نگاهي دقيق‌تر به بدن انسان: شرحي كلي بر قلب و عملكرد آن

همه‌ي ما مي‌دانيم قلب يكي از اعضاي حياتي بدن است. ما نمي‌توانيم بدون عملكرد صحيح قلب چند دقيقه و در صورت از كار افتادن آن، چند ثانيه زنده بمانيم. با اين حال وقتي به ساختار آن نگاه كنيد متوجه مي‌شويد كه قلب درست مانند يك پمپ است، البته يك پمپ پيچيده و مهم. با وجود تمام پيچيدگي و ظرافت موجود، در نهايت مي‌توان گفت كه قلب در اصل يك پمپ است و وظيفه‌ي پمپاژ خون را بر عهده دارد. مانند همه‌ي پمپ‌هاي ديگر، قلب نيز ممكن است مسدود شود، خراب شود و به تعمير احتياج داشته باشد؛ به همين دليل آشنايي كلي با عملكرد قلب بسيار مهم است. آگاهي اوليه از ساختار قلب و چيز‌هايي كه سلامتي آن را به خطر مي‌اندازند يا بهبود مي‌بخشند، مي‌تواند ريسك ابتلا به بيماري‌هاي قلبي را تا حد زيادي كاهش دهد.

بيماري قلبي اولين عامل مرگ و مير در ايالات متحده است. هر روز تقريبا ۲۰۰۰ آمريكايي در اثر بيماري قلبي مي‌ميرند، يعني در هر ۴۵ ثانيه يك نفر. اما خبر خوب اين است كه نرخ مرگ ناشي از بيماري‌هاي قلبي با نرخ ثابتي در حال كاهش است. متأسفانه هم اكنون نيز بيماري قلبي باعث مرگ ناگهاني انسان‌ها مي‌شود و بسياري از آن‌ها قبلا از رسيدن به بيمارستان مي‌ميرند.

واژه‌ي قلب در ادبيات ما نيز جايگاه ويژه‌اي دارد. براي همه مشخص است كه قلب با عشق مترادف گرفته مي‌شود. در ادبيات كشورهاي مختلف مثال‌هاي مختلفي از متخصصد واژه‌ي قلب در فرهنگ آن كشور را مي‌توان يافت:

• قلب (دل) چيزي را داشتن: شجاع بودن
• خوش‌قلب بودن: مهربان بودن
• از صميم قلب: با تمام وجود
• شكسته شدن قلب: شكست در عشق
• سياه قلب بودن: بي‌رحم بودن

مسلما هيچ يك از ارگان‌هاي بدن تا اين حد وارد فرهنگ و واژگان زبان كشورها نشده است، براي مثال آخرين باري كه شما از صميم پانكراس چيزي را مي‌خواستيد كِي بوده است؟!

در اين مقاله نگاهي به ساختار اين ارگان حياتي مي‌پردازيم تا ببينيم چه چيزي دقيقا باعث تپش قلب شما مي‌شود.

قلب يك ماهيچه‌ي سفيد رنگ توخالي به شكل مخروط است كه دو سوم آن در سمت چپ قسمت مركزي سينه و يك سوم آن در قسمت راست قرار دارد. قلب در بين ريه‌هاي چپ و راست و پشت جناغ سينه نشسته است.

اپكس (Apex) يا نوك قلب (در بطن چپ) در سمت پايين و چپ قلب قرار گرفته است. طول قلب ۱۲ سانتي‌متر و عرض آن هم ۸ تا ۹ سانتي‌متر و عمق آن نيز درحدود ۶ سانتي‌متر است. اندازه‌ي قلب تقريبا به اندازه‌ي مشت دست است. به‌صورت ميانگين وزن قلب زنان در حدود ۲۵۵ گرم و وزن قلب مردان ۲۹۵ گرم است. قلب كم‌تر از نيم درصد جرم بدن انسان را تشكيل مي‌دهد.

قلب داراي سه لايه است. لايه‌ي دروني و هموار قلب آندوكارد ناميده مي‌شود. لايه‌ي مياني قلب كه در واقع ضخيم‌ترين لايه‌ي قلب است و قابليت انقباض دارد ماهيچه‌ي قلب يا ميوكارد و لايه‌ي سوم كه كل قلب را با يك كيسه‌ي مايع احاطه كرده است پريكارد نام دارد.

وقتي كسي با موبايل پزشكي به قلب شما گوش مي‌كند، صداي شنيده شد را مي‌توان به‌صورت لاب-داب لاب-داب توصيف كرد. قسمت اول صدا (لاب) در اثر شتاب‌گيري و كاهش شتاب مايع درون قلب (خون) و لرزش قلب ناشي از بسته شدن دريچه‌هاي سه‌لتي و ميترال توليد مي‌شود. قسمت دوم صدا (داب) نيز در اثر شتاب‌گيري و كاهش شتاب خون درون قلب و لرزش قلب ناشي از بسته شدن دريچه‌هاي آئورت و ريوي توليد مي‌شود.

قلب از چهار قسمت تشكيل شده است (به شكل بالا نگاه كنيد):

• دهليز راست (RA)
• بطن راست (RV)
• دهليز چپ (LA)
• بطن چپ (LV)

هر حفره‌ي قلب داراي يك دريچه‌ي يك‌طرفه در خروجي است كه از بازگشت مجدد خون به سمت حفره جلوگيري مي‌كند. زماني كه يك قسمت قلب منقبض مي‌شود، دريچه‌ي انتهاي آن باز مي‌شود تا خون از آن قسمت تخليه شود. پس از به پايان رسيدن مرحله‌ي انقباض، دريچه بسته مي‌شود تا خون از قسمت بعدي قلب به داخل برنگردد. دريچه‌هاي قلب عبارت‌اند از:

• دريچه‌ي سه‌لتي كه در خروجي دهليز راست قرار دارد.
• ۲. دريچه‌ي ريوي كه در خروجي بطن راست قرار دارد.
• دريچه‌ي ميترال كه در خروجي دهليز چپ قرار دارد.
• دريچه‌ي آئورت كه در خروجي بطن چپ قرار دارد.

زماني كه ماهيچه‌ي قلب منقبض مي‌شود و به اصطلاح قلب مي‌تپد (در اصطلاح علمي به انقباض قلب سيستول مي‌گويند) خون را از خود خارج كرده و به بدن مي‌فرستد. در مرحله‌ي اول دهليز راست و چپ واقع در قسمت بالاي قلب به‌ صورت هم‌زمان منقبض مي‌شوند و خون را به ترتيب به بطن‌هاي راست و چپ واقع در قسمت پاييني قلب مي‌فرستند. در مرحله‌ي دوم بطن‌ها تقريبا به‌صورت هم‌زمان منقبض مي‌شوند و خون را به سوي ريه و بدن مي‌فرستند. سپس ماهيچه‌ي قلب استراحت مي‌كند و در واقع منبسط مي‌شود (كه در اصطلاح علمي به اين مرحله دياستول مي‌گويند) تا نوبت به تپش دوباره برسد. وجود اين تأخير به قلب اين اجازه را مي‌دهد تا دوباره از خون پر شود.

البته بايد در انديشه متخصصين داشت كه در هر لحظه خون در داخل قلب وجود دارد، در واقع در هر ضربان، قلب سالم حداكثر دو سوم خون موجود در بطن‌ چپ را به بدن مي‌فرستد.

قسمت راست و چپ قلب هر كدام عمكلرد مجزايي دارند. قسمت راست قلب خون كم‌اكسيژن و سياه‌ رنگ را از بدن جمع‌آوري و به سمت ريه پمپاژ مي‌كند تا دي‌اكسيد‌كربن خود را آزاد و اكسيژن تازه دريافت كند. قسمت چپ قلب خون پر از اكسيژن را از ريه‌ها جمع‌ كرده و به سلول‌هاي بدن پمپاژ مي‌كند تا سلول‌ها اكسيژن لازم براي انجام عملكرد خود را به دست آورند.

تعداد تپش قلب انسان در دوره‌هاي مختلف زندگي تغيير مي‌كند. در اين جا نرخ متوسط ضربان قلب انسان آورده شده است:

• نوزاد تازه متولد شده: ۱۳۰ ضربه در دقيقه
• ۳ ماهه: ۱۴۰ ضربه در دقيقه
• ۶ ماهه: ۱۳۰ ضربه در دقيقه
• ۱ ساله: ۱۲۰ ضربه در دقيقه
• ۲ ساله: ۱۱۵ ضربه در دقيقه
• ۳ ساله: ۱۰۰ ضربه در دقيقه
• ۴ ساله: ۱۰۰ ضربه در دقيقه
• ۶ ساله: ۱۰۰ ضربه در دقيقه
• ۸ ساله: ۹۰ ضربه در دقيقه
• ۱۲ ساله: ۸۵ ضربه در دقيقه
• فرد بالغ: بين ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقيقه

تمام خون واردشده به سمت راست قلب از طريق دو سياهرگ وارد آن مي‌شوند: بزرگ سياهرگ بالايي كه به اختصار SVC ناميده مي‌شود و بزرگ سياهرگ پاييني كه به اختصار IVC ناميده مي‌شود.

