تك‌لنزي غيربازتابي (Rangefinder) در سال ۱۹۵۷ معرفي شد كه مورد توجه عكاسان حرفه‌اي قرار گرفت. دوربين جديد نيكون، قابليت همراهي از ۶ لنز قابل تعويض را داشت و فناوري‌هاي مختلفي براي كاهش شوك‌پذيري و صداي آن به‌كار گرفته شد. دوربين Nikon SP به‌همراه لنزهاي Nikkor، در سال ۱۹۵۸ در نمايشگاه World Expo بروكسل، جايزه‌ي Grand Prix را دريافت كردند.

تولد غولي به‌نام Nikon F

ورود نيپون به بازار دوربين‌هاي SLR، با محصولي قابل‌توجه‌ به‌نام Nikon F انجام شد. شركت ژاپني با استفاده از پيشرفت‌هاي حاصل شده در فناوري‌هاي ساخت دقيق و اپتيك، محصولي توليد كرد كه واكنش‌هاي مثبتي را از سرتاسر جهان به‌همراه داشت. آن دوربين تا سال ۱۹۷۳ در خط توليد نيكون باقي ماند و با فروش ۸۰۰ هزار عدد، نقش مهمي در تثبيت برندهاي نيكون و نيكور داشت.

ماشين رولينگ نيكون

جعبه‌ي آينه، استفاده از پنتاپريسم و همچنين سيستم مونتاژ لنز Bayonet، از نوآوري‌هاي جديد در دوربين نيكون اف بود كه آن را از محصول انقلابي قبلي يعني SP مجزا مي‌كرد. البته، همين چند نوآوري جديد، دشواري‌هاي متعددي را براي مهندسان نيپون به‌همراه داشت كه پياده‌سازي آن‌ها در جعبه‌ي دوربين، يكي از مهم‌ترين چالش‌ها بود. نوآوري نيپون در سيستم تعويض لنزها، به‌حدي حرفه‌اي بود كه تا سال‌ها هنوز به‌عنوان يكي از روش‌هاي تعويض لنز در دوربين‌ها استفاده مي‌شود.

در ادامه‌ي دهه‌ي ۱۹۵۰، فناوري ميكروفيلم و ذخيره‌ي اسناد كه در آمريكا معرفي شده بود، به ژاپن واردشد. لنزهايي كه براي نوشتن اطلاعات روي ميكروفيلم‌ها طراحي مي‌شدند، براي ذخيره‌ي حروف ژاپني مناسب نبودند. درنتيجه، نيپون براي حل آن چالش، لنزهاي Micro-Nikkor را با رزولوشن بالا معرفي كرد. معرفي آن لنز، با درخواست بالا از طرف شركت‌هاي چاپ و توليدكننده‌هاي تجهيزات الكترونيكي همراه بود. به‌علاوه، تقاضا براي لنزهايي بالا رزولوشن‌هاي بالاتر نيز افزايش يافت تا در ساخت قطعات الكترونيكي از آن‌ها استفاده شود.

دوربين nikon F3

در سال ۱۹۶۲، نيپون يك قدم نيز در ساخت لنزهاي مخصوص ذخيره‌ي اطلاعات پيش رفت و Ultra Micro Nikkor را معرفي كرد. ۲ سال بعد، نسخه‌ي حرفه‌اي‌تر آن عرضه شد كه بالاترين رزولوشن را در بين لنزهاي كل جهان دارا بود. آن لنز مي‌توانست يك رمان انگليسي ۳۳۰ صفحه‌اي را در يك فيلم ۱۲.۶*۱۳.۲ ميلي‌متري ذخيره كند. آن لنز هم در بازار داخلي و هم بين‌المللي، به موفقيت‌هاي عظيمي دست پيدا كرد.

فناوري مورد استفاده براي توليد لنزهاي الترا ميكرو نيكور، بعدها براي سيستم‌هاي ليتوگرافي نيمه‌هادي‌ها استفاده شد كه لقب دقيق‌ترين ماشين‌كاري تاريخ را به خود اختصاص داد.

