داستان برند لايكا، شركت باسابقه آلماني صنعت اپتيك
لايكا (Leica Camera AG) شركت آلماني توليدكنندهي انواع دوربين، لنز، دوربينهاي دوچشمي، دوربين اسلحه، ميكروسكوپ، انواع لنزهاي درماني و بسياري محصولات ديگر صنعت اپتيك است. تاريخچهي شركت به دههي ۱۸۴۰ و توليد انواع لنزهاي شيشهاي و تلسكوپ باز ميگردد. ارنست ليتز (Ernst Leitz) بهعنوان بنيانگذار لايكا شناخته ميشود و نام شركت نيز از سه حرف اول نام او بههمراه دو حرف اول كلمهي دوربين ساخته شد.
تاريخنويسان دنياي فناوري، نقش لايكا را در پيشرفتهاي صنعت اپتيك و خصوصا دوربينها، مهم ميدانند. برند لايكا، لقب بيامو دنياي دوربين را يدك ميكشد و همواره با محصولاتي لوكس و خاص همراه است. البته طراحي مينيمال دوربينهاي برند آلماني و ويژگيهاي لوكس آنها، ارزش بالا را هم بههمراه دارد. بههرحال دوربينهاي شركت انتخاب عكاسان خاص هستند و شايد متخصصان عادي، بيشتر نام برند آلماني را در همكاري با شركتهاي ديگر شنيده باشند. از ميان همكاريهاي مهم نيز ميتوان به توليد لنزهاي دوربين موبايل هوشمند توسط اين برند اشاره كرد كه بار ديگر نام آنها را بر سر زبان مصرفكنندهها انداخت.
لايكا بهعنوان اولين توليدكنندهي دوربينهاي ۳۵ ميليمتري در جهان شناخته ميشود. همانطور كه گفته شد نام برند آلماني هميشه با دوربينهايي لوكس و حرفهاي همراه است و اين رويكرد از اولين نمونهي محصولات شركت، ديده ميشد. ساختمان مركزي لايكا در شهر وتسلار آلمان قرار دارد و مراكز توليدي نيز در آلمان و پرتغال واقع هستند. درحالحاضر برند لايكا شامل چهار زيرمجموعهي اصلي دوربينهاي Leica، ميكروسكوپهاي Leica Microsystems، تجهيزات پزشكي Leica Biosystems و تجهيزات نقشهبرداري Leica Geosystems ميشود.
تاريخچهي تأسيس
تاريخچهي شركت لايكا به سال ۱۸۴۹ باز ميگردد كه يك مهندس مكانيك با استعداد بهنام كارل كلنر، مؤسسهي اپتيكي را در شهر وتسلار راهاندازي كرد. كلنر يك عدسي بهينهسازي شده اختراع كرده بود كه با تركيب لنزهاي جديد، كيفيت تصوير را در عينكها و تلسكوپها بهبود ميداد. فناوري او نزد جوامع علمي و مهندسي با آغوش باز پذيرفته شد و كلنر را تشويق كرد تا تحقيقات خود را براي ساخت ميكروسكوپي حرفهاي مبتني بر اصول رياضي شروع كند.
كارل كلنر
اولين ميكروسكوپهاي توليدشده توسط كلنر، در سال ۱۸۵۱ به بازار عرضه شدند و بهخاطر كيفيت بالاي تصوير، شهرت زيادي را در جوامع علمي براي او بههمراه داشتند. بنيانگذار مؤسسهي اپتيك وتسلار، در سال ۱۸۵۵ بر اثر بيماري سل از دنيا رفت. همسر او با فريدريش بلثل ازدواج كرد كه مديريت مؤسسه را برعهده گرفت.
ارنست لايتز كه برند لايكا را از دل مؤسسهي اپتيكي وتسلار بيرون آور، در سال ۱۸۶۴ به مؤسسه پيوست. يك سال بعد، او شريك تجاري شركت شده بود و با مرگ بلثل، مالك كل شد. لايتز نام شركت را به E. Leitz, Wetzlar تغيير داد و رويكرد توليد سريالي و باكيفيت ميكروسكوپ را شروع كرد. بهعلاوه كيفيت محصولات نيز تحت مديريت او افزايش يافتند و با توليد انبوه، گروههاي علمي بيشتري توانايي خريد محصولات را پيدا كردند.
ارنست لايتز
توليد ميكروسكوپ، تمركز اصلي شركت لايتز در قرن ۱۹ بود. آنها در سال ۱۸۷۶ تلسكوپي كاملا علمي بهنام Stativ I به بازار معرفي كردند كه شهرت قابلتوجهي را بههمراه داشت. فروش ميكروسكوپها با قدرت خوبي پيش ميرفت و لايتز تا سال ۱۸۸۱ به آمار فروس سالانه ۳۵۰ ميكروسكوپ رسيد. سالهاي ۱۸۸۷ و ۱۸۹۰ نيز با ركوردهاي توليد ميكروسكوپ ۱۰ هزارم و ۲۰ هزارم همراه بود.