بزرگ سياهرگ بالايي (SVC) خون را از قسمت بالاي بدن جمع مي‌كند و بزرگ سياهرگ پاييني (IVC) خون را از نيمه‌ي پايين بدن جمع مي‌كند. خون از رگ‌هاي SVC و IVC وارد دهليز راست مي‌شود (RA). زماني كه دهليز راست منقبض مي‌شود، دريچه‌ي خروجي آن يعني دريچه‌ي سه‌لتي باز مي‌شود و خون سياه رنگ و كم اكسيژن از آن عبور كرده و وارد بطن راست (RV) مي‌شود. زماني كه بطن راست منقبض مي‌شود،‌ دريچه‌ي سه‌لتي بسته مي‌شود تا از بازگشت خون به دهليز راست جلوگيري كند، در نتيجه خون از دريچه‌ي ريوي عبور كرده و وارد سرخرگ ريوي شده و از آنجا به ريه مي‌رود تا اكسيژن وارد شده به ريه‌ها را دريافت كند.

اما چرا چنين اتفاقي مي‌افتد؟ چون خون برگشتي از بدن اكسيژن خود را از دست داده است  و بايد دوباره پر از اكسيژن شود و به بدن بازگردد. بنابراين سمت راست بدن خون برگشتي از بدن را به سوي ريه‌ها مي‌فرستد تا بعد از دريافت اكسيژن به سمت چپ قلب وارد شود.

اكنون خون برگشتي از ريه‌ها پر از اكسيژن است و از طريق سياهرگ‌هاي ريوي وارد دهليز راست مي‌شود. اين نكته را بايد در انديشه متخصصين گرفت كه عموما خون موجود در سياهرگ‌هاي بدن به رنگ قرمز تيره بوده و داراي اكسيژن كمي است و در مقابل خون جاري در سرخرگ‌ها قرمز روشن است چون اكسيژن زيادي دارد. با اين حال يكي از استثنا‌هاي اين موضوع شريان‌هاي ريوي است چون سرخرگ ريوي كه خون را از دهليز راست به ريه مي‌برد خون كم‌اكسيژن دارد و سياهرگ ريوي كه خون را از ريه به دهليز چپ حمل مي‌كند داراي اكسيژن زيادي است.

حال بعد از وارد شدن خون پراكسيژن به دهليز چپ، اين دهليز منقبض مي‌شود و هم‌زمان دريچه‌‌ي ميترال باز مي‌شود تا خون از دهليز چپ وارد بطن چپ شود. بطن چپ مهم‌ترين قسمت قلب است چون خون پراكسيژن را از دريچه‌ي آئورت وارد شريان اصلي آئورت كرده و از آنجا به سراسر بدن مي‌فرستد. آئورت اصلي‌ترين سرخرگ بدن است چون تمام خون پمپاژ شده توسط قلب را دريافت كرده و آن را در سراسر بدن توزيع مي‌كند. بطن چپ قوي‌ترين عضله‌ي قلب است چون خون داخل آن بايد به سراسر بدن برسد براي همين فشار خون داخل بطن چپ بالا است. ضخامت و بزرگي بطن چپ يكي از معيارهاي مهم سلامت قلب محسوب مي‌شود.

در اين جا به‌صورت مختصر روند خون‌رساني به بدن را مرور مي‌كنيم. خون از سراسر بدن:

• وارد بزرگ سياهرگ بالايي و پاييني مي‌شود.
• سپس وارد دهليز راست مي‌شود.
• از دريچه سه‌لتي عبور مي‌كند.
• وارد بطن راست مي‌شود.
• از دريچه ريوي عبور مي‌كند.
• وارد سرخرگ ريوي مي‌شود.
• وارد ريه مي‌شود.

در ريه خون دي‌اكسيد‌كربن را آزاد كرده و اكسيژن جذب مي‌كند و دوباره از ريه‌ها

• وارد سياهرگ ريوي مي‌شود.
• وارد دهليز چپ مي‌شودژ
• از دريچه‌ي ميترال عبور مي‌كند.
• وارد بطن چپ مي‌شود.
• از دريچه آئورت عبور مي‌كند.
• وارد سرخرگ آئورت مي‌شود.
• به سوي بدن مي‌رود.

البته دوباره لازم به يادآوري است كه اين فرايند به صورت متسلسل اتفاق نمي‌افتد، بلكه ابتدا قسمت‌ بالايي قلب يعني دهليزها منقبض مي‌شوند و سپس قسمت پايين قلب يا بطن‌ها، در واقع قلب هيچ‌گاه خالي از خون نمي‌شود.

ميزان تپش قلب انسان به‌طور ميانگين ۷۲ بار در دقيقه است. در طول يك روز قلب بيش از ۱۰۰ هزار بار مي‌تپد. در يك سال اين عدد به ۳۸ ميليون مي‌رسد. زماني كه به ۷۰ سالگي مي‌رسيد، به‌طور ميانگين قلب شما ۲.۵ ميليارد بار تپيده است.

آيا تا به حال به اين فكر كرده‌ايد كه چه چيزي باعث انقباض عضله‌هاي قلب مي‌شود؟ چطور قلب اين كار را به‌صورت خودكار هر ثانيه و هر دقيقه و هر روز انجام مي‌دهد؟

پاسخ اين پرسش‌ها در عملكرد يك گروه خاص از سلول‌ها نهفته است. اين سلول‌ها به‌صورت خود‌به‌خود مي‌توانند فعاليت الكتريكي توليد كنند. اين سلول‌ها در واقع ذرات باردار را جداسازي مي‌كنند، سپس به‌صورت ناگهاني ذرات باردار مشخصي را به سلول‌هاي ماهيچه‌ي قلب مي‌‌فرستند. اين فرايند باعث توليد پالس‌هاي الكتريكي در سلول‌هاي تنظيم‌كننده ضربان قلب در سراسر قلب شده و باعث مي‌شود قلب منقبض شود. اين سلول‌ها براي ايجاد ۷۲ ضربان در دقيقه بايد بيش از يك بار در ثانيه اين كار را انجام دهند.

به سلول‌هاي تنظيم‌كننده‌ي طبيعي قلب گره سينوسي مي‌گويند. گره سينوسي در لايه‌ي ميوكارد دهليز راست قرار دارد. همچنين در قلب فيبر‌هاي الكتريكي مخصوصي قرار دارد كه وظيفه‌ي آن‌ها رساندن پالس الكتريكي ايجاد شده در گره سينوسي به ديگر قسمت‌هاي قلب است.

اما چطور تحريك الكتريكي ايجادشده در قسمتي از دهليز راست باعث انقباض كل قلب مي‌شود؟ ابتدا پالس الكتريكي گره سينوسي را ترك مي‌كند و به سمت دهليز‌هاي راست و چپ حركت مي‌كند و باعث مي‌شود اين دو به‌صورت هم‌زمان منقبض شوند. اين عمل ۰.۰۴ ثانيه زمان مي‌برد. بعد از آن يك تأخير طبيعي در انتقال پالس الكتريكي به وجود مي‌آيد. اين تأخير باعث مي‌شود دهليز‌ها فرصت منقبض شدن داشته باشند و بطن‌ها با خون پر شوند. پالس الكتريكي سپس وارد گره دهليزي‌بطني مي‌شود. سپس پالس الكتريكي وارد گره هيس مي‌شود و از آنجا به دو بخش به نام‌هاي شاخه دسته‌اي راست و شاخه دسته‌اي چپ تقسيم شده و از آنجا به سرعت از راه فيبرهاي پوركينژ به ياخته‌هاي اندوكارديوم در اپكس يا نوك قلب رسيده و در پايان در اپيكارد بطني پايان مي‌يابد و در نهايت باعث انقباض بطن‌هاي قلب به‌صورت هم‌زمان مي‌شود.

هر يك از بافت‌ها‌ي الكتريكي قلب اين قابليت را دارند كه خود به جاي گره سينوسي منشأ توليد پالس الكتريكي باشند. با اين حال عموما اين گره سينوسي است كه سريع‌تر از ديگر گره‌ها پالس توليد مي‌كند و شروع فرايند انقباض قلب را كنترل مي‌كند. اما اگر گره سينوسي نتواند وظيفه‌ي خود را به خوبي ايفا كند، ديگر قسمت‌هاي سيستم الكتريكي قلب كار آن را بر عهده مي‌گيرند با اين تفاوت كه عموما سرعت كار آن‌ها كم‌تر از گره سينوسي است.

با اين كه سلول‌هاي تنظيم‌كننده‌ي ضربان قلب، تحريك الكتريكي لازم براي تپش قلب را توليد مي‌كنند، ‌اما سلول‌ها‌ي عصبي ديگر مي‌توانند ميزان فعاليت سلول‌هاي تنظيم‌كننده را كنترل كنند و به نوعي بر تعداد و شدت انقباض قلب تأثير بگذارند. اين كار را سيستم عصبي خودگردان بدن انجام مي‌دهد. اين سيستم عصبي داراي دو قسمت است، سيستم نورون‌هاي سمپاتيك و سيستم نورون‌هاي پاراسمپاتيك. اعصاب سمپاتيك باعث افزايش ضربان و شديدتر شدن انقباض آن مي‌شوند، از سويي ديگر اعصاب پاراسمپاتيك تأثير معكوسي بر قلب مي‌گذارند.

تمام فعاليت‌هاي الكتريكي قلب باعث به وجود آمدن امواج الكتريكي مي‌شود كه ما مي‌توانيم آن را ثبت كنيم. اين اندازه‌گيري عموما توسط يك نمودار به نام الكتروكارديوگرام يا نوار قلب نشان داده مي‌شود. در اين جا به مطالعه مختصر يك نوار قلب طبيعي مي‌پردازيم. در هر نمودار حروفي وجود دارد كه به مراحل مختلف تپش قلب اشاره مي‌كند:

۱- موج P: اشاره به گسترش پالس الكتريكي در دهليز‌ها و شروع انقباض آن‌ها

۲- كامپلكس QRS: اشاره به گسترش پالس الكتريكي در بطن‌ها و شروع انقباض آن‌ها

۳- موج T: اشاره به مرحله‌ي ريكاوري بطن‌ها

عملكرد غيرطبيعي سيستم الكتريكي قلب مي‌تواند باعث ايجاد تپش‌ها زودرس كوچك شود يا ممكن است باعث ضربان بسيار تند، بسيار آهسته يا نامنظم قلب شود. در اكثر موارد تپش‌هاي نامنظم قلب به‌خصوص در بخش دهليز‌ها بسيار جزئي بوده و نيازي به درمان ندارند، اما در صورت بروز ضربان ناهماهنگ يا افزايش و كاهش تعداد آن به‌صورت مكرر، بايد به پزشك مراجعه كرد.