محصولات و پروژه‌هاي حرفه‌اي و بازاريابي گسترده

پس از معرفي چند نوع دوربين با متخصصي‌هاي عمومي و تخصصي و همچنين تبديل شدن به بازيگر حرفه‌اي صنعت لنز، وقت آن رسيده بود كه شركت ژاپني محصولي خارق‌العاده در بازار دوربين عكاسي معرفي كند. در سال ۱۹۶۳، اولين دوربين نيكون با مقاومت در برابر آب، فشار و خوردگي، به بازار عرضه شد. در آن زمان لقب All Weather براي دوربين نيكون استفاده مي‌شد.

اولين دستگاه استپر ژاپني توليد VLSI

محصول مهم ديگري كه در آن سال‌ها، بار ديگر فناوري‌هاي حرفه‌اي نيپون را در ساخت تجهيزات نشان مي‌داد، ماشين حرفه‌اي Ruling Engine بود كه در دانشگاه توكيو نصب شد. اين ماشين اپتيكي، اولين در نوع خود در ژاپن بود كه به‌نام ماشين فانتزي نيز شناخته مي‌شد. دليل آن نام‌گذاري، دقت بسيار بالاي مورد نياز براي ساخت آن بود. ماشين‌هاي رولينگ، به‌زبان ساده براي ساخت توري پراش استفاده مي‌شوند

تلاش‌هاي فرهنگ‌سازي و بازاريابي نيكون، به تأسيس سالن نمايشگاهي محدود نشد. آن‌ها يك سال بعد يك مسابقه‌ي عكاسي اختصاصي ترتيب دادند. مسابقه‌ي مذكور، با هدف آشنايي عكاسان حرفه‌اي و غيرحرفه‌اي و درنتيجه، توسعه‌ي فرهنگ عكاسي برگزار شد. نام آن مسابقه، Nikon Photo Contest بود كه ۲۱ هزار نفر از ۳۷ كشور جهان در آن ثبت‌نام كردند.

سيستم آزمايش و مطالعه ويفر IC

يكي از پروژه‌هاي بزرگي كه در دهه‌هاي پاياني قرن بيستم به نيكون پيشنهاد شد، همكاري در بخش تصويربرداري پروژه‌ي فضايي آپولو بود. ناسا، در سال ۱۹۷۱ از نيكون درخواست كرد تا دوربين حرفه‌اي Photomic FTn خود را براي عكس‌برداري در پروژه‌ي آپولو، بهينه‌سازي كند.

ناسا در همكاري با نيكون، تمامي پيش‌نيازهاي لازم دوربين براي دوام آوردن در شرايط خاص فضايي را به نيكون اعلام كرد. برخي از آن پيش‌نيازها، استفاده از مواد مورد تأييد ناسا بود كه شامل روان‌كننده‌ها و جذب‌كننده‌هاي شوك مي‌شد. به‌علاوه، براي مقاومت در برابر شرايط دشوار تابش نور خورشيد، تمامي سطح دوربين بايد با رنگ سياه مات ساخته مي‌شد.

درنهايت شركت ژاپني توانست تمامي انتظارهاي ناسا را برآورده كند و ۹ دوربين براي پروژه‌ي مذكور به آن‌ها تحويل داد. آپولو ۱۵ با دوربين‌هاي نيكون به فضا پرتاب شده و در يك پروژه‌ي ديگر براي سفر ۳ فضانورد و تصويربرداي از جو زمين نيز از آن دوربين‌ها استفاده شد.

دوربين nikon F3AF

از دوربين‌هاي عكاسي مهم ديگري كه در آن سال‌ها توسط نيكون معرفي شدند، مي‌توان به Nikon F2 اشاره كرد كه با هدف بهبود عملكرد، عكاسي سريع‌تر و همچنين اتوماسيون بيشتر طراحي شد. هدف مهم ديگر، حفظ قابليت سري F در آزادي استفاده از لنزها و لوازم جانبي متنوع بود.