توسعهي شركت لايتز تا پايان قرن ۱۹ در توليد ميكروسكوپ خلاصه ميشد. آنها تا سال ۱۹۰۰ موفق به كسب اعتبار جهاني شده بودند. ۴۰۰ متخصص براي لايتز كار ميكردند و سالانه چهار هزار ميكروسكوپ در كارگاههاي شركت آلماني توليد ميشد. بازار ميكروسكوپ در سالهاي ابتدايي قرن بيستم با سرعت مناسبي رشد ميكرد و در پايان دههي اول، شركت لايتز موفق به توليد سالانه ۹ هزار ميكروسكوپ شده بود. تنوع ميكروسكوپها نيز تا پايان دههي اول قرن بيستم، گسترش يافته بود. از فعاليتهاي مثبت لايتز در آن سالها ميتوان به تصويب ساعت كار هشت ساعته براي نيروي سادها و ارائهي بيمهي سلامت براي آنها اشاره كرد. در سال ۱۹۰۷ نيز خط توليد جديدي براي ساخت دوربينهاي دوچشم به لايتز افزوده شد.
ارنست لايتز دوم
ارنست لايتز در سال ۱۹۲۰ از دنيا رفت و پسر دومش، ارنست لايتز دوم، مديريت شركت را برعهده گرفت. چهار سال بعد او يكي از مهمترين نوآوريهاي شركت را به محصولي تجاري تبديل كرد. اولين دوربين شركت لايتز در مقياس انبوه به بازار شد كه با خلاصه كردن نام دوربين لايتز، Leica نام گرفت.
اولين دوربين لايكا و انقلاب عكاسي
دوربين ۳۵ ميليمتري لايكا، عكاسي را به فعاليتي آسان براي همه تبديل كردند
تا دههي اول قرن بيستم، عكاسي بيش از هنر، يك تفريح محسوب ميشد. دوربينهاي صفحهاي كه توسط عكاسان استفاده ميشدند، وزن زيادي داشتند و سهپايههاي آنها نيز بسيار سنگين بود. درنتيجه عكاسي به تصويرهايي استوديويي با تنظيمات خاص محدود بود. بسياري از توليدكنندهها تلاش ميكردند تا دوربينهاي كوچكتر را با فرمتهاي فيلمي كوچكتر توليد كنند تا عكاسي، با قابليت جابهجايي راحتتر و انعطافپذيرتر انجام شود. از ميان اولين نمونههاي دوربين كوچك ميتوان به برندهاي آمريكايي Sept, Sico, Phototank, Tourist Multiple و Simplex اشاره كرد. اروپاييها نيز در توليد اولين دوربينهاي كوچك نقش فعالي داشتند. برند فرانسوي Homeos و برند بريتانيايي Centum Film از اولين توليدكنندههاي دوربين كوچك در اروپا بودند. درنهايت هيچيك از برندهاي مذكور، موفق به حضور تجاري قوي نشدند.
اولين عكس اسكار بارناك با دوربين لايكا از شهر وتسلار (۱۹۱۳)
اولين دوربين كامپكت ۳۵ ميليمتري جهان در شركت لايتز توليد شد. اسكار بارناك، مهندس شركت آلماني بود كه سالها روي نوآوي خود كار كرد و درنهايت توانست اولين دوربين لايكا را توليد كند. بارناك ابتدا در كارخانهاي در لايشترفلده فعاليت داشت كه تجهيزات نجومي توليد ميكرد. او در جريان فعاليت در آن شركت، به تجهيزات مكانيكي، نجوم و عكاسي علاقهمند شد. بارناك پس از دوران كارآموزي و كسب مهارت در توليد ابزارهاي دقيق، به شركت كارل زايس در ينا پيوست.
اسكار بارناك
اسكار بارناك در زمان فراغت، سفرهاي گردشگري انجام ميداد و بهمرور به عكاسي آماتور تبديل شد. او براي عكاسي در سفر، از يك دوربين صفحهاي استفاده ميكرد و در سال ۱۹۰۵ توانست اولين نوآوري خود را در عكسبرداري ثبت كند. بارناك ۲۰ عكس كوچك را در يك صفحهي فيلم عكاسي ثبت كرد. او در ادامه تجربههايي را هم با دوربينهاي فيلمبرداري انجام داد و نوآوريهايي در آنها ايجاد كرد. بارناك اولين نوآوريهاي خود را به مدير شركت كارل زايس ارائه كرد كه البته پذيرفته نشدند.