سرخرگ‌هاي كرونري يا تاجي همان رگ‌هايي هستند كه ما سعي مي‌كنيم با ورزش كردن و تغذيه‌ي مناسب از مسدود شدن آن‌ها جلوگيري كنيم. اگر سرخرگ‌هاي كرونري مسدود شوند، حمله‌ي قلبي روي مي‌دهد.

قلب نيز مانند ديگر ارگان‌هاي بدن به خون احتياج دارد كه تا اكسيژن و مواد مغذي خود را دريافت كند. اما قلب اكسيژن و مواد غذايي خود را از خوني كه در داخل دهليز‌ها و بطن‌هاي آن جريان دارد استخراج نمي‌كند،‌ بلكه وظيفه‌ي خون‌رساني به عضلات قلب بر عهده‌ي سرخرگ‌هاي كرونري است. تقريبا ۴ تا ۵ درصد خون خارج شده از بطن چپ قلب وارد سرخرگ‌هاي كرونري مي‌شود تا خون مورد نياز قلب را تأمين كند.

سرخرگ‌هاي كرونري از ابتداي سرخرگ اصلي بدن يعني آئورت نشأت مي‌گيرند بنابراين اولين رگ‌هايي هستند كه خون پر اكسيژن وارد آن‌ها مي‌شود. سرخرگ‌ كرونري به دو بخش تقسيم مي‌شود، سرخرگ كرونري اصلي سمت راست كه وظيفه‌ي خون‌رساني به قسمت راست و پاييني قلب را بر عهده دارد و سرخرگ كرونري اصلي چپ كه خون‌رساني به قسمت چپ قلب را بر عهده دارد. با توجه به اين كه عضلات سمت چپ قلب حجيم‌تر و قوي‌تر از عضلات سمت راست هستند، از اين رو سرخرگ كرونري اصلي چپ داراي قطر بيشتري نسبت به سرخرگ‌ كرونري اصلي راست است. سرخرگ كرونري اصلي چپ به دو شاخه تقسيم مي‌شود: شاخه‌ي نزولي قدامي سمت چپ و شاخه‌ي چرخشي سمت چپ. هر كدام از اين شاخه‌ها خون را به ماهيچه‌هاي مختلف قلب و سيستم الكتريكي مي‌رسانند.

قلب همچنين داراي سياهرگ‌هايي است كه خون كم‌ اكسيژن را از ماهيچه‌هاي آن جمع‌آوري مي‌كند. بيشتر سياهرگ‌هاي اصلي قلب‌ (سياهرگ اصلي قلبي، سياهرگ كوچك قلبي، سياهرگ مياني قلبي، سياهرگ پشتي بطن چپ و سياهرگ پشتي دهليز چپ) خون خود را به داخل سينوس كرونري مي‌ريزند كه آن هم به سوي دهليز راست باز مي‌شود.

بيماري سرخرگ‌هاي كرونري در نتيجه‌ي مسدود شدن يكي از سرخرگ‌هاي خون‌رسان به ماهيچه‌هاي قلب ايجاد مي‌شود. وقتي يكي از اين سرخرگ‌ها تا حدي مسدود شود، نمي‌تواند به اندازه‌ي كافي اكسيژن به ماهيچه‌ي قلب برساند. زماني كه شخص داراي بيماري سرخرگ كرونري به خود فشار مي‌آورد ( با ورزش كردن يا كار كردن) ماهيچه‌ي قلب به اكسيژن بيشتري نياز پيدا مي‌كند اما چون بخشي از سرخرگ كرونري مسدود شده است نياز ماهيچه به‌طور كامل رفع نمي‌شود و در اين صورت درد در ناحيه‌ي سينه احساس مي‌شود كه به اين وضعيت آنژين صدري گفته مي‌شود. اگر مسدوديت سرخرگ كرونري شديدتر شود درد در ناحيه‌ي سينه حتي در فعاليت‌هاي كم‌شدت نيز بيشتر مي‌شود، به اين وضعيت آنژين ناپايدار مي‌گويند. آنژين ناپايدار بسيار خطرناك بوده و در ۱۰ درصد افراد داراي اين بيماري منجر به حمله‌ي قلبي مي‌شود. همچنين وجود آنژين ناپايدار مي‌تواند باعث آسيب ديدن لايه‌هاي قلبي و پارگي ‌آن‌ها و بروز خون‌ريزي داخلي و انسداد بيشتر شود. زماني كه سرخرگ كرونري به‌طور كامل مسدود شود هيچ اكسيژن و ماده‌ي غذايي به ماهيچه‌هاي قلب نمي‌رسد و در نتيجه سكته‌ي قلبي روي مي‌دهد. سكته‌ي قلبي باعث مرگ يك بخش از ماهيچه‌ي قلب مي‌شود، و حتي در صورت نجات بيمار از سكته‌ي قلبي، عملكرد قلب او افت مي‌كند.

قلب به‌طور ميانگين در هر تپش ۷۰ ميلي‌ليتر خون پمپاژ مي‌كند. همان‌طور كه پيش‌تر گفته شد ضربان ميانگين قلب در يك فرد ۷۲ بار در دقيقه است. بنابراين قلب به‌طور متوسط در هر دقيقه ۵ ليتر خون پمپاژ مي‌كند. به بيان ديگر در هر روز ۷۲۰۰ ليتر  و در يك سال ۲،۷۰۰،۰۰۰ ليتر خون توسط قلب پمپاژ مي‌شود. قلب يك شخص ۷۰ ساله، ۱۸۴ ميليون ليتر خون پمپاژ كرده است. اين آمار براي يك پمپ ۳۰۰ گرمي اصلا بد نيست.  

وقتي در مورد بيماري قلبي صحبت مي‌شود، همه به ياد حمله‌ي قلبي مي‌افتند. اما اصطلاح بيماري قلبي طيف وسيعي از شرايط قلبي را شامل مي‌شود كه هر كدام مي‌تواند در عملكرد خون‌رساني قلب اختلال ايجاد كند. از شايع‌ترين بيماري‌هاي قلبي مي‌توان به گرفتگي سرخرگ‌هاي كورنري، آريتمي، بيماري ماهيچه‌ي قلب و نارسايي قلب اشاره كرد. هر شخص بايد با نشانه‌هاي هشداردهنده‌ي هر بيماري آگاه باشد تا در هنگام بروز آن‌ها واكنش مناسبي از خود نشان دهد.

تجمع يك توده‌ي چسبناك از چربي و كلسترول در داخل سرخرگ‌هاي كرونري قلب مي‌تواند راه خون براي رسيدن به ماهيچه‌هاي قلب را باريك و حتي مسدود كند. بسياري از افراد مبتلا به اين بيماري تا زمان تشكيل يك لخته خون و وقوع حمله‌ي قلبي از وضعيت نامناسب قلب خود آگاهي پيدا نمي‌كنند. با اين حال بيماري سرخرگ‌هاي كرونري نشانه‌هايي چون درد سينه‌ي مزمن يا آنژين دارد.

توده‌ي مسدود كننده‌ي سرخرگ‌هاي كرونري قلب خمير‌مانند است با اين حال پوشش خارجي آن سخت است. زماني كه اين پوشش سخت ترك برداشته و مي‌شكند لخته‌ي خون ايجاد مي‌شود. لخته‌ي ايجاد شده مي‌تواند يك سرخرگ كرونري را كاملا مسدود كند و در نتيجه فرايند خون‌رساني به يك قسمت از قلب متوقف مي‌شود. خون، حامل اكسيژن است و قطع اكسيژن‌رساني به قلب مي‌تواند به آن آسيب رسانده و حتي منجر به مرگ شخص شود. حمله‌ي قلبي به يكباره روي مي‌دهد و لازم است كمك‌هاي پزشكي به فوريت در اختيار بيمار قرار گيرد.

شما شايد در هنگام بروز حمله‌ي قلبي موارد زير را تجربه كنيد:

• درد يا احساس فشار در سينه
• احساس درد ناخوشايند در پشت، فك، گلو و دستان
• حالت تهوع، ديرهضمي و سوزش در سينه
• ضعف، پريشاني و تنفس‌هاي تند و بريده
• ضربان قلب سريع يا نامنظم

بايد توجه كرد كه تجربه‌ي چنين مواردي حتي اگر شديد نباشند يك فوريت پزشكي محسوب مي‌شود.

زنان در هنگام حمله‌ي قلبي ممكن است در سينه دردي احساس نكنند. در مقايسه با مردان، زنان ممكن است بيشتر سوزش سينه،‌ لرزش قلب، كم‌اشتهايي، سرفه و احساس خستگي و سرگيجه را تجربه كنند. نبايد هيچگاه اين نشانه‌ها را ناديده گرفت. شما هرچه بيشتر براي دريافت خدمات پزشكي دير اقدام كنيد، بيشتر به سلامتي قلب خود آسيب مي‌رسانيد.