نيكون F2 بهبودهاي فراواني نسبت به نسل قبل داشت. به‌عنوان مثال، آن دوربين توانايي عكس‌برداري سريع با سرعت شاتر ۱/۲۰۰۰ ثانيه را داشت و همچنين‌ به تايمر خودكار، آينه‌ي بزرگ‌تر و در عقبي لولايي مجهز بود. به‌علاوه، عضو جديد خانواده‌ي F، در بخش طراحي نيز بهبود داشت و دكمه‌ي شاتر، در موقعيت مناسب‌تري قرار گرفته بود.

نيكون چند سال پس از عرضه‌ي دوربين F2، نسخه‌اي ويژه با بدنه‌ي تيتانيومي نيز از آن توليد كرد. آن نسخه، به‌سفارش اختصاصي ماجراجوي معروف ژاپني يعني نائومي اومورا ساخته شد كه از كيفيت بالا و مقاومت دوربين‌هاي نيكون در شرايط دشوار آب‌وهوايي به‌وجد آمده بود. نيكون براي ساخت مقاوم‌ترين دوربين خود براي اومورا، از تيتانيوم در بدنه‌ي F2 مخصوص استفاده كرد و در سال ۱۹۷۷، تنها ۳ نمونه از آن را با نام Nikon F2 Titanium Uemura Special عرضه كرد.

دوربين nikon RS با قابليت عكس‌برداري زير آب

لنزها و تجهيزات اندازه‌گيري نيز در دهه‌ي ۱۹۷۰ شاهد محصولات جديدي از سوي نيپون بودند. آن شركت، ابتدا در سال ۱۹۷۱ با همكاري ميتسوبيشي الكتريك، ابزار اندازه‌گيري مسافت‌هاي زياد را با نام MND-2 عرضه كرد. آن دستگاه، اولين نمونه در ژاپن بود كه براي اندازه گيري فواصل، از نور استفاده مي‌كرد.

سال‌هاي پاياني قرن بيستم و چالش ديجيتال

با نزديك شدن به پايان قرن بيستم، كامپيوترها و فناوري‌هاي وابسته، در صنايع مختلفي ساختارشكني مي‌كردند. آن‌ها آمده بودند كه زندگي مردم را در همه‌ي سطوح تغيير دهند. نيكون در آن دوره با بهره‌گيري از سابقه‌ي طولاني خود در صنعت اپتيك و توليد فوق دقيق، به‌سرعت با روند جديد نيز همراه شد و به‌نوعي از شكل‌گيري جامعه‌ي ديجيتال نيز حمايت كرد.

اولين محصول نيكون در دوران الكترونيك و سال ۱۹۸۰، دوربين Nikon F3 SLR بود كه بار ديگر از خانواده‌ي پرچم‌دار F معرفي مي‌شد. آن دوربين، اولين محصول جهان با كنترل الكترونيكي شاتر بود. به‌علاوه، مكانيزم اتواكسپوژر مبتني بر اولويت ديافراگم نيز در آن محصول استفاده شده بود.

دوربين‌هاي عكاسي ديجيتال E2 و E3

نيكون در كنار استفاده از فناوري‌هاي الكترونيك در دوربين پرچم‌دار جديد، بخش‌هاي جديدي نيز به آن اضافه كرده بود. به‌عنوان نمونه‌اي از آن بخش‌ها مي‌توان به صفحه‌نمايش LCD، حسگر TTL در پايين جعبه‌ي آينه‌ي دوريين و كنترل فلش با فناوري Speedlight TTL اشاره كرد.

ناسا، از چند سال قبل و پيرو همكاري پيشين با نيكون، سفارش دوربين‌هاي مقاوم براي استفاده در پروژه‌ي شاتل فضايي را به برند ژاپني داده بود. آن‌ها در سفارش خود ذكر كرده بودند كه محصول جديد، بايد ۲۵۰ عكس را با اكسپوژر خودكار ثبت كند و همچنين، فيلم آن نيز به‌صورت خودكار عوض شود. نيكون در پي درخواست ناسا، در نهايت در سال ۱۹۸۰ دوربين‌هاي F3 Big camera و F3 Small Camera را توليد كرد كه نسخه‌ي دوم‌، در شاتل فضايي كلمبيا استفاده شد.

