توقف جنگل‌زدايي مي‌تواند از وقوع همه‌گيري‌هاي جهاني پيشگيري كند

سارس، ابولا و اكنون ويروس كروناي جديد يعني ٰSARS-CoV-2: هر سه مورد، ويروس‌هاي بسيار واگيرداري هستند كه از سال ۲۰۰۲ موجب وحشت جهاني شده‌اند و هر سه ويروس نيز از حيوانات وحشي كه در جنگل‌هاي متراكم گرمسيري زندگي مي‌كنند، به انسان‌ها رسيده‌اند.

سه چهارم از پاتوژن‌هاي درحال ظهور كه انسان‌ها را آلوده مي‌كنند، داراي منشا حيواني هستند و بسياري از آن‌ها موجودات ساكن در زيستگاه‌هاي جنگلي هستند كه ما آن‌ها را با اهداف مهيا كردن زمين كشاوززي و گياهان مورد استفاده براي توليد سوخت زيستي و براي معدن‌كاري و خانه‌سازي بريده و مي‌سوزانيم. هرچه ميزان پاك‌سازي اين سرزمين‌ها بيشتر باشد، ما در تماس بيشتري با حيوانات وحشي قرار مي‌گيريم كه حامل ميكروب‌هايي هستند كه براي كشتن ما مناسبند. همچنين هرچه بيشتر حيوانات را در مناطق كوچك‌تري متمركز كنيم كه ميكروب‌هاي واگيردار بتوانند بين حيوانات جابه‌جا شوند، احتمال ايجاد سويه‌هاي جديد افزايش پيدا مي‌كند.

پاك‌سازي زمين همچنين موجب كاهش تنوع زيستي مي‌شود و گونه‌هايي كه باقي مي‌مانند، احتمال بيشتري وجود دارد كه ميزبان بيماري‌هايي باشند كه بتوانند به انسان منتقل شوند. تمام اين عوامل منجر به سرايت بيشتر پاتوژن‌هاي حيواني به انسان مي‌شود.

توقف جنگل‌زدايي نه‌تنها از ميزان مواجهه‌ي ما با بلاياي جديد كم مي‌كند بلكه همچنين شيوع فهرستي طولاني از بيماري‌هاي شرير ديگري را كه از زيستگاه‌هاي جنگل‌هاي باراني مي‌آيند مانند زيكا، نيپا، مالاريا، وبا و HIV، محدود مي‌كند. مطالعه‌اي كه در سال ۲۰۱۹ منتشر شد، نشان داد كه ده درصد افزايش در ميزان جنگل‌زدايي موجب ۳/۳ درصد افزايش در موارد مالاريا مي‌شود كه معادل ۷/۴ ميليون نفر در سرتاسر جهان است.

هنوز با وجود سال‌ها اعتراض جهاني، جنگل‌زدايي همچنان به‌طور گسترده از سال ۲۰۱۶، به‌طور متوسط هر سال ۲۸ ميليون هكتار جنگل قطع مي‌شود و هيچ نشانه‌اي مبني‌بر كاهش اين روند ديده نمي‌شود.

درصورت كاهش رشد جمعيت نيز نياز به زمين كاهش پيدا مي‌كند. چيزي كه در كشورهاي درحال توسعه فقط در صورتي مي‌تواند رخ دهد كه به زنان يادگيري بهتري داده شود، موقعيت اجتماعي آن‌ها با مردان برابر شود و دسترسي آن‌ها به وسايل ضدبارداري ارزان‌ارزش آسان شود.

توليد غذاي بيشتر در هر هكتار زمين مي‌تواند بدون نياز به پاك‌سازي زمين‌هاي بيشتر، باعث افزايش عرضه شود. توسعه‌ي محصولات زراعي كه بهتر دربرابر خشكسالي مقاومت مي‌كنند نيز كمك خواهد كرد، مخصوصا كه تغييرات اقليمي خشكسالي‌هاي طولاني‌تر و شديدتري با خود به‌همراه مي‌آورد. در مناطق خشك آفريقا و جاهاي ديگر، تكنيك‌هاي جنگل زارعي مانند كاشت درختان درميان مزارع مي‌تواند موجب افزايش توليد محصول شود. كاهش ضايعات غذايي نيز مي‌تواند تا حد زيادي از فشار براي كشت محصولات بيشتر بكاهد. ۳۰ تا ۴۰ درصد از كل مواد غذايي كه توليد مي‌شود، هدر مي‌رود.