اگر احساس مي‌كنيد حمله‌ي قلبي به شما دست داده است، سريعا با فوريت‌هاي پزشكي تماس بگيريد، حتي اگر از اين موضوع مطمئن نباشيد. منتظر نمانيد تا ببينيد كه حالتان بهتر مي‌شود يا نه. هيچگاه در اين شرايط رانندگي نكنيد. تيم فوريت‌هاي پزشكي به محض رسيدن به بيمار دست به كار مي‌شوند. پاسخ سريع آن‌ها مي‌تواند جان بيمار را نجات دهد.

تپش قلب شما ناشي از پالس‌هاي الكتريكي است كه در سراسر قلب ايجاد مي‌شود. توليد اين پالس‌ها به‌صورت منظم است اما گاهي اوقات مي‌تواند از ريتم خود خارج شود. وقوع آريتمي مي‌تواند باعث تپش بسيار سريع يا آهسته يا نامنظم قلب شما شود. اغلب آريتمي‌ها بي‌ضرر هستند و بعد از چند لحظه از بين مي‌روند، اما برخي از آريتمي‌ها كه اغلب ناشي از بيماري‌هاي ديگر قلبي هستند مي‌توانند سلامتي بدن شما را تهديد كنند. اگر شما متوجه آريتمي‌ها مكرر و جدي شديد با يك پزشك مشورت كنيد.

ماهيچه‌هاي غيرطبيعي قلب مي‌تواند باعث اختلال در عملكرد پمپاژ قلب شود. اشكالات سلامتي نظير فشار خون بالا، ديابت و چاقي در درازمدت مي‌تواند باعث بروز اين بيماري شده و در نهايت به نارسايي قلبي منجر شود.

نارسايي قلبي به‌معناي از كار افتادن ناگهاني قلب نيست. اصطلاح نارسايي قلبي به اين معنا است كه قلب نمي‌تواند به‌اندازه‌ي كافي خون پمپاژ كند. در اين صورت به مرور زمان قلب سعي مي‌كند با بزرگ‌تر شدن و تپش بيشتر اين كمبود را جبران كند، با اين حال اين وضعيت در دراز مدت باعث ضعيف‌ شدن ماهيچه‌ي قلب و كاهش بيشتر قدرت پمپاژ آن مي‌شود و بر اشكالات مي‌‌افزايد. در بيشتر موارد نارسايي قلبي در اثر بيماري سرخرگ‌هاي كرونري و حمله‌ي قلبي ايجاد مي‌شود.

انسان ممكن است از زمان تولد يك دريچه‌ي قلبي نشت‌كننده يا ديواره‌هاي قلبي آسيب ديده داشته باشد. در اكثر موارد چنين نواقصي تا زمان بزرگسالي خود را نشان نمي‌دهند. نواقصي مانند شل بودن يا نارسايي دريچه‌ها در اكثر موارد نياز به درمان ندارند با اين حال در موارد شديدتر راه‌حل‌هاي دارويي و جراحي براي درمان اين بيماري‌ها وجود دارد. اگر فردي مبتلا به اين بيماري باشد شانس بروز آريتمي، نارسايي قلبي و عفونت دريچه‌ها براي او بيشتر است. با اين حال سبك زندگي مناسب به همراه تغذيه، و ورزش و مراقبت‌هاي دوره‌اي باعث كاهش شانس بروز بيماري‌هاي ثانويه‌ي قلبي مي‌شود.

ايست قلبي شبيه حمله‌ي قلبي نيست. در هنگام ايست قلبي ناگهاني سيستم الكتريكي قلب به هم مي‌ريزد و باعث مي‌شود قلب بسيار تند يا نامنظم بتپد و به جاي فرستادن خون به سراسر بدن دچار لرزش شود. در اين حالت يك الكتروشوك مي‌تواند قلب را به ريتم اصلي خود بازگرداند، با اين حال بدون وجود شوك الكتريكي شخص ممكن است در چند دقيقه بميرد. قبل از رسيدن فوريت‌هاي پزشكي بايد احياي قلبي ريوي (CPR) را شروع كرد و سريعا با فوريت‌هاي پزشكي تماس گرفت.

نوار قلبي فعاليت الكتريكي قلب شما را ثبت مي‌كند. در مدت اين آزمايش بدون درد، پزشك به مدت چند دقيقه چند الكترود به پوست شما مي‌چسباند. نتايج اين آزمايش به پزشك نشان مي‌دهد كه آيا قلب شما داراي ضربان ناهماهنگ است يا نه. دقت كنيد كه شخص نمي‌تواند برخي از تپش‌هاي نامنظم قلب را احساس كند. همچنين نوار قلبي مي‌تواند نشان دهد كه آيا شما دچار حمله‌ي قلبي شده‌ايد يا در گذشته تجربه‌ي حمله‌ي قلبي داشته‌ايد يا خير. همچنين پزشك با گرفتن نوار قلبي شما در يك دوره‌ مي‌تواند روند عملكرد قلب شما را تحت انديشه متخصصين بگيرد.

اين آزمايش مي‌تواند سطح عملكرد قلب شما را هنگام فعاليت شديد ارزيابي كند. شما در اين آزمايش روي يك تردميل راه مي‌رويد يا مي‌دويد، درحالي‌كه الكترودهايي به بدن شما متصل است. در اين حين پزشك نوار قلب، ميزان تپش قلب و فشار خون شما را ثبت و اندازه‌گيري مي‌كند تا ببيند قلب شما به ميزان كافي خون پمپاژ مي‌كند يا خير.

اين وسيله‌ي قابل حمل، ريتم قلب شما را را ضبط مي‌كند. وقتي پزشك به وجود اشكالي در قلب شما شك كند از شما مي‌خواهد اين وسيله را يك يا دو روز با خود داشته باشيد. اين وسيله‌ي ضربان قلب شما را در مدت شبانه‌روز ثبت مي‌كند. احتمالا پزشك از شما خواهد خواست در اين مدت علائم و فعاليت‌هاي خود را نيز ثبت كنيد.

در اين آزمايش با تابش ميزان كمي از اشعه ايكس وضعيت قلب، ريه و استخوان‌هاي سينه به‌صورت تصوير نشان داده مي‌شود. پزشكان با ديدن اين تصاوير مي‌توانند برخي اشكالات قلبي را تشخيص دهند. در اين تصوير توده‌ي متورم در عكس سمت راست يك بطن چپ بزرگ‌شده را نشان مي‌دهد. تورم بطن چپ به عنوان مهم‌ترين قسمت قلب يكي از نشانه‌هاي نارسايي قلبي است.

در اين آزمايش از امواج صوتي براي به دست آوردن تصاوير زنده و متحرك قلب شما استفاده مي‌شود. با استفاده از امواج فراصوتي پزشك مي‌تواند آسيب‌ها يا اشكالات مربوط به حفره‌ها، دريچه‌ها و جريان خون در قلب را تشخيص دهد. اين آزمايش مي‌تواند به تشخيص و نظارت بر روند درمان بيماري‌هاي قلبي كمك كند.

سي‌تي‌اسكن يا پرتونگاري مقطعي با استفاده از اشعه‌ي ايكس به ثبت تصاوير باكيفيت و با جزئيات زياد از قلب و رگ‌هاي خوني آن مي‌پردازد. سپس يك پردازنده با تركيب اين تصاوير يك عكس ۳ بعدي از قلب شما تهيه مي‌كند. پزشكان از اين تصاوير براي مكان‌يابي توده‌هاي چربي يا كلسيم مسدودكننده‌ي سرخرگ‌هاي كرونري يا تشخيص اشكالات دريچه‌اي و ديگر بيماري‌هاي قلبي استفاده مي‌كنند.

در اين فرايند پزشك شما يك لوله‌ي نازك و انعطاف‌پذير به نام كاتتر را از طريق يكي از رگ‌هاي خوني دست يا پا به سوي قلب شما مي‌فرستد. سپس با انتشار يك مايع رنگي به داخل هر يك از سرخرگ‌هاي كرونري با استفاده از اشعه‌ي ايكس تصوير قلب شما گرفته مي‌شود. مايع منتظر شده در داخل سرخرگ‌هاي كرونري باعث مي‌شود تصاوير گرفته شده واضح‌تر بوده و جزئيات بهتر ديده شوند. تصاوير ثبت شده با اين روش مي‌توانند هر نوع گرفتگي در عروق و شدت آن‌ها را نشان دهند.

بسياري از انواع بيماري‌هاي قلبي تا پايان عمر همراه بيمار هستند. در ابتدا تشخيص علائم بيماري ممكن است سخت باشد چون اغلب بر زندگي روزمره‌ي بيمار تأثير نمي‌گذارد. اما اگر بيماري‌ قلبي به حال خود رها شود در طولاني مدت ممكن است بدتر شود و بر كيفيت زندگي شخص تأثير بگذارد.

اگر قلب دچار نارسايي شده و عملكرد آن شروع به افت كند، ممكن است فرد احساس خستگي زودرس كرده و پس از اندكي فعاليت به نفس‌نفس بيافتد. هميشه‌ به تورم‌هاي شكم، مچ پا و كف پا حساس باشيد. در بسياري از موارد درمان بيماري قلبي باعث جلوگيري وخيم شدن آن و كنترل سطح سلامت بدن بيمار مي‌شود. در صورت ابتلا به بيماري قلبي مي‌توان با روش‌هاي مختلفي از جمله تغيير سبك زندگي، دارو، جراحي و در موارد بسيار نادر پيوند قلب از پيشرفت نارسايي قلبي جلوگيري كرد.

