بارش ميكروپلاستيك بر فراز ارتفاعات آلپ و راكي
نگاهي به آن‌چه همين حالا پوشيده‌ايد، بيندازيد، همه چيز مصنوعي است؟ پلي‌استر، شايد مقداري نايلون و زيپي كه در لايه‌اي از اورتان پوشيده شده است؟ نتايج مطالعه‌ها نشان مي‌دهد برخي از ذرات ريز اين مواد مصنوعي مي‌توانند به شمالگان برسند و همراه‌با برف يا قطرات باران در دامنه‌هاي رشته كوه راكي فرود آيند.
دو مطالعه‌ي جديد از اخبار مضطرب‌كننده‌اي درمورد ميزان شيوع آلودگي پلاستيكي حكايت مي‌كنند كه حتي در برخي از دورافتاده‌ترين نقاط كره‌ي زمين نيز ديده مي‌شوند. دانشمندان سازمان زمين‌شناسي آمريكا (USGS) كه در كلرادو مشغول به كار بودند، ذرات ميكروپلاستيك را در نمونه‌هاي آب باراني مشاهده كردند كه از اين ايالت جمع‌آوري كرده بودند. بعضي از مناطق نمونه‌برداري بيش از ۱۰ هزار فوت (۳۰۴۸ متر) ارتفاع داشتند و برخي ديگر در نزديكي شهرها قرار گرفته بودند. هدف از پژوهش مذكور تعيين ميزان آلودگي نيتروژني موجود در اتمسفر بود و كسي به‌دنبال پلاستيك نمي‌گشت؛ بااين‌حال مشاهده‌ي ميكروپلاستيك‌ها در قطرات باران ارتفاعات يك شوك براي پژوهشگران بود. ودربي پژوهشگر مطالعه مي‌گويد:
اين (آلودگي پلاستيكي) در باران و در برف است. اين اكنون بخشي از محيط ما است.
پژوهشگران در اين گزارش كه با عنوان «باران پلاستيك مي‌بارد» منتشر شد، انواع مختلف پلاستيك‌هايي را كه در آب باران پيدا كرده بودند، نشان دادند (شكل زير). اين پلاستيك‌ها داراي رنگ‌ها، اشكال و اندازه‌هاي مختلفي بودند، البته به‌اندازه‌اي كوچك كه بتوانند در اتمسفر جابه‌جا شوند. نتيجه‌گيري مطالعه كه گويي خود پژوهشگران هم آن را باور نمي‌كنند، با همان عنوان ساده آغاز مي‌شود: «باران پلاستيك مي‌بارد».
غلظت‌ها در مناطق مجاور شهرها بالاتر بود، اما كشف پلاستيك در ارتفاعات بيش از ۳ هزار متري به پژوهشگران نشان داد كه اكنون ذرات پلاستيكي تقريبا در همه‌جا وجود دارند. در اين گزارش آمده است: «رسوب پلاستيك فراگير است و اين فقط يك وضعيت شهري نيست».
در اين گزارش گفته مي‌شود كه منشا اين مواد قابل‌رديابي نيست، اما ما درواقع مي‌دانيم كه منشا آن خودمان هستيم. ما اين موضوع را از قبل مي‌دانستيم كه شستن لباس‌هاي مصنوعي مي‌تواند الياف ميكروپلاستيك را وارد آبراهه‌ها كند و اين ذرات شايد ازطريق تبخير راه خود را به ابرها پيدا كنند يا قطعات پلاستيكي دور ريخته شده به ذرات بسيار ريزي شكسته مي‌شوند كه مي‌توانند همراه باد به آسمان بروند. به‌انديشه متخصصين نمي‌رسد كسي بداند چقدر پلاستيك در اين جهان طبيعي وجود دارد و آيا بشر توانايي پاك‌سازي آن را دارد يا نه. دانشمندان زمان بيشتري را صرف مطالعه‌ي پلاستيك‌هاي موجود در اقيانوس‌ها كرده‌اند و كمتر به پلاستيك‌هايي كه در اتمسفر بوده و به شكل قطرات باران در كوهستان‌ها فرود مي‌آيند، پرداخته‌اند.