مهندس آلماني كه از فعاليت در شركت كارل زايس نااميد شده بود، در سال ۱۹۱۱ به وتسلار رفت تا در شركت لايتز مشغول به كار شود. ارنست لايتز دوم، بارناك را به پيشبرد ايدههاي خود براي ساختن دوربين تشويق و او را بهعنوان مهندس توسعه در آزمايشگاه تجربي لايتز استخدام كرد. او توانست دو دوربين فلزي مينياتوري را با استفاده از فيلمهاي ۳۵ ميليمتري توليد كند كه با شاتر تكسرعته كار ميكرد.
دوربين Ur-Leica
اولين دوربينهاي لايكا، كه بهنام Ur-Leica شناخته ميشدند، از لنزهاي مشهور Elmar استفاده ميكردند كه متخصص آلماني ميكروسكوپ، مكس برك طراحي كرده بود. برك در سال ۱۹۱۲ به لايتز پيوست. تصاويري كه با اولين دوربينهاي ساخت بارناك در حومهي وتسلار ثبت شدند، كيفيت بسيار بالايي داشتند و توجه فعالان صنعت عكاسي را به برند آلماني جلب كردند.
نمونه لنز Elmar
توسعهي بيشتر دوربينهاي لايكا بهخاطر رخ دادن جنگ جهاني اول با وقفه روبهرو رشد. ارنست لايتز دوم، در سال ۱۹۲۴ بالاخره توانست دوربينهاي خود را به توليد انبوه برساند. در دسامبر آن سال، اولين مجموعهي ۶ عددي از دوربينهاي لايكا توليد شد. دوربينها براي اولينبار در سال ۱۹۲۵ در نمايشگاه لايپزيگ بهنمايش درآمدند و موفقيت سريعي را بههمراه داشتنداولين دوربين لايكا موسوم به Leica I يا Model A، ابعاد كوچكي داشت و بهراحتي در جيب كت جاي ميگرفت. عكاس با استفاده از فيلمهاي ۳۵ ميليمتري ميتوانست بدون نياز به تعويض فيلم، عكسهاي متعددي را ثبت كند. همين قابليت، نقشي اساسي در توسعهي ژورناليسم تصويري داشت. خبرنگارها و هنرمندان ميتوانستند با سرعت و انعطاف بالايي فعاليت كنند و درنتيجه حوزهي تمركز سوژهي خود را توسعه ميدادند. در مجموع، دوربينهاي لايكا ازسوي عكاسان سرتاسر جهان با استقبال روبهرو شدند و توانايي ثبت جهان در فيلمهاي عكاسي را براي آنها افزايش دادند.
دوربين Leica I
در سال ۱۹۲۶، نوآوري جديدي در اثر توسعهي دوربينهاي ۳۵ ميليمتر در شركت لايتز رخ داد. برند آلماني موفق به توليد پروژكتور ۳۵ ميليمتري شد كه از فناوريهاي مشابه در دوربينها استفاده ميكرد. سه سال بعد، همان فناوريها منجر به توليد ميكروسكوپ با قابليت عكسبرداري شد.
اولين پروژكتور ۳۵ ميليمتري لايكا
برند لايكا در سالهاي پس از جنگ جهاني اول به شهرت و اعتبار قابلتوجهي رسيده بود و آلمان در آن زمان، به مركز سبك جديد و پويايي از عكاسي تبديل شد. بسياري از عكاسان مشهور تاريخ مانند هنري كارتير برسون، به جمع طرفداران وفادار برند لايكا پيوستند. برسون در بسياري از مصاحبههاي بعدي خود، به ارتباط نزديك با برند لايكا اشاره ميكرد و آشنايي با آن را يكي از نقاط مهم فعاليت خود ميدانست.
Leica II
افزايش متخصصان لايكا، به توسعههاي بعدي آن كمك ميكرد. متخصصان بيشمار برند آلماني، نيازمند قابليتهاي جديد بودند كه شركت را به تحقيق و توسعه وا ميداشت. درنتيجه، لايتز نسل بعدي دوربينهاي خود را در سطوح و زاويههاي متعدد، بهينهسازي كرد. بهعنوان مثال قابليت تعويض لنزها به دوربين اضافه شد و انواع وايد و تلهفوتو براي آنها در دسترس بود. از بهينهسازيهاي ديگر ميتوان به اضافه كردن ويوفايندر به دوربينها و توليد يك نسخهي ارزانتر اشاره كرد. مدل ارزانتر بهنام Leica Compur يا Model B به بازار آمد.