دوربين ديجيتال SLR با قابليت تعويض لنز D1

نيكون در سال‌هاي ابتدايي دهه‌ي ۱۹۸۰، علاوه بر معرفي دوربين‌هاي حرفه‌اي و ورود جدي به صنعت الكترونيك، در ساخت تجهيزات آزمايشگاهي و ماشين‌آلات توليد انواع نيمه‌هادي‌ها نيز فعال بود. آن‌ها دستگه استپر مخصوص NSR-1010G رابراي آزمايشگاه‌هاي VLSI چين توسعه‌دادند. همچنين، ماشين مخصوص مطالعه لايه‌هاي قطعات نيمه‌هادي (با نام اختصاصي Optistation) نيز توسط آن شركت معرفي شد. ژاپني‌ها، فعاليت‌هاي متفرقه‌ي خود را محدود به اين موارد نكردند و با استفاده از تجربه‌ي به‌كارگيري تيتانيوم، اولين فريم‌هاي عينك تيتانيومي جهان را نيز در همان سال‌ها عرضه كردند.

دستگاه NT-1000 توانايي خواندن فيلم‌هاي نگاتيو و پوزيتيو را داشت و همچنين، خبرگزاري‌ها مي‌توانستند اسناد دست‌نويس خود را نيز با آن ارسال و دريافت كنند. به‌علاوه، يك صفحه‌ي نمايش براي كنترل اسناد و همچنين پاسخ‌گويي سريع در موقعيت‌هاي حساس خبري نيز در آن دستگاه تعبيه شده بود. پس از اين دستگاه، چند نمونه تجهيز مشابه و تركيبي براي صنعت ويدئو نيز معرفي شدند كه همگي، پايه‌هاي سيستم‌هاي ديجيتال در دوربين‌هاي نيكون را شكل دادند.

اسكنر LCD نيكون به‌نام FX-21S

از تجهيزات مهم ديگري كه در پي انقلاب الكترونيك از سوي برند ژاپني عرضه شد، مي‌توان به چند نمونه ميكروسكوپ، استپر و ابزار نقشه‌برداري اشاره كرد. يكي از مهم‌ترين دسته‌ها در محصولات آن سال‌ها، ابزارهاي اندازه‌گيري ۳ بعدي بودند كه در سال ۱۹۸۶ به بازار معرفي شدند. در همان سال،‌ اولين دوربين SLR با قابليت فوكوس خودكار نيز با نام F-501 معرفي شد.

تجهيزات مورد نياز براي ساخت محصول در بازار نيمه‌هادي‌ها، هميشه در صدر برنامه‌هاي نيكون قرار داشته‌اند. فناوري ليتوگرافي در آن صنعت، يكي از نقاط برتري و پيشرفت هميشگي برند ژاپني بود. آن‌ها در سال ۱۹۸۶، با استفاده از همان فناوري، به توليد انبوه صفحات نمايش LCD علاقه‌مند شدند. يكي از محصولاتي كه در آن زمان براي بهبود فرايند توليد صفحات مذكور معرفي شد، NSR-L7501 بود.

تغيير نام به Nikon Corporation

تا دهه‌‌هاي پاياني قرن بيستم، شهرت برند نيكون به‌حدي رسيده بود كه در زمينه‌هاي مختلف صنعت اپتيك، شناخته‌شده و مشهور محسوب مي‌شد. شركت نيپون براي حفظ اعتبار موجود و همچنين بهبود بازاريابي در سطح بين‌المللي، تصميم گرفت تا از سال ۱۹۸۸، از برند نيكون به‌صورت رسمي در همه‌ي محصولات خود استفاده كند. به‌علاوه، در آن سال شركت ژاپني ساختار فعاليت خود را به شركتي بين‌المللي تغيير داد.