آلودگي پلاستيكي به شكل برف نيز مي‌بارد. مطالعه‌ي ديگري كه روز چهارشنبه در مجله‌ي Science Advances منتشر شد، نشان داد كه قطعات كوچك پلاستيك در سرتاسر رشته‌كوه آلپ و شمالگان نيز وجود دارد. درحقيقت، دانشمندان مي‌دانستند كه ميكروپلاستيك‌ها در شمالگان وجود دارند و با ريزش برف در آنجا فرود آمده‌اند اما مطمئن نبودند كه اين ذرات چگونه به آن منطقه مي‌رسند.
تجزيه‌و‌تحليل نمونه‌هاي برف كوهستان آلپ در كشور سوئيس نشان داد كه ذرات پلاستيك در برف‌هاي آنجا نيز وجود داشت. پژوهشگران به اين نتيجه رسيدند كه پلاستيك‌ها ازطريق اتمسفر به شمال رسيده‌اند. بنابراين، آن‌ها در هر جايي مي‌توانند حضور داشته باشند. آن‌ها توضيح مي‌دهند:
غلظت پلاستيك‌ها در برف بسيار زياد بوده و نشان‌دهنده‌ي آلودگي قابل‌توجه اتمسفر است.
يافته‌هاي مشابهي در پيرنه و چين نيز گزارش شده است. اين آلودگي در دريا وجود دارد. در ماهي وجود دارد، در هوا نيز است. ما آن را مي‌خوريم و نفس مي‌كشيم. ظاهرا ما روي آن اسكي نيز مي‌كنيم.
از آن‌جايي كه پژوهشگران نمي‌دانند چقدر پلاستيك به‌صورت شناور در سرتاسر جهان وجود دارد، غير ممكن است كه بتوانيم بگوييم آيا زدودن آن‌ها امكان‌پذير است يا نه. تكنيك‌هاي مورد استفاده براي مطالعه‌ي ميكروپلاستيك‌ها مي‌توانند فقط تا اندازه‌هاي ۱۱ ميكرون را مطالعه كنند. به‌عقيده‌ي برخي پژوهشگران، الياف پلاستيكي به قطعاتي بسيار كوچك‌تري شكسته مي‌شوند. براين اساس، نمي‌توان ميزان آلودگي را مشخص كرد يا درمورد مدت زمان ماندگاري آن‌ها حرفي زد. استفان كروز از دانشگاه بيرمنگام مي‌گويد:
حتي اگر ما استفاده از پلاستيك را متوقف كنيم، مشخص نيست كه تا چه مدت پلاستيك‌ها در سيستم‌هاي رودخانه‌اي ما در گردش خواهند بود. براساس چيزي كه ما اكنون درمورد پلاستيك‌هاي موجود در اعماق آب‌هاي زيرزميني و تجمع آن در رودخانه مي‌دانيم، من حدس مي‌زنم كه اين قرن‌ها زمان خواهد بود.
اگرچه ممكن است تلاش ما به‌انديشه متخصصين ناچيز آيد اما راه‌حل‌هايي هرچند كوچك براي پرهيز از اشكالات بيشتر وجود دارد. شركت‌هايي نظير Guppyfriend و Cora Ball محصولاتي را توليد مي‌كنند كه مي‌توانند پلاستيك‌هايي را كه هنگام شستن لباس در ماشين لباسشويي آزاد مي‌شود، به‌دام انداخته و مانع از ورود آن‌ها به آبراهه‌ها شوند. اين كار شمالگان را پاك‌سازي نمي‌كند اما قدمي كوچك درجهت كاهش آلودگي‌هاي پلاستيكي است.
هم انديشي ها