يكي از مهمترين دوربينهاي تاريخ لايكا، بهنام Leica II يا Model D در سال ۱۹۳۲ به بازار معرفي شد. دوربين مذكور، مجهز به رنجفايندر متصل به لنز بود كه فوكوس دقيق را ممكن ميكرد. يك سال بعد، مدلي ديگر بهنام Leica III يا Model F معرفي شد كه سرعتهاي شاتر آهستهتر را به عكاس ارائه ميداد. از بهينهسازيهاي مهم ديگر در دوربينها ميتوان به كيفيت تصوير اشاره كرد.
نمونه لنز Thambar
مكس برك كه از طراحان مهم شركت لايتز محسوب ميشد، تا سال ۱۹۳۵ چند نمونه لنز حرفهاي طراحي كرد كه به پيشرفت شركت و توسعهي برند لايكا انجاميد. از ميان مهمترين لنزهاي او كه موفق به دريافت جايزههاي طراحي هم شدند، ميتوان به لنز سريع Hektor، لنز نرمال Summar، لنز فوكوس بلند Elmar و Thambar اشاره كرد. توسعههاي بعدي در دههي ۱۹۳۰، دوربينهاي لايكا را با كيفيت بالا و صداي شاتر بسيار پايين، به شهرت رساندند.
استراتژي بازاريابي لايتز در دهههاي ابتدايي قرن بيستم، ارتباط نزديك با عكاسان مشهور را طلب ميكرد. استفاده از هم انديشي ها برخي از عكاسان بزرگ همچون مارگارت بروك وايت و كارتير برسون در كمپينهاي بازاريابي، اعتبار برند لايكا را با سرعت و شدت مناسبي افزايش ميداد. ماجراجوهايي همچون درياسالار ريچارد برد و چارلز ليندبرگ، از افراد مهم ديگري بودند كه در برنامههاي بازاريابي لايكا حضور داشتند و موفقيت برند را تضمين ميكردند.
اولين دوربين لايكا در كلكسيون هنري كارتير برسون
موفقيت دوربينهاي ۳۵ ميليمتري لايكا، الهامبخش توسعهي قويتر براي توليدكنندههاي فيلم و رقباي صنعت دوربين بود. فيلمهاي امولسيوني پانكروماتيك برند Afga در سال ۱۹۳۱ به بازار معرفي شدند كه نسبت به همهي رنگها، حساس بودند. عكاسان با استفاده از اين فيلمها ميتوانستند از نگاتيوهاي ۳۵ ميليمتري، بهرهبرداري بيشتري داشته باشند. در آن سالها يكي از بزرگترين رقباي لايكا، دوربين ۳۵ ميليمتري Contax شركت كارل زايس بود.
جنگ جهاني دوم و رقابتهاي پس از آن
جنگ جهاني دوم مجددا توسعهي فناوري دوربينها را با وقفه روبهرو كرد. البته دوربينهاي لايكا در تصويربرداري از صحنههاي جنگ در سرتاسر جهان استفاده ميشدند. پس از جنگ، ژورناليستها، هنرمندان و عكاسان حرفهاي و آماتور، دوربينهاي لايكا را بهعنوان ابزار اصلي خود انتخاب ميكردند. تقاضا براي دوربينها بهحدي بالا بود كه لايتز توانايي پاسخ به آن را نداشت.
يكي از مهمترين فعاليتهاي تحقيق و توسعهي لايكا در سال ۱۹۴۹ انجام شد. لايتز يك آزمايشگاه اختصاصي شيشه راهاندازي كرد كه توسعهي شيشههاي مخصوص لنز را برعهده گرفت. در سال ۱۹۵۱ و يك سال پس از تولد ۸۰ سالگي ارنست لايتز دوم، لنز شمارهي يك ميليون در كارخانهي Leitz Werke ساخته شد.
نمونه عكس ثبتشده با دوربين لايكا
آمريكاي شمالي يكي از بازارهاي بزرگ و درحال رشد براي برند لايكا محسوب ميشد. لايتز براي پاسخگويي به نياز شديد اين بازار، زيرمجموعهاي را راهاندازي كرد كه توليد دوربيت را در ميدلند كانادا انجام ميداد. در سال ۱۹۵۴، يكي از مهمترين دوربينهاي لايكا بهنام Leica M3 در نمايشگاه Cologne Photokina رونمايي شد كه يكي از مهمترين نمايشگاههاي دوربين در جهان محسوب ميشد.