تجهيزات نيكون كه در تلسكوپ سوبارو ژاپن نصب شدند

آخرين محصولات قرن بيستم

در دهه‌هاي پاياني عصر انقلاب الكترونيك، محصولات متنوعي از سوي برند ژاپني به بازار عرضه مي‌شد كه بهره‌برداري از فناوري‌هاي جديد را هرچه بيشتر براي فعالان صنعت عكاسي آسان مي‌كرد. يكي از محصولات مهم، اسكنر فيلم ۳۵ ميلي‌متري با نام LS-3500 بود كه عكس‌هاي رنگي روي آن فيلم‌ها را به كامپيوتر ارسال مي‌كرد. محصول مهم ديگر، در خانواده‌ي دوربين‌‌هاي حرفه‌اي SLR معرفي شد كه دوربيني با قابليت فوكوس خودكار در زير آب بود. آن دوربين، Nikonos RS نام داشت.

نيكون در ساخت دوربين‌ها در سال‌هاي پاياني قرن بيستم، با شركت‌هاي ديگر نيز همكاري‌هايي داشت كه از آن جمله مي‌توان به توليد دوربين‌هاي ديجيتال E2 و E2s اشاره كرد كه با همكاري فوجي‌فيلم توليد شدند. از محصولات ديگر در خانواده‌ي دوربين‌هاي ديجيتال،‌ Coolpix 100 و 300 بودند كه در سال ۱۹۹۷ معرفي شدند. اين دوربين‌ها، اولين محصولات كامپكت و ديجيتال نيكون بودند و نسخه‌ي ۳۰۰، به صفحه‌ي لمسي قلمي نيز مجهز بود.

در حوزه‌ي تجهيزات اندازه‌گيري و آزمايشگاهي، ماشين‌آلات حرفه‌اي جديدي توسط نيكون به بازار معرفي شدند. از مهم‌ترين دستگاه‌‌ها اندازه‌گيري توليدشده، مي‌توان به سيستم اندازه‌گيري ويدئويي CNC با نام Nexiv اشاره كرد. اين دستگاه از فناوري‌هاي نوظهور و حرفه‌اي پردازش تصويري، براي اندازه‌گيري دقيق ابعاد و شكل قطعات استفاده مي‌كرد. قطعات الكترونيكي و متخصصدي در صنايع حساس، از مواردي بودند كه متخصصد اين تجهيز را بيش‌ازپيش مي‌كردند.

تراشه‌ي اختصاصي نيكون در دوربين‌هاي ديجيتال

با افزايش توليد قطعات الكترونيكي حساس و دقيق در صنايع مختلف، نياز به اندازه‌گيري دقيق آن‌ها بدون تماس مستقيم، بيش‌ازپيش حس مي‌شد. نيكون با درك اين پتانسل جديد بازار بود كه محصول خود را با نام كامل Nikon EXcellent Intelligent Vision معرفي كرد. در آن دستگاه اندازه‌گيري از يك دوربين CCD استفاده شد كه لبه‌هاي قطعات مورد اندازه‌گيري را با مشاهده‌ي تصوير، تشخيص مي‌داد.

سال‌هاي اخير و وضعيت كنوني برند نيكون

نيكون در پايان قرن بيستم و با شروع قرن ۲۱، استراتژي‌هاي خود براي نوآوري‌هاي هرچه بيشتر در فناوري را بيش‌از‌پيش جدي‌تر گرفت. آن‌ها در برنامه‌هاي خود، توسعه‌ي فناوري تا يك قرن ديگر را نيز در اولويت دارند. با ورود به عصر جديد و انقلاب فناوري‌هاي ديجيتال، انواع محصولات برند ژاپني در حوزه‌هاي مختلف عكاسي، توليدي، اندازه‌گيري و تجهيزات پزشكي نيز همراه‌با تحولات، تغيير كردند. يكي از مهم‌تين پيشرفت‌ها، استفاده از ليزر در دستگاه‌هاي اندازه‌گيري بود كه يكي از بهترين نمونه‌هاي آن، تجهيزات نقشه‌برداري Total Station بودند. 

دستگاه استپر IC نيكون

نوآوري بزرگ نيكون در عصر ديجيتال كه تأثيرات عميقي هم داشت، دوربين ديجيتال D1 بود. اين دوربين، يكي از اولين نمونه‌هاي ديجيتال دوربين‌هاي حرفه‌اي SLR بود. محصول جديد نيكون، با تمركز بر قابليت‌هايي همچون كيفيت عالي تصوير، سرعت بالا و راحتي استفاده طراحي شد و به‌نوعي به همه‌ي آن‌ها نيز دست پيدا كرد.