داروهاي قلبي متعددي مي‌توانند به بيمار كمك كنند. برخي از اين داروها فشار خون را پايين مي‌آورند و برخي ميزان ضربان قلب و سطح كلسترول خون را كاهش مي‌دهند. برخي از داروها نيز به كنترل آريتمي‌ها كمك كرده و از ايجاد لخته‌هاي خوني جلوگيري مي‌كنند. اگر قلب انسان متحمل صدماتي شده باشد، داروهاي ديگر مي‌تواند به بالا ماندن سطح پمپاژ قلب كمك كند.

پس از انجام آزمايش آنژيوگرافي يا رگ‌يابي و قطعي شدن مكان مسدود شدن سرخرگ‌ها در قلب، پزشك از روش‌هاي مختلفي براي برطرف كردن گرفتگي رگ‌ها استفاده مي‌كند كه يكي از آن‌ها آنژيوپلاستي است. در اين فرايند مسير سرخرگ كرونري باز شده و جريان خون در آن به حالت طبيعي باز مي‌گردد. در آنژيوپلاستي ابتدا پزشك يك كاتتر با يك بالن در انتهاي آن از داخل يكي از رگ‌هاي بدن به سمت قلب مي‌فرستد. وقتي كاتتر به مكان گرفتگي مي‌رسد، بالن متصل به آن با هوا پر شده و سرخرگ مسدود شده گشاد مي‌شود در نتيجه جريان خون در آن از سر گرفته مي‌شود. همچنين ممكن است پزشك يك لوله‌ي مشبك در آن مكان جاگذاري كند تا از مسدود شدن دوباره‌ي سرخرگ جلوگيري كند.

عمل باي‌پس يا دورزدن، زماني از سوي پزشك پيشنهاد مي‌شود كه بيمار يك يا چند سرخرگ كرونري با مسدوديت شديد يا كامل داشته باشد. در اين عمل پزشك يك تكه از رگ‌هاي‌ بدن مانند سياهرگ ران، وريد‌هاي بازو، يا سرخرگ سينه را برداشته و به قسمت سالم سرخرگ كرونري متصل مي‌كند تا خون از يك مسير جديد جريان يابد و به اصطلاح نقطه‌ي مسدود شده در سرخرگ را دور بزند.

مردان نسبت به زنان بيشتر در معرض حملات قلبي قرار دارند، با اين حال بيماري‌هاي قلبي هم در مردان و هم در زنان عامل اول مرگ و مير به شمار مي‌رود. همچنين در افرادي كه سابقه‌ي بيماري قلبي در خانواده‌ي آن‌ها وجود دارد شانس ابتلا به امراض قلبي بيشتر است.

• برخي از عادت‌هاي روزانه مي‌تواند شانس بروز بيماري‌هاي قلبي را در شما كاهش دهد:
• انجام ورزش به‌صورت منظم (در بيشتر روزهاي هفته به مدت ۳۰ دقيقه)
• داشتن وزن طبيعي و جلوگيري از چاقي
• داشتن تغذيه‌ي مناسب و متعادل
• تعديل مصرف نوشيدني‌هاي الكلي (يك نوشيدني در روز براي زنان و دو نوشيدني در روز براي مردان)
• عدم استعمال سيگار

اگر شما مبتلا به بيماري ديابت هستيد بايد به‌طور مدام سطح قند خون خود را كنترل كنيد. اگر مبتلا به فشار خون هستيد يا كلسترول خون شما بالا است بايد براي رساندن آن‌ها به سطح نرمال يا كنترل آن‌ها نهايت تلاش خود را به‌كار بگيريد.

اگر سيگاري باشيد شانس ابتلا به بيماري‌هاي قلبي در شما ۲ تا ۴ برابر بيشتر از افراد غير سيگاري است. همين حالا بهترين زمان براي كنار گذاشتن سيگار است. شانس وقوع حمله‌ي قلبي در افرادي كه سيگار را ترك مي‌كنند از همان ۲۴ ساعت اول شروع به كاستن مي‌كند.

با استفاده از يك برنامه‌ي ريكاوري قلبي مي‌توان به زندگي طبيعي بازگشت. يك پزشك متخصص قلب مي‌تواند مشاور خوبي براي شما باشد. متخصصان مي‌توانند يك برنامه‌ي همه جانبه كه ابعاد مختلف زندگي روزانه مانند تغذيه، ورزش و حمايت احساسي را پوشش مي‌دهند براي شما تدارك ببينند. اين برنامه‌ها مي‌توانند تأثير زيادي بر سلامت شما بگذارند.

در بخش بعدي به راهكارهايي براي كنار آمدن با بيماري‌هاي قلبي يا پيشگيري از آن اشاره مي‌كنيم.

راه‌هاي زيادي براي مراقبت از سلامت قلب و عروق خوني وجود دارد و دوري از تنباكو يكي از موثرترين و بهترين راه‌ها است. در حقيقت استعمال سيگار يكي از قابل‌ كنترل‌ترين فاكتورهاي خطر بيماري قلبي به شمار مي‌آيد. اگر شما سيگار مي‌كشيد يا از ديگر محصولات تنباكو استفاده مي‌كنيد مؤسسات و انجمن‌ها معتبر علمي دنيا نظير انجمن قلب آمريكا، مؤسسه ملي قلب، ريه و خون آمريكا و مركز پيشگيري و كنترل بيماري آمريكا (CDC) به شما توصيه مي‌كنند هرچه سريع‌تر مصرف سيگار را متوقف كنيد. انجام اين كار نه‌تنها بر قلب بلكه بر سلامت كلي بدن شما تأثير مثبت شگرفي مي‌گذارد.

مراقب جلو آمدن شكم خود باشيد. در ژورنال كالج پزشكي قلب آمريكا اشاره شده است كه چربي اضافي دور شكم با فشار خون بالا و سطح بالاي چربي ناسالم خون مرتبط است. اگر شما چربي اضافه دور شكم داريد وقت آن رسيده است كه روي ورزش‌هاي مختص شكم تمركز كنيد. تغذيه‌ سالم و ورزش كردن مي‌تواند وضعيت شما را به‌صورت قابل‌توجهي بهبود ببخشد.

شايد عجيب به‌انديشه متخصصين بيايد. داشتن رابطه‌ي جنسي براي سلامت قلب مفيد است. داشتن رابطه‌ي جنسي به‌صورت منظم مي‌تواند به كاهش فشار خون و كاهش خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي كمك كند. تحقيقات منتشر شده در ژورنال پزشكي قلب آمريكا نشان مي‌دهد كه داشتن فعاليت جنسي كم با خطر بالاتر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي-عروقي مرتبط است.

كار كردن با دستان مي‌تواند به آرامش ذهن كمك كند. داشتن فعاليت‌هايي نظير بافندگي، خياطي و قلاب‌دوزي مي‌تواند بر كاهش استرس و سلامت قلب شما تأثير مثبت بگذارد. فعاليت‌ها و سرگر‌مي‌هاي آرام‌بخش ديگر نظير كار با چوب، آشپزي، باغباني و حل پازل مي‌تواند به كاهش استرس شما كمك كند.

طبق يافته‌هاي مايو كلينيك (يكي از معتبرترين دانشگاه‌هاي علوم پزشكي دنيا) يك رژيم غذايي پر از فيبر محلول مي‌تواند باعث كاهش غلظت ليپوپروتئين يا كلسترول بد در خون شود. از منابع فيبرهاي قابل حل مي‌توان به جو دوسر، جو، سيب، گلابي و آواكادو اشاره كرد.

فرقي نمي‌كند كه از موسيقي سنتي خوشتان مي‌آيد يا موسيقي پاپ، گوش دادن يك ورزش عالي براي سلامت قلب است. رقصيدن يا انجام حركات موزون ورزشي همراه با موسيقي هم مانند ديگر ورزش‌هاي هوازي ضربان قلب را افزايش مي‌دهد و ريه‌هاي فرد را بيشتر به كار مي‌اندازد. 

رژيم غذايي حاوي اسيد چرب امگا ۳ نيز مي‌تواند از بروز بيماري‌هاي قلبي جلوگيري كند. بسياري از ماهي‌ها مانند ماهي قرل‌آلا، ماهي تن،‌ ماهي ساردين و شاه‌ماهي منابع سرشاري از اسيد چرب امگا ۳ به حساب مي‌آيند. انجمن قلب آمريكا پيشنهاد مي‌كند كه شما بايد سعي كنيد حداقل دو بار در هفته ماهي بخوريد. اگر نگران مقدار جيوه‌ي موجود در ماهي‌ها يا ديگر آلودگي‌هاي موجود در آبزيان هستيد بهتر است بدانيد كه مزاياي ماهي براي سلامتي قلب بسيار بيشتر از مضرات آن براي سلامتي بدن است.

تنها به رايانامه‌ها يا پست‌هاي فيسبوك نخنديد. در زندگي روزمره‌ي خود نيز بلند بخنديد. اهميتي ندارد كه از يك فيلم كمدي لذت مي‌بريد يا با دوستان خود جوك مي‌گوييد، خنده در هر حالت براي قلب شما مفيد است. طبق تحقيقات انجمن قلب آمريكا خنديدن سبب كاهش هورمون‌هاي استرس مي‌شود و در نتيجه التهاب سرخرگ‌هاي قلب كم مي‌شود. همچنين خنديدن سبب بالا رفتن سطح ليپوپروتئين پرچگالي يا همان كلسترول خوب مي‌شود.

يوگا مي‌تواند تعادل، انعطاف‌پذيري و قدرت عضلات را بيشتر كند. اما يكي از مهم‌ترين مزيت‌هاي يوگا كاهش استرس است و از اين راه مي‌تواند به سلامت قلب كمك كند. طبق تحقيقات منتشرشده در ژورنال پزشكي جايگزين و مكمل مبتني بر شواهد، ورزش يوگا اين پتانسيل را دارد كه خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي-عروقي را بكاهد.