كارل زايس و لايكا، دههها رقابت و كشمكش شديد را در دنياي دوربين شكل دادند
ارنست لايتز دوم در سال ۱۹۵۶ از دنيا رفت. پسران او، ارنست لايتز سوم، لودويگ لايتز و گانتر لايتز، مديريت شركت را برعهده گرفتند. در طول آن دوران، رقابت بين لايكا و كانتكس با شدت جريان داشت. هر دو برند تلاش ميكردند تا بازار دوربينهاي حرفهاي را ازآن خود كنند. از رقباي بزرگ آن زمان ميتوان به دوربين Contax FB اشاره كرد كه در سال ۱۹۵۶ توسط زايس به بازار معرفي شد و تا سالها، اعتبار بالاي را در دستهي ۳۵ ميليمتري كسب كرد.
لايكا در دههي ۱۹۶۰ توليد دوربينهاي اختصاصي با متخصصدهاي ويژه را در كنار دوربينهاي عادي خود شروع كرد. بهعنوان مثال دوربينهاي 125Leica 3G معرفي شدند كه نشان سه تاج سوئد روي بدنهي كاملا مشكي آنها حك شده بود و مخصوص ارتش سوئد توليد ميشدند. در سال ۱۹۶۶، مدل اختصاصي ديگر بهنام 150Leica بهصورت ويژه براي ناسا توليد شدند كه كنترلهاي بزرگتر داشتند تا فضانوردان با استفاده از دستكش، بهراحتي از آنها استفاده كنند.
Leica M3
لايتز براي هماهنگ شدن با تقاضاي روبهرشد بازار، مجبور بود تا ظرفيت توليد خود را افزايش دهد. در سال ۱۹۶۶ يك مركز توليد جديد براي دوربينهاي لايكا در اوبرلان، در نزديكي ويلبرگ، شروع به كار كرد. مركز توليدي بعدي، در سال ۱۹۷۳ در ويلا نوا نزديك پورتو پرتغال راهاندازي شد.
كلكسيونرهاي دوربين، از مشتريان هميشگي برند لايكا محسوب ميشدند. در سال ۱۹۶۸، ده نفر از آنها در بريتانيا گروهي بهنام «انجمن لايكا» راهاندازي كردند. تا ميانهي دههي ۱۹۹۰، تعداد اعضاي انجمن لايكا به ۲،۱۰۰ نفر رسيده بود.
لنز Elmar ۱۳۵ ميليمتري
برندهاي لايكا و كانتكس هميشه جزو دوربينهاي گرانارزش بازار محسوب ميشدند و عكاسان تازهكار توانايي خريد آنها را نداشتند. به همين دليل، بسياري از توليدكنندهها از همان دههي ۱۹۲۰ تلاش ميكردند تا جايگزيهايي ارزانتر را در دستهي ۳۵ ميليمتري به بازار عرضه كنند. بسياري از آنها در رويكرد رقابتي شكست خوردند، چون بحران بزرگ اقتصادي توانايي خريد دوربين را از اكثر مردم گرفته بود. اولين تلاش موفقيتآميز بازاريابي براي دوربينهاي ارزان ۳۵ ميليمتري، با برند Argus در سال ۱۹۳۵ در ايالات متحده و با ارزش ۱۲/۵ دلار رخ داد.
Leica M3 از خانوادهي قدرتمند رنجفايندر M
بزرگترين تهديد رقابتي براي برند لايكا، از آن سوي جهان و از ژاپن متولد شد. پس از جنگ جهامي دوم، ژاپنيها به تهديدي جدي براي بزرگترين توليدكنندههاي دوربين در جهان تبديل شدند. ابتدا برندهاي كانن و نيكون كه نمونههاي تقليدي از لايكا و كانتكس بودند، به بازار راه يافتند. در ابتدا فعالان عكاسي با شك و ترديد به برندهاي ژاپني نگاه ميكردند، اما وقتي عكاسان آمريكايي، در جريان جنگ كره از دوربينهاي ژاپني استفاده كردند، متوجه كيفيت بالاي آنها شدند.
توليدكنندههاي ژاپني دوربين، در دهههاي ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، كيفيت را به اولويت اول خود تبديل كرده و در رقابت با دوربينهاي رنجفايندر و لنزهاي توليدشده در آلمان، موفقيتهاي قابلتوجهي كسب كردند. بهعلاوه، سيستم جديد بازتابي تكلنز در دوربينهاي جديد، به رقيبي جدي براي دوربينهاي رنجفايندر آلماني تبديل شد. در آن سيستم، عكاس سوژه را مستقيما از لنز دوربين مشاهده ميكرد و خبري از مكانيزم تلسكوپي در دوربين نبود. اولين دوربين بازتابي تكلنز لايكا در سال ۱۹۶۵ بهنام Leicaflex معرفي شد. مدلهاي بعدي در سالهاي ۱۹۶۸ و ۱۹۷۴ و ۱۹۷۶ بهنامهاي Leicaflex SL و Leicaflex SL2 و Leica R3 معرفي شدند.