نيكون پروژه‌ي توليد دوربين ديجيتال SLR را از سال‌هاي پاياني قرن بيستم شروع كرده بود. آن‌ها تيم طراحي و توسعه‌ي خود را مجبور كرده بودند كه كار را در دو سال به پايان برسانند و با وجود كمبود منابع و فناوري از انديشه متخصصين مهندسان، اجبار مديريت مؤثر بود و D1 محصولي با كيفيت بالا و ارزشي يك سوم رقبا، ورود جدي نيكون را به حوزه‌ي عكاسي ديجيتال نشان داد. چند سال بعد، دوربين نيكون F6 معرفي شد كه چشم‌انداز برند ژاپني را در توليد دوربين‌هاي SLR، پيشرفت داد.

ماشين‌آلات توليد قطعات و محصولات الكترونيكي، هنوز هم بخش مهمي از تمركز نيكون هستند. آن‌ها با شروع قرن ۲۱، با شناخت ظرفيت بالاي بازار براي صفحات نمايش LCD، دستگاه‌هاي توليدي خود را نيز بهبود بخشيدند و FX-21S را به‌عنوان يك سيستم ليتوگرافي حرفه‌اي توليد آن صفحات، معرفي كردند. علاوه بر آن، در سال‌هاي بعد نيز انواع تجهيزات ساخت و اندازه‌گيري قطعات الكترونيكي و لنزها توسط نيكون معرفي شدند.

ميكروسكوپ nikon N-SIM با رزولوشن بسيار بالا

نيكون علاوه بر توسعه‌ي محصولات اختصاصي خود،‌ در پروژه‌هاي بزرگ تحقيقاتي ژاپن نيز نقش مهمي ايفا كرد. آن‌ها در سال ۲۰۰۰ يكي از همكاران پروژه‌ي رصدخانه‌ي Subaro در هاوايي بودند. برند ژاپني در توليد تجهيزات عكاسي، اندازه‌گيري و افزايش دقت آن پروژه همكاري داشت. 

ساختمان نيكون در نيشي اوي توكيو

علاوه بر دوربين‌هاي فوق حرفه‌اي كه در خانواده‌ي D نيكون در اين سال‌ها عرضه شده‌اند، انواع ديگري از دوربين‌هاي عكاسي همچون نمونه‌هاي 1J1، V1 و Coolpix P900 نيز در اين سا‌ل‌ها، با تمركز بر قشرهاي مختلف علاقه‌مندان به عكاسي معرفي شدند. يكي از آخرين نسخه‌ها خانواده‌ي حرفه‌اي D، دوربين D5 بود كه در سال ۲۰۱۶ معرفي شد. D850، دوربين فوق‌حرفه‌اي ديگري بود كه در سال ۲۰۱۷ و با قابليت‌هاي فوق‌العاده‌اي همچون لنز ۴۵.۷ مگاپيكسلي و فيلم‌برداري 4K UHD به بازار راه يافت.

دوربين‌هاي بدون آينه، يكي از جديدترين نوآوري‌ها در دنياي دوربين‌هاي عكاسي محسوب مي‌شوند كه شركت‌هاي متنوع، محصولاتي را براي پيش‌گامي در آن عرضه كرده‌اند. نيكون بع دوربين Z7 حضوري جدي در آن بخش از بازار داشت.

برند نيكون، امروز به‌عنوان يكي از بازيگران اصلي صنعت اپتيك و خصوصا دوربين‌هاي تصويربرداري شناخته مي‌شود. طبق آخرين آمار، درآمد اين شركت در سال ۲۰۱۸، حدود ۶ ميليارد دلار بود. آن‌ها در سرتاسر جهان نزديك به ۲۶ هزار متخصص دارند. درحال‌حاضر، ماكوتو كيمورا به‌عنوان رئيس هيئت‌مديره و كازوئو يوشيدا به‌عنوان مديركل نيكون، مشغول به كار هستند.