طبق پژوهش‌هاي ژورنال پزشكي نيوانگلند، اگر كل جمعيت ايالات متحده ميانگين مصرف نمك خود را به نصف قاشق‌ چاي‌خوري در روز محدود كنند، تعداد افرادي كه سالانه به بيماري‌هاي سرخرگ‌هاي كرونري مبتلا مي‌شوند به نصف كاهش پيدا خواهد كرد. نويسندگان مقاله اين تحقيق معتقدند مصرف نمك يكي از فاكتورهاي مهم در افزايش هزينه‌ي بهداشت و درمان در ايالات متحده است. غذاهاي آماده و تهيه شده در رستوران‌ها عموما داراي نمك زيادي هستند، بنابراين قبل از رفتن به يك رستوران فست‌فود كمي به سلامت قلب خود فكر كنيد. اگر شما داراي فشارخون هستيد يا از نارسايي قلبي رنج مي‌بريد مي‌توانيد به فكر جايگزين‌هايي براي نمك باشيد.

محققان انجمن قلب آمريكا و آرشيو پزشكي داخلي آمريكا هشدار مي‌دهند كه صرف‌انديشه متخصصين از ميزان وزن يا سطح تناسب اندام، نشستن به مدت طولاني باعث كاهش طول عمر افراد مي‌شود. به انديشه متخصصين مي‌رسد داشتن سبك‌ زندگي كه شامل نشستن جلوي تلويزيون به مدت طولاني يا كاركردن پشت ميز باشد، تأثير نامطلوبي بر سطح چربي و قند خون مي‌گذارد. اگر شغل شما مستلزم نشستن پشت ميز است بهتر است اوقات استراحت چند دقيقه‌اي براي خود در انديشه متخصصين بگيريد و در اين مدت حركات كششي انجام دهيد يا كمي پياده‌روي كنيد. در وقت ناهار مي‌توانيد كمي پياده‌روي كنيد يا از انجام حركات ورزشي به مدت چند دقيقه لذت ببريد.

مطالعه ميزان فشار خون، قند خون، كلسترول و تري‌گليسيريد‌ها يكي از فاكتورهاي لازم براي حفظ سلامت بدن است. شما بايد ميزان بهينه‌ اين فاكتورها را براي جنسيت و سن خود بدانيد و سپس براي حفظ يا رسيدن به اين مقادير برنامه‌ريزي كنيد. به منظور چك‌آپ دوره‌اي، به‌صورت منظم به پزشك خود مراجعه كنيد. اگر مي‌خواهيد كار پزشك خود را راحت كنيد مي‌توانيد نتايج آزمايش‌ها قبلي را به خود ببريد.

شكلات تلخ نه‌تنها خوشمزه است بلكه حاوي زردينه (فلانوئيد‌)هاي مؤثر در بهبود سلامت قلب است. داشنمندان در ژورنال نوتريانتز (Nutrients) نوشته‌اند كه مواد غذايي موجود در شكلات تلخ باعث كاهش التهاب در رگ‌هاي خوني و كاهش ريسك ابتلا به بيماري‌هاي قلبي مي‌شود. شكلات تلخ، و نه شكلات شيري شيرين‌شده، اگر به‌صورت معتدل مصرف شود مزاياي زيادي براي سلامتي شما خواهد داشت. دفعه‌ي بعدي كه خواستيد يك شكلات گاز بزنيد، مطمئن شويد شكلات از نوع تلخ باشد.

شايد جارو كشيدن يا گردگيري به اندازه‌ي كلاس‌هاي اخبار تخصصيبا يا ورزش‌هاي رزمي براي شما جذاب و چالش‌انگيز نباشد،‌ اما انجام اين فعاليت‌ها و ديگر كارهاي خانگي شما را به تحرك وا مي‌دارد. انجام چنين فعاليت‌هايي علاوه بر سوزاندن كالري، مي‌تواند قلب شما را تا حدي ورزش دهد. مي‌توانيد آهنگ‌هاي مورد علاقه خود را پخش كنيد و هنگام انجام كارهاي خانه كمي هم برقصيد.

بادام‌ها، گردو، پسته و ديگر انواع آجيل‌ درختي منابع چربي‌هاي مفيد براي قلب، پروتئين و فيبر هستند. داشتن يك رژيم غذايي حاوي آجيل مي‌تواند باعث كاهش خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي-عروقي شود. اما انجمن قلب آمريكا پيشنهاد مي‌كند كه آجيل به ميزان كم مصرف شود چون با وجود داشتن مواد مغذي دوستدار قلب، داراي كالري زيادي است و افراط در مصرف آن اشكال‌زا خواهد بود.

لازم نيست مسير رسيدن به تندرستي كسل‌كننده باشد. به كودك درون خود اجازه‌ي خودنمايي دهيد و بعضي از بعدازظهر‌هاي خود را به اسكيت‌سواري، بولينگ و ليزرتگ اختصاص دهيد. شما در حين سوزاندن كالري و ورزش دادن قلب خود نيز مي‌توانيد تفريح كنيد.

حيوانات خانگي فقط همراهي هميشگي و عشق بي‌قيد و شرط خود را براي ما عرضه نمي‌كنند. نگه‌داري از حيوانات خانگي مزاياي زيادي نيز براي سلامتي افراد دارد. مطالعات مؤسسه ملي سلامت آمريكا پيشنهاد مي‌كند كه نگه‌داري از حيوان خانگي باعث بهبود عملكرد ريه‌ها و قلب مي‌شود، همچنين ريسك ايست قلبي ناگهاني در اين افراد كاهش مي‌يابد.

شروع به فعاليت كنيد و سپس فعاليت را متوقف كنيد. شروع كنيد و متوقف شويد. در هنگام انجام حركات تمريني وقفه‌دار، شما مي‌توانيد فعاليت‌هاي شديد ورزشي را با وقفه‌هايي براي استراحت تركيب كنيد. مايو كلينيك گزارش مي‌كند كه انجام جلسات تمريني به اين شكل باعث مي‌شود شما كالري بيشتري نسبت به جلسات ورزشيِ بدون‌وقفه بسوزانيد.

كاهش مصرف چربي به ميزان كم‌تر از ۷ درصد كالري دريافتي مي‌تواند خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي را به‌شدت كم كند. اگر شما عادت نداريد برچسب ميزان چربي موجود در مواد غذايي را بخوانيد، بهتر است از همين امروز اين كار را شروع كنيد. ميزان كالري غذاهايي را كه در طول روز مي‌خوريد را حساب كنيد و از خوردن غذاهاي چرب و پركالري خودداري كنيد.

موبايل خود را كنار بگذاريد و راننده‌ي كه جلوي شما پيچيد را فراموش كنيد، به بيرون نگاه كنيد و از مسير برگشت به خانه لذت ببريد. حذف استرس در حين رانندگي مي‌تواند به كاهش فشار خون و كاهش استرس شما كمك كند. اين چيزي است كه سيستم قلبي-عروقي شما به خاطر آن از شما تشكر خواهد كرد.

اولين وعده‌ي غذايي روزانه مهم‌ترين آن است. صرف يك صبحانه‌ي سالم و مغذي به شما در داشتن يك رژيم غذايي سالم و رسيدن به تندرستي كمك مي‌كند. براي درست كردن يك وعده‌ي صبحانه دوستدار قلب از اين مواد استفاده كنيد:

• غلات مانند جو دوسر يا تُست‌هاي گندمي
• منابع پروتئين كم‌چرب مانند گوشت بوقلمون يا ميزان كمي آجيل يا كره‌ي بادام زميني
• محصولات لبني كم‌چرب مانند شير كم‌چرب، ماست و پنير
• ميوه‌ها و سبزيجات

ورزش يك عامل كليدي برا سلامت قلب است پس چرا نبايد از هر فرصتي براي ورزش كردن استفاده كرد؟ به جاي استفاده از آسانسور از پله‌ها رفت‌و‌آمد كنيد. در دورترين نقطه‌ي پاركينگ خودروي خود را پارك كنيد. به جاي رايانامه فرستادن به همكار خود پياده‌ به ميز او برويد و رودررو صحبت كنيد. به جاي تماشاي بازي بچه‌ها يا سگ خود با آن‌ها هم‌بازي شويد. انجام چنين فعاليت‌هايي هر قدر هم كه اندك باشد براي تندرستي مفيد است.

براي دم كردن چاي سبز يا چاي سياه به انجام كار خارق‌العاده‌اي نياز نيست. طبق گزارش انجمن قلب آمريكا نوشيدن يك تا سه فنجان چاي در روز مي‌تواند خطر بروز اشكالات قلبي را كاهش دهد. براي مثال ثابت شده است كه نوشيدن چاي باعث كاهش آنژين صدري و وقوع حملات قلبي مي‌شود.

بهداشت دهان و دندان و به‌خصوص مسواك زدن علاوه بر اين كه دندان‌هاي شما را سفيد و درخشان مي‌كند، مزاياي ديگري نيز دارد. طبق تحقيقات كلينيك كليولند (Cleveland)، باكتري‌هايي كه باعث بروز بيماري‌هاي لثوي مي‌شوند مي‌توانند در ابتلا به بيماري‌هاي قلبي نيز مؤثر باشند. با اين كه انجام تحقيقات مختلف در اين ارتباط نتوانسته به محققان در رسيدن به يك نتيجه‌ي قطعي كمك كند، اما در هر صورت رسيدگي به بهداشت دهان و دندان هيچ ضرري براي شما نخواهد داشت.