اولين دوربين كامپكت لايكا ساختهي Minolta
افزايش رقابت و هزينههاي بالاي توسعه و توليد در شركت لايتز، سوددهي خط توليد لايكا را در دههي ۱۹۷۰ كاهش داد. ارزش پايين در بازار، هزينههاي توليد حرفهاي و دستي لنزها و دوربينها را پوشش نميداد. درنتيجه لايتز در تصميمي استراتژيك و تأثيرگذار روي سرنوشت لايكا، جستوجو براي شركاي استراتژيك را شروع كرد تا هزينههاي توليد و توسعهي دوربينها را كاهش دهد. برند آلماني در سال ۱۹۷۲ با توليدكنندهي ژاپني دوربين، Minolta، وارد همكاري شد.
رقابت هميشگي و شديد لايكا و كانتكس در سال ۱۹۷۴ مجددا شدت گرفت. كارل زايس توسعهي گروهي يك دوربين بهنام Contax RTS را در آن سال انجام داد كه سيستم تكلنز بازتابي داشت و رقيبي جدي براي دوربين مشابه لايكا بود. در همين زمان، دوربين رنجفايندر M5 لايكا با شكست در بازار روبهرو شد كه هزينههاي توسعهاي لايكا را مجددا افزايش داد.
چالش در دهههاي پاياني قرن بيستم
دههي ۱۹۸۰، دوران نهچندان خوبي براي برند لايكا بود. شركت لايتز باوجود موفقيت در همكاري با عكاسان حرفهاي و كلكسيونرهاي بزرگي همچون پادشاه برونئي و ملكه اليزابت، در گزارشهاي مالي خود، برند دوربين لايكا را ضررده بيان ميكرد. در سال ۱۹۸۶، شركتي مستقل بهنام Leica GmBH راهاندازي شد تا مديريت زيرمجموعهي دوربين لايتز را برعهده بگيرد. يك سال بعد، شركتهاي Ernst Leitz Wetzlar و Wild Heerbrugg ادغام شدند و شركت Wild Leitz راهاندازي شد. ساختمان مركزي شركت جديد در سوئيس قرار داشت و ۹ هزار متخصص براي آن فعاليت ميكردند.
تركيب Leica Visoflex II با Leica IIIf
در سال ۱۹۸۸، شركت Leica GmBH بهعنوان زيرمجموعهاي مستقل از Wild Leitz به فعاليت ادامه داد و مركز توليدي و ساختمان مركزي خود را به نزديكي وتسلار منتقل كرد. تا آن زمان، زيرمجموعهي دوربين خسارتهاي مالي متعددي را تجربه كرده بود و هزينههاي خود را از بخشهاي ديگر توليد ميكروسكوپ لايتز تأمين ميكرد.
لايكا در سال ۱۹۸۸ دشواريهاي زيادي در فروش داشت و تنها ۲۰ هزار دوربين را با ارزشهاي ۳،۲۰۰ تا ۴،۰۰۰ دلار به فروش رساند. در همان سال، شركت ژاپني Minolta موفق به فروش ۲/۵ ميليون دوربين شد. البته فروش لايكا در آمريكا در سال ۱۹۸۵ به اوج رسيد و هشت ميليون فروش را ثبت كرد. البته بعدا روند سقوطي شروع شد آمار فروش، دو سال بعد به نصف رسيد. درنهايت در سال ۱۹۸۸، كمتر از هشت درصد از فروشندههاي دوربين در آمريكا، برند لايكا ارائه ميكردند.
دهههاي پاياني قرن بيستم با ضرردهي قابلتوجه برند لايكا همراه بود
چرخهي شكستهاي لايكا در بازار، باعث شد تا روندهاي تهاجمي بازاريابي براي كسب مجدد سهم بازار، در شركت شروع شود. البته چنين تلاشهايي نياز به هزينههاي بيشتر داشت كه لايتز نميتوانست آن را تأمين كند. ازطرفي شركت تصميم گرفته بود تا نيمي از توليد خود را به بيرون از كشور منتقل كند كه ناموفق بود. البته هزينههاي نيروي انساني با انتقال مركز توليد به خارج از آلمان تقريبا به يكسوم كاهش يافت، اما چالشهاي توليد باكيفيت در كانادا و پرتغال، باز هم به شركت فشار ميآورد.