با اجراي راه‌حل‌هاي مذكور همچنين مي‌توانيم شيوع‌هاي جديد را زودتر پيدا كنيم. اپيدميولوژيست‌ها قصد دارند با احتياط سراغ زيستگاه‌هاي وحشي بروند و پستانداراني كه ويروس‌هاي كرونا را حمل مي‌كنند مانند خفاش‌، جوندگان، گوركن، زباد، پانگولين و ميمون‌ها را مورد آزمايش قرار دهند تا نحوه‌ي حركت ميكروب‌ها را ترسيم كنند. سپس مقامات بهداشت عمومي مي‌توانند انسان‌هاي مناطق مجاور را مورد آزمايش قرار دهند. اگرچه اين نظارت براي اينكه مؤثر واقع شود بايد در مقياس وسيع انجام شده و به‌خوبي تأمين اعتبار شود.

در سپتامبر ۲۰۱۹، درست چند ماه پيش از آغاز همه‌گيري جهاني كوويد ۱۹، اداره‌ي توسعه بين‌المللي آمريكا اعلام كرد كه بودجه‌ي پروژه‌ي PREDICT را قطع مي‌كند. پروژه‌ي مذكور تلاشي ده ساله براي يافتن ميكروب‌هاي تهديدكننده بود كه بيش از ۱۱۰۰ ويروس منحصر‌به‌فرد را شناسايي كرد. اداره‌ي توسعه بين‌المللي آمريكا مي‌‌گويد كه برنامه‌ي نظارت جديدي را راه‌اندازي خواهد كرد و اين بار بايد پول كافي براي راه‌اندازي يك شبكه‌ي گسترده‌تر و قوي‌تر تأمين شود.

در همين حين، دولت‌ها بايد فروش حيوانات وحشي زنده را در بازارهاي خيس ممنوع كنند. در اين بازارها، پاتوژن‌ها به‌طور مكرر به انسان‌ها منتقل شده‌اند. اين بازارها ممكن است ازانديشه متخصصين فرهنگي اهميت داشته باشند، اما خطر همراه‌با آن‌ها بسيار زياد است. دولت‌ها همچنين بايد درمورد تجارت غيرقانوني حيوانات وحشي را كه مي‌تواند عوامل عفوني را به‌طور گسترده‌اي و تا فواصل دور منتقل كند، سخت‌گيري كنند.

علاوه‌بر‌اين، ما بايد مزارع صنعتي را كه هزاران حيوان را در كنار هم نگه‌داري مي‌كنند، مورد مطالعه قرار دهيم. چنين مزارعي منبع شيوع بيماري‌هايي مانند آنفلوانزاي خوكي سال ۲۰۰۹ هستند كه موجب مرگ هزاران نفر شد.

پايان دادن به جنگل‌زدايي و پيشگيري از همه‌گيري‌هاي جهاني در دستيابي به شش مورد از ۱۷ هدف توسعه‌ي پايدار سازمان ملل نيز كمك مي‌كند: تضمين زندگي سالم، گرسنگي صفر، برابري جنسيتي، مصرف و توليد مسئولانه، زمين‌هاي داراي مديريت پايدار و اقدامات اقليمي (جنگل‌هاي گرمسيري دست‌نخورده كربن‌دي‌اكسيد را جذب مي‌كنند، درحالي‌كه سوزاندن آن‌ها كربن‌دي‌اكسيد بيشتري وارد اتسمفر مي‌كند). همه‌گيري كوويد ۱۹ يك فاجعه است اما مي‌تواند موجب جلب توجه ما به دستاوردهاي عظيمي شود كه انسان مي‌تواند با عدم بهره‌برداي بيش‌ازحد از جهان طبيعي به آن‌ها برسد. راه‌حل‌هاي همه‌گيري جهاني، راه‌حل‌هاي پايداري هستند.