دفعه‌ي بعدي كه احساس خستگي، عصبانيت يا اوقات‌تلخي كرديد شروع به پياده‌روي كنيد. حتي يك پياده‌روي كوتاه ۵ دقيقه‌اي مي‌تواند به شما در رسيدن به آرامش و كاهش سطح استرس كمك كند. انجام پياده‌روي به‌صورت روزانه به مدت ۳۰ دقيقه هم براي سلامت ذهن و هم براي تندرستي شما بسيار مفيد است.

انجام ورزش‌هاي هوازي كليد مراقبت از سلامت قلب است، اما نبايد فقط به انجام چنين ورزش‌هايي بسنده كرد. انجام تمرينات وزنه‌اي و استقامتي و گنجاندن آن‌ها در برنامه‌ي ورزشي نيز از اهميت زيادي برخوردار است. شما هرچه حجم عضله‌اي بيشتري داشته باشيد به همان ميزان در هنگام استراحت و ورزش كردن كالري بيشتري مي‌سوزانيد. اين موضوع به شما در حفط تندرستي و مراقبت از سلامت قلب كمك مي‌كند.

يك مانديشه متخصصينه‌ي زيباي آفتابي علاوه بر ذهن، براي قلب شما نيز خوب است. طبق گزارش دانشكده‌ي بهداشت عمومي هاروارد، استرس مزمن، پريشاني و عصبانيت باعث افزايش خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي و سكته‌ي مغزي و قلبي مي‌شود. با اين حال داشتن ذهنيت مثبت به زندگي باعث مي‌شود براي مدت طولاني‌تري از تندرستي خود در زندگي لذت ببريد.

تا اينجا به‌صورت كلي به مباحثه ورزش و تحرك و تأثير آن بر سلامت قلب اشاره كرديم. در اين بخش از مقاله چند ورزش متداول و نسبتا راحت را براي بهبود عملكرد قلب به‌طور جزيي‌تر مطالعه مي‌كنيم. شما هم مي‌توانيد درصورت داشتن وقت كافي، زماني را براي انجام شماري از اين ورزش‌ها جدا كنيد.

انجمن قلب آمريكا توصيه مي‌كند براي داشتن يك قلب سالم هر فرد بايد در بيشتر روزهاي هفته ۳۰ دقيقه ورزش‌ هوازي با شدت متوسط تا شديد انجام دهد. اگر شما نمي‌توانيد به يك‌باره ۳۰ دقيقه ورزش كنيد،‌ مي‌توانيد اين زمان را به بخش‌هاي ۵ يا ۱۰ دقيقه‌اي تقسيم كنيد. دب سامپسون از كلينيك توان‌بخشي قلبي در مركز پزشكي نبراسكا مي‌گويد:

ورزش‌هاي هوازي براي بهبود سلامت ريه و قلب مفيد هستند و مي‌توانند بر بسياري از فاكتورهاي خطر بيماري‌هاي قلبي تأثير بگذارند.

شماره‌ي اول در ليست ورزش‌هاي هوازي مفيد براي سلامت قلب پياده‌روي است. پياده‌روي يك ورزش لذت‌بخش، ايمن، ارزان و ساده است كه حتي مي‌توان در يك روز پرمشغله نيز به انجام آن پرداخت. شما براي رسيدن به هدف ۳۰ دقيقه پياده‌روي در روز مي‌توانيد فعاليت‌هاي روزمره‌ي خود را با پاي پياده انجام دهيد، براي مثال پياده به سر كار برويد، پياده به خريد برويد يا بعدازظهر‌ها در اطراف خانه‌ي خود پياده‌روي كنيد. سامپسون در اين مورد مي‌گويد:

ورزش‌هاي هوازي باعث به كار افتادن گروه‌هاي ماهيچه‌ا‌ي مختلف در سراسر بدن به‌صورت مستمر و ريتميك مي‌شوند و پياده‌روي بهترين مثال از اين نوع ورزش‌ است.

براي بهره‌مندي از منافع حداكثري ورزش‌هاي هوازي، شما بايد به ۵۰ تا ۸۵ درصد حداكثر تپش قلب خود برسيد. بالا رفتن از پله‌هاي يكي از مؤثرترين و ساده‌ترين روش‌ها براي رسيدن به اين هدف است، فرقي نمي‌كند كه در خانه‌ از پله‌ها استفاده كنيد يا در باشگاه يا روي يك دستگاه پله‌نوردي. براي به دست آوردن حداكثر تپش قلب خود كافي است سن خود را از عدد ۲۲۰ كم كنيد. اگر شما مايل نيستيد در ميانه‌ي تمرين از ورزش كردن دست بكشيد و تپش قلب خود را بشماريد، يك راه ساده براي پي بردن به اين كه به محدوده‌ي تعداد تپش‌هاي هدف رسيده‌ايد اين است كه ببينيد آيا در حين ورزش كردن مي‌توانيد يك مكالمه‌ي كوتاه داشته باشيد بدون اين كه زياد نفس‌نفس بزنيد يا نه.

پمپاژ خون به عضله‌هاي بزرگ پا در حين دوچرخه‌سواري يك ورزش عالي براي قلب به شمار مي‌آيد. براي دوچرخه‌سواري منظم مي‌توانيد از دوچرخه‌ي كوهستاني يا دستگاه‌هاي دوچرخه ثابت استفاده كنيد. زماني كه هوا سرد است يا باران مي‌بارد، مي‌توانيد از دستگاه‌هاي دوچرخه‌هاي ساكن در خانه‌ي خود استفاده كنيد تا سلامت قلب خود را در هر شرايط تضمين كنيد. در دوچرخه‌سواري وضعيت پدال‌ها و صندلي براي جلوگيري از جراحت بسيار مهم است، بنابراين مطمئن شويد كه وضعيت دوچرخه را قبل از شروع تمرين مطالعه كنيد.

شنا كردن يكي از بهترين و مفرح‌ترين ورزش‌هاي هوازي است و طبق آمار مركز كنترل و پيشگيري بيماري آمريكا سومين ورزش پرطرفدار در ايالات متحده است. شنا كردن به مدت ۲ و نيم ساعت در هفته مي‌تواند تمام منافع ورزش‌هاي هوازي را براي قلب شما تضمين كند. يكي ديگر از مزيت‌هاي مهم شنا اين است كه اين ورزش فشار كمي بر استخوان‌ها و مفاصل شما وارد مي‌كند. بنابراين اگر شما از اشكالاتي نظير اضافه‌وزن يا بيماري‌هاي مفاصل مانند آرتروز رنج مي‌بريد مي‌توانيد به ورزش شنا روي بياوريد.

اسكي‌واره يا دستگاه پله‌نوردي يكي از رو‌به‌رشد‌ترين ورزش‌هاي هوازي در باشگاه‌ها به حساب مي‌آيد. اين دستگاه ورزشي شگفت‌انگيز تقريبا در تمام مراكز تندرستي و باشگاه‌هاي ورزشي پيدا مي‌شود. مي‌توانيد براي تمرين در خانه‌ نيز اين دستگاه را خريداري كنيد. مزيت اسكي‌واره اين است كه به‌طور هم‌زمان قسمت‌هاي بالا و پايين بدن را به فعاليت وا مي‌دارد. حركت پاها روي اين دستگاه مي‌تواند دويدن روي سطح زمين بدون آوردن فشار روي مفاصل يا در واقع دوچرخه‌سواري را شبيه‌سازي كند، درحالي‌كه حركت دست‌ها هنگام استفاده از اسكي‌واره باعث گردش خون در پشت و ماهيچه‌هاي شانه مي‌شود.

حركات موزون، يك ورزش هوازي مفيد براي سلامت قلب است كه بايد تبديل به يك عادت روزانه شود. تمام چيزي كه براي انجام آن احتياج داريد، كفش مناسب، فضايي براي رقصيدن و آهنگي است كه به شما انگيزه‌ي رقصيدن دهد. در هنگام انجام يك ورزش هوازي مناسب براي قلب، ضربان قلب به ۱۲۰ تا ۱۳۵ بار دقيقه مي‌رسد و رقصيدن بهترين روش براي رسيدن به اين محدوده است. بسته به مهارت و علاقه‌ي شما، رقصيدن مي‌تواند از نوع پرفشار شامل ضربات پا به زمين يا از نوع كم‌فشار باشد. همچنين شما مي‌توانيد در كلاس‌هاي رقص مانند كلاس رقص اخبار تخصصيبا شركت كنيد و همراه با انجام اين ورزش مفرح، با ديگران نيز معاشرت كنيد، يا اين كه مي‌توانيد به تنهايي به انجام اين ورزش بپردازيد.

طبق تحقيقات مؤسسه‌ي ملي سلامت آمريكا، در سال گذشته ۲.۳ ميليون نفر در آمريكا براي انجام ورزش هوازي كم‌فشار تاي‌ چي چوان را انتخاب كرده‌اند. تاي‌ چي چوان يك ورزش هوازي چيني و برگرفته از هنرهاي رزمي است. اين ورزش تركيبي از حركات موزون و آرام بدن و نفس‌هاي عميق و تمركز است و به همين دليل به آن مديتيشن حركتي نيز مي‌گويند. انجام منظم اين ورزش براي سلامت ذهن و بدن و به‌خصوص قلب بسيار مفيد است.