عدم موفقيت در مراكز توليدي خارج از آلمان، تيم جديد مديريت لايكا را ملزم كرد تا در تابستان ۱۹۸۸، بخش اعظمي از توليد لنز و دوربين را به داخل آلمان بازگردانند. اشتباه ديگر شركت لايكا، عدم استفاده از نوآوري مهندسان خود شركت بود. آنها توانسته بودند تا فناوري فوكوس خودكار را به دوربينها اضافه كنند كه در محصولات نهايي استفاده نشد. درمقابل، ژاپنيها ظرفيت قابليت جديد را درك كرده و در زمان درگيريهاي بازسازي سازماني لايكا، محصولات رقيب را به بازار عرضه كردند.
در سال ۱۹۹۰، تغيير ساختار بعدي در شركت لايتز رخ داد و هولدينگ Wild Leitz را گروه اپتيكي بريتانيايي Cambridge Instrument Company ادغام شد. Leica Camera GmBH، زيرمجموعهي توليد دوربين شركت، به Leica Camera AG تغييرنام داد. دو سال بعد، وايلد لايتز زيرمجموعهي كانادايي توليدي خود را به هيوز ايركرافت فروخت. البته آن مركز باز هم به توليد لنز براي لايكا ادامه داد.
گروهي از مديران اجرايي شامل برونو فري، مدير لايكا، در سال ۱۹۹۲ تصميم گرفتند تا با همراهي مالي يكي از زيرمجموعههاي Deutsche Bank، زيرمجموعهي دوربين لايكا را از وايلد لايتز بخرند كه موفق نشدند. دو سال بعد، مدير مالي سابق شركت، كلاس ديتر هافمن تلاش مشابهي انجام داد و موفق شد. پس از انتقال مالكيت، برند لايكا تحت مالكيت وايلد لايتز ماند، اما به شركت مستقل جديد اجازه داده شد تا در محصولات گوناگون خود از آن استفاده كند. وايلد لايتز همچنين سهامي جزئي در شركت جديد داشت و هافمن نيز بهعنوان مديرعامل Leica Camera AG انتخاب شد.
شركت لايكا پس از تجزيه از هولدينگ مادر، تصميم به عرضهي عمومي سهام گرفت. در سال ۱۹۹۴، سهام لايكا بهصورت عمومي در بازار بورس فرانكفورت عرضه شد. هافمن با همين رويكرد توانست شركت تحت مديريتش را از وضعيت ضررده خارج كند.
لايكا در همان سالي كه IPO انجام داد، اولين مدل جديد دوربين خود را پس از ۳۰ سال بهنام R معرفي كرد. در سال ۱۹۹۶، پس از چند سال ضرردهي، اولين گزارشهاي سود لايكا منتشر شد و فروش مناسب، در سال بعد ادامه يافت. البته لايكا در سال ۱۹۹۶، يك اشتباه بزرگ انجام داد و برند آلماني توليد دورببينهاي مينياتوري موسوم به Minox را خريداري كرد. برند مذكور نتوانست همگرايي لازم را با لايكا پيدا كند.
ساعتهاي اختصاصي لايكا ساختهشده توسط Valbry EL1
فروش دوربينهاي لايكا در سال ۱۹۹۶ در آسيا كاهش شديدي را تجربه كرد. بهعلاوه در سال ۱۹۹۸ پروندهاي عليه شركت به جريان افتاد كه آنها را متهم به سوءاستفاده از نيروي سادهان برده در رژيم نازي ميكرد. البته شركت آلماني ادعا كرد كه بنيانگذار، ارنست لايتز، به بسياري از يهوديان مهاجر جنگ جهاني كمك كرده و حتي حبس در زندانهاي نازي را تجربه كرده بود.
هانس پيتر كان، در سال ۱۹۹۹ بهعنوان مديرعامل لايكا انتخاب شد. تيم مديريتي جديد، استراتژي جديدي را براي قرن ۲۱ برنامهريزي كرد و آن را Leica 21 ناميد. يكي از پايههاي اصلي استراتژي جديد، دوربينهاي Leica S1 بودند كه بهعنوان دوربينهاي اسكنر ديجيتال معرفي شدند. همين محصولات، قدمي مهم به دوراني جديد در صنعت عكاسي محسوب ميشدند. دوراني كه با فناوريهاي ديجيتال همراه بود و نياز به فيلمهاي ۳۵ ميليمتري (المانهايي كه باعث شهرت جهاني لايكا شدند) را از بين ميبرد.
سالهاي اخير و وضعيت كنوني برند لايكا
شركت مستقل لايكا علاوه بر توليد دوربين، تجهيزات نقشهبرداري و ميكروسكوپ نيز توليد ميكرد. مديران در سال ۱۹۹۸ تصميم گرفتند تا فعاليتهاي مذكور را به دو بخش مجزا منتقل كنند و درنتيجه Leica Microsystems و Leica Geosystems تشكيل شدند.