انجام بازي‌هاي ويدئو‌يي تعاملي يك گزينه‌ي عالي براي ورزش در خانه است. مطالعات نشان مي‌دهد كه انجام بازي‌هاي تنيس، بوكس و بوليينگ در كنسول وي (Wii) ضربان قلب شما را به اندازه‌اي بالا مي‌برد كه مي‌توان آن را به‌عنوان يك ورزش هوازي در انديشه متخصصين گرفت. سامپسون مي‌گويد:

كالج پزشكي ورزشي آمريكا معتقد است بازي با كنسول وي يك نوع ورزش هوازي مؤثر بر قلب است.

به ياد داشته باشيد كه براي بهره‌مندي از منافع ورزش هوازي بايد پنج روز در هفته به مدت ۳۰ دقيقه ورزش كنيد.

اين ورزش نيز مانند شنا مي‌تواند فوايد انجام يك ورزش هوازي را براي شما به ارمغان بياورد بدون اين كه مانند ديگر ورزش‌هاي هوازي فشار زيادي روي مفاصل و استخوان‌هاي شما وارد كند. اگر شما اشكالات سلامتي همچون اضافه‌وزن، آرتروز و درد زانو داريد مطمئن باشيد آيروبيك آبي يك ورزش هوازي ايده‌آل براي شما خواهد بود. طبق گزارش مركز ملي كنترل و پيشگيري بيماري آمريكا انجام ورزش آيروبيك مي‌تواند باعث بهبود عملكرد مفاصل در اشخاص مبتلا به آرتروز شود بدون اين كه علائم بيماري از جمله درد در مفاصل را تشديد كنيد.

پيدا كردن عادت ديگري كه به اندازه‌ي انجام منظم ورزش‌‌هاي هوازي براي بدن مفيد باشد بسيار سخت است. سامپسون در مورد فوايد ورزش‌هاي هوازي مي‌گويد:

انجام فعاليت‌هاي هوازي به‌صورت منظم باعث كنترل فشار خون، كاهش استرس و افسردگي، بهبود سطح كلسترول خون، كاهش وزن و حفظ وزن مناسب، كاهش قند ديابتي خون، افزايش قدرت ماهيچه‌ها و استحكام استخوان‌ها و جلوگيري از تشكيل لخته‌ي خون مي‌شود.

ورزش هوازي مورد علاقه‌ي خود را پيدا كنيد و آن را ادامه دهيد. به مرور زمان خواهيد ديد كه انجام منظم آن چه مزاياي فراواني براي شما به ارمغان خواهد آورد.

نام ديگر تصليب شرايين، سخت شدن سرخرگ‌ها است. وقتي كه ديواره‌ي داخلي سرخرگ آسيب مي‌بيند، چربي و پلاك‌هاي فيبري در محل آسيب‌ديدگي جمع مي‌شوند. انباشت توده‌هاي چربي باعث ضخيم‌تر شدن ديواره‌هاي سرخرگ و در نتيجه باريك شدن مجراي انتقال خون مي‌شود و حتي گاهي ممكن است سرخرگ به‌طور كامل مسدود شود.

حدود ۳۰ درصد مرگ و مير ناشي از بيماري‌هاي قلبي در آمريكا به‌طور مستقيم با استعمال سيگار ارتباط دارد. سيگار كشيدن عامل اصلي تصلب شرايين است. نيكوتين موجود در سيگار باعث مي‌شود:

• اكسيژن كم‌تري به قلب برسد
• فشار خون و ضربان قلب افزايش پيدا كند
• لخته‌‌ي خوني بيشتري تشكيل شود
• باعث آسيب رسيدن به سلول‌هاي ارتباط‌دهنده‌ي سرخرگ‌هاي كرونري با ديگر شريان خوني شود

فاكتورهاي خطري وجود دارد كه شما نمي‌توانيد كاري در مورد آن‌ها انجام دهيد، مانند:

• مرد بودن
• زن بودن بعد از دوران يائسگي
• مسن بودن
• وجود سابقه‌ي بيماري‌هاي قلبي و بيماري سرخرگ كرونري در اعضاي خانواده

اما فاكتورهاي خطر ديگري وجود دارند كه شخص به‌راحتي مي‌تواند آن‌ها را كنترل كند:

• سيگار كشيدن
• كلسترول بالا
• فشارخون بالا
• ورزش نكردن
• چاقي مفرط
• ديابت
• رژيم غذايي ناسالم
•  استرس

با بهبود عادات زندگي روزمره‌ي خود مي‌تواند خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي و آنژين صدري را كاهش دهيد.

يكي از بهترين‌ راه‌ها براي حذف فاكتور خطر بيماري‌هاي قلبي، داشتن رژيم غذايي سالم است. يك رژيم غذايي دوستدار قلب باعث كاهش كلسترول بد خون، كاهش فشارخون، كاهش قند خون و كاهش وزن مي‌شود.

در رژيم غذايي خود به اين نكات توجه كنيد:

• سبزيجات، ميوه و غلات بيشتري بخوريد.
• چربي ترانس را از رژيم خود حذف كنيد. به جاي چربي اشباع‌شده از چربي‌هاي اشباع‌نشده استفاده كنيد.
• از منابع پروتئين بدون چربي مانند مرغ، ماهي و سويا استفاده كنيد. مصرف گوشت قرمز را كاهش دهيد چون چربي و كلسترول بالايي دارد.
• كربوهيدرات‌هاي پيچيده مانند نان سبوس‌دار، برنج و پاستا مصرف كنيد. از مصرف كربوهيدرات‌ها ساده مانند نوشيدني‌هاي شيرين، شكر و شكلات‌هاي شيرين‌شده پرهيز كنيد.
• مصرف نمك را كم كنيد.
• به‌طور منظم ورزش كنيد.

كلسترول ماده‌ي نرم و مومي شكل است كه در كبد توليد مي‌شود، اما مواد غذايي مانند زرده‌ي تخم‌مرغ، چربي موجود در شير، گوشت قرمز و غذاهاي دريايي نظير خرچنگ، صدف و ميگو نيز حاوي كلسترول هستند.

بيماري‌هاي قلبي عامل اول مرگ و مير در زنان بالاي ۴۰ سال به‌خصوص در دوران يائسگي است. زماني كه يك زن به ۵۰ سالگي مي‌رسد، خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي به‌شدت افزايش پيدا مي‌كند. در زنان جواني كه يائسگي در آن‌ها به‌طور طبيعي يا در اثر عمل جراحي زودتر از حد معمول رخ داده نيز خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي زياد است به‌خصوص وقتي با ديگر فاكتورهاي خطر نظير موارد زير همراه شود:

• ديابت
• مصرف سيگار
• فشارخون بالا
• كلستورل بالا به‌خصوص كلسترول بد
• چاقي مفرط
• عدم فعاليت و كمبود ورزش
• سابقه‌ي بيماري قلبي در خانواده
• اشكالات بارداري نظير پره اكلامپسي، فشار خون بالا، افزايش سطح قند خون و ديابت بارداري
• بيماري‌هاي رماتيسمي و التهابي

خير، مكمل‌هاي ورزشي و غذايي و مكمل‌هاي ويتاميني هيچ تأثيري بر سلامت قلب و عروق ندارند.

بيشتر حملات قلبي به آهستگي روي مي‌دهند و چند دقيقه طول مي‌كشد تا به وخيم‌ترين حالت خود برسند. حملات قلبي از طريق درد نه چندان شديد در سينه، احساس ناراحتي همچون فشار و تنگي در ناحيه‌ي سينه احساس مي‌شود. احساس ناراحتي در سينه ممكن است به فك، گردن، بازو و پشت نيز سرايت كند و ممكن است با علايم ديگري همچون تنگي نفس، احساس تهوع، رنگ‌ پريدگي و تعريق زياد همراه شود. حمله‌ي قلبي در افراد ديابتي و زنان ممكن است علايم كم‌تري داشته باشد (تنگي نفس و تهوع).

ورزش كردن و داشتن رژيم غذايي سالم يكي از فاكتورهاي اساسي براي تندرستي، كاهش كلسترول و فشار خون است؛ اما اگر شما در حال مصرف داروهاي كلسترول و فشار خون هستيد، حتي بعد از تغيير سبك زندگي و شروع به انجام ورزش منظم و داشتن رژيم غذايي سالم نيز نبايد مصرف داروهاي خود را قطع كنيد. ميزان و گستردگي ورزش و رژيم غذايي سالم ممكن است به اندازه‌ي داروها روي سلامتي شما مؤثر نباشد.

خير، مصرف داروهاي قلبي نشانه‌ي تلاش شما براي كاهش خطر بروز حملات قلبي است. با اين حال برخي فاكتور‌هاي خطر قابل پيش‌گيري نيستند؛ مانند فاكتور سابقه‌ي بيماري در اعضاي خانواده. در اين موارد احتمال بروز حملات قلبي وجود دارد. براي به حداقل رساندن احتمال وقوع حملات قلبي بهتر است با پزشك خود مشورت كنيد.

بله، چكاپ ساليانه‌ي فشارخون، چربي، كلسترول و سلامت قلب براي هر شخص لازم است. شما بايد با پزشك خود در مورد فاكتورهاي خطر بيماري قلبي مباحثه كنيد. پزشك شما ممكن است شانس ابتلا به بيماري سرخرگ كرونري را به‌صورت عدد نشان دهد تا در مراجعات بعدي افزايش يا كاهش خطر ابتلا به اين نوع بيماري‌ها مقايسه شود. همچنين پزشك ممكن است در مورد سابقه‌ي بيماري‌هاي قلبي در خانواده از شما سؤال كند. بعد از اتمام آزمايش‌ها پزشك به شما خواهد گفت كه زمان مراجعه‌ي بعدي كي خواهد بود تا نظارت بر برنامه‌ي كنترل فاكتورهاي خطر به خوبي انجام شود.