دوربين حرفهاي S2 توليد ۲۰۰۸
زيرمجموعهي توليد ميكروسكوپ لايكا (Microsystems) اكنون ۱۰ مركز توليدي در هشت كشور جهان دارد. ۱۰۰ شريك توزيع، محصولات اين شركت را در سرتاسر جهان تبليغ و عرضه ميكنند. از محصولات مهم اين شركت ميتوان به پروژهي ميكروسكوپ مجازي، ميكروسكوپهاي نوري، تجهيزات ميكروسكوپي Confocal، ميكروسكوپهاي جراحي، استريو و نرمافزارهاي ميكروسكوپي اشاره كرد.
دوربين كامپكت Leica X1 توليد ۲۰۰۹
شركت Leica Geosystems در سوئيس فعاليت كرده و سيستمهايي متمركز بر نظارت و نقشهبرداري محيطي توليد ميكند. از محصولات مهم آنها ميتوان به مسيريابهاي ماهوارهاي GPS و رنجفايندرهاي ليزري اشاره كرد كه براي نقشهبرداريهاي با دقت بالا و نزديك به يك سانتيمتر استفاده ميشوند.
لايكا در سال ۲۰۱۲ از بازار بورس فرانكفورت خارج شد. درواقع خريد سهام جزئي شركت توسط Lisa Germany باعث شد تا لايكا مجددا به شركتي خصوصي تبديا شود. يك سال بعد، Sinar Photography از توليدكنندههاي دوربين در زوريخ، به زيرمجموعهي لايكا پيوست. در سال ۲۰۱۴ نيز ساخت يك مركز توليدي در بخش صنعتي وتسلار به پايان رسيد و ساختمان مركزي لايكا به شهر زادگاهش منتقل شد.
دوربينها و لنزهاي لايكا امروز بهعنوان ارزشمندترين كالاهاي عكاسي براي كلكسيونرها شناخته ميشوند. مجموعههاي متعددي از آنها در سرتاسر جهان به نمايش گذاشته ميشود. بهعنوان مثالي از ارزش بالاي اين دوربينها ميتوان به خريد يك مدل سال ۱۹۲۳ به ارزش ۲/۸ ميليون دلار در يك حراجي اتريشي اشاره كرد.
Leica T
شراكتهاي تجاري
لايكا در سالهاي فعاليت، همكاريهاي متعددي را با توليدكنندههاي ديگر دوربين و حتي توليدكنندههاي موبايل هوشمند انجام داده است. آنها از سابقهي طولانيمدت خود در ساخت لنز براي همكاري با ديگران بهره ميبرند و برخي از برترين محصولات همكاران خود را توليد كردهاند.
از همكاران مهم لايكا در توليد دوربين ميتوان به پاناسونيك و سيگما اشاره كرد كه در اتحادي بهنان L-Mount Alliance با برند آلماني همكاري كردند. پلتفرم L-Mount بهصورت اختصاصي به لايكا تعلق دارد و دو شركت مذكور، از سال ۲۰۱۸ مجوز پيادهسازي آن را دريافت كردند.
پاناسونيك از سال ۱۹۹۵ همكاري نزديكي با لايكا داشت. تعدادي از لنزهاي برند لايكا همچون Nocticron و Elmarit و Summilux در دوربينهاي ماتسوشيتا و لوميكس پاناسونيك استفاده شدند. بهعلاوه دوربينهاي فيلمبرداري برند ژاپني نيز از اين لنزها استفاده ميكردند. مدلهاي پاناسونيك/لايكا، اولين دوربينهايي بودند كه از لرزشگير اپتيكال در دوربينهاي ديجيتال خود استفاده كردند. لنزهاي متعددي نيز طي همكاري دو شركت براي سيستمهاي ميكرو چهارسوم طراحي شده است كه عموما با برند Summilux به فروش ميرسند.
دوربين لايكا در موبايل هوشمند هواوي P30 Pro
هواوي از شركاي تجاري مهم ديگر لايكا محسوب ميشود. آنها از سال ۲۰۱۶، همكاري با برند آلماني را شروع كردند تا از دوربينهاي لايكا در موبايلهاي هوشمند سري P و Mate خود استفاده كنند. اولين موبايل مجهز به دوربينهاي لايكا نيز بهنام Huawei P9 به بازار معرفي شد.
درحالحاضر لايكا حدود ۱،۸۰۰ متخصص دارد و آخرين آمار، درآمد آنها ۴۰۰ ميليوندلار بيان ميكند. متيوس هارش بهعنوان مديرعامل و آندرياس كافمن بهعنوان رئيس هيئتمديرهي لايكا مشغول به كار هستند.
هم انديشي ها